ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3856 ΦΕΚ Α 100 1.7.2010

Κύρωση της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των Κρατών – Μελών τους, αφ’ενός, και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, αφ’ετέρου, μετά των Παραρτημάτων, Πρωτοκόλλων, της Τελικής Πράξης και Δηλώσεων αυτής.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:
Άρθρο πρώτο

Κυρώνονται και έχουν την ισχύ, που ορίζει το άρθρο 28 παρ. 1 του Συντάγματος, η Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ του Βασιλείου του Βελγίου, της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, της Τσε-χικής Δημοκρατίας, του Βασιλείου της Δανίας, της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, της Δημοκρατίας της Εσθονίας, της Ιρλανδίας, της Ελληνικής Δημοκρατίας, του Βασιλείου της Ισπανίας, της Γαλλικής Δημοκρατίας, της Ιταλικής Δημοκρατίας, της Δημοκρατίας της Κύπρου, της Δημοκρατίας της Λετονίας, της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου, της Δημοκρατίας της Ουγγαρίας, της Μάλτας, του Βασιλείου των Κάτω Χωρών, της Δημοκρατίας της Αυστρίας, της Δημοκρατίας της Πολωνίας, της Δημοκρατίας της Πορτογαλίας, της Ρουμανίας, της Δημοκρατίας της Σλοβενίας, της Δημοκρατίας της Σλοβακίας, της Δημοκρατίας της Φινλανδίας, του Βασιλείου της Σουηδίας, του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και Βορείου Ιρλανδίας, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας ΑτομικήςΕνέργειας, αφ` ενός, και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, αφ` ετέρου, μετά των Παραρτημάτων, Πρωτοκόλλων, της Τελικής Πράξης και Δηλώσεων αυτής, που υπογράφηκαν στο Λουξεμβούργο, στις 16 Ιουνίου 2008, το κείμενο των οποίων σε πρωτότυπο στην ελληνική γλώσσα, έχει ως εξής:

ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥΣ, ΑΦΕΝΟΣ, ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΟΣΝΙΑΣ – ΒΡΖΕΓΟΒΙΝΗΣ, ΑΦΕΤΕΡΟΥ ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΟΥ ΒΕΛΓΙΟΥ, Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ, Η ΤΣΕΧΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΗΣ ΔΑΝΙΑΣ, Η ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ, Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΕΣΘΟΝΙΑΣ, Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΗΣ ΙΣΠΑΝΙΑΣ, Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ,.. Η ΙΡΛΑΝΔΙΑ, Η ΙΤΑΛΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΛΕΤΟΝΙΑΣ, Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΛΙΘΟΥΑΝΙΑΣ, ΤΟ ΜΕΓΑΑΟ ΔΟΥΚΑΤΟ ΤΟΥ ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟΥ, Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΟΥΓΓΑΡΙΑΣ, Η ΜΑΛΤΑ, ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΚΑΤΩ ΧΩΡΩΝ, Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΙΑΣ, Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΩΝΙΑΣ, Η ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Η ΡΟΥΜΑΝΙΑ, Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΣΛΟΒΕΝΙΑΣ, Η ΣΛΟΒΑΚΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΦΙΝΛΑΝΔΙΑΣ, ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΗΣ ΣΟΥΗΔΙΑΣ, ΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΒΡΕΤΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΙΡΛΑΝΔΙΑΣ, συμβαλλόμενα μέρη της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας ΑτομικήςΕνέργειας και της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, εφεξής “τα κράτη μέλη”, και Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ και Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, εφεξής “η Κοινότητα”, αφενός, και Η ΒΟΣΝΙΑ-ΕΡΖΕΓΟΒΙΝΗ, αφετέρου, στο εξής “τα Μέρη”

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ τους στενούς δεσμούς μεταξύ των Μερών και τις κοινές τους αξίες, καθώς και την επιθυμία τους να ενισχύσουν τους δεσμούς αυτούς και να καθιερώσουν στενές και μόνιμες σχέσεις βασιζόμενες στην αμοιβαιότητα και το αμοιβαίο συμφέρον, γεγονός που θα επιτρέψει στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη να ενισχύσει και να επεκτείνει τις σχέσεις που έχει ήδη συνάψει με την Κοινότητα

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ τη σημασία της παρούσας συμφωνίας, στο πλαίσιο της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης με τις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης, για την εγκαθίδρυση και την εδραίωση σταθερής ευρωπαϊκής τάξης βασιζόμενης στη συνεργασία, της οποίας η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελείτο υπόβαθρο, καθώς και στο πλαίσιο του συμφώνου σταθερότητας

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ την ετοιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εντάξει, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη στο γενικό πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο της Ευρώπης και το καθεστώς της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης ως δυνητικής υποψήφιας χώρας μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με βάση τη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (εφεξής “η συνθήκη ΕΕ”) και την εκπλήρωση των κριτηρίων που όρισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Ιούνιο του 1993, καθώς και των όρων της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, με την επιφύλαξη της επιτυχούς εφαρμογής της παρούσας συμφωνίας, ιδίως όσον αφορά την περιφερειακή συνεργασία

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ την Ευρωπαϊκή Εταιρική Σχέση με τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, η οποία προσδιορίζει τις προτεραιότητες δράσης που αποβλέπουν στη στήριξη των προσπαθειών της χώρας να προσεγγίσει περισσότερο την Ευρωπαϊκή Ένωση ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ τη δέσμευση των Μερών να συμβάλουν με κάθε τρόπο στην πολιτική, οικονομική και θεσμική σταθεροποίηση της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, καθώς και της περιοχής, μέσω της ανάπτυξης της κοινωνίας των πολιτών και του εκδημοκρατισμού, της δημιουργίας θεσμών και της μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης, της ολοκλήρωσης του περιφερειακού εμπορίου και της ενίσχυσης της οικονομικής συνεργασίας, καθώς και μέσω της συνεργασίας σε ένα ευρύ φάσμα τομέων και ιδίως στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, και της ενίσχυσης της εθνικής και περιφερειακής ασφάλειας

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ τη δέσμευση των Μερών να ενισχύσουν τις πολιτικές και οικονομικές ελευθερίες πον αποτελούν το ίδιο το θεμέλιο της παρούσας Συμφωνίας, καθώς και τη δέσμευση τους να σεβαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, συμπεριλαμβανομένων τωνδικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε εθνικές μειονότητες, καθώς και τις δημοκρατικές αρχές μέσω ενός πολυκομματικού συστήματος με ελεύθερες και αδιάβλητες εκλογές

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ τη δέσμευση των Μερών να εφαρμόσουν πλήρως όλες τις αρχές και τις διατάξεις του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, του ΟΑΣΕ, ιδίως εκείνων της Τελικής Πράξης της Διάσκεψης για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (εφεξής “η Τελική Πράξη του Ελσίνκι”), των τελικών κειμένων των Διασκέψεων της Μαδρίτης και της Βιέννης, του Χάρτη των Παρισίων για μία Νέα Ευρώπη, καθώς και για την τήρηση των υποχρεώσεων που προβλέπονται στην Ειρηνευτική Συμφωνία Ντέιτον-Παρισίων και στο Σύμφωνο Σταθερότητας για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, έτσι ώστε να συμβάλουν στην περιφερειακή σταθερότητα και τη συνεργασία μεταξύ των χωρών της περιοχής

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ τη δέσμευση των Μερών να εφαρμόσουν τις αρχές της ελεύθερης οικονομίας της αγοράς και την ετοιμότητα της Κοινότητας να συμβάλει στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, καθώς και την προσήλωση των Μερών στις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ τη δέσμευση των Μερών για τη διεξαγωγή ελεύθερου εμπορίου, τηρουμένων των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη συμμετοχή στον ΠΟΕ καθώς και για την εφαρμογή των εν λόγω δικαιωμάτων και υποχρεώσεων με διαφάνεια και αμεροληψία

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ την επιθυμία των Μερών να αναπτύξουν περαιτέρω τον τακτικό πολιτικό διάλογο επί διμερών και διεθνών θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών θεμάτων, λαμβανομένης υπόψη της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ τη δέσμευση των Μερών να καταπολεμήσουν το οργανωμένο έγκλημα και να ενισχύσουν τη συνεργασία για τηνΚαταπολέμηση της τρομοκρατίας βάσει της διακήρυξης που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Διάσκεψη στις 20 Οκτωβρίου 2001

ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΠΟΙΘΗΣΗ ότι η Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (εφεξής “η παρούσα Συμφωνία”) θα δημιουργήσει νέο κλίμα στις οικονομικές σχέσεις μεταξύ τους και, κυρίως, στην ανάπτυξη του εμπορίου και των επενδύσεων, καθοριστικών παραγόντων για την οικονομική αναδιάρθρωση και τον εκσυγχρονισμό της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης-

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη δέσμευση της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης να εναρμονίσει, στους σχετικούς τομείς, τη νομοθεσία της με εκείνη της Κοινότητας καινά την εφαρμόσει αποτελεσματικά

ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την επιθυμία της Κοινότητας να παράσχει αποφασιστική στήριξη για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων καινά χρησιμοποιήσει προς τον σκοπό αυτό όλα τα διαθέσιμα μέσα συνεργασίας και τεχνικής, χρηματοδοτικής και οικονομικής βοήθειας επί μίας συνολικής ενδεικτικής πολυετούς βάσης

ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΟΝΤΑΣ ότι οι διατάξεις της παρούσας Συμφωνίας που εμπίπτουν στο πεδίο του μέρους III, τίτλο IV της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (εφεξής “η Συνθήκη ΕΚ”), δεσμεύουν το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία ως χωριστά συμβαλλόμενα μέρη και όχι ως κράτη μέλη της Κοινότητας, έως ότου το Ηνωμένο Βασίλειο ή η Ιρλανδία (κατά περίπτωση) κοινοποιήσουν στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη ότι δεσμεύονται ως μέρη της Κοινότητας, σύμφωνα με το πρωτόκολλο για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας που προσαρτάται στη συνθήκη ΕΕ και στη συνθήκη ΕΚ. Το ίδιο ισχύει για τη Δανία, σύμφωνα με το προσαρτημένο στις εν λόγω συνθήκες πρωτόκολλο σχετικά με τη θέση της Δανίας

ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ τη σύνοδο κορυφής του Ζάγκρεμπ, όπου έγινε έκκληση για μεγαλύτερη παγίωση των σχέσεων μεταξύ των χωρών της Διαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και για ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας

ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι κατά τη σύνοδο κορυφής της Θεσσαλονίκης ενισχύθηκε η Διαδικασία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ως πλαίσιο για την πολιτική που διέπει τις σχέσεις της Ευρωπάικής`Ενωσης με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και υπογραμμίστηκε η προοπτική της ενσωμάτωσης των χοίρων αυτών στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ανάλογα με την πρόοδο της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας και τις κατ`ιδίαν επιδόσεις τους

ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ τη Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών της Κεντρικής Ευρώπης που υπεγράφη στις 19 Δεκεμβρίου 2006 στο Βουκουρέστι, ούτως ώστε να ενισχυθεί η ικανότητα της περιοχής να προσελκύσει επενδύσεις και να ευνοηθεί η ενσωμάτωση της στην παγκόσμια οικονομία,

ΣΥΜΦΩΝΗΣΑΝ ΣΤΙΣ ΑΚΟΛΟΥΘΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ:
Άρθρο 1

1. Εγκαθιδρύεται Σύνδεση μεταξύ της Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφενός, και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, αφετέρου.

2. Οι στόχοι της Σύνδεσης αυτής είναι οι εξής:

α) να στηριχθούν οι προσπάθειες της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης για ενίσχυση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου

β) να στηριχθούν τόσο η πολιτική, οικονομική και θεσμική σταθερότητα στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη όσο και η σταθεροποίηση της περιοχής

γ) να εξασφαλιστεί κατάλληλο πλαίσιο διεξαγωγής πολιτικού διαλόγου που θα επιτρέψει την ανάπτυξη στενών πολιτικών σχέσεων μεταξύ των Μερών

δ) να στηριχθούν οι προσπάθειες της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης να αναπτύξει την οικονομική και διεθνή συνεργασία της, μεταξύ άλλων, με την εναρμόνιση της νομοθεσίας της με εκείνη της Κοινότητας

ε) να στηριχθούν οι προσπάθειες της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης να ολοκληρώσει τη μετάβαση της σε μία λειτουργούσα οικονομία της αγοράς

στ) να προωθηθούν αρμονικές οικονομικές σχέσεις και να αναπτυχθεί σταδιακά μία ζώνη ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης1

ζ) να προωθηθεί η περιφερειακή συνεργασία σε όλους τους τομείς που καλύπτει η παρούσα Συμφωνία.
ΤΙΤΛΟΣ I
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Άρθρο 2

Ο σεβασμός των δημοκρατικών αρχών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως διακηρύσσονται στην παγκόσμια διακήρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ορίζονται στη Σύμβαση για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών, στην Τελική Πράξη του Ελσίνκι και στο Χάρτη των Παρισίων για μια νέα Ευρώπη, η τήρηση των αρχών του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους συνεργασίας με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την Πρώην Γιουγκοσλαβία (ICTY) και του κράτους δικαίου, καθώς και των αρχών της οικονομίας της αγοράς, όπως εκφράζονται στο Κείμενο της ΔΑΣΕ της Βόννης για την Οικονομική Συνεργασία, αποτελούν τη βάση της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής των Μερών και συνιστούν θεμελιώδη στοιχεία της παρούσας Συμφωνίας.
Άρθρο 3

Η καταπολέμηση της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής καθώς και των μέσων διανομής τους αποτελεί βασικό στοιχείο της παρούσας Συμφωνίας.
Άρθρο 4

Τα Μέρη επιβεβαιώνουν τη σημασία που αποδίδουν στην εφαρμογή των διεθνών υποχρεώσεοον, κυρίως στην πλήρη συνεργασία με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την Πρώην Γιουγκοσλαβία.
Άρθρο 5

Η διεθνής και περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα, η ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας, τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και ο σεβασμός και η προστασία των μειονοτήτων αποτελούν το επίκεντρο της Διαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης. Η σύναψη και η εφαρμογή της παρούσας Συμφωνίας θα εξακολουθήσουν να υπόκεινται στις προϋποθέσεις της Διαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης και βασίζονται στις κατ` ιδίαν επιδόσεις της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.
Άρθρο 6

Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη δεσμεύεται να συνεχίσει και να ενθαρρύνει τη συνεργασία και τις σχέσεις καλής γειτονίας με τις άλλες χώρες της περιοχής, και παράλληλα να καθορίσει το κατάλληλο επίπεδο αμοιβαίων παραχωρήσεων όσον αφορά την κυκλοφορία των προσώπων, των αγαθών, των κεφαλαίων και των υπηρεσιών, καθώς και την ανάπτυξη σχεδίων κοινού ενδιαφέροντος, κυρίως εκείνων που έχουν σχέση με την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, τη διαφθορά, τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, την παράνομη μετανάστευση και το λαθρεμπόριο, ιδίως την εμπορία ανθρώπων, το εμπόριο φορητών όπλων και ελαφρού οπλισμού, καθώς και την παράνομη διακίνηση ναρκωτικών. Η δέσμευση αυτή αποτελεί κύριο παράγοντα για την ανάπτυξη των σχέσεων και της συνεργασίας μεταξύ της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και συμβάλλει συνεπώς στην περιφερειακή σταθερότητα.
Άρθρο 7

Τα μέρη επιβεβαιώνουν τη σημασία που αποδίδουν στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και στην τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων στον τομέα αυτό.
Άρθρο 8

Η σύνδεση πραγματοποιείται σταδιακά και υλοποιείται πλήρως εντός μέγιστης μεταβατικής περιόδου έξι ετών. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης που συστήθηκε δυνάμει του άρθρου 115 επανεξετάζει τακτικά, κατά κανόνα ετησίως, την εφαρμογή της παρούσας Συμφωνίας και την υιοθέτηση και εφαρμογή εκ μέρους της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης των νομικών, διοικητικών, θεσμικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων, βάσει του προοιμίου και σύμφωνα με τις γενικές αρχές της παρούσας Συμφωνίας. Λαμβάνει δεόντως υπόψη τις προτεραιότητες που καθορίζονται στην Ευρωπαϊκή Εταιρική Σχέση και οι οποίες αφορούν την παρούσα Συμφωνία και διασφαλίζει τη συνοχή με τους μηχανισμούς που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο της Διαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, ιδίως με την`Εκθεση Προόδου για τη Διαδικασία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης. Βάσει αυτής της επανεξέτασης, το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης εκδίδει συστάσεις και μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις.

Όταν επισημαίνονται ιδιαίτερες δυσκολίες κατά την επανεξέταση, μπορεί να γίνεται προσφυγή στους μηχανισμούς επίλυσης των διαφορών που θεσπίζονται δυνάμει της παρούσας Συμφωνίας.

Η πλήρης σύνδεση θα πραγματοποιηθεί σταδιακά. Το αργότερο τρία έτη μετά τη θέση σε εφαρμογή της παρούσας συμφωνίας, το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης προβαίνει σε διεξοδική επανεξέταση της εφαρμογής της παρούσας Συμφωνίας. Βάσει αυτής της επανεξέτασης, το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης αξιολογεί την πρόοδο που έχει επιτευχθεί από τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη και λαμβάνει ενδεχομένως αποφάσεις, όσον αφορά τα επόμενα στάδια της διαδικασίας σύνδεσης.

Η προαναφερόμενη επανεξέταση δεν αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων για την οποία προβλέπεται ειδικό χρονοδιάγραμμα στον Τίτλο IV.
Άρθρο 9

Η παρούσα συμφωνία πρέπει να συμβιβάζεται πλήρως, και να εφαρμόζεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του ΠΟΕ, ιδίως με το άρθρο XXIV της Γενικής Συμφωνίας Δασμών και Εμπορίου του 1994 (GATT I994) και το άρθρο V της Γενικής Συμφωνίας για τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών (GATS).
ΤΙΤΛΟΣ II
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ
Άρθρο 10

1. Ο πολιτικός διάλογος μεταξύ των Μερών αναπτύσσεται περαιτέρω στο πλαίσιο της παρούσας Συμφωνίας. Ο εν λόγω διάλογος συνοδεύει και εδραιώνει την προσέγγιση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και συμβάλλει στην καθιέρο”ση στενών δεσμών αλληλεγγύης και νέων μορφών συνεργασίας μεταξύ των Μερών.

2. Ο πολιτικός διάλογος θα προωθήσει ιδίως:

α) την πλήρη ένταξη της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης στην κοινότητα των δημοκρατικών εθνών και τη σταδιακή προσέγγιση με την Ευρωπαϊκή Ένωση

β) την αυξανόμενη σύγκλιση των θέσεων των Μερών επί διεθνών θεμάτων συμπεριλαμβανομένων θεμάτων της ΚΕΠΠΑ, ενδεχομένως με την ανταλλαγή πληροφοριών και, ιδίως, επί των θεμάτων που ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στα Μέρη

γ) την περιφερειακή συνεργασία και την ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας1

δ) κοινές απόψεις για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας στους τομείς που καλύπτει η ΚΕΠΠΑ της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

3. Τα μέρη θεωρούν ότι η διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής και των φορέων τους, τόσο από κρατικούς όσο και μη κρατικούς παράγοντες, αποτελεί μία από τις σοβαρότερες απειλές κατά της διεθνούς σταθερό τητας και ασφάλειας. Τα μέρη συμφωνούν επομένως να συνεργάζονται και να συμβάλλουν στην καταπολέμηση της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής και των φορέων τους μέσω της πλήρους τήρησης και εφαρμογής σε εθνικό επίπεδο των υποχρεώσεων που έχουν αναλάβει στο πλαίσιο των διεθνών συνθηκών και συμφωνιών για τον αφοπλισμό και τη μη διάδοση αυτών των όπλων, καθώς και των άλλων διεθνών υποχρεώσεων τους στο συγκεκριμένο τομέα. Τα Μέρη συμφωνούν ότι η παρούσα διάταξη αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της παρούσας Συμφωνίας και θα περιληφθεί στον πολιτικό διάλογο που θα συνοδεύσει και θα εδραιώσει αυτά τα στοιχεία.

Τα Μέρη επιπλέον συμφωνούν να συνεργάζονται καινά συμβάλλουν στην καταπολέμηση της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής και των φορέων τους:

α) λαμβάνοντας μέτρα για την υπογραφή και την επικύρωση όλων των συναφών διεθνών πράξεων ή για την προσχώρηση στις πράξεις αυτές, κατά περίπτωση, καθώς και για την πλήρη εφαρμογή τους

β) δημιουργώντας ένα αποτελεσματικό σύστημα εθνικών ελέγχων εξαγωγής, το οποίο θα ελέγχει τόσο την εξαγωγή όσο και τη διαμετακόμιση προϊόντων που συνδέονται με τα όπλα μαζικής καταστροφής, θα περιλαμβάνει έλεγχο της τελικής χρησιμοποίησης των τεχνολογιών διπλής χρήσης με σκοπό την παραγωγή όπλων μαζικής καταστροφής, και θα προβλέπει αποτελεσματικές κυρώσεις σε περίπτωση παραβιάσεων που διαπιστώνονται κατά τους ελέγχους εξαγωγής. Ο πολιτικός διάλογος στον τομέα αυτό μπορεί να πραγματοποιείται σε περιφερειακό επίπεδο.
Άρθρο 11

1. Ο πολιτικός διάλογος πραγματοποιείται κατ`αρχάς στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, στο οποίο εναπόκειται η γενική ευθύνη για όλα τα θέματα που επιθυμούν ενδεχομένως να του υποβάλουν τα Μέρη.

2. Κατόπιν αιτήσεως των Μερών, ο πολιτικός διάλογος μπορεί επίσης να λαμβάνει τις ακόλουθες μορφές:

α) συνεδριάσεις, όπου κρίνεται αναγκαίο, ανώτερων υπαλλήλων που εκπροσωπούν τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, αφενός, και την προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Γενικό Γραμματέα/Υπατο Εκπρόσωπο για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας και την Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (εφεξής “η Ευρωπαϊκή Επιτροπή”), αφετέρου

β) πλήρη αξιοποίηση όλων των διπλωματικών διαύλων μεταξύ των μερών, συμπεριλαμβανομένων των κατάλληλων επαφών σε τρίτες χώρες και στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, του ΟΟΣΑ, του Συμβουλίου της Ευρώπης και άλλων διεθνών φόρουμ

γ) κάθε άλλο μέσο που θα μπορούσε να συμβάλει επωφελώς στην παγίωση, την ανάπτυξη και την ενίσχυση του διαλόγου αυτού, συμπεριλαμβανομένων των μέσων που προσδιορίστηκαν στο θεματολόγιο της Θεσσαλονίκης, που υιοθετήθηκε στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης, στις 19 και 20 Ιουνίου 2003.
Άρθρο 12

Σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, ο πολιτικός διάλογος πραγματοποιείται στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης που συγκροτείται βάσει του άρθρου 121.
Άρθρο 13

Ο πολιτικός διάλογος μπορεί να διενεργείται σε πολυμερές επίπεδο, σε περιφερειακό επίπεδο με άλλες χώρες της περιοχής, καθώς και στο πλαίσιο του φόρουμ ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων.
ΤΙΤΛΟΣ III
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Άρθρο 14

Σύμφωνα με τη δέσμευση της για διεθνή και περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα και για την ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη θα προωθήσει δραστήρια την περιφερειακή συνεργασία. Τα προγράμματα βοήθειας της Κοινότητας μπορούν να στηρίζουν έργα περιφερειακής ή διασυνοριακής διάστασης. Οταν η Βοσνία – Ερζεγοβίνη προτίθεται να ενισχύσει τη συνεργασία της με μια από τις χώρες που αναφέρονται στα άρθρα 15,16 και 17, ενημερώνει και συμβουλεύεται την Κοινότητα και τα Κράτη Μέλη της σύμφωνα με τις διατάξεις του Τίτλου Χ.

Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη εφαρμόζει πλήρως τις υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών που αποτέλεσαν αντικείμενο διαπραγμάτευσης δυνάμει του Μνημονίου Συμφωνίας για τη Διευκόλυνση και Ελευθέρωση του Εμπορίου, το οποίο υπεγράφη στις Βρυξέλλες στις 27 Ιουνίου 2001 από τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, καθώς και τη συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών της Κεντρικής Ευρώπης που υπεγράφη στις 19 Δεκεμβρίου 2006 στο Βουκουρέστι.
Άρθρο 15
Συνεργασία με άλλες χώρες που έχουν υπογράψει Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης

Μετά την υπογραφή της παρούσας Συμφωνίας, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη αρχίζει διαπραγματεύσεις με τις χώρες που έχουν ήδη υπογράψει Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, με στόχο τη σύναψη διμερών συμβάσεων περιφερειακής συνεργασίας, σκοπός των οποίων είναι η ενίσχυση του πεδίου εφαρμογής της συνεργασίας μεταξύ των ενδιαφερόμενων χωρών. Τα κύρια στοιχεία των εν λόγω συμβάσεων είναι τα εξής:

α) ο πολιτικός διάλογος

β) η εγκαθίδρυση ζώνης ελεύθερων συναλλαγών σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του ΠΟΕ

γ) αμοιβαίες παραχωρήσεις σχετικά με την κυκλοφορία των εργαζομένων, την εγκατάσταση, την παροχή υπηρεσιών, τις τρέχουσες πληρωμές και την κυκλοφορία κεφαλαίων, καθώς και με άλλες πολιτικές που έχουν σχέση με την κυκλοφορία προσώπων, σε επίπεδο ισοδύναμο με εκείνο της παρούσας Συμφωνίας

δ) διατάξεις για τη συνεργασία σε άλλους τομείς, ανεξάρτητα από το αν αυτοί καλύπτονται ή όχι από την παρούσα Συμφωνία, ιδίως στον τομέα της Δικαιοσύνης και των Εσωτερικών Υποθέσεων. Οι εν λόγω συμβάσεις περιέχουν τις κατάλληλες διατάξεις για τη δημιουργία των αναγκαίων θεσμικών μηχανισμών. Οι συμβάσεις αυτές συνάπτονται εντός δύο ετών από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας συμφωνίας. Η ετοιμότητα της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης να συνάψει τέτοιες συμβάσεις θα αποτελέσει προϋπόθεση για την περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη θα αρχίσει παρόμοιες διαπραγματεύσεις με τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής, μόλις υπογράψουν οι εν λόγω χώρες Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης.
Άρθρο 16
Συνεργασία με άλλες χώρες τις οποίες αφορά η Διαδικασία Σταθεροποίησης καιΣύνδεσης

Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη θα επιδιώξει την περιφερειακή συνεργασία με τις άλλες χώρες τις οποίες αφορά η Διαδικασία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, σε ορισμένους ή σε όλους τους τομείς συνεργασίας που καλύπτονται από την παρούσα Συμφωνία, και ιδίως στους τομείς κοινού ενδιαφέροντος. Η εν λόγω συνεργασία πρέπει να συμβιβάζεται πάντα με τις αρχές και τους στόχους της παρούσας Συμφωνίας.
Άρθρο 17
Συνεργασία με άλλες χώρες υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ τις οποίες δεν αφορά η Διαδικασία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης

1. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη πρέπει να εντείνει τη συνεργασία της και να συνάψει σύμβαση περιφερειακής συνεργασίας με οποιαδήποτε χώρα υποψήφια για προσχώρηση στην ΕΕ, την οποία δεν αφορά η Διαδικασία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, σε οποιονδήποτε τομέα συνεργασίας που καλύπτεται από την παρούσα συμφωνία. Η εν λόγω σύμβαση πρέπει να αποσκοπεί στη σταδιακή ευθυγράμμιση των διμερών σχέσεων μεταξύ της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και της εν λόγω χώρας στον αντίστοιχο τομέα σχέσεων μεταξύ της Κοινότητας και των Κρατών Μελών της και της χώρας αυτής.

2. Πριν από το τέλος της μεταβατικής περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 18 παράγραφος 1, η Βοσνία -Ερζεγοβίνη θα συνάψει με την Τουρκία, που έχει εγκαθιδρύσει τελωνειακή ένωση με την Κοινότητα, συμφωνία, σε αμοιβαίως επωφελή βάση, για την εγκαθίδρυση ζώνης ελεύθερων συναλλαγών, δυνάμει του άρθρου XXIV της συμφωνίας GATT 1994, καθώς και για την ελευθέρωση της εγκατάστασης και της παροχής υπηρεσιών μεταξύ των χωρών αυτών σε επίπεδο ισοδύναμο με εκείνο της παρούσας συμφωνίας, δυνάμει του άρθρου V της συμφωνίας GATS.
ΤΙΤΛΟΣ IV
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ
Άρθρο 18

1. Η Κοινότητα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη εγκαθιδρύουν σταδιακά ζώνη ελεύθερων συναλλαγών εντός μέγιστης μεταβατικής περιόδου δέκα ετών από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας Συμφωνίας, καθώς και με τις διατάξεις της Συμφωνίας GATT του 1994 και του ΠΟΕ. Κατά την εν λόγω διαδικασία, λαμβάνουν υπόψη τις ειδικές απαιτήσεις που καθορίζονται στη συνέχεια.

2. Για την κατάταξη των εμπορευμάτων κατά τις συναλλαγές μεταξύ των Μερών, εφαρμόζεται η Συνδυασμένη Ονοματολογία.

3. Για τους σκοπούς της παρούσας Συμφωνίας, οι δασμοί και οι επιβαρύνσεις με ισοδύναμο προς τους δασμούς αποτέλεσμα περιλαμβάνουν δασμούς ή άλλες επιβαρύνσεις που επιβάλλονται για την εισαγωγή ή την εξαγωγή ενός εμπορεύματος, συμπεριλαμβανομένων όλων των μορφών πρόσθετων τελών ή επιβαρύνσεων που εισπράττονται κατά την εισαγωγή ή την εξαγωγή, με εξαίρεση:

α) επιβαρύνσεις ισοδύναμες με εσωτερικό φόρο που επιβάλλονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου III παράγραφος 2 της συμφωνίας GATT του 19941

β) δασμούς αντιντάμπινγκ ή αντισταθμιστικούς δασμούς

γ) αμοιβές ή επιβαρύνσεις ανάλογες με το κόστος τοον παρεχόμενων υπηρεσιών.

4. Για κάθε προϊόν, ο βασικός δασμός στον οποίο πρό κειται να εφαρμοστούν οι διαδοχικές μειώσεις που καθορίζονται στην παρούσα συμφωνία, αποτελείται από:

α) το Κοινό Δασμολόγιο της Κοινότητας που έχει θεσπιστεί σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου, το οποίο εφαρμόζεται επί του παρόντος erga omnes την ημερομηνία υπογραφής της παρούσας Συμφωνίας1

β) το δασμολόγιο που εφάρμοσε η Βοσνία – Ερζεγοβίνη το 20052

5. Οι μειωμένοι δασμοί που θα εφαρμοστούν από τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, οι οποίοι υπολογίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας συμφωνίας, στρογγυλοποιούνται στο πλησιέστερο δεκαδικό ψηφίο με βάση τις κοινές αριθμητικές αρχές, Επομένως, όλα τα ποσά των οποίων το δεύτερο δεκαδικό ψηφίο είναι μικρότερο του 5 στρογγυλοποιούνται προς τον πλησιέστερο δεκαδικό αριθμό προς τα κάτω και όλα τα ποσά των οποίων το δεύτερο δεκαδικό ψηφίο είναι από 5 και άνω στρογγυλοποιούνται προς τον πλησιέστερο δεκαδικό αριθμό προς τα άνω.

6. Αν, μετά την υπογραφή της παρούσας συμφωνίας, εφαρμόζεται δασμολογική μείωση erga omnes, ιδίως μείωση που προκύπτει:

α) από τις δασμολογικές διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο του ΠΟΕ, ή

β) από την προσχώρηση της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης στον ΠΟΕ, ή

γ) από επακόλουθες μειώσεις μετά την προσχώρηση της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης στον ΠΟΕ, οι μειωμένοι αυτοί δασμοί αντικαθιστούν το βασικό δασμό που αναφέρεται στην παράγραφο 4, αρχής γενομένης από την ημερομηνία εφαρμογής των μειώσεων αυτών.

7. Η Κοινότητα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη ανακοινώνουν αμοιβαίως τους αντίστοιχους βασικούς δασμούς που εφαρμόζουν και τυχόν αλλαγές τους.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Άρθρο 19
Ορισμός

1. Οι διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου εφαρμόζονται στα προϊόντα καταγωγής Κοινότητας ή Βοσνίας – Ερζεγοβίνης που απαριθμούνται στα κεφάλαια 25 έως 97 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας, με εξαίρεση τα προϊόντα που απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι, Παράγραφος 1 σημείο ϋ) της συμφωνίας του ΠΟΕ για τη Γεωργία.

2. Οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των μερών όσον αφορά τα προϊόντα που καλύπτονται από τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις διατάξεις της εν λόγω συνθήκης.
Άρθρο 20
Κοινοτικές παραχωρήσεις για τα βιομηχανικά προϊόντα

1. Οι δασμοί που επιβάλλονται στις εισαγωγές στην Κοινότητα και οι επιβαρύνσεις ισοδυνάμου αποτελέσματος καταργούνται από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας για τα βιομηχανικά προϊόντα καταγωγής Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.

2. Οι ποσοτικοί περιορισμοί που επιβάλλονται στις εισαγωγές στην Κοινότητα και τα μέτρα ισοδυνάμου απο-τελέσματος καταργούνται από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας για τα βιομηχανικά προϊόντα καταγωγής Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.
Άρθρο 21
Παραχωρήσεις της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης για τα βιομηχανικά προϊόντα

1. Οι δασμοί που επιβάλλονται στις εισαγωγές στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη βιομηχανικών προϊόντων καταγωγής Κοινότητας, άλλων από εκείνα που απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι, καταργούνται από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας.

2. Οι επιβαρύνσεις ισοδυνάμου αποτελέσματος που επιβάλλονται στις εισαγωγές Βοσνίας – Ερζεγοβίνης καταργούνται από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας για τα βιομηχανικά προϊόντα καταγωγής Κοινότητας.

3. Οι δασμοί που επιβάλλονται στις εισαγωγές στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη βιομηχανικών προϊόντων καταγωγής Κοινότητας που απαριθμούνται στο παράρτημα ί (α), Ι (β) και Ι (γ) μειώνονται σταδιακά και καταργούνται, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του εν λόγω Παραρτήματος.

4. Οι ποσοτικοί περιορισμοί επί των εισαγωγών στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη βιομηχανικών προϊόντων καταγωγής Κοινότητας και τα μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος καταργούνται από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας.
Άρθρο 22
Δασμοί και περιορισμοί επί των εξαγωγών

1. Η Κοινότητα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη καταργούν όλους τους εξαγωγικούς δασμούς και τις επιβαρύνσεις ισοδυνάμου αποτελέσματος στο μεταξύ τους εμπόριο, από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας.

2. Η Κοινότητα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη καταργούν αμοιβαίως μεταξύ τους όλους τους ποσοτικούς περιορισμούς κατά τις εξαγωγές και τα μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος, από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας.
Άρθρο 23
Ταχύτερη μείωση των δασμών

Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη δηλώνει ότι είναι πρόθυμη να μειώσει τους δασμούς που επιβάλλει στις εμπορικές συναλλαγές της με την Κοινότητα ταχύτερα απ` ό, τι προβλέπεται στο άρθρο 21, εάν το επιτρέψει η γενική οικονομική της κατάσταση και η κατάσταση του σχετικού οικονομικού τομέα. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης αναλύει την κατάσταση σχετικά με το θέμα αυτό και προβαίνει σε ανάλογες συστάσεις.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II
ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΛΙΕΙΑ
Άρθρο 24
Ορισμός

1. Οι διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου εφαρμόζονται στο εμπόριο των γεωργικών προϊόντων και των προϊόντων τηςΑλιείας καταγωγής Κοινότητας ή Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.

2. Ως “Γεωργικά προϊόντα και προϊόντα τηςΑλιείας” νοούνται τα προϊόντα που απαριθμούνται στα κεφάλαια 1 έως 24 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας και τα προϊόντα που απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι Παράγραφος 1 σημείο ιι) της συμφωνίας του ΠΟΕ για τη Γεωργία.

3. ΟΟρισμός αυτός περιλαμβάνει τα ψάρια και τα προϊόνταΑλιείας του κεφαλαίου 3, τις κλάσεις 1604 και 1605 και τις διακρίσεις 0511 91,1902 20 10 και2301 20 00.
Άρθρο 25
ΜεταποιημέναΓεωργικά προϊόντα

Το Πρωτόκολλο 1 καθορίζει τις εμπορικές ρυθμίσεις για τα μεταποιημένα Γεωργικά προϊόντα που απαριθμούνται σ` αυτό.
Άρθρο 26
Εξάλειψη των ποσοτικών περιορισμών που εφαρμόζονται σταΓεωργικά προϊόντα και στα προϊόντα της Αλιείας

1. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, η Κοινότητα καταργεί όλους τους ποσοτικούς περιορισμούς και τα μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος κατά την εισαγωγή των γεωργικών προϊόντων και των προϊόντων της Αλιείας καταγωγής Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.

2. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη καταργεί όλους τους ποσοτικούς περιορισμούς και τα μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος στις εισαγωγές των γεωργικών προϊόντων και των προϊόντων τηςΑλιείας καταγωγής Κοινότητας.
Άρθρο 27
Γεωργικά προϊόντα

1. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, η Κοινότητα καταργεί τους δασμούς και τις επιβαρύνσεις ισοδυνάμου αποτελέσματος στις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων καταγωγής Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, εκτός εκείνων που υπάγονται στις κλάσεις 0102, 0201, 0202,1701,1702 και 2204 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας. Οσον αφορά τα προϊόντα που καλύπτονται από τα κεφάλαια 7 και 8 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας, για τα οποία το Κοινό Δασμολόγιο προβλέπει την εφαρμογή κατ`αξία δασμών και ενός ειδικού δασμού, η κατάργηση ισχύει μόνο για το κατ` αξία μέρος του δασμού.

2. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, η Κοινότητα καθορίζει τους δασμούς που εφαρμόζονται στις εισαγωγές στην Κοινότητα προϊόντων βοείου κρέατος “baby-beef” που καθορίζονται στο Παράρτημα II και είναι καταγωγής Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, στο 20% του κατ` αξία δασμού και στο 20% του ειδικού δασμού που προβλέπονται στο Κοινό Δασμολόγιο εντός των ορίων της ετήσιας δασμολογικής ποσόστωσης σφαγίων βάρους 1 500 τόνων.

3. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, η Κοινότητα εφαρμόζει δασμολογική ατέλεια στις εισαγωγές στην Κοινότητα των προϊόντων των κλάσεων 1701 και 1702 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας, καταγωγής Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, στο πλαίσιο της ετήσιας δασμολογικής ποσόστωσης των 12000 τόνων (καθαρό βάρος).

4. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας συμφωνίας, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη:

α) καταργεί τους δασμούς που εφαρμόζονται στις εισαγωγές ορισμένων γεωργικών προϊόντων καταγωγής Κοινότητας που απαριθμούνται στο παράρτημα III α)1 β) μειώνει σταδιακά τους δασμούς που εφαρμόζονται στις εισαγωγές ορισμένων γεωργικών προϊόντων καταγωγής Κοινότητας, που απαριθμούνται στο Παράρτημα III β), III γ) και III

δ), σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που ορίζεται για κάθε προϊόν στο εν λόγω Παράρτημα1

γ) καταργεί τους δασμούς που εφαρμόζονται στις εισαγωγές ορισμένων γεωργικών προϊόντων καταγωγής Κοινότητας, που αναφέρονται στο παράρτημα III

ε) εντός των ορίων της δασμολογικής ποσόστωσης που αναφέρεται για τα εν λόγω προϊόντα.

5. Το Πρωτόκολλο 7 θεσπίζει το καθεστώς που εφαρμόζεται στον οίνο και τα οινοπνευματώδη ποτά που αναφέρονται σ`αυτό.
Άρθρο 28
Ψάρια και προϊόντα Αλιείας

1. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας συμφωνίας, η Κοινότητα καταργεί όλους τους δασμούς ή τις επιβαρύνσεις ισοδυνάμου αποτελέσματος που εφαρμόζονται στα ψάρια και τα προϊόντα τηςΑλιείας καταγωγής Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, εξαιρουμένων των προϊόντων που απαριθμούνται στο Παράρτημα IV. Τα προϊόντα που απαριθμούνται στο Παράρτημα IV υπόκεινται στις διατάξεις που καθορίζονται σ`αυτό.

2. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη καταργεί όλους τους δασμούς ή τις επιβαρύνσεις ισοδυνάμου αποτελέσματος που εφαρμόζονται στα ψάρια και τα προϊόντα τηςΑλιείας καταγωγής Κοινότητας, σύμφωνα με τις διατάξεις που διευκρινίζονται στο παράρτημα V.
Άρθρο 29
Ρήτρα επανεξέτασης

Λαμβανομένου υπόψη του όγκου των εμπορικών συναλλαγών των γεωργικών προϊόντων και των προϊόντων τηςΑλιείας μεταξύ των Μερών, της ιδιαίτερης ευαισθησίας των εν λόγω προϊόντων, των κανόνων των κοινών πολιτικών γεωργίας και Αλιείας της Κοινότητας, των κανόνων των πολιτικών γεωργίας καιΑλιείας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, του ρόλου της γεωργίας και τηςΑλιείας στην οικονομία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, των συνεπειών των πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο του ΠΟΕ, καθώς και της ενδεχόμενης προσχώρησης της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης στον ΠΟΕ, η Κοινότητα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη εξετάζουν στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, το αργότερο εντός τριών ετών από τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, για κάθε προϊόν χωριστά και σε τακτική και κατάλληλη αμοιβαία βάση, τις δυνατότητες χορήγησης αμοιβαίων περαιτέρω παραχωρήσεων με σκοπό τη μεγαλύτερη ελευθέρωση του εμπορίου των γεωργικών προϊόντων και των προϊόντων της Αλιείας.
Άρθρο 30

Με την επιφύλαξη των λοιπών διατάξεων της παρούσας Συμφωνίας, ιδίως του άρθρου 39, και δεδομένης της ιδιαίτερης ευαισθησίας των αγορών των γεωργικών προϊόντων και των προϊόντων τηςΑλιείας, εάν οι εισαγωγές προϊόντων καταγωγής ενός από τα δύο Μέρη, που αποτελούν αντικείμενο των παραχωρήσεων που χορηγούνται βάσει των Άρθρων 25 έως 28, προκαλούν σημαντική διαταραχή στις αγορές ή στους εσωτερικούς κανονιστικούς μηχανισμούς του άλλου Μέρους, τα δύο Μέρη προβαίνουν αμέσως σε διαβουλεύσεις για την εξεύρεση κατάλληλης λύσης. Εν αναμονή αυτής της λύσης, το ενδιαφερόμενο Μέρος μπορεί να λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα που θεωρεί απαραίτητα.
Άρθρο 31
Προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων των γεωργικών προϊόντων και των προϊόντων τηςΑλιείας και των ειδών διατροφής, άλλων από τους οίνους και τα αλκοολούχα ποτά

1. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη εξασφαλίζει την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων που καταχωρούνται στην Κοινότητα δυνάμει του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006 του Συμβουλίου, της 20ής Μαρτίου 2006, για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων1, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Άρθρου. Οι γεωγραφικές ενδείξεις της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης για ταΓεωργικά προϊόντα και τα προϊόντα τηςΑλιείας μπορούν να καταχωρούνται στην Κοινότητα, υπό τους όρους που καθορίζονται στον εν λόγω Κανονισμό.

2. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη απαγορεύει κάθε χρήση στο έδαφος της των προστατευόμενων ονομασιών στην Κοινότητα για συγκρίσιμα προϊόντα που δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές της γεωγραφικής ένδειξης. Τούτο ισχύει ακόμη και εάν αναφέρεται η πραγματική γεωγραφική καταγωγή του προϊόντος και εάν η εν λόγω γεωγραφική ένδειξη χρησιμοποιείται στη μετάφραση ή συνοδεύεται από όρους, όπως “είδος”, “τύπου”, “με χαρακτηριστικά”, “απομίμηση”, “μέθοδος” ή άλλες ανάλογες εκφράσεις.

3. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη αρνείται την καταχώρηση εμπορικού σήματος, του οποίου η χρήση αντιστοιχεί στις καταστάσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 2

4. Τα εμπορικά σήματα που έχουν καταχωρηθεί στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη ή έχουν καθιερωθεί από τη χρήση, των οποίων η χρήση αντιστοιχεί στις καταστάσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 2, δεν χρησιμοποιούνται πλέον εντός έξι ετών μετά τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας. Ωστόσο, η διάταξη αυτή δεν ισχύει για τα εμπορικά σήματα που καταχωρούνται στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη και για τα εμπορικά σήματα που έχουν καθιερωθεί με τη χρήση και ανήκουν σε υπηκόους τρίτων χωρών, εφόσον δεν ενδέχεται να παραπλανήσουν το κοινό ως προς την ποιότητα, τις προδιαγραφές και τη γεωγραφική καταγωγή των προϊόντων.

5. Κάθε χρήση των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων σύμφωνα με την Παράγραφο 1, ως όρων που χρησιμοποιούνται συνήθως στην καθομιλουμένη και αποτελούν κοινή ονομασία των εν λόγω προϊόντων στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, παύει να ισχύει το αργότερο την 31η Δεκεμβρίου 2013.

6. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη διασφαλίζει την προστασία που αναφέρεται στις παραγράφους 1 έως 5 με δική της πρωτοβουλία, καθώς και κατόπιν αιτήματος ενός ενδιαφερόμενου μέρους.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ III
ΚΟΙΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 32
Πεδίο εφαρμογής

Οι διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου εφαρμόζονται στο εμπόριο όλων των προϊόντων μεταξύ των μερών, εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά στο παρόν κεφάλαιο ή στο Πρωτόκολλο 1.
Άρθρο 33
Βελτιωμένες παραχωρήσεις

Οι διατάξεις του παρόντος Τίτλου δεν εμποδίζουν κατά κανένα τρόπο τα Μέρη να εφαρμόζουν, σε μονομερή βάση, ευνοϊκότερα μέτρα.
Άρθρο 34
Ρήτρα ακινητοποίησης (Standstill)

1. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, δεν εισάγονται νέοι εισαγωγικοί ή εξαγωγικοί δασμοί ή επιβαρύνσεις ισοδυνάμου αποτελέσματος, ούτε αυξάνονται οι δασμοί ή οι επιβαρύνσεις που ήδη επιβάλλονται στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.

2. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, δεν θεσπίζονται νέοι ποσοτικοί περιορισμοί για τις εισαγωγές ή τις εξαγωγές ή μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος, ούτε εντείνονται οι περιορισμοί ή τα μέτρα που ήδη υφίστανται στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.

3. Με την επιφύλαξη των παραχωρήσεων που χορηγούνται δυνάμει των άρθρων 25, 26, 27, 28, οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου δεν περιορίζουν κατά κανένα τρόπο την εφαρμογή των αντίστοιχων πολιτικών της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και της Κοινότητας στον τομέα της γεωργίας καιΑλιείας ή τη λήψη οποιωνδήποτε μέτρων στο πλαίσιο αυτών των πολιτικών, εφόσον δεν θίγεται το καθεστώς εισαγωγών που προβλέπεται στα Παραρτήματα III έως V και στο Πρωτόκολλο Ι.
Άρθρο 35
Απαγόρευση φορολογικών διακρίσεων

1. Η Κοινότητα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη αποφεύγουν να επιβάλουν οιοδήποτε μέτρο ή πρακτική εσωτερικήςΦορολογίας που συνεπάγεται, άμεσα ή έμμεσα, διακριτική μεταχείριση, μεταξύ των προϊόντων ενός από τα Μέρη και των ομοειδών προϊόντων καταγωγής του άλλου Μέρους, και προβαίνουν στην κατάργηση τέτοιων μέτρων ή πρακτικών, εάν υπάρχουν.

2. Τα προϊόντα που εξάγονται στο έδαφος ενός από τα Μέρη δεν μπορούν να τύχουν επιστροφής των εσωτερικών έμμεσων φόρων πέραν του ποσού των έμμεσων φόρων που έχουν επιβληθεί σ`αυτά.
Άρθρο 36
Δασμοί ταμιευτικού χαρακτήρα

Οι διατάξεις σχετικά με την κατάργηση των εισαγωγικών δασμών ισχύουν επίσης για τους δασμούς ταμιευτικού χαρακτήρα.
Άρθρο 37
Τελωνειακές ενώσεις, ζώνες ελεύθερων συναλλαγών, διασυνοριακές ρυθμίσεις

1. Η παρούσα Συμφωνία δεν αποκλείει τη διατήρηση ή την εγκαθίδρυση τελωνειακών ενώσεων, ζωνών ελεύθερων συναλλαγών ή καθεστώτων διασυνοριακών εμπορικών συναλλαγών, εφόσον δεν αλλοιώνονται οι εμπορικές ρυθμίσεις που προβλέπει η παρούσα Συμφωνία.

2. Κατά τη μεταβατική περίοδο που ορίζεται στο άρθρο 18, η παρούσα Συμφωνία δεν θίγει την εφαρμογή των ειδικών προπμησιακων ρυθμίσεων που διέπουν την κυκλοφορία των εμπορευμάτων, οι οποίες είτε περιέχονται σε διασυνοριακές συμφωνίες που έχουν ήδη συναφθεί μεταξύ ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, είτε απορρέουν από τις διμερείς συμφωνίες που ορίζονται στον τίτλο III και έχουν συναφθεί από τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη για την προώθηση του περιφερειακού εμπορίου.

3. Στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης διενεργούνται διαβουλεύσεις μεταξύ των Μερών σχετικά με τις συμφωνίες που περιγράφονται στις παραγράφους 1 και 2 του παρόντος Άρθρου και, όπου απαιτείται, σχετικά με άλλα σημαντικά θέματα που έχουν σχέση με τις αντίστοιχες εμπορικές πολιτικές τους έναντι τρίτων χωρών. Ειδικότερα, σε περίπτωση προσχώρησης τρίτης χώρας στην`Ενωση, διενεργούνται τέτοιες διαβουλεύσεις για να διασφαλιστεί ότι ελήφθη σαν υπόψη τα αμοιβαία συμφέροντα της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης που αναφέρονται στην παρούσα Συμφωνία.
Άρθρο 38
Ντάμπινγκ και επιδοτήσεις

1. Καμία από τις διατάξεις της παρούσας Συμφωνίας δεν εμποδίζει οποιοδήποτε Μέρος να λάβει μέτρα εμπορικής άμυνας σύμφωνα με την παράγραφο 2 του παρόντος Άρθρου και με το Άρθρο 39.

2. Εάν ένα από τα Μέρη διαπιστώσει ότι εφαρμόζονται πρακτικές ντάμπινγκ ή/και αντισταθμίσιμων επιδοτήσεων κατά τις εμπορικές συναλλαγές με το άλλο Μέρος, το Μέρος αυτό μπορεί να λάβει τα κατάλληλα μέτρα κατά των πρακτικών αυτών δυνάμει της συμφωνίας του ΠΟΕ περί Εφαρμογής του Άρθρου VI της Γενικής Συμφωνίας Δασμών και Εμπορίου (GATT) του 1994 ή της συμφωνίας του ΠΟΕ για τις Επιδοτήσεις και τα Αντισταθμιστικά μέτρα, ή δυνάμει της σχετικής εσωτερικής του νομοθεσίας.
Άρθρο 39
Γενική ρήτρα διασφάλισης

1. Οι διατάξεις του Άρθρου XIX της Συμφωνίας GATT του 1994 και της Συμφωνίας του ΠΟΕ για τα Μέτρα Διασφάλισης εφαρμόζονται μεταξύ των Μερών.

2. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1 του παρόντος Άρθρου, όταν προϊόν ενός Μέρους εισάγεται στο έδαφος του άλλου Μέρους σε αυξημένες ποσότητες και υπό προϋποθέσεις που προκαλούν ή απειλούν να προκαλέσουν:

α) σοβαρή ζημία στον εγχώριο κλάδο παραγωγής ομοειδών ή άμεσα ανταγωνιστικών προϊόντων στο έδαφος του συμβαλλομένου Μέρους εισαγωγής, ή

β) σοβαρές διαταραχές σε οποιονδήποτε τομέα οικονομικής δραστηριότητας ή δυσχέρειες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης μιας περιοχής του εισάγοντος Μέρους, το εισάγον Μέρος μπορεί να λάβει τα δέοντα διμερή μέτρα διασφάλισης, υπό τους όρους και σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπονται στο παρόν Άρθρο.

3. Τα διμερή μέτρα διασφάλισης που αφορούν τις εισαγωγές του άλλου Μέρους δεν πρέπει να υπερβαίνουν το επίπεδο που είναι αναγκαίο γιΑ την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αναφέρονται στην παράγραφο 2 και προκύπτουν από την εφαρμογή της παρούσας Συμφωνίας. Το λαμβανόμενο μέτρο διασφάλισης πρέπει να συνίσταται στην αναστολή της αύξησης ή της μείωσης των προτιμησιακών περιθωρίων που προβλέπει η παρούσα Συμφωνία για το συγκεκριμένο προϊόν, εντός μέγιστου ορίου που αντιστοιχεί στο βασικό δασμό που αναφέρεται στο άρθρο 18 παράγραφος 4 στοιχεία α) και β) και παράγραφος 6 για το ίδιο προϊόν.

Τα μέτρα αυτά περιέχουν διατάξεις που προβλέπουν ρητά τη σταδιακή κατάργηση τους έως το τέλος της καθορισθείσας περιόδου, το αργότερο, και δεν μπορούν να εφαρμοστούν για περίοδο που υπερβαίνει τα δύο έτη. Σε ιδιαίτερα εξαιρετικές περιστάσεις, η διάρκεια των μέτρων αυτών μπορεί να παραταθεί σε δύο επιπλέον έτη κατά ανώτατο όριο. Κανένα διμερές μέτρο διασφάλισης δεν εφαρμόζεται στις εισαγωγές προϊόντος το οποίο υπόκειται ήδη σε τέτοια μέτρα για διάστημα τουλάχιστον τεσσάρων ετών από την ημερομηνία λήξης του μέτρου.

4. Στις περιπτώσεις που διευκρινίζονται στο παρόν Άρθρο και πριν ληφθούν τα μέτρα που προβλέπονται σε αυτό, ή, στις περιπτώσεις που εφαρμόζεται η παράγραφος 5 στοιχείο β) του παρόντος Αρθρου, η Κοινότητα αφενός ή η Βοσνία – Ερζεγοβίνη, αφετέρου, κατά περίπτωση, παρέχουν στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, το ταχύτερο δυνατό, κάθε πληροφορία που είναι αναγκαία για τη διεξοδική εξέταση της κατάστασης με σκοπό την εξεύρεση λύσης αποδεκτής από τα δύο ενδιαφερόμενα Μέρη.

5. Για την υλοποίηση των παραγράφων 1,2,3 και 4, εφαρμόζονται οι ακόλουθες διατάξεις:

α) Οι δυσχέρειες που προκύπτουν από την κατάσταση που αναφέρεται στο παρόν Άρθρο παραπέμπονται αμέσως προς εξέταση στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, το οποίο μπορεί να λαμβάνει κάθε απόφαση που απαιτείται για τον τερματισμό τους. Σε περίπτωση που το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ή το εξάγον Μέρος δεν λάβουν απόφαση που θέτει τέρμα στις εν λόγω δυσχέρειες ή δεν επιτευχθεί άλλη ικανοποιητική λύση εντός 30 ημερών από την παραπομπή της υπόθεσης στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, το εισάγον Μέρος μπορεί να θεσπίσει τα κατάλληλα μέτρα για την επίλυση του προβλήματος σύμφωνα με το παρόν άρθρο. Κατά την επιλογή των μέτρων διασφάλισης, δίδεται προτεραιότητα σ`εκείναπου διαταράσσουν λιγότερο τη λειτουργία των ρυθμίσεων που καθορίζονται στην παρούσα Συμφωνία. Τα μέτρα διασφάλισης που εφαρμόζονται δυνάμει του άρθρου XIX της συμφωνίας GATT του 1994 και της συμφωνίας του ΠΟΕ για τα μέτρα διασφάλισης, πρέπει να διατηρούν το προτιμησιακό επίπεδο/περιθώριο που χορηγείται δυνάμει της παρούσας Συμφωνίας.

β) Σε έκτακτες και κρίσιμες περιστάσεις που απαιτούν άμεση δράση και καθιστούν αδύνατη την εκ των προτέρων ενημέρωση ή εξέταση, ανάλογα με την περίπτωση, το ενδιαφερόμενο μέρος μπορεί να εφαρμόσει αμέσως, στις καταστάσεις που διευκρινίζονται στο παρόν Άρθρο, τα προσωρινά μέτρα που είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση της κατάστασης και ενημερώνει αμέσως σχετικά το άλλο Μέρος. Τα μέτρα διασφάλισης κοινοποιούνται αμέσως στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης και αποτελούν το αντικείμενο περιοδικών διαβουλεύσεων στο πλαίσιο αυτού του οργάνου, με σκοπό ιδίως την κατάρτιση χρονοδιαγράμματος κατάργησης τους, αμέσως μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες.

6. Στην περίπτωση που η Κοινότητα ή η Βοσνία – Ερζεγοβίνη επιβάλλει, όσον αφορά τις εισαγωγές προϊόντων που μπορούν να προκαλέσουν τις δυσχέρειες που αναφέρονται στο παρόν άρθρο, την εφαρμογή διοικητικής διαδικασίας με στόχο την ταχεία παροχή πληροφοριών σχετικά με τις τάσεις των εμπορικών ροών, ενημερώνει αμέσως το άλλο Μέρος.
Άρθρο 40
Ρήτρα ανεπάρκειας

1. Σε περίπτωση που η τήρηση των διατάξεων του παρόντος τίτλου οδηγεί: α) σε σοβαρή ανεπάρκεια, ή απειλή σοβαρής ανεπάρκειας, ειδών διατροφής ή άλλων προϊόντων ουσιώδους σημασίας για το εξάγον Μέρος, ή β) σε επανεξαγωγή προς τρίτη χώρα συγκεκριμένου προϊόντος για το οποίο το εξάγον Μέρος διατηρεί ποσοτικούς περιορισμούς κατά την εξαγωγή, εξαγωγικούς δασμούς ή μέτρα ή επιβαρύνσεις ισοδυνάμου αποτελέσματος, και εφόσον η κατάσταση που αναφέρεται ανωτέρω προκαλεί ή ενδέχεται να προκαλέσει σημαντικές δυσχέρειες στο εξάγον Μέρος, το εν λόγω Μέρος μπορεί να λαμβάνει τα δέοντα μέτρα, υπό τους όρους και σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπονται στο παρόν Άρθρο.

2. Κατά την επιλογή των μέτρων, δίδεται προτεραιότητα σε εκείνα που διαταράσσουν λιγότερο τη λειτουργία των ρυθμίσεων που προβλέπει η παρούσα Συμφωνία. Τα μέτρα αυτά δεν εφαρμόζονται με τρόπο ώστε να αποτελούν μέσο αυθαίρετων ή αδικαιολόγητων διακρίσεων σε περιπτώσεις που ισχύουν οι ίδιες περιστάσεις, ούτε συγκεκαλυμμένο περιορισμό του εμπορίου, και καταργούνται όταν οι συνθήκες δεν δικαιολογούν πλέον τη διατήρηση τους.

3. Προτού ληφθούν τα μέτρα που προβλέπονται στην παράγραφο 1 ή στις περιπτώσεις που εφαρμόζεται η παράγραφος 4, η Κοινότητα ή η Βοσνία – Ερζεγοβίνη, κατά περίπτωση, κοινοποιούν, το συντομότερο δυνατό, στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης κάθε πληροφορία που μπορεί να συμβάλει στην εξεύρεση λύσης αποδεκτής από τα Μέρη. Στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, τα Μέρη μπορούν να συμφωνήσουν για τα μέσα που είναι αναγκαία για τον τερματισμό των δυσχερειών. Αν δεν επιτευχθεί συμφωνία εντός 30 ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της υπόθεσης στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, το εξάγον Μέρος μπορεί να εφαρμόσει τα μέτρα που προβλέπονται στο παρόν Άρθρο σχετικά με την εξαγωγή του συγκεκριμένου προϊόντος.

4. Σε έκτακτες και κρίσιμες περιστάσεις που απαιτούν άμεση δράση και καθιστούν αδύνατη την εκ των προτέρων ενημέρωση ή εξέταση, ανάλογα με την περίπτωση, η Κοινότητα ή η Βοσνία – Ερζεγοβίνη, κατά περίπτωση, μπορεί να εφαρμόσει αμέσως τα προληπτικά μέτρα που είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση της κατάστασης και ενημερώνει αμέσως το άλλο Μέρος σχετικά.

5. Όλα τα μέτρα που εφαρμόζονται δυνάμει του παρόντος Αρθρου κοινοποιούνται αμέσως στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης και αποτελούν το αντικείμενο τακτικών διαβουλεύσεων στο πλαίσιο αυτού του οργάνου, με σκοπό ιδίως την κατάρτιση χρονοδιαγράμματος κατάργησης τους, αμέσως μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες.
Άρθρο 41
Κρατικά μονοπώλια

Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη διαρρυθμίζει όλα ταΚρατικά μονοπώλια εμπορικού χαρακτήρα,-ούτως ώστε, μετά τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, να μην υφίστανται πλέον διακρίσεις μεταξύ των υπηκόων των Κρατών Μελών και των υπηκόων της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης ως προς τους όρους εφοδιασμού και διάθεσης των προϊόντων στην αγορά.
Άρθρο 42
Κανόνες καταγωγής

Εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στην παρούσα Συμφωνία, το Πρωτόκολλο 2 καθορίζει τουςΚανόνες καταγωγής για την εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας Συμφωνίας.
Άρθρο 43
Επιτρεπόμενοι περιορισμοί

Η παρούσα Συμφωνία δεν αποκλείει απαγορεύσεις ή περιορισμούς κατά την εισαγωγή, την εξαγωγή ή τη διαμετακόμιση εμπορευμάτων, που δικαιολογούνται για λόγους δημόσιας ηθικής, δημόσιας τάξης ή δημόσιας ασφάλειας, προστασίας της υγείας και της ζωής των ανθρώπων, των ζώων ή των φυτών, προστασίας των εθνικών θησαυρών καλλιτεχνικής, ιστορικής ή αρχαιολογικής αξίας ή προστασίας της πνευματικής, βιομηχανικής και εμπορικής ιδιοκτησίας, ούτε κανόνες σχετικά με τον χρυσό και τον άργυρο. Ωστόσο, οι εν λόγω απαγορεύσεις και περιορισμοί δεν πρέπει να συνιστούν μέσο επιβολής αυθαίρετων διακρίσεων ή συγκαλυμμένων περιορισμών στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των Μερών.
Άρθρο 44
Αδυναμία εξασφάλισης διοικητικής συνεργασίας

1. Τα Μέρη συμφωνούν ότι η διοικητική συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας για την εφαρμογή και τον έλεγχο της προτιμησιακής μεταχείρισης που παραχωρείται στο πλαίσιο του παρόντος τίτλου και επιβεβαιώνουν τη δέσμευση τους να καταπολεμήσουν την ύπαρξη παρατυπιών και απάτης σε τελωνειακά και συναφή θέματα.

2. Όταν ένα Μέρος διαπιστώσει, βάσει αντικειμενικών πληροφοριών, αδυναμία εξασφάλισης διοικητικής συνεργασίας ή/και παρατυπίες ή απάτη σύμφωνα με τον παρόντα Τίτλο, μπορεί να αναστείλει προσωρινά την εν λόγω προτιμησιακή μεταχείριση του(των) εκάστοτε προϊόντος (-ων), σύμφωνα με το παρόν Άρθρο.

3. Για τους σκοπούς του παρόντος Αρθρου, ως αδυναμία εξασφάλισης διοικητικής συνεργασίας νοείται, μεταξύ άλλων:

α) επανειλημμένη αδυναμία τήρησης των υποχρεώσεων για επαλήθευση του χαρακτήρα καταγωγής του (των) εκάστοτε προϊόντος (-ων)-

β) επανειλημμένη άρνηση διεξαγωγής του μεταγενέστερου ελέγχου του πιστοποιητικού καταγωγής και/ή αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην κοινοποίηση των αποτελεσμάτων του

γ) επανειλημμένη άρνηση ή αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην έγκριση της διΕνέργειας αποστολών διοικητικής συνεργασίας με σκοπό να επαληθευθεί η γνησιότητα των εγγράφων ή η ακρίβεια των πληροφοριών σχετικά με την παραχώρηση της συγκεκριμένης προτιμησιακής μεταχείρισης. Για τους σκοπούς του παρόντος Άρθρου, η ύπαρξη παρατυπιών ή απάτης διαπιστώνεται, μεταξύ άλλων, όταν παρατηρείται ραγδαία αύξηση, χωρίς ικανοποιητική εξήγηση, εισαγωγών εμπορευμάτων, η οποία υπερβαίνει το σύνηθες επίπεδο παραγωγικής και εξαγωγικής ικανότητας του άλλου Μέρους, και η οποία συνδυάζεται με αντικειμενικές πληροφορίες για την ύπαρξη παρατυπιών ή απάτης.

4. Η εφαρμογή προσωρινής αναστολής υπόκειται στις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) το Μέρος που προέβη στη διαπίστωση, βάσει αντικειμενικών πληροφοριών, αδυναμίας εξασφάλισης διοικητικής συνεργασίας ή/και παρατυπιών ή απάτης, ανακοινώνει πάραυτα στην Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης τις διαπιστώσεις του καθώς και τις αντικειμενικές πληροφορίες και αρχίζει διαβουλεύσεις στο πλαίσιο της Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, βάσει όλων των σχετικών πληροφοριών και των αντικειμενικών διαπιστώσεων, με σκοπό την εξεύρεση λύσης αποδεκτής από αμφότερα τα Μέρη

β) όταν τα Μέρη διεξάγουν διαβουλεύσεις στο πλαίσιο της Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης όπως αναφέρθηκε ανωτέρω και αποτυγχάνουν να συμφωνήσουν επί μίας αποδεκτής λύσης εντός τριών μηνών από την κοινοποίηση, το ενδιαφερόμενο Μέρος μπορεί να αναστείλει προσωρινά τη σχετική προτιμησιακή μεταχείριση του(των) συγκεκριμένου(-ων) προϊόντος(-ων). Η προσωρινή αναστολή κοινοποιείται χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης

γ) οι προσωρινές αναστολές βάσει του παρόντος Άρθρου περιορίζονται στο ελάχιστο επίπεδο που είναι αναγκαίο για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων του ενδιαφερόμενου Μέρους. Οι αναστολές αυτές δεν μπορούν να ισχύουν για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών, με δυνατότητα ανανέωσης. Οι προσωρινές αναστολές κοινοποιούνται αμέσως μετά τη θέσπιση τους στην Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης. Οι αναστολές αυτές αποτελούν το αντικείμενο τακτικών διαβουλεύσεων στο πλαίσιο της Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης με σκοπό ιδίως την κατάργηση τους, μόλις πάψουν να συντρέχουν οι λόγοι εφαρμογής τους.

5. Ταυτόχρονα με την κοινοποίηση στην Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης σύμφωνα με την παράγραφο 4 στοιχείο α) του παρόντος Άρθρου, το ενδιαφέρομενο Μέρος δημοσιεύει ανακοίνωση για τους εισαγωγείς στην Επίσημη Εφημερίδα του. Στην ανακοίνωση αυτή πρέπει να αναφέρεται ότι για το συγκεκριμένο προϊόν έχει διαπιστωθεί, βάσει αντικειμενικών πληροφοριών, αδυναμία εξασφάλισης διοικητικής συνεργασίας ή/και ύπαρξη παρατυπιών ή απάτης.
Άρθρο 45
Δημοσιονομική ευθύνη

Στην περίπτωση που οι αρμόδιες αρχές διαπράξουν σφάλμα κατά τη διαχείριση του προτιμησιακού συστήματος εξαγωγών, ιδίως κατά την εφαρμογή των διατάξεων του Πρωτοκόλλου 2, και εφόσον το σφάλμα αυτό έχει επιπτώσεις στους εισαγωγικούς δασμούς, το συμβαλλόμενο Μέρος που υφίσταται τις επιπτώσεις αυτές μπορεί να ζητήσει από το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης να εξετάσει τις δυνατότητες θέσπισης όλων των κατάλληλων μέτρων για τη διευθέτηση της κατάστασης.
Άρθρο 46

Η εφαρμογή της παρούσας συμφωνίας δεν θίγει την εφαρμογή των διατάξεων του κοινοτικού δικαίου στις Καναρίους Νήσους.
ΤΙΤΛΟΣ V
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ, ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ, ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ I
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ
Άρθρο 47

1. Με την επιφύλαξη των όρων και διαδικασιών που ισχύουν σε κάθε Κράτος Μέλος:

α) η μεταχείριση που παρέχεται στους εργαζόμενους υπηκόους της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης που απασχολούνται νόμιμα στο έδαφος Κράτους Μέλους δεν πρέπει να δημιουργεί διακρίσεις βάσει της εθνικότητας, όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας, την αμοιβή ή την απόλυση, σε σύγκριση με τη μεταχείριση των υπηκόων του εν λόγω Κράτους Μέλους1

β) ο/ή νομίμως διαμένων/ουσα σύζυγος και τα τέκνα εργαζομένων που απασχολούνται νομίμως στο έδαφος Κράτους Μέλους, με εξαίρεση τους εποχιακούς εργαζόμενους και τους εργαζόμενους που καλύπτονται βάσει διμερών συμφωνιών κατά την έννοια του άρθρου 48, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά στις εν λόγω συμφωνίες, έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας του εν λόγω Κράτους Μέλους κατά την περίοδο της επιτρεπόμενης διαμονής για επαγγελματικούς λόγους των εν λόγω εργαζομένων.

2. Με την επιφύλαξη των όρων και των διαδικασιών που εφαρμόζονται στο έδαφος της, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη παρέχει τη μεταχείριση που αναφέρεται στην παράγραφο 1 σε εργαζόμενους υπηκόους Κράτους Μέλους που απασχολούνται νομίμως στο έδαφος της, καθώς και στον/στη σύζυγο τους και στα τέκνα τους που διαμένουν νομίμως στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη.
Άρθρο 48

1. Λαμβανομένης υπόψη της κατάστασης που επικρατεί στην αγορά εργασίας των Κρατών Μελών, με την επιφύλαξη της νομοθεσίας τους και τηρουμένων των κανόνων που ισχύουν στα Κράτη Μέλη όσον αφορά την κυκλοφορία των εργαζομένων:

α) είναι σκόπιμο να διατηρηθούν και εάν είναι δυνατό να βελτιωθούν οι δυνατότητες πρόσβασης σε θέσεις απασχόλησης που παρέχουν τα Κράτη Μέλη στους εργαζόμενους της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης δυνάμει των διμερών συμφωνιών

β) τα άλλα Κράτη Μέλη εξετάζουν τη δυνατότητα σύναψης παρόμοιων συμφωνιών.

2. Ύστερα από τρία έτη, το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης εξετάζει τη δυνατότητα χορήγησης περαιτέρω διευκολύνσεων, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων πρόσβασης στην επαγγελματική κατάρτιση, σύμφωνα με τους κανόνες και τις διαδικασίες που ισχύουν στα Κράτη Μέλη και λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση που επικρατεί στην αγορά εργασίας των Κρατών Μελών και της Κοινότητας.
Άρθρο 49

1. Θεσπίζονται κανόνες για το συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης των εργαζομένων υπηκοότητας Βοσνίας – Ερζεγοβίνης που απασχολούνται νομίμως στο έδαφος Κράτους Μέλους, και των μελών των οικογενειών τους που διαμένουν νομίμως σ`αυτό. Για το σκοπό αυτό, με απόφαση του Συμβουλίου Σταθε ροποίησης και Σύνδεσης, η οποία δεν θίγει δικαιώματα ή υποχρεώσεις που απορρέουν από διμερείς συμφωνίες στις περιπτώσεις που οι συμφωνίες αυτές παρέχουν ευνοϊκότερο καθεστώς, θεσπίζονται οι ακόλουθες διατάξεις:

α) όλες οι περίοδοι ασφάλισης, απασχόλησης ή διαμονής που συμπληρώνουν οι εν λόγω εργαζόμενοι στα διάφορα Κράτη Μέλη προστίθενται για λόγους συνταξιοδότησης και παροχής επιδομάτων γήρατος, αναπηρίας και θανάτου και για την ιατρική περίθαλψη που προβλέπεται για τους εν λόγω εργαζόμενους και τα μέλη των οικογενειών τους

β) οι συντάξεις ή τα επιδόματα γήρατος, θανάτου, εργατικού ατυχήματος ή ασθένειας, ή ανικανότητας που προκύπτει εξ αυτών, εξαιρουμένων των μη ανταποδοτικών παροχών, μπορούν να μεταφέρονται ελεύθερα με τους συντελεστές που ισχύουν δυνάμει της νομοθεσίας του Κράτους Μέλους ή των Κρατών Μελών που τα οφείλουν

γ) οι εν λόγω εργαζόμενοι λαμβάνουν οικογενειακά επιδόματα για τα μέλη της οικογενείας τους όπως ορίζεται ανωτέρω.

2. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη παρέχει στους εργαζόμενους που είναι υπήκοοι Κράτους Μέλους και που απασχολούνται νομίμως στο έδαφος της, καθώς και στα μέλη των οικογενειών τους που διαμένουν νομίμως στο έδαφος της, μεταχείριση όμοια με αυτήν που ορίζεται στην παράγραφο 1 στοιχεία β) και γ).
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II
ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Άρθρο 50
Ορισμός

Για τους σκοπούς της παρούσας Συμφωνίας:

α) ως “εταιρεία της Κοινότητας” ή “εταιρεία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης” νοείται, αντίστοιχα, εταιρεία που έχει συσταθεί σύμφωνα με τη νομοθεσία Κράτους Μέλους ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, και διατηρεί την έδρα της ή την κεντρική της διοίκηση ή τον κύριο τόπο δραστηριοτήτων της στο έδαφος της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Ωστόσο, σε περίπτωση που η εταιρεία που συστάθηκε σύμφωνα με τους νόμους Κράτους Μέλους ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης διατηρεί μόνο την έδρα της στο έδαφος της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης η εταιρεία θεωρείται εταιρεία της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, εάν οι δραστηριότητες της χαρακτηρίζονται από πραγματικό και συνεχή δεσμό με την οικονομία ενός από τα Κράτη Μέλη ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης

β) ως “θυγατρική” εταιρεία νοείται εταιρεία επί της οποίας μια άλλη εταιρεία ασκεί ουσιαστικό έλεγχο1

γ) ως “υποκατάστημα” εταιρείας νοείται ο φορέας άσκησης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων χωρίς ίδια νομική προσωπικότητα, με χαρακτήρα μονιμότητας, όπως η επέκταση μητρικής επιχείρησης, που διαθέτει το διευθυντικό προσωπικό και τον υλικό εξοπλισμό που απαιτούνται για τη διαπραγμάτευση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων με τρίτους οι οποίοι, αν και γνωρίζουν ότι, εάν χρειασθεί, υφίσταται νομικός δεσμός με τη μητρική επιχείρηση της οποίας η έδρα βρίσκεται στο εξωτερικό, δεν είναι υποχρεωμένοι να διαπραγματεύονται άμεσα με τη μητρική αυτή επιχείρηση αλλά μπορούν να συναλλάσσονται στον τόπο του φορέα άσκησης των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων ο οποίος συνιστά την επέκταση`

δ) ως “εγκατάσταση” νοείται: ί) όσον αφορά τους υπηκόους, το δικαίωμα να αναλαμβάνουν οικονομικές δραστηριότητες ως αυτοαπασχολούμενοι καινά δημιουργούν επιχειρήσεις, ιδίως εταιρείες, επί των οποίων ασκούν ουσιαστικό έλεγχο. Η αυτοαπασχόληση και οι επιχειρήσεις υπηκόων δεν περιλαμβάνουν την αναζήτηση ή την ανάληψη απασχόλησης στην αγορά εργασίας του άλλου Μέρους, ούτε παρέχουν δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας άλλου Μέρους. Οι διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου δεν εφαρμόζονται στα πρόσωπα που δεν είναι αποκλειστικά αυτοαπασχολούμενοι ιι) όσον αφορά τις εταιρείες της Κοινότητας και τις εταιρείες της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, το δικαίωμα ανάληψης οικονομικών δραστηριοτήτων μέσω της ίδρυσης θυγατρικών εταιρειών και υποκαταστημάτων στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη ή στην Κοινότητα αντίστοιχα`

ε) ως “λειτουργία” νοείται η άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων

στ) ως “οικονομικές δραστηριότητες” νοούνται ιδίως οι δραστηριότητες βιομηχανικού, εμπορικού και βιοτεχνικού χαρακτήρα, καθώς και οι δραστηριότητες των ελεύθερων επαγγελμάτων

ζ) ως “υπήκοος της Κοινότητας” και “υπήκοος της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης” νοείται το φυσικό πρόσωπο που είναι υπήκοος, αντίστοιχα, ενός από τα Κράτη Μέλη ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης όσον αφορά τις διεθνείς θαλάσσιεςΜεταφορές, συμπεριλαμβανομένων και των πολλαπλών μεταφορών με τμήμα θαλάσσιας μεταφοράς, οι διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου και του Κεφαλαίου III καλύπτουν επίσης τους υπηκόους της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης που είναι εγκατεστημένοι εκτός της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, κατ τις ναυτιλιακές εταιρείες που είναι εγκατεστημένες εκτός της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και ελέγχονται από υπηκόους της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, εφόσον τα σκάφη τους είναι νηολογημένα σε αυτό το Κράτος Μέλος ή στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, αντίστοιχα, σύμφωνα με την κατ` ιδίαν νομοθεσία.

η) ως “χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες” νοούνται οι δραστηριότητες που περιγράφονται στο Παράρτημα VI. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μπορεί να επεκτείνει ή να τροποποιεί τοΠεδίο εφαρμογής του εν λόγω Παραρτήματος.
Άρθρο 51

1. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη διευκολύνει την ανάληψη δραστηριοτήτων στο έδαφος της εκ μέρους εταιρειών και υπηκόων της Κοινότητας. Για το σκοπό αυτό, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη παρέχει, από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας:

α) όσον αφορά την εγκατάσταση εταιρειών της Κοινότητας στο έδαφος της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, μεταχείριση όχι λιγότερο ευνοϊκή από εκείνη που παρέχει στις δικές της εταιρείες ή σε εταιρείες τρίτης χώρας, ανάλογα με το ποια είναι η καλύτερη

β) όσον αφορά τη λειτουργία θυγατρικών εταιρειών και υποκαταστημάτων εταιρειών της Κοινότητας εγκατεστημένων στο έδαφος της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, μεταχείριση όχι λιγότερο ευνοϊκή από εκείνη που παρέχει στις δικές της εταιρείες και υποκαταστήματα εταιρειών ή σε θυγατρικές εταιρείες και υποκαταστήματα εταιρειών άλλης τρίτης χώρας, ανάλογα με το πόιά είναι καλύτερη.

2. Από τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, η Κοινότητα και τα Κράτη Μέλη της παρέχουν:

α) όσον αφορά την εγκατάσταση εταιρειών της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, μεταχείριση όχι λιγότερο ευνοϊκή από εκείνη που παρέχουν τα Κράτη Μέλη στις δικές τους εταιρείες ή σε εταιρείες τρίτης χώρας, ανάλογα με το ποια είναι καλύτερη

β) όσον αφορά τη λειτουργία θυγατρικών εταιρειών και υποκαταστημάτων εταιρειών της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης εγκατεστημένων στο έδαφος τους, μεταχείριση όχι λιγότερο ευνοϊκή από εκείνη που παρέχουν τα Κράτη Μέλη στις δικές τους εταιρείες και υποκαταστήματα, ή σε θυγατρικές και υποκαταστήματα εταιρειών άλλης τρίτης χώρας, εγκατεστημένων στο έδαφος τους, ανάλογα με το ποια είναι καλύτερη

3. Τα μέρη δεν θεσπίζουν νέους κανονισμούς ή μέτρα που εισάγουν διακριτική μεταχείριση, σε σχέση με τις δικές τους εταιρείες, όσον αφορά την εγκατάσταση ή τη λειτουργία εταιρειών άλλου Μέρους στο έδαφος τους, αφότου εγκατασταθούν,

4. Τέσσερα έτη μετά τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης καθορίζει τον τρόπο επέκτασης των προαναφερθεισών διατάξεων στην εγκατάσταση υπηκόων της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης με σκοπό την ανάληψη οικονομικών δραστηριοτήτων ως αυτοαπασχολούμενων.

5. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του παρόντος Άρθρου:

α) από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας συμφωνίας, οι θυγατρικές των εταιρειών της Κοινότητας έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν και να ενοικιάζουν ακίνητη περιουσία στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη

β) από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της συμφωνίας, οι θυγατρικές και τα υποκαταστήματα εταιρειών της Κοινότητας δικαιούνται να αποκτούν και να απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα ιδιοκτησίας επί ακίνητης περιουσίας με τις εταιρείες της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και, όσον αφορά δημόσια αγαθά/αγαθά κοινού ενδιαφέροντος, δικαιώματα ίδια με εκείνα των εταιρειών της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, όταν τα δικαιώματα αυτά είναι αναγκαία για την άσκηση των οικονομικών δραστηριοτήτων για τις οποίες έχουν εγκατασταθεί. Το παρόν εδάφιο εφαρμόζεται με την επιφύλαξη του Άρθρου 63-

γ) τέσσερα έτη μετά τη θέση σε ισχύ της παρούσας συμφωνίας, το Συμβούλιο Σταθεροποίησης καν Σύνδεσης εξετάζει τις δυνατότητες επέκτασης των δικαιωμάτων του εδαφίου β) στα υποκαταστήματα των κοινοτικών εταιρειών.
Άρθρο 52

1. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του Άρθρου 51, και με εξαίρεση τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες που περιγράφονται στο Παράρτημα VI, τα μέρη μπορούν να ρυθμίζουν τα θέματα εγκατάστασης, καθώς και δραστηριοτήτων εταιρειών και υπηκόων στο έδαφος τους, στο βαθμό που οι ρυθμίσεις αυτές δεν συνεπάγονται διακρίσεις έναντι εταιρειών και υπηκόων του άλλου Μέρους σε σχέση με τις δικές τους εταιρείες και υπηκόους.

2. Όσον αφορά τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, με την επιφύλαξη τυχόν άλλων διατάξεων της παρούσας Συμφωνίας, τα Μέρη έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν μέτρα για προληπτικούς λόγους, μεταξύ άλλων για να εξασφαλίσουν την προστασία των επενδυτών, των καταθετών, των ασφαλισμένων ή των καταπιστευματο-δόχων, ή για να κατοχυρώσουν την ακεραιότητα και σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Τα μέτρα αυτά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως μέσον αποφυγής από το συμβαλλόμενο Μέρος των υποχρεώσεων του που απορρέουν από την παρούσα Συμφωνία.

3. Καμία διάταξη της παρούσας Συμφωνίας δεν θεωρείται ότι επιβάλλει σε ένα Μέρος την αποκάλυψη πληροφοριών σχετικά με επιχειρηματικές υποθέσεις και λογαριασμούς μεμονωμένων πελατών ή πληροφορίες εμπιστευτικού ή αποκλειστικού χαρακτήρα που βρίσκονται στην κατοχή δημόσιων φορέων.
Άρθρο 53

1. Με την επιφύλαξη τυχόν διαφορετικών διατάξεων της πολυμερούς συμφωνίας για τη δημιουργία Κοινού Ευρωπαϊκού Εναέριου Χώρου (εφεξής ΚΕΕΧ)1,[1 Πολυμερής συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, της Δημοκρατίας της Αλβανίας, της Βοσνίας -Ερζεγοβίνης, της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, τηΓ Δημοκρατίας της Κροατίας, της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, της Δημοκρατίας της Ισλανδίας, της Δημοκρατίας του Μαυροβουνίου, του Βασιλείου της Νορβηγίας, της Ρουμανίας, της Δημοκρατίας της Σερβίας και της Προσωρινής Διοίκησης των Ηνωμένων Εθνών στο Κοσσυφοπέδιο για τη δημιουργία Κοινού Ευρωπαϊκού Εναέριου Χώρου (ΕΕ L 285 της 16.10.2006, σ. 3).] οι διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου δεν εφαρμόζονται στις υπηρεσίες αεροπορικών μεταφορών και εσωτερικών πλωτών μεταφορών, καθώς και στις υπηρεσίες θαλάσσιων ενδομεταφορών (καμποτάζ).

2. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μπορεί να προβαίνει σε συστάσεις για τη βελτίωση της εγκατάστασης και της λειτουργίας στους τομείς που καλύπτει η παράγραφος 1.
Άρθρο 54

1. Οι διατάξεις των άρθρων 51 και 52 δεν αποκλείουν την εφαρμογή, από ένα Μέρος, ειδικών κανόνων σχετικά με την εγκατάσταση και λειτουργία, στο έδαφος του, υποκαταστημάτων εταιρειών του άλλου Μέρους, που δεν έχουν συσταθεί στο έδαφος του πρώτου Μέρους, εφόσον οι ειδικοί αυτοί κανόνες δικαιολογούνται από νομικές ή τεχνικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των εν λόγω υποκαταστημάτων σε σύγκριση με τα υποκαταστήματα των εταιρειών που έχουν συσταθε στο έδαφος του ή, όσον αφορά χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, για λόγους προληπτικής εποπτείας.

2 Η διαφορετική μεταχείριση περιορίζεται στο βαθμό που είναι απολύτως αναγκαίος ως αποτέλεσμα των εν λόγω νομικών και τεχνικών διαφορών ή, όσον αφορά τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, για λόγους προληπτικής εποπτείας.
Άρθρο 55

Για να διευκολυνθούν οι υπήκοοι της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης να αναλάβουν και να ασκήσουν κανονικές επαγγελματικές δραστηριότητες στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη και στην Κοινότητα, αντίστοιχα, το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης εξετάζει τα μέσα που απαιτούνται για την αμοιβαία αναγνώριση των προσόντων. Για το σκοπό αυτό, μπορεί να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα.
Άρθρο 56

1. Εταιρεία της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης εγκατεστημένη στο έδαφος της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης ή της Κοινότητας, αντίστοιχα, έχει το δικαίωμα να απασχολεί η ίδια ή μέσω των θυγατρικών ή υποκαταστημάτων της, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία της φιλοξενούσας χώρας εγκατάστασης, στο έδαφος της Δημοκρατίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και της Κοινότητας, αντίστοιχα, υπαλλήλους που είναι υπήκοοι των Κρατών Μελών και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, αντίστοιχα, υπό τον όρο ότι οι υπάλληλοι αυτοί αποτελούν βασικό προσωπικό, όπως ορίζεται στην παράγραφο 2 και απασχολούνται αποκλειστικά από εταιρείες, θυγατρικές ή υποκαταστήματα. Οι άδειες παραμονής και εργασίας των εν λόγω υπαλλήλων καλύπτουν μόνο την περίοδο της συγκεκριμένης απασχόλησης.

2. Το βασικό προσωπικό των προαναφερθεισών εταιρειών που στο εξής αποκαλούνται “οργανισμοί”, αποτελείται από “αποσπασμένους ενδοϋπηρεσιακά υπαλλήλους” σύμφωνα με το στοιχείο γ) της παρούσας παραγράφου στις ακόλουθες κατηγορίες υπό την προϋπόθεση ότι ο οργανισμός είναι νομικό πρόσωπο και ότι τα άτομα αυτά έχουν απασχοληθεί από τον εν λόγω οργανισμό ή υπήρξαν εταίροι του (υπό μορφή άλλη από πλειοψηφούντες μέτοχοι), τουλάχιστον κατά το έτος που προηγείται της απόσπασης:

α) υπάλληλοι που κατέχουν ανώτερη θέση σε οργανισμό, οι οποίοι κατά κύριο λόγο διευθύνουν τον οργανισμό, υπό τη γενική εποπτεία ή διεύθυνση του διοικητικού συμβουλίου ή των μετόχων της επιχείρησης ή των ομολόγων τους, και οι οποίοι, μεταξύ άλλων: (ί) διευθύνουν την εγκατάσταση τμήματος ή υπηρεσία της εγκατάστασης (ιι) επιβλέπουν και ελέγχουν την εργασία άλλων υπαλλήλων με εποπτικές, τεχνικές ή διοικητικές αρμοδιότητες` (iii) έχουν την εξουσία να προσλαμβάνουν και να απολύουν προσωπικό ή να προτείνουν προσλήψεις, απολύσεις ή άλλες ενέργειες που αφορούν το προσωπικό1

β) πρόσωπα που απασχολούνται σε οργανισμό και διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις ουσιαστικής σημασίας για την παρεχόμενη υπηρεσία, τον ερευνητικό εξοπλισμό, τις τεχνικές ή τη διοίκηση της εγκατάστασης. Από την αξιολόγηση των γνώσεων αυτών είναι δυνατό να προκύπτουν, πέρα από τις γνώσεις που απαιτούνται ειδικά για την εγκατάσταση, προσόντα υψηλού επιπέδου σχετικά με τύπο εργασίας ή δραστηριοτήτων που απαιτεί εξειδικευμένες τεχνικές γνώσεις, συμπεριλαμβανομένης της ιδιότητας μέλους αναγνωρισμένου επαγγέλματος

γ) ως “υπάλληλος αποσπασμένος ενδσϋπηρεσιακά” νοείται φυσικό πρόσωπο που εργάζεται σε οργανισμό στο έδαφος ενός Μέρους και έχει αποσπαστεί προσωρινά στο πλαίσιο της άσκησης οικονομικών δραστηριοτήτων στο έδαφος του άλλου Μέρους1 ο εν λόγω οργανισμός πρέπει να έχει την κύρια εγκατάσταση του στο έδαφος ενός μέρους και η μετάθεση να πραγματοποιείται προς εγκατάσταση (υποκατάστημα, θυγατρική) του οργανισμού αυτού, που όντως ασκεί ομοειδείς οικονομικές δραστηριότητες στο έδαφος του άλλου Μέρους.

3. Η είσοδος και η προσωρινή παρουσία υπηκόων της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και υπηκόων της Κοινότητας στο έδαφος της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, αντίστοιχα, επιτρέπονται, όταν οι εν λόγω αντιπρόσωποι εταιρειών είναι υπάλληλοι που κατέχουν ανώτερη θέση, σύμφωνα με την παράγραφο 2 στοιχείο α), και είναι υπεύθυνοι για τη δημιουργία κοινοτικής θυγατρικής ή κοινοτικού υποκαταστήματος από μια εταιρεία της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, ή θυγατρικής ή υποκαταστήματος της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης από μια εταιρεία της Κοινότητας, σε Κράτος Μέλος ή στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, αντίστοιχα, όταν:

α) οι αντιπρόσωποι αυτοί δεν προβαίνουν σε απευθείας πωλήσεις ή παροχή υπηρεσιών και δεν λαμβάνουν αποδοχές από πηγή που βρίσκεται στο φιλοξενούν έδαφος εγκατάστασης, και

β) η εταιρεία διατηρεί τον κύριο τόπο δραστηριοτήτων της εκτός της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, αντίστοιχα, και δεν διαθέτει άλλον αντιπρόσωπο, γραφείο, υποκατάστημα ή θυγατρική εταιρεία στο εν λόγω Κράτος Μέλος ή στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, αντίστοιχα.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ III
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Άρθρο 57

1. Η Κοινότητα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη αναλαμβάνουν, σύμφωνα με τις ακόλουθες διατάξεις, να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να επιτρέψουν σταδιακά την παροχή υπηρεσιών εκ μέρους εταιρειών της Κοινότητας, εταιρειών της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης ή υπηκόων της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, εγκατεστημένων στο έδαφος Μέρους άλλου από αυτό του αποδέκτη των υπηρεσιών.

2. Παράλληλα με τη διαδικασία ελευθέρωσης που αναφέρεται στην παράγραφο 1, τα Μέρη επιτρέπουν την προσωρινή κυκλοφορία φυσικών προσώπων που παρέχουν την υπηρεσία ή που απασχολούνται από τον πάροχο της υπηρεσίας, ως βασικό προσωπικό, όπως ορίζεται στο Αρθρο 56 παράγραφος 2, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών προσώπων τα οποία είναι αντιπρόσωποι εταιρείας ή υπηκόου της Κοινότητας ή της Βοσνίας -Ερζεγοβίνης και τα οποία ζητούν προσωρινή είσοδο με σκοπό τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων για την πώληση υπηρεσιών ή τη σύναψη συμφωνιών για την πώληση υπηρεσιών υπέρ του παρόχου της υπηρεσίας, εφόσον αυτοί οι αντιπρόσωποι δεν εμπλέκονται οι ίδιοι σε απευθείας πωλήσεις στο κοινό ή στην παροχή υπηρεσιών.

3. Τέσσερα έτη μετά τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης λαμβάνει τα μέτρα που απαιτούνται για να εφαρμόσει σταδιακά τις διατάξεις της παραγράφου 1. Λαμβάνεται υπόψη η πρόοδος που έχει επιτευχθεί από τα Μέρη όσον αφορά την προσέγγιση των νομοθεσιών τους.
Άρθρο 58

1. Τα Μέρη δεν λαμβάνουν μέτρα ούτε αναλαμβάνουν δράσεις που καθιστούν σημαντικά πιο περιοριστικές τις συνθήκες παροχής υπηρεσιών εκ μέρους υπηκόων ή εταιρειών της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, που έχουν εγκατασταθεί σε Μέρος άλλο από εκείνο του προσώπου για το οποίο προορίζονται οι υπηρεσίες, σε σχέση με την κατάσταση που ίσχυε την παραμονή της ημερομηνίας θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας.

2. Σε περίπτωση που ένα Μέρος θεωρεί ότι τα μέτρα που λαμβάνει το άλλο Μέρος μετά τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας οδηγούν σε κατάσταση πολύ πιο περιοριστική όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών, σε σχέση με την κατάσταση που ίσχυε την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, το εν λόγω Μέρος μπορεί να ζητήσει από το άλλο Μέρος τη διεξαγωγή διαβουλεύσεων.
Άρθρο 59

Όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών μεταφορών μεταξύ της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, ισχύουν οι παρακάτω διατάξεις:

1) Όσον αφορά τις χερσαίεςΜεταφορές, το πρωτόκολλο 3 καθορίζει τους κανόνες που εφαρμόζονται στις σχέσεις μεταξύ των μερών ώστε να διασφαλίζεται, ιδίως, η άνευ περιορισμών οδική διαμετακόμιση μέσω της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και της Κοινότητας στο σύνολο της, η αποτελεσματική εφαρμογή της αρχής της μη διακριτικής μεταχείρισης και η σταδιακή εναρμόνιση της νομοθεσίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης περί μεταφορών με τη νομοθεσία της Κοινότητας.

2) Όσον αφορά τις διεθνείς θαλάσσιεςΜεταφορές, τα Μέρη δεσμεύονται να εφαρμόζουν αποτελεσματικά την αρχή της άνευ περιορισμών πρόσβασης στις διεθνείς αγορές και συναλλαγές, επί εμπορικής βάσης, και να τηρούν τις διεθνείς και ευρωπαϊκές υποχρεώσεις στον τομέα της προστασίας, της ασφάλειας και των περιβαλλοντικών προτύπων. Τα Μέρη επιβεβαιώνουν την προσήλωση τους σε ένα ελεύθερα ανταγωνιστικό περιβάλλον, ως ουσιαστικό στοιχείο των διεθνών θαλάσσιων μεταφορών.

3) Κατά την εφαρμογή των αρχών της παραγράφου 2, τα μέρη:

α) δεν εισάγουν ρήτρες κατανομής φορτίου σε μελλοντικές διμερείς συμφωνίες με τρίτες χώρες

β) καταργούν, από τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, όλα τα μονομερή μέτρα, καθώς και τα διοικητικά, τεχνικά και άλλα εμπόδια που θα μπορούσαν να εισάγουν περιορισμούς ή διακρίσεις στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στον τομέα των διεθνών θαλάσσιων μεταφορών

γ) κάθε Μέρος υποχρεούται, μεταξύ άλλων, να παρέχει στα πλοία που διαχειρίζονται υπήκοοι ή εταιρείες του άλλου Μέρους μεταχείριση όχι λιγότερο ευνοϊκή από αυτή που παρέχεται στα δικά του πλοία όσον αφορά την πρόσβαση σε λιμένες που εξυπηρετούν τις διεθνείς συναλλαγές, τη χρησιμοποίηση των υποδομών και των βοηθητικών ναυτιλιακών υπηρεσιών των εν λόγω λιμένων, καθώς και τα σχετικά τέλη και επιβαρύνσεις, τις τελωνειακές διευκολύνσεις και τον καθορισμό αγκυροβολίων και εγκαταστάσεων για τη φόρτωση και την εκφόρτωση.

4) Για να διασφαλιστούν η συντονισμένη ανάπτυξη και η σταδιακή ελευθέρωση των μεταφορών μεταξύ των Μερών ανάλογα με τις αμοιβαίες εμπορικές τους ανάγκες, οι όροι αμοιβαίας πρόσβασης στην αγορά των αεροπορικών μεταφορών καθορίζονται από τη συμφωνία ΚΕΕΧ.

5) Πριν από τη σύναψη της συμφωνίας ΚΕΕΧ, τα Μέρη δεν λαμβάνουν μέτρα ούτε προβαίνουν σε ενέργειες που εισάγουν περαιτέρω περιορισμούς ή διακρίσεις σε σύγκριση με την κατάσταση που επικρατούσε πριν από τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας.

6) Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη προσαρμόζει τη νομοθεσία της, καθώς και τους διοικητικούς, τεχνικούς και άλλους κανόνες, στην κοινοτική νομοθεσία που ισχύει ανά πάσα στιγμή στον τομέα των αεροπορικών, θαλάσσιων και εσωτερικών πλωτών και χερσαίων μεταφορών, στο βαθμό που εξυπηρετούνται οι σκοποί της ελευθέρωσης και της αμοιβαίας πρόσβασης στις αγορές των Μβρών και διευκολύνεται η κυκλοφορία επιβατών και εμπορευμάτων.

7) Παράλληλα με την κοινή πρόοδο που σημειώνεται για την επίτευξη των στόχων του παρόντος Κεφαλαίου, το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης εξετάζει τρόπους για τη δημιουργία των συνθηκών που. είναι απαραίτητες για να βελτιωθεί η ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στον τομέα των αεροπορικών και των χερσαίων μεταφορών.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV
ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ
Άρθρο 60

Τα Μέρη δεσμεύονται να επιτρέπουν, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αρθρου VIII του καταστατικού του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, όλες τις πληρωμές και μεταβιβάσεις, σε ελεύθερα μετατρέψιμο νόμισμα, στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μεταξύ της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.
Άρθρο 61

1. Όσον αφορά τις συναλλαγές επί του χρηματοοικονομικού λογαριασμού και του λογαριασμού κεφαλαίων του ισοζυγίου πληρωμών, από τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, τα Μέρη εξασφαλίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων που σχετίζονται με άμεσες επενδύσεις σε εταιρείες οι οποίες συστήνονται σύμφωνα με τη νομοθεσία της χώρας υποδοχής και επενδύσεις που πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του κεφαλαίου II του τίτλου V, καθώς και την εκκαθάριση ή τον επαναπατρισμό των επενδύσεων αυτών και οποιωνδήποτε κερδών απορρέουν από αυτές.

2. Όσον αφορά τις συναλλαγές επί του χρηματοοικονομικού λογαριασμού και του λογαριασμού κεφαλαίων του ισοζυγίου πληρωμών, τα μέρη εξασφαλίζουν, από τη θέση σε ισχύ της παρούσας συμφωνίας, την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων που αφορούν πιστώσεις για εμπορικές συναλλαγές ή για την παροχή υπηρεσιών στις οποίες συμμετέχει κάτοικος ενός από τα Μέρη, καθώς και χρηματικά δάνεια και πιστώσεις, με περίοδο λήξης μεγαλύτερη του έτους.

3. Από τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη επιτρέπει, εφαρμόζοντας πλήρως και αποτελεσματικά τους υφιστάμενους κανόνες και διαδικασίες, την απόκτηση ακίνητης περιουσίας στο έδαφος της από υπηκόους των Κρατών Μελών . Εντός έξι ετών από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ. της παρούσας Συμφωνίας, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη προσαρμόζει σταδιακά τη νομοθεσία της σχετικά με την απόκτηση ακίνητης περιουσίας στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη από υπηκόους των Κρατών Μελών για να διασφαλίσει την ίδια μεταχείριση σε σχέση με τους υπηκόους της. Τα μέρη διασφαλίζουν επίσης, από το πέμπτο έτος μετά τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων που αφορούν επενδύσεις χαρτοφυλακίου και χρηματικά δάνεια και πιστώσεις με προθεσμία λήξης μικρότερη του έτους.

4. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1, τα Μέρη δεν εισάγουν νέους περιορισμούς στην κυκλοφορία των κεφαλαίων και στις τρέχουσες πληρωμές μεταξύ κατοίκων της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και δεν καθιστούν περισσότερο περιοριστικές τις ισχύουσες ρυθμίσεις.

5. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του Άρθρου 60 και του παρόντος Άρθρου, όταν, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η κυκλοφορία κεφαλαίων μεταξύ της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης προκαλεί ή απειλεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία της συναλλαγματικής ή της νομισματικής πολιτικής της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, η Κοινότητα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη, αντίστοιχα, έχουν την ευχέρεια να λάβουν μέτρα διασφάλισης σχετικά με την κυκλοφορία των κεφαλαίων μεταξύ της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες, εφόσον τα μέτρα αυτά είναι απολύτως αναγκαία.

6. Κανένα σημείο των παραπάνω διατάξεων δεν θεωρείται ότι περιορίζει το δικαίωμα των οικονομικών φορέων των Μερών να επωφελούνται από ευνοϊκότερη μεταχείριση που προβλέπουν, ενδεχομένως, υφιστάμενες διμερείς ή πολυμερείς συμφωνίες στις οποίες συμμετέχουν τα Μέρη της παρούσας Συμφωνίας.

7. Τα Μέρη συνεννοούνται μεταξύ τους για να διευκολύνουν την κυκλοφορία κεφαλαίων μεταξύ της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης με σκοπό την προώθηση των στόχων της παρούσας Συμφωνίας.
Άρθρο 62

1. Κατά τα πρώτα πέντε έτη μετά την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας συμφωνίας, τα μέρη λαμβάνουν τα μέτρα που επιτρέπουν τη δημιουργία των αναγκαίων συνθηκών για την περαιτέρω σταδιακή εφαρμογή των κοινοτικών κανόνων σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων.

2. Ως το τέλος του πέμπτου έτους μετά την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης καθορίζει τις λεπτομέρειες για την πλήρη εφαρμογή των κοινοτικών κανόνων σχετικά με την κυκλοφορία των κεφαλαίων.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ V
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 63

1. Οι διατάξεις του παρόντος Τίτλου εφαρμόζονται με την επιφύλαξη περιορισμών που δικαιολογούνται για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας ή δημόσιας υγείας.

2. Οι εν λόγω διατάξεις δεν εφαρμόζονται σε δραστηριότητες που συνδέονται, έστω και περιστασιακά, με την άσκηση επίσημης εξουσίας στο έδαφος του ενός ή του άλλου Μέρους.
Άρθρο 64

Για τους σκοπούς του παρόντος Τίτλου, καμία διάταξη της παρούσας Συμφωνίας δεν παρεμποδίζει τα Μέρη να εφαρμόζουν τους νόμους και τους κανονισμούς τους όσον αφορά την είσοδο και τη διαμονή, την απασχόληση, τις συνθήκες εργασίας, την εγκατάσταση φυσικών προσώπων και την παροχή υπηρεσιών, ιδίως όσον αφορά τη χορήγηση, την ανανέωση ή την απόρριψη άδειας παραμονής, υπό τον όρο ότι, με τον τρόπο αυτό, δεν εξουδετερώνουν ή δεν περιορίζουν τα οφέλη που απορρέουν για οποιοδήποτε μέρος από ειδική διάταξη της παρούσας Συμφωνίας. Η παρούσα διάταξη δεν θίγει την εφαρμογή του Αρθρου 63.
Άρθρο 65

Οι διατάξεις του παρόντος Τίτλου καλύπτουν επίσης τις εταιρείες οι οποίες ελέγχονται και ανήκουν από κοινού αποκλειστικά σε εταιρείες ή υπηκόους της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και σε εταιρείες ή υπηκόους της Κοινότητας.
Άρθρο 66

1. Η μεταχείριση του Μάλλον Ευνοούμενου Κράτους που χορηγείται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Τίτλου δεν εφαρμόζεται στα φορολογικά πλεονεκτήματα που παραχωρούν ήδη ή πρόκειται να παραχωρήσουν στο μέλλον τα Μέρη βάσει συμφωνιών που αποσκοπούν στην αποφυγή της διπλής φορολόγησης, ή άλλων φορολογικών ρυθμίσεων.

2. Ουδεμία διάταξη του παρόντος Τίτλου δεν ερμηνεύεται κατά τρόπον ώστε να εμποδίζει τη λήψη ή την εφαρμογή από τα Μέρη ενός μέτρου που αποσκοπεί να αποτρέψει τη φοροδιαφυγή ή φοροαποφυγή, σύμφωνα με τις φορολογικές διατάξεις των Συμφωνιών για την αποφυγή της διπλής φορολόγησης και σύμφωνα με άλλες φορολογικές ρυθμίσεις ή με την εθνική φορολογική νομοθεσία.

3. Καμία διάταξη του παρόντος Τίτλου δεν ερμηνεύεται κατά τρόπο ώστε να εμποδίζει τα Κράτη Μέλη ή η Βοσνία – Ερζεγοβίνη, κατά την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων της φορολογικής τους νομοθεσίας, να διαχωρίζουν τους φορολογούμενους που δεν βρίσκονται στην ίδια κατάσταση, ιδίως όσον αφορά τον τόπο κατοικίας τους.
Άρθρο 67

1. Τα Μέρη καταβάλλουν προσπάθειες ώστε, στο μέτρο του δυνατού, να αποφεύγουν την επιβολή περιοριστικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων σχετικών με εισαγωγές, για σκοπούς που συνδέονται με το ισοζύγιο πληρωμών. Σε περίπτωση που ένα Μέρος λάβει τέτοια μέτρα, υποβάλλει στο άλλο Μέρος, το συντομότερο δυνατόν, χρονοδιάγραμμα για την κατάργηση τους.

2. Όταν ένα ή περισσότερα Κράτη Μέλη ή η Βοσνία – Ερζεγοβίνη αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσχέρειες στο ισοζύγιο πληρωμών ή απειλούνται άμεσα με τέτοιες δυσχέρειες, η Κοινότητα ή η Βοσνία – Ερζεγοβίνη, κατά περίπτωση, έχει τη δυνατότητα, σύμφωνα με τους όρους που θεσπίζει η συμφωνία ΠΟΕ, να θεσπίσει περιοριστικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων που αφορούν τις εισαγωγές, τα οποία έχουν περιορισμένη διάρκεια και δεν μπορούν να υπερβαίνουν το βαθμό που είναι απολύτως αναγκαίος για την αποκατάσταση της ισορροπίας του ισοζυγίου πληρωμών. Η Κοινότητα ή η Βοσνία – Ερζεγοβίνη, κατά περίπτωση, ενημερώνουν πάραυτα το άλλο Μέρος.

3. Κανένα περιοριστικό μέτρο δεν εφαρμόζεται για τις μεταβιβάσεις που συνδέονται με επενδύσεις, και ιδίως για τον επαναπατρισμό ποσών που έχουν επενδυθεί ή επανεπενδυθεί, ή για οποιουδήποτε είδους έσοδα που προκύπτουν από αυτές.
Άρθρο 68

Οι διατάξεις του παρόντος Τίτλου προσαρμόζονται σταδιακά, κυρίως με βάση τις απαιτήσεις του άρθρου V της GATS.
Άρθρο 69

Οι διατάξεις της παρούσας Συμφωνίας δεν εμποδίζουν εκάτερο των Μερών να εφαρμόζει οιοδήποτε μέτρο κρίνει αναγκαίο για να αποτρέψει την καταστρατήγηση, μέσω των διατάξεων της παρούσας Συμφωνίας, των μέτρων που διέπουν την πρόσβαση τρίτων χωρών στην αγορά του.
ΤΙΤΛΟΣ VI
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΝΟΜΟΘΕΣΙΩΝ, ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
Άρθρο 70

1. Τα Μέρη αναγνωρίζουν τη σημασία της προσέγγισης της ισχύουσας νομοθεσίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης με την κοινοτική νομοθεσία και της αποτελεσματικής εφαρμογής της. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη καταβάλλει προσπάθειες ώστε να διασφαλιστεί ότι η ισχύουσα και η μελλοντική νομοθεσία της θα καταστεί σταδιακά συμβατή με το κοινοτικό κεκτημένο. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη εξασφαλίζει την ορθή εφαρμογή και επιβολή της ισχύουσας και της μελλοντικής νομοθεσίας της.

2. Η προσέγγιση αυτή αρχίζει την ημερομηνία υπογραφής της παρούσας Συμφωνίας, και επεκτείνεται σταδιακά σε όλα τα στοιχεία του κοινοτικού κεκτημένου που αναφέρονται στην παρούσα Συμφωνία, μέχρι το τέλος της μεταβατικής περιόδου που ορίζεται στο άρθρο 8 της παρούσας συμφωνίας.

3. Σε πρώτο στάδιο, η προσέγγιση επικεντρώνεται στα θεμελιώδη στοιχεία του κεκτημένου για την Εσωτερική Αγορά, καθώς και σε άλλους τομείς που συνδέονται με το εμπόριο. Σε μεταγενέστερο στάδιο, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη θα εστιάσει τις προσπάθειες της στα υπόλοιπα μέρη του κεκτημένου. Η προσέγγιση θα διεξαχθεί με βάση ένα πρόγραμμα που θα συμφωνηθεί μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.

4. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη καθορίζει επίσης, σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τους τρόπους παρακολούθησης της εφαρμογής της προσέγγισης της νομοθεσίας και των ενεργειών που θα αναληφθούν για την επιβολή της νομοθεσίας.
Άρθρο 71
Ανταγωνισμός και άλλες οικονομικές διατάξεις

1. Δεν συμβιβάζονται με την ορθή λειτουργία της παρούσας συμφωνίας, στο βαθμό που μπορούν να πλήξουν το εμπόριο μεταξύ της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης:

α) όλες οι συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων, όλες οι αποφάσεις ενώσεων επιχειρήσεων και όλες οι συντονισμένες πρακτικές μεταξύ επιχειρήσεων που έχουν στόχο ή αποτέλεσμα την παρεμπόδιση, τον περιορισμό ή τη στρέβλωση του ανταγωνισμού

β) η καταχρηστική εκμετάλλευση, από μία ή περισσότερες επιχειρήσεις, της δεσπόζουσας θέσης που κατέχουν στο σύνολο του εδάφους της Κοινότητας ή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, ή σε σημαντικό τμήμα του

γ) οποιαδήποτε κρατική ενίσχυση που νοθεύει ή απειλεί να νοθεύσει τον ανταγωνισμό μέσω της ευνοϊκής μεταχείρισης ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων προϊόντων.

2. Οι πρακτικές που αντίκεινται στο παρόν Άρθρο αξιολογούνται με βάση τα κριτήρια που προκύπτουν από την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού που ισχύουν στην Κοινότητα, ιδίως των άρθρων 81, 82, 86 και 87 της συνθήκης ΕΚ και των ερμηνευτικών πράξεων που έχουν εκδώσει τα κοινοτικά όργανα.

3. Τα Μέρη διασφαλίζουν ότι οι εξουσίες που απαιτούνται για την πλήρη εφαρμογή της παραγράφου 1 στοιχεία α) και β), όσον αφορά τις ιδιωτικές και Δημόσιες επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις στις οποίες έχουν παραχωρηθεί ειδικά δικαιώματα, ανατίθενται σε ανεξάρτητη δημόσια αρχή.

4. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη θεσπίζει ανεξάρτητη λειτουργικά αρχή στην οποία ανατίθενται οι εξουσίες που απαιτούνται για την πλήρη εφαρμογή της παραγράφου 1 στοιχείο γ) εντός δύο ετών από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας. Η εν λόγω αρχή διαθέτει, μεταξύ άλλων, την εξουσία να εγκρίνει προγράμματα κρατικών ενισχύσεων και μεμονωμένες μη επιστρεπτέες ενισχύσεις σύμφωνα με την παράγραφο 2, καθώς και να απαιτεί την επιστροφή κρατικής ενίσχυσης που δεν χορηγήθηκε νόμιμα.

5. Καθένα από τα Μέρη εξασφαλίζει διαφάνεια στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων, μεταξύ άλλων με την υποβολή ετήσιας τακτικής έκθεσης ή ισοδύναμης αναφοράς στο άλλο Μέρος, σύμφωνα με τη μέθοδο και τη μορφή των κοινοτικών εκθέσεων για τις κρατικές ενισχύσεις. Κατόπιν αιτήματος ενός από τα Μέρη, το άλλο Μέρος παρέχει πληροφορίες σχετικά με ειδικές μεμονωμένες περιπτώσεις χορήγησης κρατικών ενισχύσεων.

6. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη προβαίνει σε εμπεριστατωμένη απογραφή των καθεστώτων ενισχύσεων που έχουν θεσπιστεί πριν από τη σύσταση της αρχής που αναφέρεται στην παράγραφο 4 και ευθυγραμμίζει τα εν λόγω καθεστώτα ενισχύσεων με τα κριτήρια που αναφέρονται στην παράγραφο 2, εντός περιόδου όχι μεγαλύτερης των τεσσάρων ετών από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας.

7 α) Για τους σκοπούς της εφαρμογής της παραγράφου 1 στοιχείο γ), τα Μέρη αναγνωρίζουν ότι, κατά τα πρώτα έξι έτη μετά τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, οι κρατικές ενισχύσεις που χορηγεί η Βοσνία – Ερζεγοβίνη αξιολογούνται με βάση το σκεπτικό ότι η Βοσνία – Ερζεγοβίνη θεωρείται περιοχή πανομοιότυπη με τις περιοχές της Κοινότητας που περιγράφονται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης ΕΚ. β)Έως το τέλος του πέμπτου έτους από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, η Βοσνία -Ερζεγοβίνη υποβάλλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα στοιχεία της για το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, εναρμονισμέ να σε επίπεδο NUTS ΙΓ. Η αρχή που αναφέρεται στην παράγραφο 4 και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολογούν στη συνέχεια από κοινού την επιλεξιμότητα των περι οχών της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης καθώς και τη μέγιστη ένταση της ενίσχυσης, ούτως ώστε να καταρτιστεί ο χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων βάσει των σχετικών κατευθυντήριων γραμμών της Κοινότητας.

8. Το Πρωτόκολλο 4 καθορίζει τους ειδικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις που εφαρμόζονται για την αναδιάρθρωση της βιομηχανίας χάλυβα.

9. Όσον αφορά τα προϊόντα που αναφέρονται στο Κεφάλαιο II του Τίτλου IV: α) δεν εφαρμόζεται η παράγραφος 1 στοιχείο γ) β) κάθε πρακτική αντίθετη προς την παράγραφο 1 στοιχείο α) αξιολογείται σύμφωνα με τα κριτήρια που καθορίζει η Κοινότητα βάσει των Άρθρων 36 και 37 της συνθήκης ΕΚ και των ειδικών κοινοτικών πράξεων που έχουν εκδοθεί δυνάμει αυτών.

10. Εάν ένα από τα Μέρη θεωρεί ότι μια συγκεκριμένη πρακτική δεν είναι συμβατή με την παράγραφο 1, μπορεί να λάβει τα κατάλληλα μέτρα κατόπιν διαβουλεύσεων στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ή ύστερα από τριάντα εργάσιμες ημέρες από την παραπομπή του θέματος σε διαβούλευση. Καμία διάταξη του παρόντος άρθρου δεν προδικάζει ή επηρεάζει καθ` οιονδήποτε τρόπο τη λήψη εκ μέρους ενός από τα μέρη, μέτρων αντιντάμπινγκ ή αντισταθμιστικών μέτρων βάσει των αντίστοιχων άρθρων της συμφωνίας GATT του 1994 και της συμφωνίας του ΠΟΕ για τις επιδοτήσεις και τα αντισταθμιστικά μέτρα ή σύμφωνα με τη σχετική εσωτερική νομοθεσία.
Άρθρο 72
Δημόσιες επιχειρήσεις

Ως το τέλος του τρίτου έτους από την έναρξη ισχύος της παρούσας Συμφωνίας, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη εφαρμόζει σεΔημόσιες επιχειρήσεις και επιχειρήσεις στις οποίες έχουν παραχωρηθεί ειδικά και αποκλειστικά δικαιώματα, τις αρχές που θεσπίζει η συνθήκη ΕΚ, και ιδίως το Άρθρο 86. Κατά τη μεταβατική περίοδο, τα ειδικά δικαιώματα των δημοσίων επιχειρήσεων δεν περιλαμβάνουν τη δυνατότητα επιβολής ποσοτικών περιορισμών ή μέτρων ισοδυνάμου αποτελέσματος στις εισαγωγές από την Κοινότητα στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη.
Άρθρο 73
Δικαιώματα πνευματικής, βιομηχανικής και εμπορικής ιδιοκτησίας

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Άρθρου και το Παράρτημα VII, τα Μέρη επιβεβαιώνουν τη σημασία που αποδίδουν στην εξασφάλιση κατάλληλης και αποτελεσματικής προστασίας και άσκησης των δικαιωμάτων πνευματικής, βιομηχανικής και εμπορικής ιδιοκτησίας.

2. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, τα Μέρη παρέχουν στνς εταιρείες και τους υπηκόους του άλλου Μέρους, όσον αφορά την αναγνώριση και την προστασία της πνευματικής, βιομηχανικής και εμπορικής ιδιοκτησίας, μεταχείριση όχι λιγότερο ευνοϊκή από εκείνη που παρέχουν σε οποιαδήποτε τρίτη χώρα στο πλαίσιο διμερών συμφωνιών.

3. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει, εντός πέντε ετών το αργότερο από τη θέση σε ισχύ της παρούσας συμφωνίας, επίπεδο προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής, βιομηχανικής και εμπορικής ιδιοκτησίας παρόμοιο με εκείνο που ισχύει στην Κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσματικών μέσων άσκησης των δικαιωμάτων αυτών.

4. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη δεσμεύεται να προσχωρήσει, εντός της προαναφερθείσας περιόδου, στις πολυμερείς συμβάσεις για τα δικαιώματα πνευματικής, βιομηχανικής και εμπορικής ιδιοκτησίας που αναφέρονται στο Παράρτημα VII. Τα Μέρη επιβεβαιώνουν τη σημασία.που αποδίδουν στις αρχές της Συμφωνίας για τις Εμπορικές Πτυχές των Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας . Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μπορεί να αποφασίσει να υποχρεώσει τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη να προσχωρήσει στις ειδικές πολυμερείς συμβάσεις του τομέα αυτού.

5. Στην περίπτωση που προκύψουν προβλήματα στον τομέα της πνευματικής, βιομηχανικής και εμπορικής ιδιοκτησίας, τα οποία επηρεάζουν τις συνθήκες του εμπορίου, παραπέμπονται επειγόντως στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, κατόπιν αιτήσεως ενός από τα Μέρη, με στόχο την εξεύρεση αμοιβαίως ικανοποιητικών λύσεων.
Άρθρο 74
Δημόσιες συμβάσεις

1. Η Κοινότητα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη θέτουν ως επιθυμητό στόχο το άνοιγμα των διαδικασιών δημόσιων συμβάσεων με βάση τις αρχές της μη διακριτικής μεταχείρισης και της αμοιβαιότητας, ιδίως στο πλαίσιο των κανόνων του ΠΟΕ.

2. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, οι εταιρείες της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, ανεξάρτητα από το αν είναι εγκατεστημένες στην Κοινότητα ή όχι, έχουν πρόσβαση σε διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων στην Κοινότητα, σύμφωνα με τους κοινοτικούς κανόνες για τιςΔημόσιες συμβάσεις, με μεταχείριση όχι λιγότερο ευνοϊκή από εκείνη που παρέχεται στις εταιρείες της Κοινότητας. Οι παραπάνω διατάξεις εφαρμόζονται επίσης στις συμβάσεις στον τομέα των οργανισμών κοινής ωφέλειας, μόλις η κυβέρνηση της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης θεσπίσει νομοθεσία για την υιοθέτηση των κοινοτικών κανόνων σ` αυτόν τον τομέα. Η Κοινότητα εξετάζει περιοδικά εάν η Βοσνία – Ερζεγοβίνη έχει πράγματι υιοθετήσει την εν λόγω νομοθεσία.

3. Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, οι εταιρείες της Κοινότητας που είναι εγκατεστημένες στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη σύμφωνα με τις διατάξεις του Τίτλου V Κεφάλαιο II έχουν πρόσβαση στις διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων στη Βοσνία -Ερζεγοβίνη με μεταχείριση όχι λιγότερο ευνοϊκή από εκείνη που παρέχεται στις εταιρείες της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.

4. Οι εταιρείες της Κοινότητας που δεν είναι εγκατεστημένες στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη έχουν πρόσβαση στις διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη με μεταχείριση όχι λιγότερο ευνοϊκή από εκείνη που παρέχεται στις εταιρείες της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, το αργότερο πέντε έτη μετά τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας. Κατά την πενταετή μεταβατική περίοδο, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη διασφαλίζει τη σταδιακή μείωση των υφιστάμενων προτιμήσεων, ούτως ώστε, κατά τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, το προτιμησιακό ποσοστό δεν θα υπερβαίνει το 15% το πρώτο και δεύτερο έτος, το 10% το τρίτο και τέταρτο έτος και το 5% το πέμπτο έτος.

5. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης εξετάζει τακτικά τη δυνατότητα της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης να διασφαλίσει σε όλες τις εταιρείες της Κοινότητας την πρόσβαση στις διαδικασίες ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων που ισχύουν στη χώρα αυτή. Η Βοσνία -Ερζεγοβίνη υποβάλλει ετησίως στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης έκθεση σχετικά με τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τη βελτίωση της διαφάνειας και την εξασφάλιση αποτελεσματικής δικαστικής επανεξέτασης των αποφάσεων που λαμβάνονται στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων.

6. Όσον αφορά την εγκατάσταση, τη λειτουργία, την παροχή υπηρεσιών μεταξύ της Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, καθώς και την απασχόληση και την κυκλοφορία των εργαζομένων, που συνδέονται με την εκτέλεση δημοσύον συμβάσεων, εφαρμόζονται οι διατάξεις των Άρθρων 47 έως 69.
Άρθρο 75
Τυποποίηση, μετρολογία, διαπίστευση και αξιολόγηση της συμμόρφωσης

1. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να επιτύχει σταδιακά τη συμμόρφωση της νομοθεσίας της με τους τεχνικούς κανόνες της Κοινότητας και τις ευρωπαϊκές διαδικασίες τυποποίησης, μετρολογίας, διαπίστευσης και αξιολόγησης της συμμόρφωσης.

2. Για το σκοπό αυτό, τα Μέρη προσπαθούν:

α) να προωθήσουν τη χρήση των κοινοτικών τεχνικών κανονισμών, καθώς και των ευρωπαϊκών προτύπων και διαδικασιών αξιολόγησης της συμμόρφωσης1

β) να παράσχουν βοήθεια για την προώθηση της ανάπτυξης υποδομής για την ποιότητα στους τομείς της τυποποίησης, μετρολογίας, διαπίστευσης και αξιολόγησης της συμμόρφωσης1

γ) να προωθήσουν τη συμμετοχή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης στις εργασίες οργανισμών τυποποίησης, αξιολόγησης της συμμόρφωσης, μετρολογίας και σε παρόμοιους τομείς (π.χ. CBN, CENELEC, ETSI, Ε A, WELMEC, EUROMET κλπ.)1-

δ) εφόσον κρίνεται σκόπιμο, να συνάψουν Συμφωνία για την Αξιολόγηση της Συμμόρφωσης και την Αποδοχή των Βιομηχανικών Προϊόντων, μόλις η Βοσνία – Ερζεγοβίνη εναρμονίσει επαρκώς το νομοθετικό πλαίσιο και τις διαδικασίες της με τα αντίστοιχα της Κοινότητας και έχει στη διάθεση της την απαιτούμενη τεχνογνωσία.
Άρθρο 76
Τυποποίηση, μετρολογία, διαπίστευση και αξιολόγηση της συμμόρφωσης

Τα Μέρη συνεργάζονται για να εναρμονίσουν το επίπεδο προστασίας των καταναλωτών στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη με εκείνο της Κοινότητας. Η αποτελεσματικήΠροστασία των καταναλωτών είναι αναγκαία προκειμένου να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας της αγοράς. Η προστασία αυτή θα εξαρτηθεί από την ανάπτυξη διοικητικής υποδομής κατάλληλης για την επιτήρηση της αγοράς και την επιβολή της νομοθεσίας στο συγκεκριμένο τομέα. Για το σκοπό αυτό και λαμβανομένων υπόψη των κοινών συμφερόντων τους, τα Μέρη ενθαρρύνουν και διασφαλίζουν:

α) ενεργό πολιτική προστασίας των καταναλωτών, σε συμφωνία με την κοινοτική νομοθεσία, καθώς και την πληρέστερη πληροφόρηση και την ανάπτυξη ανεξάρτητων οργανώσεων

β) την εναρμόνιση της νομοθεσίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης για την προστασία των καταναλωτών με την ισχύουσα νομοθεσία στην Κοινότητα

γ) αποτελεσματική νομικήΠροστασία των καταναλωτών ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα των καταναλωτικών αγαθών και να τηρούνται ικανοποιητικά πρότυπα ασφαλείας

δ) παρακολούθηση των κανόνων από τις αρμόδιες αρχές και εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε περίπτωση διαφορών.
Άρθρο 77
Συνθήκες εργασίας και ισότητα ευκαιριών

Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη εναρμονίζει σταδιακά τη νομοθεσία της με την αντίστοιχη κοινοτική στον τομέα των συνθηκών εργασίας, ιδίως όσον αφορά την υγεία και ασφάλεια στο χώρο εργασίας και την ισότητα ευκαιριών.
ΤΙΤΛΟΣ VII
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Άρθρο 78
Ενίσχυση των θεσμών και του κράτους δικαίου

Στο πλαίσιο της συνεργασίας τους στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, τα Μέρη αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στην εδραίωση του κράτους δικαίου και στην ενίσχυση των θεσμών σε όλα τα επίπεδα, τόσο στον τομέα της διοίκησης γενικά όσο και στον τομέα της επιβολής του νόμου και της απονομής δικαιοσύνης ειδικότερα. Η συνεργασία αποβλέπει κυρίως στην ενίσχυση της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας και στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της και της θεσμικής ικανότητας, στην ενίσχυση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη, στην ανάπτυξη κατάλληλων δομών για την αστυνομία, ταΤελωνεία και άλλα όργανα επιβολής του νόμου, στην παροχή κατάλληλης κατάρτισης και στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος.
Άρθρο 79
Προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

Με τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη εναρμονίζει τη νομοθεσία της περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων με την κοινοτική νομοθεσία, καθώς και με τις λοιπές ευρωπαϊκές και διεθνείς νομοθετικές διατάξεις σχετικά με την ιδιωτική ζωή. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη δημιουργεί ανεξάρτητους εποπτικούς φορείς με επαρκείς χρηματοοικονομικούς και ανθρώπινους πόρους για την αποτελεσματική παρακολούθηση και τη διασφάλιση της επιβολής της εθνικής νομοθεσίας για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Τα Μέρη συνεργάζονται για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Άρθρο 80
Θεωρήσεις διαβατηρίων, διαχείριση των συνόρων, άσυλο και μετανάστευση

Τα Μέρη συνεργάζονται στους τομείς των θεωρήσεων, των συνοριακών ελέγχων, του ασύλου και της μετανάστευσης και δημιουργούν ένα πλαίσιο συνεργασίας, μεταξύ άλλων, σε περιφερειακό επίπεδο, ενώ παράλληλα λαμβάνουν υπόψη και αξιοποιούν πλήρως άλλες ήδη αναληφθείσες πρωτοβουλίες στον τομέα αυτό, ανάλογα με την περίπτωση. Η συνεργασία στους προαναφερθέντες τομείς βασίζεται σε αμοιβαίες διαβουλεύσεις και σε στενή συνεργασία μεταξύ των Μερών και πρέπει να περιλαμβάνει τεχνική και διοικητική βοήθεια για:

α) την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τη νομοθεσία και τις πρακτικές`

β) την εκπόνηση νομοθεσίας

γ) την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των θεσμών

δ) την κατάρτιση του προσωπικού

ε) την ασφάλεια των ταξιδιωτικών εγγράφων και τον εντοπισμό πλαστών εγγράφων

στ) τη διαχείριση των συνόρων.

Η συνεργασία εστιάζεται ιδίως:

α) όσον αφορά την παροχή ασύλου, στην εφαρμογή της εθνικής νομοθεσίας, ώστε να εκπληρωθούν οι αρχές της Σύμβασης σχετικά με το Καθεστώς των Προσφύγων που συνήφθη στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951, και του Πρωτοκόλλου σχετικά με το Καθεστώς των Προσφύγων που συνήφθη στη Νέα Υόρκη στις 31 Ιανουαρίου 1967, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση της αρχής της μη επαναπροώθησης καθώς και των άλλων δικαιωμάτων των αιτούντων ασύλου και των προσφύγων

β) όσον αφορά τη νόμιμη μετανάστευση, στους κανόνες εισδοχής, στα δικαιώματα και στο καθεστώς των ατόμων που γίνονται δεκτά. Στον τομέα της μετανάστευσης, τα Μέρη συμφωνούν να παρέχουν δίκαιη μεταχείριση στους υπηκόους άλλων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην επικράτεια τους καινά ευνοούν πολιτική κοινωνικής ενσωμάτωσης που θα τους διασφαλίζει ανάλογα δικαιώματα και υποχρεώσεις όπως και για τους υπηκόους τους.
Άρθρο 81
Πρόληψη και έλεγχος της παράνομης μετανάστευσης1 επανεισδοχή

1. Τα Μέρη συνεργάζονται για την πρόληψη και τον έλεγχο της παράνομης μετανάστευσης. Προς το σκοπό αυτό, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη και τα Κράτη Μέλη δέχονται τον επαναπατρισμό των υπηκόων τους που διαμένουν παράνομα στο έδαφος τους1 τα Μέρη συμφωνούν επίσης να συνάψουν και να εφαρμόσουν πλήρως Συμφωνία επανεισδοχής, συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης επανεισδοχής των υπηκόων άλλων χωρών και των ανιθαγενών. Τα Κράτη Μέλη και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη παρέχουν στους υπηκόους τους τα κατάλληλα έγγραφα ταυτότητας και επεκτείνουν σ` αυτούς τις διοικητικές διευκολύνσεις που απαιτούνται για τέτοιους σκοπούς. Οι ειδικές διαδικασίες για την επανεισδοχή υπηκόων, υπηκόων τρίτων χωρών και ανιθαγενών καθορίζονται στο πλαίσιο της Συμφωνίας επανεισδοχής.

2. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη συμφωνεί να συνάψει Συμφωνίες επανεισδοχής με τις λοιπές χώρες της Διαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης και δεσμεύεται να λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο για την ευέλικτη και ταχεία εφαρμογή όλων των Συμφωνιών επανεισδοχής που αναφέρονται στο παρόν Άρθρο.

3. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης καθορίζει άλλες κοινές προσπάθειες που θα μπορούσαν να αναληφθούν για την πρόληψη και τον έλεγχο της παράνομης μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων εμπορίας ανθρώπων και παράνομης μετανάστευσης.
Άρθρο 82
Νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότηση της τρομοκρατίας

1. Τα Μέρη συνεργάζονται για την πρόληψη της χρησιμοποίησης των χρηματοπιστωτικών τους συστημάτων με σκοπό τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες εν γένει, και ιδίως εκείνες που σχετίζονται με τα ναρκωτικά, καθώς και για τη χρηματοδότηση τρομοκρατικών ενεργειών.

2. Η συνεργασία στον τομέα αυτό μπορεί να περιλαμβάνει διοικητική και τεχνική βοήθεια με σκοπό να προωθηθεί η εφαρμογή κανονισμών και η αποτελεσματική λειτουργία των κατάλληλων προτύπων και μηχανισμών καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, ισοδύναμων με εκείνα που έχουν υιοθετήσει η Κοινότητα και τα διεθνή φόρουμ στον τομέα αυτό, ειδικότερα η Ειδική Ομάδα για τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες (FATF).
Άρθρο 83
Συνεργασία για την καταπολέμηση των παράνομων ναρκωτικών

1. Στο πλαίσιο των αντίστοιχων εξουσιών και αρμοδιοτήτων τους, τα Μέρη συνεργάζονται για τη διασφάλιση ισόρροπης και ολοκληρωμένης προσέγγισης του προβλήματος των ναρκωτικών. Οι πολιτικές και οι δράσεις κατά των ναρκωτικών αποσκοπούν στην ενίσχυση των δομών καταπολέμησης των παράνομων ναρκωτικών, στη μείωση της προμήθειας, της διακίνησης και της, ζήτησης των παράνομων ναρκωτικών, στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων στην υγεία και την κοινωνία από την τοξικομανία, καθώς και στον αποτελεσματικότερο έλεγχο των πρόδρομων ουσιών.

2. Τα Μέρη συμφωνούν τις μεθόδους συνεργασίας που απαιτούνται για την επίτευξη αυτών των στόχων. Οι δράσεις τους βασίζονται σε κοινές αρχές, σύμφωνες με τη στρατηγική αντιναρκωτικού αγώνα της ΕΕ.
Άρθρο 84
Πρόληψη και καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και άλλων παράνομων δραστηριοτήτων

Τα Μέρη συνεργάζονται για την καταπολέμηση και την πρόληψη εγκληματικών και παράνομων δραστηριοτήτων, οργανωμένων ή άλλων, όπως:

α) το λαθρεμπόριο και η εμπορία ανθρώπων

β) οι παράνομες οικονομικές δραστηριότητες, ιδίως η παραχάραξη νομισμάτων, οι παράνομες συναλλαγές προϊόντων, όπως των βιομηχανικών αποβλήτων και των ραδιενεργών υλικών, καθώς και οι συναλλαγές που αφορούν παράνομα προϊόντα ή προϊόντα απομίμησης ή παραποίησης

γ) η διαφθορά, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, που σχετίζεται ειδικότερα με αδιαφανείς διοικητικές πρακτικές

δ) η φορολογική απάτη-

ε) η παραγωγή και η παράνομη διακίνηση ναρκωτικών και ψυχοτρόπων ουσιών

στ) το λαθρεμπόριο1

ζ) το λαθρεμπόριο όπλων

η) η παραχάραξη εγγράφων

θ) το λαθρεμπόριο αυτοκινήτων

ι) το έγκλημα στον κυβερνοχώρο. Κατά την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος προωθούνται η περιφερειακή συνεργασία και η συμμόρφωση με τα αναγνωρισμένα διεθνή πρότυπα.
Άρθρο 85
Καταπολέμηση της τρομοκρατίας

Σε συμφωνία με τις διεθνείς συμβάσεις στις οποίες έχουν προσχωρήσει και με τους αντίστοιχους νόμους και κανονισμούς τους, τα Μέρη συμφωνούν να συνεργαστούν με σκοπό την πρόληψη και την καταστολή τρομοκρατικών ενεργειών και της χρηματοδότησης αυτών:

α) στο πλαίσιο της πλήρους εφαρμογής της απόφασης 1373 (2001) του Συμβουλίου Ασφαλείας και άλλων σχετικών αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και διεθνών συμβάσεων και πράξεων

β) με την ανταλλαγή πληροφοριών για τις τρομοκρατικές ομάδες και τα δίκτυα υποστήριξης τους, σύμφωνα με το διεθνές και το εθνικό δίκαιο`

γ) με την ανταλλαγή εμπειριών όσον αφορά τα μέσα και τις μεθόδους καταπολέμησης της τρομοκρατίας, τους τεχνικούς τομείς και την εκπαίδευση, και με την ανταλλαγή εμπειριών όσον αφορά την πρόληψη της τρομοκρατίας.
ΤΙΤΛΟΣ VIII
ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ
Άρθρο 86

1. Η Κοινότητα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη καθιερώνουν στενή συνεργασία που αποσκοπεί στην προώθηση της ανάπτυξης και του αναπτυξιακού δυναμικού της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Με τη συνεργασία αυτή ενισχύονται όσο το δυνατό περισσότερο οι υπάρχοντες οικονομικοί δεσμοί προς όφελος και των δύο Μερών.

2. Οι πολιτικές και τα λοιπά μέτρα σχεδιάζονται για την προώθηση της βιώσιμης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Οι πολιτικές αυτές πρέπει να διασφαλίζουν ότι η περιβαλλοντική διάσταση εντάσσεται πλήρως εξ αρχής στις εν λόγω πολιτικές και ότι συνδέεται με τις απαιτήσεις αρμονικής κοινωνικής ανάπτυξης.

3. Οι πολιτικές συνεργασίας εντάσσονται σε ένα περιφερειακό πλαίσιο συνεργασίας. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα μέτρα που μπορούν να ενισχύσουν τη συνεργασία μεταξύ της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και των γειτονικών χωρών της, συμπεριλαμβανομένων των Κρατών Μελών συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη σταθερότητα της περιοχής. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μπορεί να καθορίζει προτεραιότητες μεταξύ των πολιτικών συνεργασίας που περιγράφονται στη συνέχεια και στο πλαίσιο αυτών, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Εταιρική Σχέση.
Άρθρο 87
Οικονομική και εμπορική πολιτική

Η Κοινότητα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη διευκολύνουν τη διαδικασία οικονομικής μεταρρύθμισης με τη συνεργασία για τη βελτίωση της κατανόησης των θεμελιωδών αρχών των αντίστοιχων οικονομιών τους, καθώς και για τη χάραξη και την εφαρμογή οικονομικής πολιτικής στο πλαίσιο οικονομιών της αγοράς. Κατόπιν αιτήσεως των αρχών της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, η Κοινότητα μπορεί να παράσχει συνδρομή για τη στήριξη των προσπαθειών της Βοσνίας – Ερζεγοβίνη να εγκαθιδρύσει λειτουργούσα οικονομία της αγοράς και να εναρμονίσει σταδιακά τις πολιτικές της με τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης που είναι προσανατολισμένες στη σταθερότητα.

Η συνεργασία αποβλέπει επίσης στην ενίσχυση του κράτους δικαίου στον επιχειρηματικό τομέα μέσω ενός σταθερού και αμερόληπτου εμπορικού νομικού πλαισίου. Στην εν λόγω συνεργασία συμπεριλαμβάνεται η άτυπη ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις αρχές και τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.
Άρθρο 88
Στατιστική συνεργασία

Η συνεργασία μεταξύ των Μερών επικεντρώνεται κυρίως σε τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα των στατιστικών. Η συνεργασία αυτή στοχεύει κυρίως στην ανάπτυξη αποτελεσματικών και βιώσιμων στατιστικών συστημάτων, ικανών να παρέχουν συγκρίσιμα, αξιόπιστα, αντικειμενικά και ακριβή δεδομένα που απαιτούνται για τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση της διαδικασίας μετάβασης και μεταρρύθμισης στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, θα επιτρέψει επίσης στα στατιστικά γραφεία σε επίπεδο κράτους και οντοτήτων να ανταποκρίνονται καλύτερα στις απαιτήσεις των εθνικών και διεθνών πελατών (τόσο της δημόσιας διοίκησης όσο και του ιδιωτικού τομέα). Το στατιστικό σύστημα πρέπει να τηρεί τις θεμελιώδεις αρχές της στατιστικής που έχει εκδώσει ο ΟΗΕ, τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Ορθής Πρακτικής για τις Στατιστικές και τις διατάξεις του ευρωπαϊκού δικαίου στον τομέα της στατιστικής, προσεγγίζοντας συγχρόνως το κοινοτικό κεκτημένο.
Άρθρο 89
Τραπεζικές, ασφαλιστικές και άλλες χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες

Η συνεργασία μεταξύ της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και της Κοινότητας επικεντρώνεται σε τομείς προτεραιότητας που συνδέονται με το κοινοτικό κεκτημένο στους τομείς των τραπεζικών, ασφαλιστικών και άλλων χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Τα μέρη συνεργάζονται με σκοπό τη δημιουργία και την ανάπτυξη κατάλληλου πλαισίου για την ενθάρρυνση των τομέων των τραπεζικών, ασφαλιστικών και άλλων χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη.
Άρθρο 90
Συνεργασία στον τομέα του λογιστικού και δημοσιονομικού ελέγχου

Η συνεργασία μεταξύ των Μερών επικεντρώνεται σε τομείς προτεραιότητας που συνδέονται με το κοινοτικό κεκτημένο στον τομέα του δημόσιου εσωτερικού δημοσιονομικού ελέγχου (PIFC) και του εξωτερικού ελέγχου. Τα μέρη συνεργάζονται, ειδικότερα, για να δημιουργήσουν στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη – με την επεξεργασία και τη θέσπιση των σχετικών κανονισμών – σύστημα PIFC, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοοικονομικής διαχείρισης και ελέγχου και λειτουργικά ανεξάρτητου εσωτερικού ελέγχου, και ανεξάρτητα συστήματα εξωτερικού ελέγχου, σύμφωνα με τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα και μεθόδους ελέγχου και λογιστικού ελέγχου, καθώς και με τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΕ, Η συνεργασία θα επικεντρωθεί επίσης στην ανάπτυξη των ικανοτήτων και στην επιμόρφωση στο πλαίσιο των οργανισμών, ούτως ώστε να αναπτυχθούν στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη συστήματα PIFC και εξωτερικού ελέγχου (Ανώτατες αρχές εξωτερικού ελέγχου), καθώς και να δημιουργηθούν και να ενισχυθούν κεντρικές μονάδες εναρμόνισης για τη δημοσιονομική διαχείριση και έλεγχο και για τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου.
Άρθρο 91
Προώθηση και προστασία των επενδύσεων

Η συνεργασία μεταξύ των Μερών, εντός του πεδίου των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους, όσον αφορά την προώθηση και την προστασία των επενδύσεων, στοχεύει στη δημιουργία ευνοϊκού κλίματος για τις ιδιωτικές επενδύσεις, τόσο εγχώριες όσο και ξένες, που είναι απαραίτητες για την οικονομική και βιομηχανική αναζωογόνηση της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.
Άρθρο 92
Βιομηχανική συνεργασία

Η συνεργασία στοχεύει στην προώθηση του εκσυγχρονισμού και της αναδιάρθρωσης της βιομηχανίας και των μεμονωμένων τομέων της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Καλύπτει επίσης τηΒιομηχανική συνεργασία μεταξύ των οικονομικών φορέων, με σκοπό την ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα υπό συνθήκες που διασφαλίζουν την προστασία του περιβάλλοντος. Οι πρωτοβουλίες της βιομηχανικής συνεργασίας αντανακλούν τις προτεραιότητες που καθορίζουν και τα δύο Μέρη. Λαμβάνουν υπόψη περιφερειακές πτυχές της βιομηχανικής ανάπτυξης, προωθώντας τις διεθνικές εταιρικές σχέσεις, όπου κρίνεται σκόπιμο. Οι πρωτοβουλίες αυτές πρέπει ιδίως να επιδιώκουν τη δημιουργία του κατάλληλου πλαισίου για τις επιχειρήσεις, τη βελτίωση της διοίκησης τους και της τεχνογνωσίας, καθώς και την προώθηση των αγορών, της διαφάνειας τους και των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Η συνεργασία λαμβάνει δεόντως υπόψη το κοινοτικό κεκτημένο στον τομέα της βιομηχανικής πολιτικής.
Άρθρο 93
Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις

Η συνεργασία μεταξύ των Μερών αποβλέπει στην ανάπτυξη και την ενίσχυση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) του ιδιωτικού τομέα και λαμβάνει δεόντως υπόψη τους τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα των ΜΜΕ, καθώς και τις δέκα κατευθυντήριες αρχές που προβλέπει ο Ευρωπαϊκός Χάρτης για τις Μικρές Επιχειρήσεις.
Άρθρο 94
Τουρισμός

Η συνεργασία μεταξύ των Μερών στον τομέα του τουρισμού αποβλέπει κυρίως στην ενίσχυση της ροής των πληροφοριών για τον τουρισμό (μέσω διεθνών δικτύων, τραπεζών δεδομένων, κλπ.), την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ τουριστικών επιχειρήσεων, εμπειρογνωμόνων, κυβερνήσεων και αρμόδιων δημόσιων οργάνων στον τομέα του τουρισμού, καθώς και τη μεταφορά τεχνογνωσίας (με την κατάρτιση, τις ανταλλαγές και τα σεμινάρια). Η συνεργασία λαμβάνει δεόντως υπόψη το κοινοτικό κεκτημένο στον τομέα αυτό. Η συνεργασία μπορεί να εντάσσεται σε ένα περιφερειακό πλαίσιο συνεργασίας.
Άρθρο 95
Γεωργία και βιομηχανία μεταποίησης γεωργικών προϊόντων

Η συνεργασία μεταξύ των Μερών επικεντρώνεται κυρίως σε τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου στο γεωργικό, κτηνιατρικό και φυτοϋγειονομικό τομέα. Η συνεργασία αποβλέπει κυρίως στον εκσυγχρονισμό και την αναδιάρθρωση της γεωργίας και του γεωργοβιομηχανικού τομέα στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, ιδίως για την εκπλήρωση των κοινοτικών απαιτήσεων στον υγειονομικό και φυτοϋγειονομικό τομέα, καθώς και τη σταδιακή προσέγγιση της νομοθεσίας και των πρακτικών της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης με τα πρότυπα και τους κανόνες της Κοινότητας.
Άρθρο 96
Αλιεία

Τα Μέρη διερευνούν τη δυνατότητα προσδιορισμού αμοιβαίως επωφελών θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος στον τομέα τηςΑλιείας. Η συνεργασία λαμβάνει δεόντως υπόψη τους τομείς προτεραιότητας που σχετίζονται με το κοινοτικό κεκτημένο στον τομέα τηςΑλιείας, καθώς και την τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων σχετικά με τους κανόνες των διεθνών και περιφερειακών οργανώσεωνΑλιείας για τη διαχείριση και τη διατήρηση των αλιευτικών πόρων.
Άρθρο 97
Τελωνεία

Τα Μέρη καθιερώνουν συνεργασία στον τομέα αυτό ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση των διατάξεων που θα υιοθετηθούν στον τομέα του εμπορίου καινά εναρμονιστεί το τελωνειακό καθεστώς της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης με το κοινοτικό, γεγονός που θα προετοιμάσει το έδαφος για τα μέτρα ελευθέρωσης που προβλέπει η παρούσα Συμφωνία και για τη σταδιακή εναρμόνιση της τελωνειακής νομοθεσίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης με το κεκτημένο. Η συνεργασία λαμβάνει δεόντως υπόψη τους τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα των τελωνείων. Το πρωτόκολλο 5 καθορίζει τους κανόνες για την αμοιβαία διοικητική βοήθεια μεταξύ των Μερών στον τελωνειακό τομέα.
Άρθρο 98
Φορολογία

Τα Μέρη συνεργάζονται στον τομέα τηςΦορολογίας, η οποία περιλαμβάνει μέτρα που αποσκοπούν στην περαιτέρω μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και στην αναδιάρθρωση της φορολογικής διοίκησης ώστε να διασφαλιστούν η αποτελεσματική είσπραξη των φόρων και η ενίσχυση της καταπολέμησης της φορολογικής απάτης. Η συνεργασία λαμβάνει δεόντως υπόψη τους τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου στους τομείς τηςΦορολογίας και της καταπολέμησης του επιζήμιου φορολογικού ανταγωνισμού. Η εξάλειψη του ζημιογόνου φορολογικού ανταγωνισμού πρέπει να επιτευχθεί βάσει των αρχών του Κώδικα Δεοντολογίας για τηΦορολογία των επιχειρήσεων που συμφωνήθηκε από το Συμβούλιο την 1η Δεκεμβρίου 1997. Η συνεργασία θα στοχεύει επίσης στην ενίσχυση της διαφάνειας και την καταπολέμηση της διαφθοράς και συμπεριλαμβάνει την ανταλλαγή πληροφοριών με τα Κράτη Μέλη ούτως ώστε να διευκολυνθεί η εφαρμογή των μέτρων για την καταπολέμηση της απάτης, της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη θα ολοκληρώσει τέλος το πλέγμα των διμερών συμφωνιών με τα Κράτη Μέλη, σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση του υποδείγματος συμβάσεως του ΟΟΣΑ σχετικά με το εισόδημα και το κεφάλαιο, καθώς και με βάση το υπόδειγμα συμφωνίας του ΟΟΣΑ για την ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών, στο βαθμό που το αιτούν Κράτος Μέλος προσχωρεί σ` αυτά.
Άρθρο 99
Κοινωνική συνεργασία

Τα Μέρη συνεργάζονται για να διευκολύνουν την ανάπτυξη της πολιτικής της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης στον τομέα της απασχόλησης στο πλαίσιο της ενισχυμένης οικονομικής μεταρρύθμισης και ολοκλήρωσης. Η συνεργασία επιδιώκει επίσης να ευνοήσει την προσαρμογή του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης στις νέες οικονομικές και κοινωνικές απαιτήσεις, ούτως ώστε να διασφαλιστεί ίση πρόσβαση και αποτελεσματική στήριξη όλων των ευάλωτων ατόμων, και μπορεί να περιλαμβάνει την προσαρμογή της νομοθεσίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας και τις ίσες ευκαιρίες μεταξύ γυναικών και ανδρών, των ατόμων με ειδικές ανάγκες και όλων των ευάλωτων ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των μειονοτήτων, καθώς και τη βελτίωση του επιπέδου προστασίας της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, με σημείο αναφοράς το ισχύον επίπεδο προστασίας στην Κοινότητα. Η συνεργασία λαμβάνει δεόντως υπόψη τους τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα αυτό.
Άρθρο 100
Εκπαίδευση και κατάρτιση

Τα Μέρη συνεργάζονται με σκοπό την ανύψωση του επιπέδου της γενικής εκπαίδευσης και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, καθώς και των πολιτικών για τους νέους και την απασχόληση των νέων, συμπεριλαμβανομένης της μη τυπικής εκπαίδευσης. Ως προτεραιότητα για τα ανώτατα εκπαιδευτικά συστήματα τίθεται η επίτευξη των στόχων της διακήρυξης της Μπολόνια στο πλαίσιο της σχετικής διακυβερνητικής διαδικασίας. Τα Μέρη συνεργάζονται επίσης με σκοπό να διασφαλίσουν ότι η πρόσβαση σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και κατάρτισης στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη θα είναι ελεύθερη από διακρίσεις λόγω φύλου, φυλής, εθνοτικής καταγωγής ή θρησκείας. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη πρέπει να θέσει ως προτεραιότητα την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που ανέλαβε στο πλαίσιο των σχετικών διεθνών συμβάσεων που εξετάζουν τα θέματα αυτά. Τα σχετικά κοινοτικά προγράμματα και μέσα συμβάλλουν στην αναβάθμιση των δομών και των δραστηριοτήτων εκπαίδευσης και κατάρτισης στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Η συνεργασία λαμβάνει δεόντως υπόψη τους τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα αυτό.
Άρθρο 101
Πολιτιστική συνεργασία

Τα Μέρη δεσμεύονται να προωθήσουν τηνΠολιτιστική συνεργασία. Η συνεργασία αυτή συμβάλλει, μεταξύ άλλων, στη βελτίωση της αμοιβαίας κατανόησης και εκτίμησης μεταξύ ατόμων, κοινοτήτων και λαών. Τα Μέρη αναλαμβάνουν επίσης την υποχρέωση να συνεργάζονται για την προώθηση της πολιτιστικής πολυμορφίας, ιδίως στο πλαίσιο της σύμβασης της UNESCO για την προστασία και την προώθηση της ποικιλομορφίας των πολιτιστικών εκφάνσεων.
Άρθρο 102
Συνεργασία στον οπτικοακουστικό τομέα

Τα Μέρη συνεργάζονται με σκοπό να προωθήσουν τον κλάδο οπτικοακουστικών μέσων στην Ευρώπη και ενθαρρύνουν τη συμπαραγωγή κινηματογραφικών και τηλεοπτικών έργων. Η συνεργασία θα μπορούσε να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, προγράμματα και μέσα για την εκπαίδευση δημοσιογράφων και άλλων επαγγελματιών του τομέα των μέσων ενημέρωσης, καθώς και τεχνική βοήθεια προς τα δημόσια και ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης, έτσι ώστε να ενισχυθούν η ανεξαρτησία τους, ο επαγγελματισμός τους και οι δεσμοί τους με τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη ευθυγραμμίζει με τις πολιτικές της ΕΚ τις πολιτικές της για τη ρύθμιση θεμάτων σχετικών με το περιεχόμενο των διασυνοριακών ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών και εναρμονίζει τη νομοθεσία της με το κοινοτικό κεκτημένο στον τομέα αυτό. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη δίνει ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα που αφορούν την απόκτηση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας για προγράμματα και εκπομπές που μεταδίδονται μέσω δορυφόρων, επίγειων συχνοτήτων και καλωδιακών δικτύων.
Άρθρο 103
Κοινωνία της πληροφορίας

Η συνεργασία εστιάζεται κυρίως σε τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου όσον αφορά τηνΚοινωνία της πληροφορίας. Στηρίζει κυρίως τη σταδιακή εναρμόνιση των σχετικών πολιτικών και της νομοθεσίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης στον τομέα αυτό με εκείνες της Κοινότητας. Τα Μέρη συνεργάζονται επίσης με σκοπό να αναπτύξουν περαιτέρω την κοινωνία της πληροφορίας στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Οι γενικοί στόχοι περιλαμβάνουν την προετοιμασία της κοινωνίας στο σύνολο της για την ψηφιακή εποχή, την προσέλκυση των επενδύσεων και τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας δικτύων και υπηρεσιών.
Άρθρο 104
Δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικής επικοινωνίας

Η συνεργασία εστιάζεται κυρίως σε τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα αυτό. Τα Μέρη ενισχύουν, ιδίως, τη συνεργασία στον τομέα των δικτύων και υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, με τελικό στόχο την υιοθέτηση από τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα αυτό ένα έτος μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας Συμφωνίας.
Άρθρο 105
Πληροφόρηση και επικοινωνία

Η Κοινότητα και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να ενισχυθεί η αμοιβαία ανταλλαγή πληροφοριών. Ευνοούνται τα προγράμματα που έχουν ως στόχο τόσο τη βασική ενημέρωση του πληθυσμού σχετικά με την Κοινότητα, όσο και την περισσότερο εξειδικευμένη ενημέρωση των επαγγελματικών κύκλων στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη.
Άρθρο 106
Μεταφορές

Η συνεργασία μεταξύ των Μερών επικεντρώνεται κυρίως σε τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα των μεταφορών. Η συνεργασία μπορεί, ιδίως, να αποβλέπει στην αναδιάρθρωση και στον εκσυγχρονισμό των μέσων μεταφοράς της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, στη βελτίωση της ελεύθερης κυκλοφορίας των επιβατών και των εμπορευμάτων, καθώς και της πρόσβασης στην αγορά των μεταφορών και στις υποδομές τους, συμπεριλαμβανομένων των λιμένων και των αερολιμένων, στην ενθάρρυνση της ανάπτυξης των υποδομών πολλαπλών μεταφορών που συνδέονται με τα κυριότερα Διευρωπαϊκά Δίκτυα, ιδίως για την ενίσχυση των περιφερειακών συνδέσεων στη νοτιοανατολική Ευρώπη, σύμφωνα με το Μνημόνιο Κατανόησης για την ανάπτυξη του Κύριου Δικτύου Περιφερειακών Μεταφορών, στην εξασφάλιση προτύπων εκμετάλλευσης παρόμοιων με εκείνα της Κοινότητας, καθώς και στην ανάπτυξη στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη συστήματος μεταφορών συμβατού με το κοινοτικό σύστημα και παρόμοιου με αυτό, και στη βελτίωση της προστασίας του περιβάλλοντος στον τομέα των μεταφορών.
Άρθρο 107
Ενέργεια

Η συνεργασία εστιάζεται κυρίως σε τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα τηςΕνέργειας, συμπεριλαμβανομένων των πτυχών πυρηνικής ασφάλειας κατά περίπτωση, βασίζεται στη Συνθήκη για την Ενεργειακή Κοινότητα και αναπτύσσεται ενόψει της σταδιακής ενσωμάτωσης της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης στις ευρωπαϊκές αγορέςΕνέργειας.
Άρθρο 108
Περιβάλλον.

Τα Μέρη αναπτύσσουν και ενισχύουν τη συνεργασία τους στον τομέα του περιβάλλοντος αναλαμβάνοντας ως θεμελιώδη υποχρέωση να καταπολεμήσουν την περιβαλλοντική υποβάθμιση και να αρχίσουν να βελτιώνουν την περιβαλλοντική κατάσταση προς το σκοπό της αειφόρου ανάπτυξης. Ειδικότερα, τα Μέρη εγκαθιδρύουν συνεργασία με σκοπό να ενισχύσουν τις διοικητικές δομές και διαδικασίες ώστε να διασφαλίσουν τον στρατηγικό σχεδιασμό των περιβαλλοντικών θεμάτων και το συντονισμό μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην εναρμόνιση της νομοθεσίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης με το κοινοτικό κεκτημένο, Η συνεργασία μπορεί επίσης να συγκεντρωθεί στη χάραξη στρατηγικών που αποβλέπουν στη δραστική μείωση της τοπικής, περιφερειακής και διασυνοριακής ρύπανσης της ατμόσφαιρας και των υδάτων, συμπεριλαμβανομένων και των αποβλήτων και των χημικών ουσιών, στη δημιουργία συστήματος για την ορθολογική, καθαρή, αειφόρο και ανανεώσιμη παραγωγή και κατανάλωσηΕνέργειας και στην πραγματοποίηση αναλύσεων περιβαλλοντικών επιπτώσεων και περιβαλλοντικών στρατηγικών. Ιδιαίτερη προσοχή δίδεται στην επικύρωση και στην εφαρμογή του πρωτοκόλλου του Κιότο.
Άρθρο 109
Έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη

Τα Μέρη ενθαρρύνουν τη συνεργασία στον τομέα της επιστημονικής έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης (ΕΤΑ) για ειρηνικούς σκοπούς με βάση το αμοιβαίο συμφέρον και, λαμβανομένων υπόψη των διαθέσιμων πόρων, την κατάλληλη πρόσβαση στα αντίστοιχα προγράμματα τους, εφόσον υπάρχουν τα κατάλληλα επίπεδα αποτελεσματικής προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής, βιομηχανικής και εμπορικής ιδιοκτησίας. Η συνεργασία λαμβάνει δεόντως υπόψη τους τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα της έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης.
Άρθρο 110
Περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη

Τα Μέρη ενισχύουν τη συνεργασία τους για την περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη, με στόχο να συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη και τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων. Ιδιαίτερη προσοχή δίδεται στη διασυνοριακή, διεθνική και διαπεριφερειακή συνεργασία. Η συνεργασία λαμβάνει δεόντως υπόψη τους τομείς προτεραιότητας του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα της περιφερειακής ανάπτυξης.
Άρθρο 111
Μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης

Στόχος της συνεργασίας είναι να προωθηθεί η ανάπτυξη αποτελεσματικής και υπεύθυνης δημόσιας διοίκησης στη Βοσνία – Ερζεγοβίλη, με βάση τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες που έχουν αναληφθεί μέχρι στιγμής στον τομέα αυτό. Η συνεργασία στον εν λόγω τομέα επικεντρώνεται κυρίως στη δημιουργία θεσμικών ικανοτήτων, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Εταιρικής Σχέσης και θα καλύψει πτυχές όπως η ανάπτυξη και η εφαρμογή διαφανών και αμερόληπτων διαδικασιών πρόσληψης, η διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού και η εξέλιξη της σταδιοδρομίας στο δημόσιο τομέα, η συνεχής κατάρτιση και η προαγωγή δεοντολογίας στη δημόσια διοίκηση, καθώς και η ενίσχυση της διαδικασίας χάραξης πολιτικών. Οι μεταρρυθμίσεις θα λάβουν δεόντως υπόψη τους στόχους της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, καθώς και τις πτυχές διάρθρωσης του δημοσιονομικού συστήματος. Η συνεργασία καλύπτει όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη.
ΤΙΤΛΟΣ IX
ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Άρθρο 112

Για να επιτευχθούν οι στόχοι της παρούσας συμφωνίας, και σύμφωνα με τα άρθρα 5,113 και 115, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη μπορεί να λάβει χρηματοδοτική ενίσχυση από την Κοινότητα υπό μορφή επιχορηγήσεων και δανείων, συμπεριλαμβανομένων δανείων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Η κοινοτική βοήθεια εξαρτάται από την περαιτέρω πρόοδο που θα σημειωθεί, όσον αφορά την εκπλήρωση των πολιτικών κριτηρίων της Κοπεγχάγης και, ιδίως, την πρόοδο όσον αφορά την υλοποίηση των ειδικών προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Εταιρικής Σχέσης. Λαμβάνονται επίσης υπόψη οι εκτιμήσεις που περιέχονται στις ετήσιες Εκθέσεις Προόδου για τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη.

Η κοινοτική συνδρομή θα εξαρτηθεί επίσης από τις προϋποθέσεις της Διαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, ιδίως όσον αφορά τη δέσμευση των δικαιούχων να προβούν σε δημοκρατικές, οικονομικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις. Η βοήθεια που θα χορηγηθεί στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη διαμορφώνεται έτσι ώστε να καλύψει τις διαπιστωθείσες ανάγκες, τις προτεραιότητες που έχουν συμφωνηθεί, την ικανότητα απορρόφησης και, ενδεχομένως, εξόφλησης, καθώς και την εφαρμογή των μέτρων που λαμβάνονται για τη μεταρρύθμιση και την αναδιάρθρωση της οικονομίας.
Άρθρο 113

Η χρηματοδοτική ενίσχυση, υπό μορφή επιχορηγήσεων, μπορεί να παρέχεται σύμφωνα με τον σχετικό κανονισμό του Συμβουλίου εντός πολυετούς ενδεικτικού πλαισίου βασισμένου στα ετήσια προγράμματα δράσης που καθορίζει η Κοινότητα κατόπιν διαβουλεύσεων με τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Η χρηματοδοτική ενίσχυση μπορεί να καλύπτει όλους τους τομείς συνεργασίας, με ιδιαίτερη έμφαση στη Δικαιοσύνη και τις Εσωτερικές Υποθέσεις, την προσέγγιση των νομοθεσιών και την οικονομική ανάπτυξη.
Άρθρο 114

Για να καταστεί δυνατή η βέλτιστη χρησιμοποίηση των διαθέσιμων πόρων, τα Μέρη διασφαλίζουν ότι οι κοινοτικές συνεισφορές χορηγούνται σε στενό συντονισμό με τις συνεισφορές που προέρχονται από άλλες πηγές, όπως τα Κράτη Μέλη, οι τρίτες χώρες και τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Για το σκοπό αυτό, τα Μέρη ανταλλάσσουν τακτικά πληροφορίες σχετικά με όλες τις πηγές συνδρομής.
ΤΙΤΛΟΣ X
ΘΕΣΜΙΚΕΣ, ΓΕΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 115

Συγκροτείται Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, το οποίο εποπτεύει την εφαρμογή και την εκτέλεση της παρούσας Συμφωνίας. Το Συμβούλιο αυτό συνέρχεται στο κατάλληλο επίπεδο ανά τακτά διαστήματα και όταν το απαιτούν οι περιστάσεις. Εξετάζει τα σημαντικά προβλήματα που ανακύπτουν στο πλαίσιο της παρούσας Συμφωνίας, καθώς και όλα τα άλλα διμερή ή διεθνή θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
Άρθρο 116

1. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης απαρτίζεται από τα μέλη του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αφενός, και από μέλη του υπουργικού Συμβουλίου της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, αφετέρου.

2. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης θεσπίζει τον εσωτερικό κανονισμό του.

3. Τα μέλη του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μπορούν να εκπροσωπούνται, σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται στον εσωτερικό κανονισμό του.

4. Η προεδρία του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ασκείται εκ περιτροπής από εκπρόσωπο της Κοινότητας και εκπρόσωπο της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, σύμφωνα με τις διατάξεις που προβλέπονται στον εσωτερικό κανονισμό του.

5. Στις εργασίες του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης συμμετέχει, για θέματα αρμοδιότητας της και με την ιδιότητα του παρατηρητή, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Άρθρο 117

Για την επίτευξη των στόχων της παρούσας συμφωνίας, το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης έχει την εξουσία να λαμβάνει αποφάσεις εντός του πεδίου εφαρμογής της παρούσας συμφωνίας στις περιπτώσεις που προβλέπονται σχετικά. Οι λαμβανόμενες αποφάσεις είναι δεσμευτικές για τα Μέρη, τα οποία θεσπίζουν τα αναγκαία μέτρα εκτέλεσης τους. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μπορεί επίσης να διατυπώνει τις κατάλληλες συστάσεις. Εκδίδει αποφάσεις και διατυπώνει συστάσεις κατόπιν κοινής συμφωνίας μεταξύ των Μερών.
Άρθρο 118

1. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης επικουρείται κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του από την Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, η οποία απαρτίζεται από εκπροσώπους του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επι τροπής, αφενός, και από εκπροσώπους του υπουργικού συμβουλίου της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, αφετέρου.

2. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης καθορίζει στον εσωτερικό κανονισμό του τα καθήκοντα της Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, τα οποία συνίστανται στην προετοιμασία των συνεδριάσεων του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, και καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας της Επιτροπής.

3. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μπορεί να αναθέτει στην Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης οποιεσδήποτε από τις αρμοδιότητες του. Στην περίπτωση αυτή, η Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης λαμβάνει τις αποφάσεις της σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται στο άρθρο 117.
Άρθρο 119
Η Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μπορεί να συστήνει υποεπιτροπές.

Πριν από το τέλος του πρώτου έτους μετά την ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας συμφωνίας, η Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης συστήνει τις απαραίτητες υποεπιτροπές για την ορθή εφαρμογή της παρούσας Συμφωνίας. Δημιουργείται υποεπιτροπή που ασχολείται με τα θέματα μετανάστευσης.
Άρθρο 120

Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μπορεί να αποφασίζει τη σύσταση κάθε άλλης ειδικής επιτροπής ή οργάνου που το επικουρεί κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης καθορίζει, στον εσωτερικό κανονισμό του, τη σύνθεση και τα καθήκοντα των εν λόγω επιτροπών ή οργάνων, καθώς και τον τρόπο λειτουργίας τους.
Άρθρο 121

Συγκροτείται Κοινοβουλευτική Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης. Η επιτροπή αυτή αποτελεί ένα φόρουμ συνάντησης και ανταλλαγής απόψεων για τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Συνεδριάζει κατά διαστήματα που καθορίζει η ίδια. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης απαρτίζεται από μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και από μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης θεσπίζει τον εσωτερικό κανονισμό της. Η προεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ασκείται εκ περιτροπής από μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και από μέλος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, σύμφωνα με τις διατάξεις που προβλέπονται στον εσωτερικό κανονισμό της.
Άρθρο 122

Στο πλαίσιο της παρούσας Συμφωνίας, κάθε Μέρος δεσμεύεται να διασφαλίζει ότι τα φυσικά και νομικά πρόσωπα του άλλου Μέρους έχουν πρόσβαση, χωρίς διακρίσεις, σε σχέση με τους δικούς του υπηκόους, στα αρμόδια δικαστήρια και διοικητικά όργανα των Μερών για να υπερασπίσουν τα ατομικά τους δικαιώματα και τα δικαιώματα ιδιοκτησίας τους.
Άρθρο 123

Καμία διάταξη της παρούσας Συμφωνίας δεν εμποδίζει ένα Μέρος να λάβει μέτρα τα οποία:

α) θεωρεί αναγκαία για την αποτροπή της δημοσιοποίησης πληροφοριών που αντιβαίνουν σε ζωτικά συμφέροντα ασφάλειας του

β) αφορούν την παραγωγή ή το εμπόριο όπλων, πολεμοφοδίων ή πολεμικού υλικού ή την έρευνα, την ανάπτυξη ή την παραγωγή που είναι αναγκαίες για αμυντικούς σκοπούς, υπό την προϋπόθεση ότι τα μέτρα αυτά δεν νοθεύουν τους όρους ανταγωνισμού όσον αφορά τα προϊόντα που δεν προορίζονται ειδικά για στρατιωτικούς σκοπούς

γ) θεωρεί ουσιώδη για την ασφάλεια του, σε περίπτωση σοβαρής εσωτερικής αναταραχής που διαταράσσει την τήρηση του νόμου και της δημόσιας τάξης, σε καιρό πολέμου ή σοβαρών διεθνών εντάσεων που αποτελούν απειλή πολέμου, ή για την εκπλήρωση υποχρεώσεων που έχει αναλάβει με σκοπό τη διατήρηση της ειρήνης και της διεθνούς ασφάλειας.
Άρθρο 124

1. Στους τομείς που καλύπτονται από την παρούσα Συμφωνία και με την επιφύλαξη ειδικών διατάξεων που περιέχονται σε αυτήν:

α) οι ρυθμίσεις που εφαρμόζει η Βοσνία – Ερζεγοβίνη έναντι της Κοινότητας δεν πρέπει να εισάγουν διακρίσεις μεταξύ των Κρατών Μελών, των υπηκόων τους, των εταιρειών ή επιχειρήσεων τους1

β) οι ρυθμίσεις που εφαρμόζει η Κοινότητα έναντι της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης δεν πρέπει να εισάγουν διακρίσεις μεταξύ των υπηκόων, των εταιρειών ή επιχειρήσεων της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.

2. Η παράγραφος 1 δεν θίγει το δικαίωμα των Μερών να εφαρμόζουν τις σχετικές διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας τους σε φορολογούμενους που δεν βρίσκονται σε πανομοιότυπες καταστάσεις όσον αφορά τον τόπο κατοικίας τους.
Άρθρο 125

1. Τα Μέρη λαμβάνουν τα γενικά ή ειδικά μέτρα που απαιτούνται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων τους βάσει της παρούσας Συμφωνίας και μεριμνούν για την επίτευξη των στόχων της παρούσας Συμφωνίας.

2. Τα Μέρη συμφωνούν να διενεργούν αμέσως διαβουλεύσεις, μέσω των κατάλληλων διαύλων, κατόπιν αιτήσεως οποιουδήποτε από τα Μέρη για να εξετάσουν κάθε θέμα που αφορά την ερμηνεία ή την εφαρμογή της παρούσας Συμφωνίας και άλλες πτυχές των σχέσεων τους.

3. Κάθε Μέρος μπορεί να παραπέμψει στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης κάθε διαφορά σχετική με την εφαρμογή ή την ερμηνεία της παρούσας Συμφωνίας. Στην περίπτωση αυτή, εφαρμόζεται το Άρθρο 126 και, κατά περίπτωση, το Πρωτόκολλο 6. Το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μπορεί να διευθετήσει τη διαφορά μέσω δεσμευτικής απόφασης.

4. Αν ένα από τα Μέρη θεωρήσει ότι το άλλο Μέρος δεν έχει εκπληρώσει υποχρέωση του βάσει της παρούσας Συμφωνίας, μπορεί να λάβει κατάλληλα μέτρα. Προηγουμένως, με εξαίρεση τις περιπτώσεις έκτακτης ειδικής ανάγκης, παρέχει στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης όλες τις χρήσιμες πληροφορίες που είναι αναγκαίες για τη διεξοδική εξέταση της κατάστασης, με σκοπό την εξεύρεση λύσης αποδεκτής από τα Μέρη. Κατά την επιλογή των μέτρων, δίδεται προτεραιότητα σε αυτά που διαταράσσουν λιγότερο τη λειτουργία της παρούσας Συμφωνίας. Τα μέτρα αυτά γνωστοποιούνται αμέσως στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης και αποτελούν αντικείμενο διαβουλεύσεων, εφόσον το ζητήσει το άλλο Μέρος, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, της Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ή οποιουδήποτε άλλου οργάνου που δημιουργείται δυνάμει των Αρθρων 119 και 120.

5. Οι διατάξεις των παραγράφων 2, 3 και 4 δεν επηρεάζουν κατά κανένα τρόπο και δεν θίγουν τα Άρθρα 30, 38, 39, 40 και 44 και το Πρωτόκολλο 2 .
Άρθρο 126

1. Σε περίπτωση διαφοράς μεταξύ δύο Μερών σχετικά με την ερμηνεία ή την εφαρμογή της παρούσας Συμφωνίας, το ένα από τα Μέρη κοινοποιεί στο άλλο μέρος και στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης επίσημη αίτηση επίλυσης της εν λόγω διαφοράς. Σε περίπτωση που ένα Μέρος θεωρήσει ότι ένα μέτρο που έχει λάβει το άλλο Μέρος, ή παράλειψη από το άλλο Μέρος, αποτελεί παραβίαση των υποχρεώσεων του στο πλαίσιο της παρούσας συμφωνίας, η επίσημη αίτηση επίλυσης της διαφοράς πρέπει να αιτιολογεί τη γνώμη αυτή και να αναφέρει, κατά περίπτωση, ότι το Μέρος μπορεί να λαμβάνει τα μέτρα που προβλέπονται στο Άρθρο 125 παράγραφος 4.

2. Τα Μέρη προσπαθούν να επιλύσουν τη διαφορά, πραγματοποιώντας διαβουλεύσεις καλή τη πίστει στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης και άλλων οργάνων, όπως προβλέπει η παράγραφος 3, με σκοπό την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης το συντομότερο δυνατό.

3. Τα Μέρη παρέχουν στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης όλες τις κατάλληλες πληροφορίες που απαιτούνται για τη διεξοδική εξέταση της κατάστασης. Η εν λόγω διαφορά, ενόσω δεν έχει διευθετηθεί, εξετάζεται σε κάθε συνεδρίαση του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, εκτός αν κινηθεί η διαδικασία διαιτησίας που προβλέπεται στο Πρωτόκολλο 6. Μια διαφορά θεωρείται ότι έχει επιλυθεί, όταν το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης έχει λάβει δεσμευτική απόφαση για την επίλυση της, όπως προβλέπει το Άρθρο 125 παράγραφος 3, ή αν έχει δηλώσει την εξάλειψη της διαφοράς. Οι διαβουλεύσεις σχετικά με μια διαφορά μπορούν επίσης να πραγματοποιηθούν σε οποιαδήποτε συνεδρίαση της Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ή οποιασδήποτε άλλης επιτροπής ή οργάνου που δημιουργείται με βάση το Άρθρο 119 ή 120, όπως έχει συμφωνηθεί μεταξύ των Μερών ή κατόπιν αιτήματος ενός από τα Μέρη. Οι διαβουλεύσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν επίσης γραπτώς. Όλες οι πληροφορίες που δημοσιοποιούνται κατά τις διαβουλεύσεις παραμένουν εμπιστευτικές.

4. Όσον αφορά τα θέματα που εμπίπτουν στοΠεδίο εφαρμογής του Πρωτοκόλλου 6, οιοδήποτε από τα Μέρη μπορεί να ζητεί την επίλυση της διαφοράς με διαιτησία, σύμφωνα με το εν λόγω Πρωτόκολλο, εφόσον τα Μέρη δεν έχουν κατορθώσει να επιλύσουν τη διαφορά εντός δύο μηνών από την έναρξη της διαδικασίας επίλυσης της διαφοράς, σύμφωνα με την Παράγραφο 1.
Άρθρο 127

Μέχρις ότου επιτευχθούν, δυνάμει της παρούσας Συμφωνίας, ίσα δικαιώματα για τα άτομα και τους οικονομικούς, φορείς, η παρούσα Συμφωνία δεν θίγει τα δικαιώματα που εξασφαλίζονται γι` αυτούς βάσει υφιστάμενων συμφωνιών που δεσμεύουν ένα ή περισσότερα Κράτη Μέλη, αφενός, και τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, αφετέρου.
Άρθρο 128
Τα Παραρτήματα Ι έως VII και τα Πρωτόκολλα 1- 7 αποτελούν αναπόσπαστο μέροςτης παρούσας Συμφωνίας.

Η Συμφωνία – Πλαίσιο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης σχετικά με τις γενικές αρχές της συμμετοχής της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης στα κοινοτικά προγράμματα1, που υπεγράφη στις 22 Νοεμβρίου 2004, και το σχετικό Παράρτημα της, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της παρούσας Συμφωνίας. Η επανεξέταση που προβλέπεται στο Άρθρο 8 της εν λόγω. Συμφωνίας – Πλαισίου διεξάγεται στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, το οποίο θα έχει την εξουσία να τροποποιεί, ενδεχομένως, τη Συμφωνία – Πλαίσιο.
Άρθρο 129

Η παρούσα Συμφωνία συνάπτεται για απεριόριστο χρονικό διάστημα. Καθένα από τα Μέρη μπορεί να καταγγείλει την παρούσα Συμφωνία με κοινοποίηση προς το άλλο Μέρος. Η παρούσα Συμφωνία παύει να ισχύει έξι μήνες μετά την ημερομηνία της εν λόγω κοινοποίησης. 1 ΕΕ L 192 της 22ας Ιουλίου 2005, σ. 9. Καθένα από τα Μέρη μπορεί να αναστείλει την παρούσα Συμφωνία, με άμεση ισχύ, σε περίπτωση μη τήρησης από το άλλο Μέρος ενός από τα βασικά στοιχεία της παρούσας Συμφωνίας.
Άρθρο 130

Για τους σκοπούς της παρούσας Συμφωνίας, ως “Μέρη” νοούνται η Κοινότητα ή τα Κράτη Μέλη της, ή η Κοινότητα και τα Κράτη Μέλη της, σύμφωνα με τις αντίστοιχες εξουσίες τους, αφενός, και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη, αφετέρου.
Άρθρο 131

Η παρούσα Συμφωνία εφαρμόζεται, αφενός, στα εδάφη στα οποία εφαρμόζονται οι Συνθήκες γι την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας ΑτομικήΕνέργειας, υπό τους όρους που καθορίζουν οι εν λόγω συνθήκες και, αφετέρου, στο έδαφος της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.
Άρθρο 132

Ο Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ο θεματοφύλακας της παρούσας Συμφωνίας.
Άρθρο 133

Η παρούσα Συμφωνία συντάσσεται σε δύο αντίτυπα στην αγγλική, βουλγαρική, γαλλική, γερμανική, δανική, ελληνική, εσθονική, ισπανική, ιταλική, λετονική, λιθουανική, μαλτέζικη, ολλανδική, ουγγρική, πολωνική, πορτογαλική, ρουμανική, σλοβακική, σλοβένικη, σουηδική, τσεχι-κή, φινλανδική βοσνιακή, κροατική και σερβική γλώσσα και όλα τα κείμενα είναι εξίσου αυθεντικά.ΑΡΘΡΟ 134 Τα Μέρη επικυρώνουν ή εγκρίνουν την παρούσα Συμφωνία με βάση τις ισχύουσες σ` αυτά διαδικασίες. Τα έγγραφα επικύρωσης ή έγκρισης κατατίθενται στη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η παρούσα Συμφωνία αρχίζει να ισχύει την πρώτη ημέρα του δεύτερου μήνα μετά την ημερομηνία κατάθεσης του τελευταίου εγγράφου επικύρωσης ή έγκρισης.
Άρθρο 134

Τα Μέρη επικυρώνουν ή εγκρίνουν την παρούσα Συμφωνία με βάση τις ισχύουσες σ` αυτά διαδικασίες. Τα έγγραφα επικύρωσης ή έγκρισης κατατίθενται στη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η παρούσα Συμφωνία αρχίζει να ισχύει την πρώτη ημέρα του δεύτερου μήνα μετά την ημερομηνία κατάθεσης του τελευταίου εγγράφου επικύρωσης ή έγκρισης.
Άρθρο 135
Ενδιάμεση συμφωνία

Σε περίπτωση που, εν αναμονή της ολοκλήρωσης των διαδικασιών που απαιτούνται για τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, οι διατάξεις ορισμένων μερών της παρούσας Συμφωνίας, ιδίως αυτές που αφορούν την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων και οι διατάξεις για τιςΜεταφορές, τεθούν σε ισχύ μέσω Ενδιάμεσης Συμφωνίας μεταξύ της Κοινότητας και της Βοσνίας -Ερζεγοβίνης, τα μέρη συμφωνούν ότι, υπό τις συνθήκες αυτές, για τους σκοπούς των διατάξεων του Τίτλου IV Άρθρα 71 και 73 της παρούσας Συμφωνίας, των Πρωτοκόλλων 1, 2, 4, 5, 6 και 7, και των σχετικών διατάξεων του Πρωτοκόλλου 3 αυτής, ως “ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας” νοείται η ημερομηνία θέσης σε ισχύ της Ενδιάμεσης Συμφωνίας όσον αφορά τις υποχρεώσεις που περιέχονται στις προαναφερθείσες διατάξεις.
Άρθρο δεύτερο

Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσίευση του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και της Συμφωνίας μετά των Παραρτημάτων, Πρωτοκόλλων, της Τελικής Πράξης και Δηλώσεων αυτής, που κυρώνονται από την πληρωση των προϋποθέσεων των άρθρων 134 και 135 της Συμφωνίας.

Παραγγέλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεση του ως νόμου του Κράτους

Αθήνα, 25 Ιουνίου 2010

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΑΡΟΛΟΣ ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΥΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ

ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

ΛΟΥΚΙΑ-ΤΑΡΣΙΤΣΑ ΚΑΤΣΕΛΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΙΡΜΠΙΛΗ

ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ

ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ

ΑΝΝΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΕΠΠΑΣ

ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ ΜΑΡΙΑ-ΕΛΙΖΑ ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ

ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΜΠΑΤΖΕΛΗ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΑΣΤΑΝΙΔΗΣ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΎ

ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΙΔΗΣ ΠΑΥΛΟΣ ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΣ

ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΜΠΟΥΚΗΣ

Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους

Αθήνα, 28 Ιουνίου 2010

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΑΣΤΑΝΙΔΗΣ