ΠΟΛ 1075/2007

Κοινοποίηση της 92/2007 Γνωμοδότησης του Ν.Σ.Κ.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜ/ΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΔΗΜ. ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ& ΕΘΝ. ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: Γ

Αθήνα 27 Απριλίου 2007
Αρ.Πρωτ.: 1032160/2330/0010Γ
ΠΟΛ. 1075
ΘΕΜΑ:
Κοινοποίηση της 92/2007 Γνωμοδότησης του Ν.Σ.Κ.
Σας κοινοποιούμε την αριθμ.: 92/2007 γνωμοδότηση του Β΄ τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, που έγινε αποδεκτή από το Γενικό

Γραμματέα του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών και παρακαλούμε για την εφαρμογή της σε ανάλογες περιπτώσεις.

Η Προϊσταμένη της Δ/νσης

ΑΝΤ. ΤΡΙΤΑΡΗ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΩΣ: 92/2007

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒ0ΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

ΤΜΗΜΑ Β΄

Συνεδρίαση της 6ης Μαρτίου 2007

Πρόεδρος: Χρήστος Τσεκούρας, Αντιπρόεδρος Ν.Σ.Κ

Μέλη: Αλέξανδρος Τζεφεράκος, Αντιπρόεδρος Ν.Σ.Κ., Νικόλαος Κατσίμπας, Σπυρίδων Δελλαπόρτας, Σωτήριος Παπαγεωργακόπουλος, Πέτρος Τριανταφυλλίδης, Χρυσαφούλα Αυγερινού και Βασιλική Δούσκα, Νομικοί Σύμβουλοι΄

Αριθμός Ερωτήματος: 1041368/2958/0010Γ΄/27.06.2005 έγγραφο 10ης Δ/νσης Δημ. Περιουσίας (Τμήμα Γ΄ Ανταλλαξίμων Κτημάτων) Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών.

Περίληψη Ερωτήματος : Α) Εάν 1) Τα «Πρόστιμα» άρθρο 13 παρ. 6 Ν. 3147/2003, τα οποία διαγράφονται και δεν εισπράττονται, ταυτίζονται με τις αποζημιώσεις αυθαίρετης χρήσης που έχει καθορίσει η αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία σε βάρος των αυθαιρέτων κατόχων και 2) εάν σε καταφατική περίπτωση θα διαγραφεί το σύνολο του βεβαιωθέντος ποσού στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. που καθόρισε η Επιτροπή Δημοσίων Κτημάτων. Β) Εάν ο περιορισμός της εκτάσεως «έως δυόμισι στρέμματα» του κατεχομένου οικοπέδου, στο οποίο γράφονται ως δικαιούχοι οι γηγενείς κληρούχοι κατά την έννοια και υπό τους όρους των διατάξεων άρθρου 31 παρ. 1 και 2 Ν. 1644/1986 ισχύει για κάθε κλήρο – ανταλλάξιμο ή για το σύνολο των κλήρων που έχει ο κάθε κληρούχος και εάν ο άνω περιορισμός ισχύει και για τα ακίνητα που εξακολουθούν να είναι αγροί.

Εισηγητής: Κωνσταντίνος Λαϊνάς, Πάρεδρος Ν.Σ.Κ

Επί του ανωτέρω ερωτήματος το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Β΄ Τμήμα) έχει την ακόλουθη γνώμη:

1.- Στο άρθρο 31 παρ. 1, 2 και 3 Ν. 1644/1986 (ΦΕΚ 131 Α΄) με τίτλο «Νομιμοποίηση γηγενών κληρούχων σε οικοπεδικές εκτάσεις αγροτικών οικισμών και άλλες ρυθμίσεις για την ανταλλάξιμη περιουσία» ορίζονται τα εξής

«1. Γηγενείς, οι οποίοι είναι γραμμένοι στους πίνακες διανομής γαιών, που καταρτίστηκαν από το Υπουργείο Γεωργίας πριν από το Ν. 18/1944 (ΦΕΚ 14 Α΄) ως κληρούχοι σε κτήματα τα οποία παραδόθηκαν από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος στην τέως Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων, γράφονται κατά τη διενέργεια της ρυμοτομίας και διανομής των οικοπέδων του συνοικισμού, υποχρεωτικά δικαιούχοι του οικοπέδου που κατέχουν και σε έκταση έως δυόμισι στρέμματα.

2. Όπου οι διανομές συνοικισμών κυρώθηκαν, οι γηγενείς κληρούχοι που φέρονται στα οικεία κτηματολογικά στοιχεία διανομής συνοικισμών ως κάτοχοι διαθέσιμων οικοπέδων τα οποία οι υπηρεσίες διαχείρισης ανταλλάξιμων μουσουλμανικών κτημάτων θεωρούν ως ανταλλάξιμα, γράφονται ως δικαιούχοι των οικοπέδων που κατέχουν και σε έκταση έως δυόμισι στρέμματα, εφόσον δεν έχει χορηγηθεί σε αυτούς τίτλος.

Η εγγραφή γίνεται με απόφαση του νομάρχη που αποτελεί τίτλο μεταγραφής.

3. Για τις εγγραφές των παραγράφων 1 και 2 δεν οφείλεται τίμημα. τίμημα που τυχόν έχει καταβληθεί δεν αναζητείται».

Η διάταξη άρθρου 13 παρ. 6 Ν. 3147/2003 (ΦΕΚ 135 A΄) – η οποία προστέθηκε ως παρ. 6 στο άρθρο 31 Ν. 1644/1986 – ορίζει τα εξής:

«6. Οι διατάξεις των παραγράφων 1, 2, 3 και 4 εφαρμόζονται και για τις περιπτώσεις διανομών αγροκτημάτων και συνοικισμών που έγιναν μετά τη δημοσίευση του Ν. 18/1944 (ΦΕΚ 14 Α΄)

Δικαιούχοι των εκτάσεων είναι οι αναγραφόμενοι στους σχετικούς κτηματολογικούς πίνακες γαιών ή οικοπέδων ή οι νόμιμοι διάδοχοι τους.

Πρόστιμα που επιβλήθηκαν σε βάρος των ανωτέρω διαγράφονται και δεν εισπράττονται».

Το Β.Δ. 24/31-10-1940 «περί τροποποιήσεως, συμπληρώσεως και κωδικοποιήσεως των «περί διοικήσεως, διαχειρίσεως και εκκαθαρίσεως των ανταλλαξίμων Μουσουλμανικών Κτημάτων» διατάξεων» προβλέπει, στην διάταξη της παρ. 3 άρθρου 7 αυτού, τα εξής:

«3. Εις βάρος παντός φυσικού ή νομικού προσώπου οπωσδήποτε χρησιμοποιούντος ή χρησιμοποιήσαντος ανταλλάξιμων ακίνητον άνευ μισθωτικής σχέσεως καθορίζεται αποζημίωσις δια την χρήσιν ή κάρπωσιν του ακινήτου. Το ποσόν της αποζημιώσεως δέον να είναι τουλάχιστον ίσον. προς το προϊσχύσαν δια το ίδιον ακίνητον μίσθωμα, εάν δε δεν υπάρχει προηγουμένη μίσθωσις το ποσόν της αποζημιώσεως καθορίζεται επί τη βάσει της μισθωτικής αξίας του ακινήτου ».

ΙΙ.- Η μοναδική χρηματική αξίωση που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία περί ανταλλαξίμων κτημάτων σε βάρος των αυθαιρέτων Κατόχων αυτών είναι η αποζημίωση της προπαρατεθείσης διατάξεως άρθ. 7 παρ. 3 Β.Δ. 24/31.10.1940

Από την συνεκτίμηση των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι με τη φράση «πρόστιμα» του τελευταίου εδαφίου της προστεθείσης με τη διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 13 του Ν. 3147/2003 – παρ. 6 στο άρθρο 31 του Ν. 1644/1986 ο νομοθέτης αναφέρεται στις αποζημιώσεις χρήσεως που επιβάλλονται βάσει των διατάξεων του άρθρου 7 του Β.Δ. 24/31.10.1940 σε βάρος των αυθαιρέτων κατόχων της ανταλλάξιμης περιουσίας. Τούτο προκύπτει εκ του ότι οι ρυθμίσεις του άρθρου 31 του Ν. 1644/1986 αφορούν την ανταλλάξιμη περιουσία, στην δε ισχύουσα νομοθεσία περί ανταλλαξίμων δεν προβλέπεται άλλη χρηματική αξίωση του Δημοσίου σε βάρος των αυθαιρέτων κατόχων, πλην της αποζημιώσεως του άρθρου 7 του Β.Δ. 24/31.10.1940. Η νομοθετική βούληση περί διαγραφής των «προστίμων» (κατ΄ ουσίαν των αποζημιώσεων αυθαιρέτου χρήσεως) που επιβλήθηκαν σε βάρος των εγγραφέντων αρχικώς ως δικαιούχων στους σχετικούς κτηματολογικούς πίνακες γαιών ή οικοπέδων και στη συνέχεια σε βάρος των νομίμων κληρονόμων ή ειδικών διαδόχων αυτών κατά την περίοδο από το 1944 μέχρι την έναρξη ισχύος του Ν. 3147/2003 (5.6.2003) συνάγεται και από την συζήτηση του επίμαχου νομοσχεδίου στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή. Από τα Πρακτικά Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου (συνεδρίαση 17-4-2003 σελ. 1149) παρατίθεται το ακόλουθο χαρακτηριστικό απόσπασμα:

«Επίσης, κύριε Υπουργέ, κάτι το οποίο δεν αναφέρουμε εμείς στη δική μας τροπολογία, αλλά το είδα να το αναφέρει ……………………….σε μια παρόμοια τροπολογία, την οποία κατέθεσα όπου έχουν επιβληθεί πρόστιμα αυθαίρετης κατοχής σε κληρονόμους των γηγενών κληρούχων από τις επιτροπές δημοσίων κτημάτων μέχρι 31.12.2002, αυτά διαγράφονται ακόμη και αν έχουν βεβαιωθεί από την αρμόδια ΔΟΥ.».

Επειδή η κρίσιμη διάταξη άρθρο 13 παρ. 6 Ν. 3147/2003 δεν επιχειρεί διάκριση, εκτιμάται ότι πρόθεση του νομοθέτη ΄είναι η διαγραφή του συνολικά βεβαιωθέντος στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. από την αιτία αυτή ποσού. και τούτο διότι αν ο νομοθέτης επεδίωκε την διαγραφή π.χ. μόνο των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής ή μέρους του βεβαιωθέντος συνολικά ποσού θα υπήρχε ρητή πρόβλεψη, όπως συνέβη π.χ. στην περίπτωση των χρηματικών ποσών που έχουν βεβαιωθεί για αυθαίρετη χρήση ακινήτων του άρθρο 8 Ν. 1540/1985, στην οποία ρητά προβλέπεται η απαλλαγή μόνο από τις νόμιμες προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής.

Κατά συνέπεια το Τμήμα ομόφωνα γνωμοδοτεί ότι αρμόζει η καταφατική απάντηση και στα δύο σκέλη του πρώτου (Α) ερωτήματος.

ΙΙΙ.- Από τις προαναφερόμενες διατάξεις προκύπτει σαφώς ομοίως ότι η ως άνω παραχώρηση έχει ως ανώτατο όριο την επιφάνεια των δυόμισι στρεμμάτων του ή των κατεχομένων οικοπέδων. Το όριο των δυόμισι στρεμμάτων αφορά το σύνολο των κλήρων (οικοπέδων) που κατέχει ο κληρούχος και ευρίσκονται στον τόπο καταγωγής του όπου ζει και δραστηριοποιείται ως. γεωργός δεδομένου ότι μόνον ως κάτοχος κτήματος στην περιοχή αυτή δικαιολογεί την ιδιότητα του γηγενούς κληρούχου.

Η συγκεκριμένη ρύθμιση των παρ. 1 και 2 αναφέρεται σε ακίνητα τα οποία έχουν τον χαρακτήρα οικοπέδου (αστικά ακίνητα), αφού η εφαρμογή της προβλέπεται «κατά την διενέργεια της ρυμοτομίας και διανομής των οικοπέδων του συνοικισμού» ή σε περιπτώσεις όπου οι διανομές συνοικισμών κυρώθηκαν πριν ή μετά τη δημοσίευση του Ν. 18/1944. Τούτο άλλωστε προκύπτει και από τον τίτλο του συγκεκριμένου άρθρου 31 Ν. 1644/1986 που αναφέρεται σε «νομιμοποίηση γηγενών κληρούχων σε οικοπεδικές εκτάσεις».

Βάσει των προεκτεθέντων, κατά την ομόφωνη γνώμη του Τμήματος, στο δεύτερο (Β΄) ερώτημα αρμόζει η πιο πάνω απάντηση.

IV. Αναφορικά με τα περιλαμβανόμενα στο άνω έγγραφο λοιπά ερωτήματα το Νομικό Συμβούλιο δεν δύναται να εκφέρει άποψη ως εκ της. πλήρους αοριστίας τούτων. (Δεν δίδονται ούτε οι εφαρμοστέες διατάξεις ούτε συγκεκριμένο πραγματικό).