ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3757(ΦΕΚ Α 59/08.04.2009)

Κύρωση Μνημονίου Κατανόησης μεταξύ του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας για την “Επιστημονική και Θεσμική Συνεργασία για την Υποστήριξη της Υπεύθυνης Αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο”.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

Κυρώνεται και έχει την ισχύ, που ορίζει το άρθρο 28 παρ. 1 του Συντάγματος, το Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας για την “Επιστημονική και Θεσμική Συνεργασία για την Υποστήριξη της Υπεύθυνης Αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο”, που υπογράφηκε στη Ρώμη, στις 28 Μαίου 2008, του οποίου το κείμενο σε πρωτότυπο στην αγγλική γλώσσα και σε μετάφραση στην ελληνική έχει ως εξής:

ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ

Μεταξύ

Του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO)

Και

Της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας

Για την

“Επιστημονική και Θεσμική Συνεργασία για την Υποστήριξη της Υπεύθυνης Αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο”

Το παρόν Μνημόνιο Κατανόησης συνάπτεται από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (στο εξής αναφερόμενο ως: “FAO”) και την Κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας (στο εξής αναφερόμενη ως: “η

Κυβέρνηση”). Ο FAO και το Υπουργείο Εξωτερικών (“ΥΠΕΞ”) στο εξής θα αναφέρονται ως: “τα Μέρη”.

Επειδή τα Μέρη προτίθενται να ξεκινήσουν μία κοινή πρωτοβουλία για την ενδυνάμωση της συνεργασίας τους στο Ανατολικό τμήμα της Μεσογείου Θάλασσας.

Επειδή τα Μέρη αναγνωρίζουν τα οφέλη και τις συνεργίες της ουσιαστικής και πραγματικής συνεργασίας και επιθυμούν να επιδιώξουν τη συνεργασία αυτή, κατά τρόπο αποδοτικό από πλευράς κόστους και αποτελεσματικό.

Επειδή τα Μέρη έχουν ήδη συζητήσει μεταξύ τους πάνω στους τομείς προτεραιότητας και τους τρόπους συνεργασίας και επιθυμούν πλέον να συνάψουν μία στρατηγική εταιρική σχέση κατά την επιδίωξη των αντίστοιχων εντολών

τους. Και Επειδή η Κυβέρνηση έχει συμφωνήσει να συνεισφέρει οικονομικά στην πρωτοβουλία πολλαπλών χορηγών για την υποστήριξη της ανάπτυξης περιφερειακά συνεπών προγραμμάτων διαχείρισης αλιείας στο Ανατολικό τμήμα της Μεσογείου, μέσω της συμβολής της στο έργο “Επιστημονική και Θεσμική Συνεργασία για την Υποστήριξη της Υπεύθυνης Αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο”, όπως περιγράφεται στο Παράρτημα 1 του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης.

Για τους παραπάνω λόγους, τα μέρη συμφωνούν να συνεργαστούν ως εξής:

Ι. Σκοπός

1.1 Ο σκοπός του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης είναι να διευκολύνει τη συνεργασία και τη σύμπραξη μεταξύ των Μερών σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος στο Ανατολικό τμήμα της Μεσογείου.

1.2 Βάσει του-παρόντος Μνημονίου Κατανόησης, πρόκειται να αναπτυχθούν συνεργατικές πρωτοβουλίες για την υποστήριξη της ανάπτυξης περιφερειακά συνεπών προγραμμάτων διαχείρισης αλιείας, μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, μέσω της παρακολούθησης της εμπορικής αλιείας και της ανάπτυξης της έρευνας και της ικανότητας διαχείρισης της αλιείας.

II. Τομείς Συνεργασίας

2.1 Η βιώσιμη διαχείριση της θαλάσσιας αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο και η προστασία της ποιότητας ζωής όσων συμμετέχουν στον τομέα της αλιείας θα είναι οι πρωταρχικοί τομείς συνεργασίας μεταξύ των Μερών στο Πρόγραμμα

EastMed. Ο άμεσος στόχος της συνεργασίας είναι η υποστήριξη και βελτίωση της ικανότητας των εθνικών υπηρεσιών αλιείας να αυξήσουν τις επιστημονικές και τεχνολογικές βάσεις πληροφοριών τους για τη διαχείριση της αλιείας, καθώς

και να αναπτύξουν συντονισμένα και συμμετοχικά προγράμματα διαχείρισης αλιείας στην υποπεριφέρεια της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτό αναμένεται να επιτευχθεί μέσω της θεσμικής και τεχνολογικής υποστήριξης των εθνικών

υπηρεσιών αλιείας, εν όψει της ενίσχυσης της ικανότητας και του βαθμού απόκρισης τους στην υποστήριξη του έργου των επιστημόνων του τομέα της αλιείας, αλλά και στη διευκόλυνση της διάδρασης και του διαλόγου μεταξύ επιστημόνων και αλιέων.

2.2 Το πρόγραμμα επικεντρώνεται κυρίως σε τέσσερις άξονες:

2.2 Θεσμική Ενδυνάμωση

Ο άξονας αυτός έχει στόχο την επίτευξη της απαραίτητης ικανότητας των Υπηρεσιών Αλιείας των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, σε επίπεδο θεσμικής διάρθρωσης, οικονομικής δυνατότητας και τεχνικής υποδομής, ώστε να αναλάβουν τα θεμελιώδη στοιχεία της διαχείρισης της αλιείας, και να μπορέσουν να συλλέξουν στατιστικά στοιχεία για την αλιεία, να διενεργήσουν αξιολογήσεις στον τομέα της αλιείας και να χαρακτηρίσουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα.

Εκπαίδευση και Ανάπτυξη Προσωπικού

Ο άξονας αυτός αναπτύσσει τις ικανότητες του προσωπικού των εθνικών διοικήσεων προκειμένου να μπορέσουν να αναλάβουν τα διάφορα στοιχεία της διακλαδικής εκτίμησης (περιλαμβανομένης και της αξιολόγησης των αποθεμάτων)

και διαχείρισης μίας περιφερειακά συνεπούς αλιείας.

Συλλογή και Ανάλυση Στοιχείων

Ο άξονας αυτός εισάγει τα θεμελιώδη στοιχεία της διαχείρισης της αλιείας και αναπτύσσει την ικανότητα των υπηρεσιών αλιείας και των λοιπών σχετικών οργανισμών στη συλλογή και ανάλυση των απαιτούμενων στοιχείων.

Αυξημένη Συμμετοχή και Συνεργασία

Ο άξονας αυτός υποστηρίζει διαδικασίες που ενθαρρύνουν τη συμμετοχή και τη συνεργασία εντός του ευρύτερου πλαισίου της διαχείρισης της αλιείας.

2.3 Έως το τέλος της πρώτης φάσης του προγράμματος (πέντε έτη), αναμένεται ότι κάθε χώρα θα έχει επιτύχει εμπειρογνωμοσύνη στην στατιστική για την αλιεία, την αξιολόγηση των αποθεμάτων, τη βιοοικονομική αξιολόγηση της

αλιείας και των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, ενώ θα έχει σε πλήρη λειτουργία προγράμματα συλλογής και επεξεργασίας στοιχείων. Οι συμμετέχουσες χώρες θα έχουν βελτιώσει τις ικανότητες τους στις μεθόδους αξιολόγησης και διαχείρισης της αλιείας για ολόκληρη την περιφέρεια της Μεσογείου. Η συνεργασία μεταξύ των χωρών αλλά και με τη Γενική Επιτροπή Αλιείας της Μεσογείου (GFCM) θα βελτιωθεί προς αμοιβαίο όφελος όλων των εμπλεκομένων.

2.4 Στο πρόγραμμα θα οριστούν εμπειρογνώμονες και σύμβουλοι οι οποίοι θα προσληφθούν για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων που αναφέρονται στο Έγγραφο του Προγράμματος (Παράρτημα 1). Η Κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας θα φιλοξενεί τα κεντρικά γραφεία του προγράμματος στην Αθήνα (Ελλάδα) και θα παρέχει τις εγκαταστάσεις του προγράμματος, σύμφωνα με το Άρθρο VI.

2.5 Το πρόγραμμα θα εκτελεστεί από τον FAO με την οικονομική επιχορήγηση της Κυβέρνησης και άλλων χορηγών.

III. Διαβουλεύσεις, Παρακολούθηση και Υποβολή Εκθέσεων

3.1 Τα Μέρη θα καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να αλληλοενημερώνονται και να διαβουλεύονται μεταξύ τους πάνω σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, τα οποία, κατά την άποψη τους, ενδέχεται να οδηγήσουν σε συμπράξεις,

περιλαμβανομένων και νέων πρωτοβουλιών, σε πολιτικές και στρατηγικές αναπτυξιακής συνεργασίας, επιχειρησιακές θεματολογίες και διαδικασίες.

3.2 Τα Μέρη μπορούν, ανά διαστήματα που θεωρούν κατάλληλα, να συγκαλούν συνεδριάσεις για την επισκόπηση της προόδου των δραστηριοτήτων που υλοποιούνται βάσει του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης.

3.3 Τα Μέρη μπορούν να καλέσουν το ένα το άλλο για την αποστολή συμμετεχόντων ή παρατηρητών στα σημεία εκτέλεσης του προγράμματος και να υποβάλουν τις αντίστοιχες εκθέσεις.

3.4 Η υλοποίηση του Προγράμματος πρόκειται να ξεκινήσει κατά τη θέση του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης σε ισχύ και σχεδιάζεται να συνεχίσει για μία πρώτη φάση πέντε ετών. Ο FAO θα καταρτίσει μία τελική έκθεση στην οποία θα περιγράφει την υλοποίηση και τα αποτελέσματα του προγράμματος υπό το φως των στόχων που ορίστηκαν στην παρ. 2.2, την οποία θα υποβάλει στην Κυβέρνηση μαζί με την τελική οικονομική κατάσταση.

3.5 Τα έγγραφα που θα καταρτίζονται στο πλαίσιο του Προγράμματος θα δημοσιοποιούνται από κοινού από τον FAO και την Κυβέρνηση.

IV. Οικονομικές και λοιπές διατάξεις

4.1 Οι δραστηριότητες που προβλέπονται στο παρόν θα υλοποιούνται σύμφωνα με τους Οικονομικούς Κανονισμούς, κανόνες και διαδικασίες του FAO.

4.2 Για την εκτέλεση του προγράμματος βάσει του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης, το ΥΠΕΞ συμφωνεί να συγχρηματοδοτήσει το πρόγραμμα με συνεισφορά τουλάχιστον 1.750.000 ευρώ. Εκτός από τη συνεισφορά αυτή, το

Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων της Ελληνικής Δημοκρατίας θα διαθέσει απευθείας στο πρόγραμμα, και ξεχωριστά από τις συνεισφορές που καταβάλλονται στον FAO, τις εισφορές σε είδος που ορίζονται στο Παράρτημα 2.

4.3 Η εν λόγω συνολική εισφορά εκ 1.750.000 ευρώ θα εκταμιευτεί από το ΥΠΕΞ προς τον FAO, σύμφωνα με το ακόλουθο χρονοδιάγραμμα:

• Αμέσως μετά τη θέση σε ισχύ του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης σύμφωνα με το Αρθρο Χ, η Κυβέρνηση θα μεταφέρει το ποσό των €400.000 (τετρακοσίων χιλιάδων ευρώ) για το πρώτο έτος.

• Για κάθε ένα από τα επόμενα τρία (3) έτη, μόλις ο FAO υποβάλει στο ΥΠΕΞ/Διεύθυνση Β6 την υποχρεωτική ανασκόπηση του προϋπολογισμού του τέλους του έτους, η Κυβέρνηση θα μεταφέρει το ποσό των

€350.000 (τριακοσίων πενήντα χιλιάδων ευρώ).

• Για το τελευταίο έτος, η Κυβέρνηση θα μεταφέρει το ποσό των €300.000 (τριακοσίων χιλιάδων ευρώ), μόλις ο FAO υποβάλει στο ΥΠΕΞ/Διεύθυνση Δ6 την υποχρεωτική ανασκόπηση του προϋπολογισμού του τέλους του έτους.

4.4 Η Κυβέρνηση θα προβεί στις παραπάνω εκταμιεύσεις σύμφωνα με τα τραπεζικά στοιχεία που δίδονται παρακάτω:

Κάτοχος Λογαριασμού: FAO Trust Fund (EUR) Τράπεζα: HSBC Bank, Pic London, United Kingdom (Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο) Swift/BIC: MIDLGB22 Αριθμός Λογαριασμού: 67115083 ΙΒΑΝ: GB04MIDL40051567115083 Τα εν λόγω εμβάσματα θα φέρουν την ένδειξη ότι η κατάθεση γίνεται για το πρόγραμμα GCP/INT/041/GRE.

4.5 Ο FAO θα επιβαρυνθεί με διοικητικά έξοδα της τάξης του 13% (Έξοδα Εξυπηρέτησης του Προγράμματος) για την υλοποίηση και διαχείριση των προαναφερόμενων δραστηριοτήτων. Για το λόγο αυτό, το ποσό των 227.500 ευρώ

από τη συνολική συνεισφορά των 1.750.000 ευρώ θα χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη των εξόδων του FAO για την υποστήριξη του προγράμματος.

4.6 Ο FAO δεν θα υποχρεούται να ξεκινήσει ή να συνεχίσει τις δραστηριότητες του προγράμματος έως ότου εισπράξει τις αντίστοιχες καταβολές που προαναφέρονται, ενώ δεν θα απαιτείται να αναλάβει καμία ευθύνη η οποία υπερβαίνει τα κονδύλια που κατατίθενται στον παραπάνω λογαριασμό.

4.7 Ο Επικεφαλής του Τομέα Ανάπτυξης Προγραμμάτων Πεδίου, Βοήθειας στην Πολιτική και Κινητοποίησης Πόρων, TCAP, και ο Διευθυντής της Β6 Διεύθυνσης του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών που είναι υπεύθυνος για τους διεθνείς οργανισμούς και τα οικονομικά ζητήματα, θα είναι οι υπεύθυνοι για την υλοποίηση του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης.

4.8 Η συνεισφορά θα υπόκειται αποκλειστικά στις εσωτερικές και εξωτερικές ελεγκτικές διαδικασίες που προβλέπονται στους οικονομικούς κανονισμούς, κανόνες και οδηγίες του FAO. Εάν κάποια Έκθεση Ελέγχου του Εξωτερικού

Ελεγκτή του FAO προς το διοικητικό του όργανο περιλαμβάνει παρατηρήσεις που συνδέονται με τις συνεισφορές, οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να διατίθενται στη Διεύθυνση Β6 του ΥΠΕΞ.

4.9 Κάθε έξι μήνες, ο FAO θα υποβάλει στη Διεύθυνση Β6 του ΥΠΕΞ μία έκθεση προόδου, στην οποία θα περιγράφεται η πρόοδος προς την επίτευξη των σκοπών του προγράμματος, τα προβλήματα που αντιμετωπίστηκαν, το σχέδιο εργασιών και τα αναμενόμενα αποτελέσματα για την επόμενη εξάμηνη περίοδο. Οι εξαμηνιαίες 4.9 εκθέσεις θα καλύπτουν τις δραστηριότητες που αναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια των περιόδων Ιανουαρίου – Ιουνίου και Ιουλίου – Δεκεμβρίου κάθε έτους. Η έκθεση για το διάστημα Ιανουαρίου – Ιουνίου και για το διάστημα Ιουλίου – Δεκεμβρίου θα πρέπει να καταρτίζεται έως τις 31 Ιουλίου και τέλος Φεβρουαρίου, αντίστοιχα, και να υποβάλλεται στη Διεύθυνση Β6 του ΥΠΕΞ, με κοινοποίηση στον Τομέα Αλιείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

4.10 Ο FAO, εντός τριών μηνών μετά την ημερομηνία ολοκλήρωσης του προγράμματος, θα υποβάλει την τελική περιγραφική έκθεση του, με τη σύνοψη των δραστηριοτήτων του προγράμματος και των επιπτώσεων τους, μαζί με την

τελική οικονομική έκθεση, στη Διεύθυνση Β6 του ΥΠΕΞ, με κοινοποίηση στον Τομέα Αλιείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

V. Χρήση ονομασίας και εμβλήματος

5.1 Κανένα από τα Μέρη δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιεί την ονομασία ή το έμβλημα του άλλου, ή οποιαδήποτε συντομογραφία αυτού, σε σχέση με τις δραστηριότητες του ή οτιδήποτε άλλο, χωρίς τη ρητή προηγούμενη έγγραφη

έγκριση του άλλου Μέρους σε κάθε περίπτωση ξεχωριστά.

5.2 Τα Μέρη συμφωνούν ότι θα προωθούν την παρούσα εταιρική σχέση. Για το σκοπό αυτό, τα Μέρη θα διαβουλεύονται μεταξύ τους σχετικά με τον τρόπο και τη μορφή της προώθησης αυτής. Πιο συγκεκριμένα, θα δίδεται μεγάλη προσοχή στη διασφάλιση ότι η συνεισφορά της Ελληνικής Κυβέρνησης θα είναι ικανοποιητικά αναγνωρίσιμη σε επίπεδο κοινού, και ότι θα αναφέρεται με σαφήνεια στις εκθέσεις του προγράμματος.

5.3 Κάθε Μέρος συμφωνεί ότι θα καλύπτει τα δικά του έξοδα για το συγκεκριμένο θέμα.

VI. Γραφείο του Προγράμματος

6.1 Η Κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας θα διαθέσει δωρεάν στον FAO, και ο FAO θα αποδεχθεί, από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ και για όλη τη διάρκεια του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης, τη χρήση και κατοχή των χώρων και τη χρήση των εγκαταστάσεων που είναι κατάλληλες για τη λειτουργία της έδρας του Προγράμματος EastMed, όπως ορίζεται στο Παράρτημα 1 του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης, κάτω από την επικεφαλίδα Εξοπλισμός και Χώροι`.

6.2 Η Κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας θα διαθέτει δωρεάν όλες τις επισκευές, είτε μεγάλες είτε μικρές, και τις εσωτερικές υπηρεσίες που απαιτούνται για τη συντήρηση της έδρας του Προγράμματος EastMed, ενώ θα διαθέτει όλες τις διευκολύνσεις, τις υπηρεσίες και το προσωπικό που ορίζεται στο Παράρτημα 2 έδρας του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης.

6.3 Η Κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας θα εφαρμόζει για τους χώρους, τον FAO, το προσωπικό της και για οποιαδήποτε πρόσωπα εκτελούν υπηρεσίες για λογαριασμό της, για τα κονδύλια και τα περιουσιακά στοιχεία, τις διατάξεις της Σύμβασης για τα Προνόμια και τις Ασυλίες των Ειδικευμένων Οργανισμών, περιλαμβανομένου του Παραρτήματος 2 αυτής που σχετίζεται με τον FAO.

VII. Λύση και Τροποποίηση

7.1 Η προτεινόμενη συνεργασία βάσει του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης είναι μη αποκλειστικής βάσης. Ο FAO θα ξεκινήσει την υλοποίηση των δραστηριοτήτων αμέσως μόλις λάβει τα κονδύλια. Οποιοδήποτε εκ των Μερών δύναται να λύσει το παρόν Μνημόνιο Κατανόησης, με τρίμηνη έγγραφη ειδοποίηση προς το άλλο. Σε περίπτωση λύσης, τα Μέρη θα συμφωνήσουν για τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν ώστε να κλείσουν, με ομαλό και άμεσο τρόπο, οι δραστηριότητες που έχουν ήδη ξεκινήσει βάσει του παρόντος.

7.2 Οι όροι του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης δύναται να τροποποιηθούν με αμοιβαία συμφωνία των Μερών. Τυχόν αλλαγές ή τροποποιήσεις θα ανακλώνται εγγράφως και θα συμφωνούνται και από τα δύο Μέρη, ενώ θα τίθενται σε ισχύ σύμφωνα με τη διαδικασία που περιγράφεται στο Άρθρο Χ.

VIII. Επίλυση Διαφορών

Τυχόν διαφορά, αντιδικία ή αξίωση μεταξύ των Μερών, η οποία μπορεί να προκύψει από τις διατάξεις του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης, ή οποιασδήποτε συμφωνίας συνάπτεται βάσει αυτού, θα επιλύεται με

διαπραγματεύσεις μεταξύ των Μερών, ή κατά τον τρόπο που ενδέχεται να συμφωνήσουν τα Μέρη.

IX. Προνόμια και Ασυλίες

Τίποτε από όσα αναφέρονται στο παρόν Μνημόνιο Κατανόησης δεν θα θεωρείται ότι αποτελεί αποποίηση, ρητή ή υπονοούμενη, οιουδήποτε εκ των προνομίων και ασυλιών οποιουδήποτε Μέρους.

Χ. Θέση σε ισχύ

Το παρόν Μνημόνιο Κατανόησης θα τεθεί σε ισχύ αμέσως μετά την υπογραφή του από τον FAO, και τη σχετική ειδοποίηση από την Κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας μέσω της διπλωματικής οδού, ότι οι εσωτερικές διαδικασίες που προβλέπονται για τη θέση του σε ισχύ, περιλαμβανομένης και της κοινοβουλευτικής έγκρισης, έχουν ολοκληρωθεί.

Για τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας Για την Κυβέρνηση της των Ηνωμένων Εθνών (FAO) Ελληνικής Δημοκρατίας

(υπογραφή)

Jose Μ. Sumpsi (ονοματεπώνυμο)

Αν. Γενικός Διευθυντής (τίτλος)

Τμήμα Τεχνολογικής Συνεργασίας

Ρώμη, 28 Μαίου 2008

Διευθύνσεις

Οι γραπτές επικοινωνίες μεταξύ των μερών, βάσει του παρόντος Μνημονίου Κατανόησης, θα αποστέλλονται στις παρακάτω διευθύνσεις, ή σε άλλες διευθύνσεις που ενδέχεται να οριστούν από το ενδιαφερόμενο μέρος:

Για τον FAO: κ. R. Samanez, Διευθυντή, TCAP

Viale delle Terme di Caracalla 00153 Rome,

Italy (Ρώμη, Ιταλία)

Για την Κυβέρνηση: Υπουργείο Εξωτερικών

Διευθυντή Β6

Βαλαωρίτου 17

10671 Αθήνα

Κοινοποίηση: Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Τομέας Αλιείας

Λ. Συγγρού 150

176 71 Αθήνα

Παράρτημα 1: ΕΓΓΡΑΦΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: “Επιστημονική και Θεσμική Συνεργασία για την Ενίσχυση της Υπεύθυνης Αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο”

GCP/INT/041/GRE

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ FAO/ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ

ΕΓΓΡΑΦΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Τίτλος Προγράμματος: Επιστημονική και Θεσμική Συνεργασία για την Ενίσχυση της Υπεύθυνης Αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο

Σύντομος Τίτλος: East Med

Σύμβολο Προγράμματος: GCP/INT/041/GRE

Χώρες: Μέλη της ΓΕΑΜ της Ανατολικής Μεσογείου

Δωρητής: Ελλάδα1

Συνεισφορά Δωρητή: Ελλάδα ευρώ 1.750.0002

Συνολικός προϋπολογισμός προγράμματος: 3.200.000 ευρώ3

Εκτελεστικό Όργανο: FAO

Διάρκεια: 5 έτη

(1) Το πρόγραμμα θα ενισχυθεί οικονομικά επίσης από την Ιταλία και την ΕΕ, αλλά ” συνεισφορές αυτών των Δωρητών θα τηρηθού την FAO σε ξεχωριστούς λογαριασμούς.

(2) Από τον οποίο η Ιταλία συνεισφέρει 700.000 ευρώ και η ΕΕ 750.000 ευρώ του Συνολικού προϋπολογισμού, καταβαλλόμενα σε & περίοδο.

(3) Αντίστοιχο με US$ 4.800.000 (με αντιστοιχία συναλλάγματος Ευρώ -Δολάριο US Ε 1,5 US$ 1 τον Μάρτιο 2008)

Εκτιμώμενη Ημερομηνία έναρξης: Ιούλιος 2008

Πίνακας Περιεχομένων

Συντομογραφίες και Ακρωνύμια

Περίληψη

1. Εισαγωγή

2. Περιεχόμενο του Τομέα

2.1 Τεχνικά Χαρακτηριστικά και Περιορισμοί

2.2 Θεσμικό Πλαίσιο και Ικανότητες

2.3 Διακυβέρνηση και Πολιτική του Τομέα

2.4 Τεχνική Συνεργασία

3. Η Λογική και η Ιδέα του Προγράμματος

3.1 Προβλήματα του Τομέα που πρέπει να αντιμετωπιστούν

3.2 Προσέγγιση και Στρατηγικό Περιεχόμενο του Προγράμματος 3.3. Αιτίες για τη συμμετοχή του FAO

3.4 Η αιτιολόγηση του Προγράμματος

4. Το Πρόγραμμα

4.1 Γενική Περιγραφή

4.2 Λεπτομερή χαρακτηριστικά

Άξονας 1 του Προγράμματος- Θεσμική ενίσχυση Άξονας 2 του Προγράμματος – Εκπαίδευση Προσωπικού και Ανάπτυξη Άξονας 3 του Προγράμματος – Συλλογή και Ανάλυση Δεδομένων Άξονας 4 του Προγράμματος – Αυξημένη Συμμετοχή και Συνεργασία

4.3 Περιγραφή των Εισφορών του Προγράμματος Εισφορές από τις Κυβερνήσεις Αποδέκτες Εισφορές Δωρητών μέσω FAO

4.4 Φάσεις του Προγράμματος

4.5 Προϋπολογισμός

5. Διοργάνωση και Διαχείριση

5.1 Διοργάνωση και Συντονισμός Οργανωτική Δομή Η Συντονιστική Επιτροπή

Εθνικά Σημεία Επαφής Ομάδες Συμμετοχικής Εργασίας Χωρών

5.2 Διακανονισμοί Συνεργασίας

6 Αβεβαιότητες

7 Προγενέστερες Υποχρεώσεις και Προαπαιτούμενα

8 Οφέλη του Προγράμματος και Βιωσιμότητα

8.1 Οφέλη και οι Αποδέκτες τους

8.2 Βιωσιμότητα του Προγράμματος

9 Εκθέσεις, Ανασκόπηση και Αξιολόγηση του Προγράμματος

9.1 Εκθέσεις του προγράμματος

9.2 Ανασκοπήσεις και Αξιολόγηση του Προγράμματος

10. Προϋπολογισμός του Προγράμματος – Ενδεικτική Ανάλυση

10.1 Προϋπολογισμός για την Ελλάδα

10.2 Συνολικός Προϋπολογισμός του Προγράμματος

Παράρτημα 1 Προκαταρκτικό Χρονοδιάγραμμα του Προγράμματος

Παράρτημα 2 EastMed

Παράρτημα 3 Όροι Αναφοράς για το Επαγγελματικό Προσωπικό

Α3.1 Όροι Αναφοράς : Συντονιστής του Προγράμματος (Ρ-5)

Α.3.2 Όροι Αναφοράς: Ειδικός Αλιείας (Ρ-3)

Α.3.3 Όροι Αναφοράς: Σύμβουλος θεσμικής Ανάπτυξης

Α.3.4 Όροι Αναφοράς: Κοινωνικοοικονομολόγος (ΑΡΟ)

Παράρτημα 4 Θέματα που εντοπίστηκαν από την Ομάδα Διαμόρφωσης της EastMed

A4.1 Συγκέντρωση Πληροφοριών και Παρακολούθηση Α4.2 Βελτιωμένη Γνώση των Συστημάτων Αλιείας Α.4.3 Πλαίσιο για Στρατηγικές Διαχείρισης της Αλιείας

Συντομογραφίες και Ακρωνύμια

AdriaMed Επιστημονική Συνεργασία για την Ενίσχυση της Υπεύθυνης Αλιείας στην Αδριατική Θάλασσα- GCP/RER/010/iTA (FAO πρόγραμμα)

ΑΡΟ Επαγγελματικός Συνεργάτης της FAO CFP Κοινή Πολιτική Αλιείας (ΕΕ) CopeMed Συμβουλές, Τεχνική Υποστήριξη και Συγκρότηση Δικτύων Συνεργασίας για την Διευκόλυνση της Συνεργασίας για την Ενίσχυση της Διαχείρισης της Αλιείας στη Δυτική και Κεντρική Μεσόγειο- GCP/REM/057/SPA (FAO πρόγραμμα)

CPWG Ομάδα Συμμετοχικής Εργασίας Χωρών (πρόγραμμα EastMed)

EAF Οικοσυστηματική Προσέγγιση της Αλιείας

EastMed Επιστημονική και Θεσμική Συνεργασία για την Ενίσχυση της

Υπεύθυνης Αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο (EastMed) – (FAO πρόγραμμα)

EC Ευρωπαϊκή Επιτροπή

EU Ευρωπαϊκή Ένωση

FAO Οργανισμός Αλιείας και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών

FAOR Εκπροσώπηση του FAO

GFCM Γενική Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο

ICCAT Διεθνής Επιτροπή για τη Διάσωση του Ατλαντικού Τόνου

ICSEM Διεθνής Επιτροπή για την Επιστημονική Εξερεύνηση της Μεσογείου Θαλάσσης

IUU Παράνομη, μη-καταγεγραμμένη και μη-υποκείμενη σε κανονισμούς (αλίευση)

ΙΡΟΑ Διεθνή Σχέδια Δράσης

LOA Συνολικό Μήκος ενός σκάφους

MedFisis Σύστημα Στατιστικής και Πληροφοριών για τη Μεσογειακή Αλιεία (FAO προγράμματα) – TCP/INT/2940 και GCP/INT/918/EC

MEDITS Μεσογειακή Διεθνής Μελέτη με Τράτες (πρόγραμμα ΕΚ) MedSudMed Αξιολόγηση και Παρακολούθηση των Αλιευτικών Πόρων και των Οικοσυστημάτων στα Στενά της Σικελίας GCP/RER/010/iTA (FAO πρόγραμμα NFP Εθνικό Σημείο Επαφής SAC Επιστημονική Συμβουλευτική Επιτροπής (της ΓΕΑΜ) TROM Διαχείριση προσανατολισμένη σε Στοχευμένους Πόρους

Περίληψη

Οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου έχουν ενεργή αλιεία που παρέχει σημαντικές πηγές διατροφής και θέσεις εργασίας, αλλά η καταγεγραμμένη υπεραλίευση και η περιβαλλοντική υποβάθμιση αποτελούν απειλητικές ενδείξεις για την αξιοπιστία αυτών των αλιευτικών πόρων. Τα αλιευτικά δεδομένα είναι ανεπαρκή για ορισμένες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου και οι Κυβερνήσεις δεν διαθέτουν την ικανότητα να διαμορφώσουν και να διαρθρώσουν τα απαραίτητα μέτρα διαχείρισης για τη διασφάλιση της βιώσιμης αλιείας. Ταυτοχρόνως μια γενικότερη έλλειψη συνεταιρισμών και συνεργασιών έχει οδηγήσει σε σημαντικές διαφορές ανάμεσα στα κράτη όσον αφορά στον τρόπο διαχείρισης της αλιείας.

Αυτό έχει επιφέρει σημαντικές διαφοροποιήσεις στα Τμήματα Αλιείας στην περιοχή. Τα ισχύοντα εθνικά προγράμματα διαχείρισης είναι συχνά αδύναμα και ορισμένες χώρες έχουν λάβει είτε ελάχιστη είτε καμία προηγούμενη ενίσχυση

από τοπικές οργανώσεις αλιείας ή από χορηγούς. Οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου είναι Συμβεβλημένοι Εταίροι στην ΓΕΑΜ Σύμβαση, αλλά ορισμένες από αυτές συνάντησαν δυσκολίες στη συμμετοχή τους στις διασκέψεις περιφερειακής διαχείρισης της αλιείας. Επομένως υπάρχει ανάγκη ενίσχυσης, η οποία θα ενθαρρύνει τους Εταίρους στην περαιτέρω συνεισφορά και όφελος τους από την εργασία της ΓΕΑΜ.

Το περιφερειακό πρόγραμμα “Επιστημονική και Θεσμική Συνεργασία για την Ενίσχυση της Υπεύθυνης Αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο” (στο εξής αποκαλούμενο EastMed) θα ενισχύσει την ανάπτυξη σχεδίων διαχείρισης αλιείας

συνεπών με την περιφέρεια μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, μέσω της παρακολούθησης της εμπορικής αλιείας και της ανάπτυξης αλιευτικής έρευνας και ικανότητας διαχείρισης. Το πρόγραμμα πρόκειται να έχει διάρκεια

πέντε ετών με συνολικό προϋπολογισμό κόστους 3,200.000 Ευρώ. Οι χορηγοί είναι η Ελλάδα, η Ιταλία και η ΕΕ. Η έδρα του προγράμματος θα είναι στην Αθήνα, στην Ελλάδα και το προσωπικό θα περιλαμβάνει τον Συντονιστή του

Προγράμματος και τον Ειδικό Αλιείας. Προβλέπεται ότι στο πρόγραμμα μπορεί να προστεθεί μια θέση Ειδικού Επαγγελματικού Συνεργάτη (ΕΕΣ) προκειμένου να ενισχύσει περαιτέρω τον κοινωνικοοικονομικό τομέα, αυτό όμως εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα της χρηματοδότησης των δωρητών. Το πρόγραμμα θα λαμβάνει κατευθύνσεις από την Συντονιστική Επιτροπή, η οποία θα συνέρχεται ετησίως.

Το πρόγραμμα θα συνεργαστεί με τα Τμήματα Αλιείας και τα Ερευνητικά Ινστιτούτα των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου ώστε να υποβοηθήσει τα αναγκαία προγράμματα για την διάρθρωση της λογικής, υπεύθυνης και

συμμετοχικής διαχείρισης της αλιείας. Ο βαθμός και το είδος της ενίσχυσης που θα χρειαστεί διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα, επομένως η ανάπτυξη της κατάλληλης για τη χώρα ενίσχυσης θα αντιπροσωπεύει ένα κύριο στόχο του

προγράμματος. Το πρόγραμμα θα διαρθρωθεί σύμφωνα με τις αρχές Κώδικα Δεοντολογίας του FAO για την Υπεύθυνη Αλιεία και θα ενθαρρύνει τη χρήση της Προσέγγισης Οικοσυστημάτων για την Αλιεία (EAF) όπως αναπτύχθηκε στη

Διακήρυξη του Ρεϊκιαβίκ για την Υπεύθυνη Αλιεία (2001), υιοθετήθηκε από την Παγκόσμια Διάσκεψη για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (Γιοχάνεσμπουργκ, 2002) για τη διεθνή εφαρμογή μέχρι το 2010 και δηλώνεται στον FAO Κώδικα Συμπεριφοράς για την Υπεύθυνη Αλιεία (Τεχνικές Κατευθύνσεις Αρ. 4, Παραρτ. 2). Η EAF αποτελεί “επέκταση” στο στόχο διαχείρισης πόρων (TROM) και περιλαμβάνει αντιλήψεις οικοσυστήματος, κοινωνικοοικονομικές και περιβαλλοντικές. Το πρόγραμμα θα παρέχει εκπαίδευση για το προσωπικό των εθνικών υπηρεσιών αλιείας και των

ερευνητικών οργανισμών των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου για να διενεργήσουν τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων που απαιτούνται για τη διαχείριση της αλιείας. Με βάση την εργασία και τα αποτελέσματα του

προγράμματος MedFisis, θα αναπτυχθούν περαιτέρω δράσεις, εάν και όπου είναι απαραίτητο, στον τομέα της στατιστικής των αλιευτικών στόλων, της συλλογής δεδομένων αλίευσης και προσπάθειας αλίευσης και της παρακολούθησης των κύριων αλιευτών. Επίσης θα ενισχυθεί η συλλογή δεδομένων, σχετικών με την αλιεία, κοινωνικοοικονομικών και του οικοσυστήματος. Το πρόγραμμα θα συνεργαστεί με το εξειδικευμένο επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό των χωρών για την ανάπτυξη δεξιοτήτων στην αξιολόγηση και διαχείριση της αλιείας

που είναι αναγκαία για την ανάπτυξη ενός επαρκούς τεχνικο-επιστημονικού πλαισίου για τα σχέδια διαχείρισης. Το πρόγραμμα, κατά την περαιτέρω ανάπτυξη και επέκταση της εργασίας που διενεργεί το πρόγραμμα MedFisis, θα

ενισχύσει τη δικτύωση ώστε να ενθαρρυνθεί η συνεργασία μεταξύ των χωρών και να διασφαλιστεί η συμμετοχή φορέων στην διαδικασία διαχείρισης μέσω σχηματισμού Ομάδων Συμμετοχικής Εργασίας των Χωρών(ΟΣΕΧ).

Η ανάπτυξη συμμετοχικών υπο-περιφερειακών (Ανατολική Μεσόγειος) ή περιφερειακών (Μεσόγειος) σχεδίων διαχείρισης της αλιείας απαιτεί τα δεδομένα να είναι συνεπή, με καλή ποιότητα και συγκρίσιμα. Η MedFisis έχει ήδη συνεργαστεί με ορισμένες από τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου για την ανάπτυξη συμβατών βάσεων δεδομένων για την καταγραφή σκαφών και σύντομα η MedFisis θα προωθήσει και θα ενισχύσει την καταγραφή

της στατιστικής της αλίευσης και προσπάθειας αλίευσης. Αυτό θα αποτελέσει ζωτικό εργαλείο χρήσης στα πρώιμα στάδια του προγράμματος όταν πρόκειται να διαρθρωθεί η υποκατηγορία στατιστικής αλιείας. Η ανταλλαγή δεδομένων είναι αναγκαία και θα αποτελέσει έναν κύριο δείκτη επιτυχίας του προγράμματος.

Με την ολοκλήρωση του προγράμματος ο στόχος είναι η κάθε χώρα να διαθέτει εξειδίκευση στην στατιστική αλιείας, στην αξιολόγηση αποθεμάτων, στην βιοοικονομική αξιολόγηση της αλιείας και των θαλασσίων οικοσυστημάτων και θα

διαθέτει μια πλήρως λειτουργική συλλογή δεδομένων και προγράμματα επεξεργασίας. Οι συμμετέχουσες χώρες θα διαθέτουν βελτιωμένες ικανότητες στις μεθόδους αξιολόγησης της αλιείας και στη διαχείριση όσον αφορά ολόκληρη

τη Μεσογειακή περιοχή. Θα βελτιωθεί η συνεργασία μεταξύ των χωρών και με την ΓΕΑΜ με αμοιβαίο όφελος για όλους τους συμμετέχοντες.

Εισαγωγή

Οι περισσότερες χώρες στην υποπεριφέρεια της Ανατολικής Μεσογείου, λόγω μιας σειράς αιτίων που περιλαμβάνουν και την έλλειψη οικονομικών πόρων, έχουν μείνει στο περιθώριο όσον αφορά τη διεθνή και περιφερειακή συνεργασία για την έρευνα και διαχείριση της αλιείας. Πολλές απ` αυτές τις χώρες δεν ήταν σε θέση να συμμετέχουν στις συνεδριάσεις της Γενικής Επιτροπής Αλιείας της Μεσογείου (ΓΕΑΜ) ή να συνεισφέρουν σε αυτές, με αποτέλεσμα να μην απολαμβάνουν τα πλήρη οφέλη από τη συμμετοχή τους στην ΓΕΑΜ. Τα τμήματα αλιείας και οι ερευνητικοί οργανισμοί αλιείας σε αυτή την υποπεριφέρεια συχνά δεν λαμβάνουν επαρκή ενίσχυση και υπάρχουν λιγοστές ευκαιρίες για περιφερειακή συμμετοχή και συνεργασία. Αυτό έχει προκαλέσει σημαντικό κενό στην πληροφόρηση και τα δεδομένα για την κατάσταση των αλιευτικών αποθεμάτων, της αλιείας και των οικοσυστημάτων στην Ανατολική Μεσόγειο και σε αποτυχία στον τομέα του συντονισμού της αλιευτικής διαχείρισης και παρακολούθησης σε εθνικό επίπεδο και εντός του πλαισίου των συστάσεων και των αποφάσεων της ΓΕΑΜ. Το πρόγραμμα θα βοηθήσει τις χώρες να αναπτύξουν λύσεις στο συγκεκριμένο πρόβλημα.

Η ΓΕΑΜ έχει επανειλημμένα σημειώσει την ελλιπή εκπροσώπηση συμμετεχόντωναπό τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης στις συνεδριάσεις της. Κατά την 24η συνεδρίαση (Ιούλιος 1999) η ΓΕΑΜ υιοθέτησε την πρόταση της Επιστημονικής Συμβουλευτικής Επιτροπής της (SAC) για την ανάπτυξη ενός περιφερειακού προγράμματος για τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, παρόμοιο με τα προγράμματα του FAO CopeMed και AdriaMed τα οποία υλοποιούνται στην Δυτική Κεντρική Ευρώπη και στην Αδριατική Θάλασσα αντίστοιχα. Αυτή η πρόσκληση για

ένα “Ανατολικό” πρόγραμμα επαναλήφθηκε στις συνεδριάσεις την 26η (Σεπτ. 2001) και την 27η (Νοεμβρ. 2002) της ΓΕΑΜ. Κατά την 28η συνεδρίαση της ΓΕΑΜ (Οκτ.2003), ο FAO ανακοίνωσε την έγκριση ενός τμήματος Ανατολικής

Μεσογείου(ΤΟΡ/ΙΝΤ/2940) στο Μεσογειακό πρόγραμμα MedFisis (GCP/INT/918/EU), το οποίο αποδεικνύει την αυξανόμενη ενίσχυση προς την Ανατολική υποπεριφέρεια. Ως συνέπεια της ιδιαίτερα ενθαρρυντικής εμπειρίας

συνεργασίας που αναπτύχθηκε στα άλλα υποπεριφερειακά προγράμματα του FAO , η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΕ), εναρμονισμένη με τη Δήλωση της Διάσκεψης Υπουργών για τη Βιωσιμότητα της Αλιείας στην Μεσόγειο (Βενετία, Νοέμβριος 2003), έκανε πρόσκληση επίσης για ένα πρόγραμμα στην ανατολική περιοχή της Μεσογείου ώστε να ενισχυθεί η ενδυνάμωση ενός πλαισίου διαχείρισης με Μεσογειακό εύρος. Η ΕΕ (επί τη ευκαιρία της ανωτέρω αναφερόμενης Συνόδου) και η Ιταλία (Δεκ. 2003) εξέφρασαν την πρόθεση τους να ενισχύσουν οικονομικά την διάρθρωση ενός προγράμματος στην Ανατολική Μεσόγειο. Το 2004 η Κυβέρνηση της Ιταλίας πραγματοποίησε τη διαμόρφωση της κύριας φάσης του EastMed μέσω της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας “Πολιτικές και Στρατηγικές Βιώσιμης Αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο – Διαμόρφωση Προγράμματος EastMed και Προκαταρκτική

Φάση” (GCP/INT/989/ITA). Αυτή η πρωτοβουλία ήρθε επιπλέον της ενίσχυσης που δόθηκε από αυτόν τον δωρητή σε άλλα υποπεριφερειακά προγράμματα του FAO με στόχο την ανάπτυξη υπεύθυνης αλιείας στη Μεσόγειο.

Η διαμόρφωση του “Περιφερειακού Προγράμματος για τη Βελτίωση της Διαχείρισης της Αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο1 (“EastMed”) ανακοινώθηκε στην ΓΕΑΜ κατά την 29η συνεδρίαση της (Φεβρ. 2005). Κατά τη συνεδρίαση η Ελλάδα ανακοίνωσε ότι επρόκειτο να συγχρηματοδοτήσει το πρόγραμμα και προσέφερε να στεγάσει την έδρα του προγράμματος στην Αθήνα. Το πρόγραμμα θα ενισχύσει τα Τμήματα

Ακολούθως ο τίτλος του προγράμματος άλλαξε σε “”Επιστημονική και Θεσμική Συνεργασία για την Ενίσχυση της Υπεύθυνης Αλιείε στην Ανατολική Μεσόγειο”Αλιείας2 των χωρών που συμμετέχουν να αναπτύξουν υπεύθυνη αλιεία στην Ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα. Η ομάδα διαμόρφωσης του προγράμματος αποτελείτο από έναν έμπειρο στην αλιεία επιστήμονα ως αρχηγό της ομάδος, έναν ειδικό στην θεσμική ανάπτυξη και ένα στέλεχος από την Υπηρεσία Θαλασσίων Πόρων του Τομέα Αλιευτικών Πόρων του FAO.

Η περιοχή της Μεσογείου που καλύπτεται από το πρόγραμμα συμπίπτει με τις Γεωγραφικές Υπο-περιοχές της ΓΕΑΜ 19-20 και 22-28 (όπως καθορίστηκαν στην έκθεση της 26Πς συνεδρίασης της ΓΕΑΜ, Σεπτ. 2001), οι οποίες περιλαμβάνουν το Ιόνιο Πέλαγος, το Αιγαίο Πέλαγος, τα Στενά των Δαρδανελίων, τη Θάλασσα του Μαρμαρά, τον Βόσπορο και τη Λεβαντίνη Λεκάνη. Η περιοχή καλύπτει περίπου το ένα τρίτο της Μεσογείου Θαλάσσης και αποτελεί μέρος της στατιστικής περιοχής 37 του FAO, η οποία καλύπτει τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα. Η Ανατολική Μεσόγειος Θάλασσα έχει μια βαθιά κεντρική λεκάνη και, στις περισσότερες περιοχές, αβαθή υφαλοκρηπίδα. Η υφαλοκρηπίδα είναι ευρύτερη στο Αιγαίο Πέλαγος και γύρω από την νοτιοανατολική Τουρκία, την Κύπρο και την

Ανατολική Αίγυπτο. Επιπλέον οι ακτές της Αιγύπτου και της Τουρκίας συνορεύουν με την Ερυθρά Θάλασσα και τη Μαύρη Θάλασσα αντίστοιχα, αλλά αυτές οι δυο θάλασσες δεν περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα.

Οι χώρες διαφέρουν σημαντικά ως προς το μέγεθος του εδάφους και του πληθυσμού. Η Παγκόσμια Τράπεζα κατατάσσει τις οικονομίες τους ως υψηλού εισοδήματος (Κύπρος, Ελλάδα και Ισραήλ), άνω μεσαίου εισοδήματος (Λίβανος και Τουρκία) και χαμηλού μεσαίου εισοδήματος (Αίγυπτος και Αραβική

Δημοκρατία της Συρίας).

Η αλιεία και τα αλιευτικά προϊόντα αποτελούν σημαντική διατροφική πηγή στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου. Η ποσότητα θαλασσίων αλιευμάτων που αλιεύονται σε κάθε χώρα διαφέρει σημαντικά. Η αλιεία στην Αίγυπτο, Ελλάδα

και Τουρκία αποτελείται ως προς τον κύριο όγκο από αλιεύματα της περιοχής. Τα αλιεύματα κυρίως αποτελούνται από μικρά πελαγικά και βενθοπελαγικά είδη. Η αλίευση του τόνου περιορίζεται κυρίως στη δυτική και κεντρική Μεσόγειο

Θάλασσα. Η μεγάλη πλειοψηφία των αλιέων στην Ανατολική Ευρώπη κατατάσσονται ως παραδοσιακοί και χειρίζονται πλοία <12 μ LOA που ρίχνουν gillnets, δίχτυα τριών πλεγμάτων και καλάμια. Αυτοί οι αλιείς δρουν στην παράκτια περιοχή και αλιεύουν μεγάλη ποικιλία βενθοπελαγικών ειδών. Σε ορισμένες χώρες λειτουργούν τράτες μεσαίου (12-24 μ LOA) και μεγάλου βάθους (>24 μ LOA) και γρι-γρι που στοχεύουν στα βενθοπελαγικά και πελαγικά είδη πέραν της ακτής.

Το πρόγραμμα του FAO MedFisis έχει τεθεί σε δράση στη Μεσογειακή περιφέρεια και αναπτύσσει και διανέμει ένα πακέτο βάσης δεδομένων φιλικό στον χρήστη και την σχετική εκπαίδευση που καθιστά τις χώρες ικανές να δημιουργήσουν τυποποιημένα μητρώα σκαφών. Αυτό το πρόγραμμα αναμένεται να επεκτείνει το έργο του ώστε να συμπεριλάβει την ανάπτυξη τυποποιημένων συστημάτων καταγραφής αλίευσης και προσπάθειας αλίευσης, τα οποία θα βοηθήσουν στην ταυτοποίηση των Λειτουργικών Μονάδων. Αυτό θα παρέχει στις χώρες τα απαραίτητα εργαλεία για την υποκατηγορία της στατιστικής αλιείας του EastMed, δημιουργώντας έτσι μια ισχυρή συνεργασία μεταξύ των προγραμμάτων EastMed και MedFisis και των εθνικών Τμημάτων Αλιείας.

(2) Το Τμήμα Αλιείας συνηθίζεται να περιλαμβάνει την υπηρεσία κραπκής αλιείας, τους σχετικούς οργανισμούς αλιευτικής έρευνας και τι επιστημονικές ομάδες που λειτουργούν υπό την αιγίδα ή σε συνεργασία με το Υπουργείο

υπεύβυνο για την θαλάσσια αλιεία.

Περιεχόμενο του Τομέα Τεχνικά Χαρακτηριστικά και Περιορισμοί

Ο σχεδιασμός και η διαχείριση της θαλάσσιας αλιείας πρέπει να οδηγήσει στην ανάπτυξη της βιώσιμης αλιείας που συνεισφέρει στην οικονομική ανάπτυξη, την εύρεση θέσεων εργασίας και την περιφερειακή ανάπτυξη. Αλλά αυτό μπορεί να μην ισχύει πάντοτε για την αλιεία στην Ανατολική Μεσόγειο, εν μέρει εξαιτίας της πολυπλοκότητας στα πολλαπλά είδη και τον πολλαπλό εξοπλισμό αυτών των αλιευτικών καθώς και στις περιορισμένες προσπάθειες για τη διαχείριση τους. Η διαθεματική έρευνα και η βάση πληροφοριών που απαιτούνται για τη διαχείριση είναι γενικά φτωχές και ασυντόνιστες και σπανίως χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη πολιτικών.

Οι αλιείς, οι διοικητικοί και οι επιστήμονες περιγράφουν μια κατάσταση υπεραλίευσης σε όλες σχεδόν τις χώρες της υποπεριφέρειας, αν και τα δεδομένα για την ιχθυοοικολογία και την αξιολόγηση της αλιείας είναι σπάνια και αποσπασματικά στο χρόνο και το χώρο. Οι ακατάλληλες και μερικές φορές εγκληματικές πρακτικές αλίευσης και η υπεραλίευση έχουν επιφέρει την υπερεκμετάλλευση των πόρων, την περιβαλλοντική υποβάθμιση και ελλιπή

κοινωνικοοικονομική αποδοτικότητα. Υπάρχουν ανεξερεύνητα αλιευτικά εδάφη σε βαθύτερα ύδατα, αλλά το δυναμικό τους παραμένει άγνωστο. Σε ορισμένες περιοχές αναφέρεται μόλυνση των υδάτων κυρίως κοντά σε μεγάλες πόλεις, όπου τα στερεά λύματα συγκεντρώνονται κατά μήκος της ακτής. Η μελέτη των οικοσυστημάτων είναι ανεπαρκής, επειδή η γνώση του θαλασσίου περιβάλλοντος έχει εστιάσει κυρίως σε ωκεανογραφικά ζητήματα (υδρολογία, παραγωγικότητα και ποιότητα υδάτων). Τα κοινωνικά και οικονομικά στοιχεία του αλιευτικού τομέα είναι συχνά σχεδόν άγνωστα, γεγονός που δυσχεραίνει σημαντικά την αποδοτικότητα των μέτρων αλιευτικής διαχείρισης.

Οι παρεμβάσεις αλλά και η συνεργασία σε υποπεριφερειακό και περιφερειακό επίπεδο είναι απαραίτητες για να μειωθούν και να αντιστραφούν αυτές οι ελλείψεις. Η ομάδα διαμόρφωσης του προγράμματος επισκέφτηκε αρκετές χώρες στην υποπεριφέρεια της Ανατολικής Μεσογείου και ενημερώθηκε για τη σχέση με τα υπάρχοντα Παλαιστινιακά αλιευτικά κατά μήκος της ακτής της Λωρίδας της Γάζας (Παλαιστινιακή περιοχή υπό κατοχή). Η αποστολή κατέγραψε και έλαβε υπόψη πολλούς παράγοντες της αλιείας και των αλιευτικών θεσμών. Τα ευρήματα της αποστολής διαμόρφωσης έχουν ληφθεί επαρκώς υπόψη κατά την προετοιμασία του παρόντος εγγράφου του προγράμματος.

Θεσμικό Πλαίσιο και Ικανότητες

Η δομή και το μέγεθος των Εθνικών Διοικητικών Υπηρεσιών που επιβλέπουν την θαλάσσια αλίευση διαφέρουν μεταξύ των χωρών. Όλες στεγάζονται σε ένα Υπουργείο, αν και σε ορισμένες χώρες διαφορετικά Υπουργεία ασχολούνται με

ζητήματα περιβάλλοντος, έρευνας και εποπτείας των στόλων. Ο αριθμός του προσωπικού στα Τμήματα Αλιείας επίσης διαφέρει από χώρα σε χώρα και είναι από πολύ μικρός έως πολύ μεγάλος ανάλογα με την χώρα. Οι διάφοροι θεσμοί της αλιείας εντός κάθε χώρας δύνανται να δρουν αρκετά ανεξάρτητα και λόγω των μεγάλων αποστάσεων συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες επικοινωνίας με τα κεντρικά γραφεία.

Συνήθως υπάρχει ένα Τμήμα Αλιείας που ευθύνεται για τη συλλογή δεδομένων και τη διαχείριση της αλιείας. Τα αλιεύματα των θαλασσίων ειδών συνήθως καταγράφονται / υπολογίζονται και τα δεδομένα μπορεί να υποβληθούν στον FAO, την ΓΕΑΜ και την ΕΚ στην περίπτωση χωρών μελών της ΕΕ. Λίγες χώρες καταγράφουν και υποβάλουν δεδομένα αλιευτικής προσπάθειας και ακόμη λιγότερες συλλέγουν κοινωνικοοικονομικές στατιστικές. Όμως ορισμένες χώρες διαθέτουν ή βρίσκονται στη διαδικασία ανάπτυξης σύγχρονου μητρώου σκαφών με την ενίσχυση του προγράμματος του FAO MedFisis.

Διακυβέρνηση και Πολιτική του Τομέα

Όλες οι χώρες στην υποπεριφέρεια απασχολούνται πολύ έντονα με την ανάγκη να βελτιώσουν τον αλιευτικό τομέα τους τόσο σε εθνικό όσο και σε υποπεριφερειακό επίπεδο. Επιπλέον οι χώρες έχουν συνειδητοποιήσει πλήρως τη σπουδαιότητα της περισσότερο δραστήριας παρουσίας τους στη Μεσογειακή περιοχή. Υπάρχουν τρεις περιφερειακές οργανώσεις που ασχολούνται με τη διαχείριση της αλιείας στη Μεσογειακή Θάλασσα, οι οποίες συνεργάζονται

μεταξύ τους μέσω διαφόρων διακανονισμών συνεργασίας,

• Η ΓΕΑΜ είναι το σώμα διαχείρισης της Μεσογειακής αλιείας με συμμετοχή που περιλαμβάνει όλες τις Μεσογειακές παράκτιες χώρες, καθώς και χώρες της Μαύρης Θάλασσας, την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ιαπωνία. Το καθεστώς της ΓΕΑΜ περιλαμβάνει την ανάπτυξη, διατήρηση, λογική διαχείριση, καλύτερη δυνατή χρήση των έμβιων θαλασσίων πόρων και τη βιώσιμη ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας στην Περιοχή.

• Οι χώρες μέλη της ΕΕ στην Ανατολική Μεσόγειο είναι η Ελλάδα και η Κύπρος και η Τουρκία ως υποψήφια χώρα. Η διαχείριση της αλιείας λειτουργεί μέσω της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της ΕΕ.

• Η Διεθνής Επιτροπή για τη Διάσωση του Ατλαντικού Τόνου (ICCAT) έχει μόνο την Τουρκία και την ΕΚ (εκ μέρους των κρατών μελών της) ως εταίρους στην Ανατολική Μεσόγειο. Η ICCAT καλύπτει τον τόνο, τα παρόμοια με τον τόνο είδη και ορισμένα παράλληλα αλιεύματα (κυρίως καρχαρίες). Η Επιτροπή συνεργάζεται με την ΓΕΑΜ μέσω της Κοινής ΓΕΑΜ/ ICCAT Ομάδας Εργασίας για τα Μεγάλα Πελαγικά Είδη. Οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου περιλαμβάνονται ανάμεσα στα πρώτα μέλη που υπέγραψαν την Συμφωνία της ΓΕΑΜ. Η πλειοψηφία τους έχει αποδεχτεί τις τροποποιήσεις του 1997 στην Συμφωνία, οι οποίες μεταξύ άλλων υιοθετούν την λειτουργική αυτονομία της ΓΕΑΜ και επιβεβαιώνουν τη δικαιοδοσία της να διαμορφώνει δεσμευτικές συστάσεις για τη διαχείριση των πόρων. Η ΕΕ έχει τις δικές της απαιτήσεις καταγραφής στον αλιευτικό τομέα. Ο Κανονισμός του Συμβουλίου (ΕΚ) Αρ. 1543/2000 καθορίζει ένα κοινοτικό πλαίσιο για τη συλλογή και διαχείριση των δεδομένων που απαιτούνται για τη διεξαγωγή της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής της ΕΕ. Ο Κανονισμός του Συμβουλίου (ΕΚ) Αρ. 1639/2001 διαιρεί τα εθνικά προγράμματα στις παρακάτω τρεις ποσοστώσεις:

(i) ποσόστωση αξιολόγησης εισερχομένων, όπως ικανότητα αλιείας και αλιευτική προσπάθεια,

(ii) ποσόστωση αξιολόγησης και δειγματοληψίας αλιευμάτων και εκφορτώσεων, και

(iii) ποσόστωση αξιολόγησης της οικονομικής κατάστασης του τομέα. Αυτό το κανονιστικό πλαίσιο συλλογής δεδομένων τώρα βρίσκεται υπό αναθεώρηση ώστε να βελτιωθεί η καταλληλότητα του τόσο για την διαχείριση της αλιείας όσο και για την διάρθρωση μιας οικοσυστηματικής προσέγγισης για την αλιεία. Τα Κράτη Μέλη της ΕΕ έχουν, επιπλέον, και μια σειρά από άλλες υποχρεώσεις οι οποίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την καταγραφή αλιευμάτων, την έκδοση αλιευτικών αδειών, την αναβάθμιση του μητρώου στόλου της ΕΕ, τη διάρθρωση και εφαρμογή τόσο μέτρων ελέγχου όσο και μέτρων διαχείρισης της αλιείας που έχουν υιοθετηθεί από την ΕΕ.

Τεχνική Συνεργασία

Το παρόν πρόγραμμα είναι παρόμοιο με τρία διενεργηθέντα από τον FAO προγράμματα σε άλλες Μεσογειακές υποπεριφέρειες που στοχεύουν στην ενίσχυση της εθνικής ικανότητας και την αναβάθμιση της υποπεριφερειακής και

περιφερειακήςσυνεργασίας για την προώθηση υπεύθυνης διαχείρισης της αλιείας, από τα οποία έχουν επιτευχθεί πειστικά αποτελέσματα:

(i) CopeMed GCP/REM/057/SPA (1996-2005 CopeMed II 2008-2011 -GCP/INT/028/SPA GCP/INT/006/EC)

(ii) AdriaMed GCP/RER/101/ITA Module 1 (1999-2009 με πιθανή παράταση)

(iii) MedSudMed GCP/RER/010/ITA Module 2 (2001-2008 με πιθανή παράταση)

To EastMed θα αξιοποιήσει τα μαθήματα που προέκυψαν από την εμπειρία των τριών υποπεριφερειακών διαρθρωμένων προγραμμάτων του FAO και θα μοιραστεί μαζί τους τη γνώση και τα ευρήματα του όπως και με τη Στρατηγική Συνεργασία

για το πρόγραμμα Μεγάλο Θαλάσσιο Οικοσύστημα της Μεσογείου Θαλάσσης που συγχρηματοδοτείται από την GEF3 και το περιφερειακό πρόγραμμα του FAO MedFisis (GCP/INT/918/EK) που ενισχύει την αναβάθμιση και την εκπαίδευση κατά τη χρήση των αλιευτικών στατιστικών και των συστημάτων πληροφοριών.

3 Παγκόσμια Περιβαλλοντική Διευκόλυνση (Global Environment Facility).

Η Λογική και η Ιδέα του Προγράμματος

Προβλήματα του Τομέα που πρέπει να αντιμετωπιστούν

Η ομάδα διαμόρφωσης του προγράμματος βρήκε ότι η Κυβερνητική ενίσχυση προς την διαχείριση της αλιείας διαφέρει σημαντικά μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου. Υπάρχει ανεπαρκής γνώση σχετικά με την αλιεία και τους

αλιευτικούς πόρους τόσο για τους ιχθείς όσο και για τα οστρακοειδή.

Παρατηρήθηκε ότι στις περισσότερες χώρες υπάρχει συλλογή αλιευτικών δεδομένων, αλλά με διαφορές μεταξύ των χωρών όσον αφορά στην κάλυψη, τον χαρακτήρα και την ποιότητα. Έτσι τα δεδομένα δεν είναι συγκρίσιμα και δεν

είναι δυνατό να δοθούν κατάλληλες εθνικές ή υποπεριφερειακές συμβουλές διαχείρισης. Οι στατιστικές αλίευσης (εκφορτώσεις) και τα χαρακτηριστικά των στόλων είναι αδύναμα και οι στατιστικές προσπάθειας αλιείας και τα

κοινωνικοοικονομικά δεδομένα είναι κατά βάση ανύπαρκτα. Επίσης σημειώθηκε ότι μεταξύ των χωρών υπάρχουν διαφορετικοί διαχειριστικοί στόχοι (π.χ. διάσωση των ιχθύων έναντι στόχων ανθρώπινης ανάπτυξης). Οι προσπάθειες

μετακίνησης προς μια πιο ολοκληρωμένη και συμμετοχική μορφή διαχείρισης της αλιείας είναι λιγοστές. Μερικές από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης έχουν επίσης λάβει πολύ περιορισμένη ή καθόλου ενίσχυση, όταν συγκρίνονται με

άλλες υποπεριφέρειες στη Μεσόγειο. Ως συνέπεια των ανωτέρω παραγόντων, οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου έχουν μείνει πίσω από τις ισχύουσες διεθνείς απαιτήσεις για τη διαχείριση της αλιείας και τη διάσωση των ιχθύων.

Υπάρχουν πολλές αδυναμίες στο θεσμικό πλαίσιο ενίσχυσης της αλιείας που απαιτείται για τη διαχείριση της αλιείας, στο νομικό πλαίσιο, στα μέσα διάρθρωσης επαρκούς παρακολούθησης, ελέγχου και εποπτείας και στην αποδοτική

συμμετοχή της βιομηχανίας στη διαχείριση. Τα Τμήματα Αλιείας συχνά διαθέτουν πολύ μικρό εκπαιδευμένο προσωπικό. Πολλά από τα στελέχη αυτών των εθνικών υπηρεσιών πρέπει να εκπαιδευτούν ή να εκπαιδευτούν εκ νέου σε συγκεκριμένους τομείς της αλιευτικής επιστήμης, που περιλαμβάνεται και η κοινωνικοοικονομική επιστήμη. Σε ορισμένες χώρες δεν υπάρχουν καν δυνατότητες για την αναγνώριση των ειδών που είναι απαραίτητη για τη συλλογή

βασικών δεδομένων του κλάδου. Έτσι ολόκληρο το θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης της αλιείας, από την αλιευτική επιστήμη έως την παρακολούθηση και τη διαχείριση, πρέπει να ενισχυθεί στις περισσότερες χώρες.

Η ομάδα διαμόρφωσης επίσης σημείωσε την πρακτική έλλειψη διεθνούς συνεργασίας για την αλιευτική έρευνα και διαχείριση μεταξύ των ίδιων των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτό έχει οδηγήσει σε ανεπάρκεια εμπειρίας

στη διεθνή συνεργασία, σε απουσία κοινών προσπαθειών και ανταλλαγής πληροφοριών τόσο σε επιστημονικό όσο και σε διαχειριστικό επίπεδο. Δεν υφίσταται συγκροτημένο δίκτυο ειδικών αλιείας στην υποπεριφέρεια. Πολλοί

άνθρωποι ασχολούμενοι με την αλιεία δήλωσαν ότι θα είχαν όφελος από την εκτενέστερη περιφερειακή συνεργασία.

Προσέγγιση και Στρατηγικό Πλαίσιο του Προγράμματος

Το πρόγραμμα θα συνεργαστεί στενά με τα Τμήματα Αλιείας των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου για να προοδεύσει τη γνώση για την αλιεία και τους πόρους της και να διασφαλίσει τη συμμετοχικότητα στη διαχείριση της αλιείας

που θα επιτρέψει συνεργασία σε υποπεριφερειακό επίπεδο. Το πρόγραμμα θα ενισχύσει την οικοδόμηση εθνικής ικανότητας και θα βοηθήσει τις διαχειριστικές αρχές να συγκροτήσουν ικανοποιητικά συστήματα για την

παρακολούθηση και αξιολόγηση όλων των συστατικών του αλιευτικού συστήματος.

Ο Κώδικας Δεοντολογίας για Υπεύθυνη Αλιεία του FAO (1995) και οι Τεχνικές Κατευθύνσεις για Υπεύθυνη Αλιεία, που περιλαμβάνουν τον Αρ. 4 Διαχείριση της Αλιείας (1997), τον Αρ. 8 Δείκτες Βιώσιμης Ανάπτυξης της Θαλάσσιας Αλίευσης (1999) και Αρ. 4 Παράρτημα 2 Η Προσέγγιση του Οικοσυστήματος στην Αλιεία (2003) θα παρέχουν τις κατευθύνσεις για τη διαχείριση βιώσιμης αλιείας. Αυτά τα έγγραφα, η Στρατηγική του FAO για Βελτίωση των Πληροφοριών στο Καθεστώς και τις Τάσεις στην Αλιεία (2003) και οι εκθέσεις της ΓΕΑΜ/ ΣΑΚ και των υπο-

επιτροπών τους θα χρησιμοποιηθούν εκτενώς για την καθοδήγηση της διάρθρωσης του προγράμματος. Επίσης το πρόγραμμα θα ενθαρρύνει την εφαρμογή της οικοσυστηματικής προσέγγισης στην διαχείριση της αλιείας (EAF), όπως

αναπτύχθηκε στη Διακήρυξη του Ρεϊκιαβίκ για την Υπεύθυνη Αλιεία (2001) και υιοθετήθηκε από την Παγκόσμια Διάσκεψη για την Βιώσιμη Ανάπτυξη (Γιοχάνεσμπουργκ, 2002) για εφαρμογή μέχρι το 2010. Η EAF αποτελεί

“επέκταση” της παραδοσιακής προσανατολισμένης προς στοχευμένους πόρους διαχείρισης (TROM) και περιλαμβάνει οικοσυστήματα, κοινωνικοοικονομικές και περιβαλλοντικές αντιλήψεις.

Το πρόγραμμα θα ιδρύσει μια Επιτροπή Συντονισμού η οποία θα κάνει ανασκόπηση επίσημα και θα συμβουλεύει το πρόγραμμα. Σε κάθε χώρα το πρόγραμμα θα λειτουργήσει επίσημα μέσω των εθνικών Διευθυντών Αλιείας. Όμως το κύριο επιχειρησιακό σημείο επαφής του προγράμματος με τα Τμήματα Αλιείας σε κάθε χώρα θα γίνεται μέσω του Εθνικού Σημείου Επαφής (ΕΣΕ), που είναι ένας έμπειρος επιστήμων ή ειδικός με ευρεία γνώση των επιστημονικών, τεχνικών και διοικητικών χαρακτηριστικών της αλιείας. Η συμμετοχή των διαφόρων φορέων αλιείας σε επίπεδο χώρας θα διασφαλιστεί μέσω των Ομάδων Συμμετοχικής Εργασίας της Χώρας (ΟΣΕΧ). Το πρόγραμμα θα ασχοληθεί με τη συλλογή δεδομένων αλιείας, με τυποποιημένες μεθοδολογίες, που είναι αποδεκτές από τις υποεπιτροπές της ΓΕΑΜ/ΣΑΚ για (ί) στατιστική και πληροφορίες, (ϋ) αξιολόγηση αποθεμάτων, (iii) θαλάσσιο περιβάλλον και οικοσυστήματα και (ίν) οικονομικές και κοινωνικές επιστήμες. Αυτά τα προγράμματα θα υποστηριχθούν από διάφορα

εκπαιδευτικά εργαστήρια που περιλαμβάνουν ορισμένα για την αξιολόγηση της αλιείας και θέματα διαχείρισης. Ορισμένες χώρες έχουν επιτυχημένα προγράμματα σε έναν ή περισσότερους από αυτούς τους τομείς. Επομένως το

πρόγραμμα θα ενισχύσει βάσει προτεραιότητας εκείνες τις χώρες που δεν διαθέτουν τέτοια προγράμματα, ενώ θα προωθήσει και θα διαρθρώσει την τυποποιημένη συλλογή και καταχώριση των δεδομένων. Ελπίζουμε ότι οι χώρες με

έντονη εξειδίκευση θα συνεργαστούν στην ενίσχυση των χωρών που χρειάζονται υποστήριξη. Η επιτυχής λειτουργία της επιμέρους συλλογής δεδομένων από τα Τμήματα θα δείξει ότι οι θεσμικές και τεχνικές ικανότητες μπορούν να

λειτουργήσουν χωρίς εξωτερική υποστήριξη. Το πρόγραμμα αρχικά θα επικεντρώσει τις προσπάθειες του στην εργασία με τις χώρες σε εθνικό επίπεδο. Αυτό θα διασφαλίσει ότι η πρόοδος προς περισσότερο ομοιόμορφα συστήματα διαχείρισης ενισχύεται μέσω της παράδοσης συγκεκριμένων για τη χώρα απαιτήσεων που αντιστοιχούν με την υποπεριφερειακή αντίληψη του προγράμματος. Το πρόγραμμα θα αυξήσει την ενίσχυση προς υποπεριφερειακές και

περιφερειακές πρωτοβουλίες και δραστηριότητες καθώς οι χώρες γίνονται πιο προετοιμασμένες. Μέχρι το τέλος του προγράμματος προβλέπεται να έχει συγκροτηθεί ένα πλαίσιο που θα επιτρέπει τις συζητήσεις μεταξύ υψηλόβαθμων

στελεχών και επιστημόνων για μηχανισμούς με κατεύθυνση υποπεριφερειακά ή περιφερειακά συντονιζόμενα εθνικά σχέδια διαχείρισης και ότι οι χώρες θα είναι σε θέση να συνεργαστούν πλήρως με την ΓΕΑΜ και άλλες περιφερειακές

οργανώσεις. Για την επίτευξη αυτού του στόχου προγραμματίζονται εργαστήρια που θα προετοιμάσουν το προσωπικό των τμημάτων αλιείας και το επιστημονικό προσωπικό για την ανάπτυξη συνεπών με την περιφέρεια σχεδίων

διαχείρισης της αλιείας βασισμένων σε αξιόπιστα δεδομένα και με τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων φορέων.

Αιτίες για την συμμετοχή του FAO

To EastMed θα ολοκληρώσει το δίκτυο των υποπεριφερειακών προγραμμάτων στην περιοχή της ΓΕΑΜ τα οποία υλοποιεί ο FAO και θα υποστηρίξει την εργασία της Επιστημονικής Συμβουλευτικής Επιτροπής (SAC) της ΓΕΑΜ. Η ΓΕΑΜ ιδρύθηκε το 1949 εντός του πλαισίου των FAO Περιφερειακών Σωμάτων Αλιείας και λαμβάνει

συνεχή νομική και τεχνική υποστήριξη και συμβουλές από το Τμήμα Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας του FAO στα πλαίσια του συνεχιζόμενου Προγράμματος Εργασίας για τη Μεσόγειο.

Το πρόγραμμα επίσης θα ωφεληθεί από τις γενικές κατευθύνσεις της Υπηρεσίας Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας του FAO σε σχέση με την υπεύθυνη διαχείριση της αλιείας, όπου περιλαμβάνεται η διάρθρωση του Κώδικα Συμπεριφοράς και τα Διεθνή Σχέδια Δράσης (ΙΡΟΑ), δηλαδή η καταπολέμηση της Παράνομης, μη-Καταγραμμένης και μη-Υποκείμενης σε κανονισμούς αλιείας και για τη Διαχείριση της Αλιευτικής Ικανότητας.

Η αιτιολόγηση του Προγράμματος

Ο κύριος στόχος του προγράμματος είναι να ενισχύσει τις αρχές διαχείρισης της αλιείας και την επιστημονική κοινότητα. Τις βοηθά στην παρακολούθηση και διαχείριση της αλιείας για τη βιώσιμη εκμετάλλευση των πόρων και τη

διατήρηση του θαλασσίου οικοσυστήματος τόσο για τη διάσωση της βιοποικιλότητας όσο και για την προστασία του εισοδήματος των αλιέων και όλων όσων σχετίζονται με την αλιευτική βιομηχανία. Επομένως ενισχύει την

εφαρμογή τόσο της Διακήρυξης του Κυότο 1995 για τη Βιώσιμη Συνεισφορά της Αλιείας στην Ασφάλεια Τροφίμων και της Παγκόσμιας Διάσκεψης για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (Γιοχάνεσμπουργκ, 2002). Η οικοσυστηματική προσέγγιση στην αλιεία, που υιοθετείται από το πρόγραμμα, είναι σε συμφωνία με τη Διακήρυξη του Ρεϊκιαβίκ για την Υπεύθυνη Αλιεία (2001) όπως υιοθετήθηκε από την Παγκόσμια Διάσκεψη για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (2002) για γενική εφαρμογή μέχρι το 2010. Επίσης το πρόγραμμα συμμορφώνεται με τους στόχους της Διάσκεψης της Χιλιετίας των Ηνωμένων Εθνών (2000) ειδικότερα το άρθρο IV “προστασία του κοινού μας περιβάλλοντος” και το άρθρο VIII “ενδυνάμωση των HE”. Το

πρόγραμμα είναι πλήρως εναρμονισμένο με τον Κώδικα Δεοντολογίας για την Υπεύθυνη Αλιεία του FAO και τις σχετικές τεχνικές κατευθύνσεις και τα ΙΡΟΑ και θα αντλήσει έντονα από τις αρχές και τα πρότυπα που ενσωματώνονται σε αυτά τα εργαλεία. Το πρόγραμμα θα έχει ως τελικό αποτέλεσμα τις αυξημένες ικανότητες στις συμμετέχουσες χώρες ώστε να είναι περισσότερο ενεργές στη διαχείριση της αλιείας και κατά συνέπεια να υποστηρίξουν την ΓΕΑΜ, το

Περιφερειακό τους Σώμα Αλιείας.

Το Πρόγραμμα

Γενική Περιγραφή

Ο μακροπρόθεσμος αναπτυξιακός στόχος του προγράμματος αποσκοπεί στη συνεισφορά προς τη βιώσιμη διαχείριση της θαλάσσιας αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο και κατά συνέπεια την ενίσχυση των εθνικών οικονομιών και την

προστασία των εισοδημάτων όσων ασχολούνται με τον τομέα της αλιείας. Οι άμεσοι στόχοι του προγράμματος αποσκοπούν στην ενίσχυση και βελτίωση της ικανότητας των εθνικών τμημάτων αλιείας για να αυξήσουν την επιστημονική και τεχνική βάση πληροφοριών τους για τη διαχείριση της αλιείας και να αναπτύξουν συντονισμένα και συμμετοχικά σχέδια διαχείρισης της αλιείας στην υποπεριφέρεια της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω θεσμικής και τεχνικής ενίσχυσης στα εθνικά Τμήματα Αλιείας, με το όραμα να βελτιωθεί η ικανότητα και ανταπόκριση τους στην ενίσχυση των επιστημόνων της αλιείας καθώς και την διευκόλυνση της αλληλεπίδρασης και του διαλόγου μεταξύ επιστημόνων και αλιέων. Αυτό θα βελτιώσει τη βάση γνώσης και θα ενθαρρύνει μεγαλύτερη επικοινωνία, συνεργασία και συντονισμό, και θα επιτρέψει την εθνική και περιφερειακή ανταλλαγή πληροφοριών που με τη σειρά του θα αυξήσει την ικανότητα της ΓΕΑΜ/ΣΑΚ για βελτιωμένες συστάσεις διαχείρισης. Η συγκρότηση διαδικασιών παρακολούθησης και τα συλλεχθέντα δεδομένα από τα εθνικά τμήματα αλιείας κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων που θα ενισχύσει το πρόγραμμα θα ωφελήσουν επίσης τα σχέδια διαχείρισης βιώσιμης αλιείας των ίδιων των χωρών και προβλέπεται να συντηρηθούν από τις χώρες που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

Το πρόγραμμα έχει διαμορφωθεί με βάση τις ανάγκες αξιολόγησης σε εθνικό και υποπεριφέρειακό επίπεδο. Κατ` ουσία το πρόγραμμα είναι προσανατολισμένο σε συγκεκριμένα καθήκοντα και στην επίλυση προβλημάτων. Η εμπειρία που

συγκεντρώθηκε μέσω της διάρθρωσης άλλων προγραμμάτων του FAO στην Μεσογειακή περιοχή έχει συνεισφέρει σημαντικά στην προετοιμασία του παρόντος εγγράφου του προγράμματος. Η ομάδα διαμόρφωσης του εντόπισε έναν αριθμό συγκεκριμένων δραστηριοτήτων (Παράρτημα Α), και τα στοιχεία κλειδιά που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη του τεχνικού και επιστημονικού πλαισίου για τη διαχείριση της αλιείας περιλαμβάνονται στις δραστηριότητες που καταγράφονται στο Μέρος 4.2. Το πρόγραμμα θα δώσει προτεραιότητα ειδικότερα στην εκπαίδευση τον εργασιακό χώρο ως ενίσχυση της διάρθρωσης των στοιχείων του προγράμματος και σε συγκεκριμένες τεχνικές δραστηριότητες. Το πρόγραμμα θα υλοποιήσει μόνο δραστηριότητες που θα παράγουν αποτελέσματα απαιτούμενα για τη διαμόρφωση

σχεδίων διαχείρισης για τη βιώσιμη εκμετάλλευση των θαλασσίων αλιευτικών πόρων. Το πρόγραμμα σχεδιάζεται να λειτουργήσει επί πενταετία και έχει συνολικό προϋπολογισμό ύψους 3,200.000 Ευρώ. Θα αποτελείται από τα εξής

στοιχεία:

Θεσμική ενίσχυση

Εκπαίδευση και ανάπτυξη προσωπικού

Συλλογή, αποθήκευση και ανάλυση δεδομένων για την εκτίμηση της αλιείας (περιλαμβάνεται και η αξιολόγηση αποθεμάτων)

αυξανόμενη συνεργασία στην υποπεριφέρεια της Ανατολικής Μεσογείου και με την ΓΕΑΜ.

To FAO Τμήμα Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας έχει τη γενική ευθύνη για τη διάρθρωση και την επιστημονική υποστήριξη του προγράμματος. Τη διεύθυνση του προγράμματος θα έχει ο Συντονιστής του Προγράμματος και θα δέχεται συμβουλές από την Συντονιστική Επιτροπή που θα συνεδριάζει ετησίως για να εξετάσει την πρόοδο του προγράμματος και να παρέχει συστάσεις για μελλοντικά σχέδια εργασίας.

Λεπτομερή χαρακτηριστικά

Άξονας 1 του Προγράμματος- Θεσμική ενίσχυση

Αυτό το στοιχείο θα διασφαλίσει ότι τα Τμήματα Αλιείας των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου έχουν την θεσμική δομή, οικονομική δυνατότητα και τεχνική επάρκεια που είναι απαραίτητες για να επωμιστούν τα θεμελιώδη στοιχεία της διαχείρισης της αλιείας και να μπορούν να συλλέξουν στατιστικές αλιείας, να διενεργήσουν αξιολογήσεις αλιείας και να χαρακτηρίσουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα. Το πρόγραμμα θα προσλάβει έναν θεσμικό σύμβουλο για μια περίοδο τριών μηνών που θα βοηθήσει τις χώρες στην ανάλυση του θεσμικού πλαισίου των τμημάτων αλιείας. Ο/η ανωτέρω θα εντοπίσει υπάρχουσες αδυναμίες και κενά. Αυτή η ανάλυση είναι αναγκαία για την ανάπτυξη μιας δομής που θα είναι σε θέση να παράγει και να αποδώσει την εκτίμηση των αποθεμάτων και της αλιείας καθώς και να παρέχει ολοκληρωμένες, συμμετοχικές και διαθεματικές επιλογές διαχείρισης της αλιείας. Ο σύμβουλος θα συνεργαστεί στενά με τον Συντονιστή του Προγράμματος και τον Ειδικό Αλιείας για τον εντοπισμό δυνατών και αδύνατων σημείων και τον επωμισμό αξιολόγησης αναγκών. Θα υποβοηθηθεί από τα ανώτερα στελέχη των εθνικών τμημάτων αλιείας. Κατά τις επισκέψεις στις χώρες ο σύμβουλος και το προσωπικό του προγράμματος θα αναπτύξουν ένα πρωτόκολλο

μέσω του οποίου τα ανωτέρω θεμελιώδη διαχείρισης μπορούν να παρουσιαστούν και να κατανεμηθούν. Το Πρόγραμμα θα προτείνει συστάσεις στα εθνικά διοικητικά τμήματα αλιείας και θα παρέχει κατευθύνσεις για την διάρθρωση

τους. Ο Συντονιστής του Προγράμματος θα βοηθά σε ετήσια βάση τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην εξέταση της προόδου της ενίσχυσης των θεσμικών προσπαθειών τους και θα προτείνει περαιτέρω υποστήριξη όπου είναι αναγκαίο.

Άξονας 2 του Προγράμματος – Εκπαίδευση και Ανάπτυξη Προσωπικού

Αυτό το μέρος θα αναπτύξει τις ικανότητες του προσωπικού των εθνικών διοικητικών υπηρεσιών για να επωμιστούν τα διάφορα μέρη της περιφερειακά συνεπούς διαθεματικής εκτίμησης της αλιείας (που περιλαμβάνει και την αξιολόγηση αποθεμάτων) και την διαχείριση. Το πρόγραμμα θα προσφέρει εκπαίδευση στον εργασιακό χώρο, εθνικά και υποπεριφερειακά εργαστήρια και ευκαιρίες για το προσωπικό των διοικητικών υπηρεσιών αλιείας να συμμετέχει

σε περιφερειακές συναντήσεις διαχείρισης. Αυτό θα διενεργηθεί βάσει των αναγκών σε θέματα που έχουν εντοπιστεί από το πρόγραμμα ή έχουν ζητηθεί από τα Τμήματα Αλιείας. Όπου είναι αναγκαίο, το πρόγραμμα, σε συντονισμό με τους ΕΣΕ, θα προσλάβει άτομο με τα κατάλληλα προσόντα για να προεδρεύσει ή να υποστηρίξει τα εργαστήρια.

Yποάξονας 2.1 – Eπιστήμονες και διευθυντές

Τα ανώτερα επιστημονικά και διευθυντικά στελέχη θα είναι τα πρόσωπα κλειδιά στη διαδικασία ανάπτυξης των νέων εθνικών σχεδίων και πολιτικών διαχείρισης που ενσωματώνουν περιφερειακές και διεθνείς συμφωνίες ή στην επίβλεψη νέων περιφερειακά τυποποιημένων προγραμμάτων συλλογής δεδομένων και ανάλυσης δεδομένων. Το πρόγραμμα σχεδιάζει να υλοποιεί ετήσια διήμερα υποπεριφερειακά εργαστήρια (Ε 1-Ε5) όπου θα παρουσιάζονται και θα συζητούνται περιφερειακά ζητήματα σε σχέση με την ανάπτυξη των εθνικών και/ ή υποπεριφερειακών σχεδίων και πολιτικών διαχείρισης. Κάθε εργαστήριο θα έχει ένα συγκεκριμένο θέμα για την κατεύθυνση των συζητήσεων και θα παρέχει ένα φόρουμ σχετικό με την περιφέρεια, όπου το προσωπικό θα μπορεί να κατευθύνει και να βοηθήσει το

πρόγραμμα στην παροχή της πλέον κατάλληλης ενίσχυσης. Αυτά τα εργαστήρια μπορούν να συμπίπτουν με τις συνεδριάσεις της Επιτροπής Συντονισμού όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο.

Υποάξονας 2.2 Προσωπικό και τεχνικοί του κλάδου

Οι επιστήμονες και οι τεχνικοί του κλάδου συλλέγουν, καταγράφουν τα δεδομένα σε βάσεις δεδομένων και εκτελούν άλλα σημαντικά καθήκοντα για την εκτίμηση της αλιείας και την αξιολόγηση των αποθεμάτων μέσα στο πλαίσιο διαμόρφωσης επιλογών στη διαχείριση της αλιείας. Η κίνηση προς σχέδια διαχείρισης με μεγαλύτερη περιφερειακή συνέπεια σημαίνει ότι η συλλογή και η επεξεργασία των δεδομένων πρέπει να αναβαθμιστεί και να τυποποιηθεί. Το πρόγραμμα θα παρέχει το τεχνικό και κλαδικό προσωπικό με σχετική εργασιακή εκπαίδευση μέσω εθνικών και υποπεριφερειακών εργαστηρίων που θα διενεργούνται σε ετήσια βάση (Ε2-Ε4). Ο Ειδικός Αλιείας, ένας εθνικός σύμβουλος ή άλλο κατάλληλο άτομο θα διευθύνουν τα εργαστήρια. Η συγκεκριμένη θεματολογία των εργαστηρίων θα επιλέγεται κατά την ανάπτυξη του άξονα 3 του προγράμματος.

Άξονας 3 του Προγράμματος – Συλλογή και Ανάλυση Δεδομένων

Αυτό το μέρος εισάγει τα θεμελιώδη στοιχεία της διαχείρισης αλιείας και αναπτύσσει την ικανότητα των τμημάτων αλιείας και άλλων σχετικών οργανισμών να συλλέγουν και να αναλύουν τα απαραίτητα δεδομένα. Έχει αποδειχτεί ότι η

επιτυχημένη διαχείριση της αλιείας απαιτεί μια βαθιά και ίση κατανόηση των.

α) βιοοικονομικών δεδομένων της αλιείας και των στατιστικών αλιευμάτων και αλιευτικής προσπάθειας,

β) μεθόδων αξιολόγησης αλιείας και αποθεμάτων, γ) δομών και λειτουργίας των θαλασσίων οικοσυστημάτων. Το πρόγραμμα θα προσλάβει συμβούλους στο τέλος του Ε1 να συνεργαστούν με το αντίστοιχο προσωπικό των τμημάτων υγείας και το προσωπικό των επιστημονικών θεσμών και να αναπτύξουν μεθόδους για τους ανωτέρω υποάξονες, με λεπτομερείς συμφωνημένες κατευθύνσεις που θα ακολουθήσουν οι χώρες. Το πρόγραμμα θα ενισχύσει τις χώρες στο σχεδιασμό ή βελτίωση και διάρθρωση των εθνικών προγραμμάτων συλλογής δεδομένων και θα παρακολουθήσει αυτές τις δραστηριότητες κατά τα Ε2-5. Επιπλέον το πρόγραμμα θα υλοποιήσει πειραματικές μελέτες εκτίμησης των αλιευτικών πόρων, με στόχο την ενίσχυση και ανάπτυξη της ικανότητας των συμμετεχουσών χωρών στον

επωμισμό περισσότερο συντονισμένων και συνεργατικών ερευνητικών δραστηριοτήτων της αλιείας ως ενίσχυση της διαχείρισης της αλιείας στην υποπεριφέρεια της Ανατολικής Μεσογείου σε συνεργασία με την ΓΕΑΜ.

Τα τελευταία χρόνια επιδεικνύεται αυξανόμενο ενδιαφέρον για την οικοσυστηματική προσέγγιση (ΟΠΑ) στην διαχείριση της αλιείας, όπου τα αλιευτικά αποθέματα δεν θεωρούνται πλέον απομονωμένα αλλά ως ένα συστατικό

ενός ολοκληρωμένου οικοσυστήματος το οποίο περιλαμβάνει το υδάτινο στοιχείο και τον θαλάσσιο πυθμένα. Η σχέση μεταξύ διαφόρων ειδών ιχθύων και των βιοτόπων τους, που συχνά είναι εύθραυστη, γίνεται κατανοητή σε πολύ

γενικευμένο επίπεδο, ειδικότερα για τα πλέον σημαντικά μέρη του βιολογικού κύκλου, όπως η αναπαραγωγή και η στρατολόγηση. Η συλλογή δεδομένων που υλοποιήθηκε κατά τη διενέργεια των μελετών εκτίμησης των αλιευτικών πόρων θα συνεισφέρει στη βελτίωση των υπολογισμών της ποικιλίας, της αφθονίας και της κατανομής των ιχθύων, και στον χαρακτηρισμό πυθμενικών βιοτόπων και την επίδραση της αλιείας σε θαλάσσια βένθη από την άποψη μιας βιώσιμης διαχείρισης των έμβιων θαλασσίων πόρων. Τα περισσότερα από τα εκμεταλλεύσιμα επί του παρόντος θαλάσσια εδάφη των ανατολικών χωρών δεν υπερβαίνουν τα 150 μέτρα βάθους. Λαμβάνονται επαρκώς υπόψη οι περιορισμοί στην εκμετάλλευση εύθραυστων οικοσυστημάτων, όπως η βαθιά θάλασσα. Αυτό πρέπει να γίνει σε

εναρμόνιση με την προσεκτική προσέγγιση που χρησιμοποιείται σε παρόμοιους βιότοπους σημαντικών βενθοπελαγικών ειδών. Οι προτεινόμενες μελέτες εκτίμησης των αλιευτικών πόρων θα εστιάσουν και σε αυτόν τον τομέα. Τελικά,

η μεταφορά ενός τμήματος της αλιευτικής προσπάθειας από τις παράκτιες περιοχές προς βαθύτερα αλιευτικά εδάφη μπορεί να συνεισφέρει στη μείωση της αλιευτικής προσπάθειας εις βάρος ορισμένων έντονα

εκμεταλλεύσιμων αλιευτικών πόρων που γίνεται σε πιο αβαθή ύδατα. Έως το τέλος του προγράμματος προβλέπεται η κάθε χώρα να έχει την απαραίτητη εξειδίκευση σε κάθε έναν από τους τρεις κλάδους και να διαθέτει πλήρως

λειτουργικά προγράμματα συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων.

Κατωτέρω ακολουθούν προτεινόμενα θέματα για την ανάπτυξη εντός των κλάδων αυτών όπως εντοπίστηκαν από την ομάδα διαμόρφωσης του EastMed. Η ομάδα διαμόρφωσης εντοπίζει ορισμένα σημαντικά σημεία που πρέπει να ληφθούν υπόψη για τα εν λόγω προγράμματα, τα οποία είναι καταγραμμένα στο Παράρτημα 4. Το πρόγραμμα πρέπει να μελετήσει προσεκτικά το FAO και άλλα Μεσογειακά προγράμματα για να διασφαλίσει, όπου είναι δυνατόν, πλήρη εναρμόνιση και συνοχή με τις δραστηριότητες τους. Στο Μέρος 2 του Προγράμματος περιλαμβάνονται εξειδικευμένα εκπαιδευτικά εργαστήρια για τους υποάξονες 3.1 έως 3.3.

Yποάξονας 3.1 Συλλογή δεδομένων αλιείας

Προβλέπεται ότι αυτός ο υποάξονας της συλλογής δεδομένων θα εστιάσει σε τρία θέματα. Τα δεδομένα θα συλλεχθούν, λίγο έως πολύ, από όλες τις Ανατολικές Μεσογειακές χώρες. Ο στόχος θα είναι τότε να αναπτυχθεί ένα συνεπές και αρμονικό δειγματοληπτικό πρωτόκολλο μεταξύ των χωρών για τις τυποποιημένες μεθοδολογίες, την κάλυψη (συχνότητα, επιμέρους δειγματοληπτικές μέθοδοι και χωρική κάλυψη) και την ποιότητα των δεδομένων. Το πρόγραμμα αρχικά θα ενισχύσει μέρος του επιπλέον κόστους που θα προκύψει από ορισμένες διοικητικές υπηρεσίες αλιείας για την διάρθρωση νέων δειγματοληπτικών προγραμμάτων ή τις προσθέσεις σε ισχύοντα προγράμματα, ώστε οι καθυστερήσεις οφειλόμενες στην έγκριση χρηματοδοτήσεων και η αποδέσμευση τους από τις εθνικές κυβερνήσεις να μην εμποδίσει τη συλλογή δεδομένων. Το πρόγραμμα δύναται επίσης να συνεισφέρει σε προσωρινές πιλοτικές δραστηριότητες με στόχο τον καθορισμό ενός τακτικού συστήματος παρακολούθησης που βασίζεται:

Α) στην καταγραφή των χαρακτηριστικών των εθνικών αλιευτικών στόλων όπως απαιτείται, συμπληρωματικά προς την εργασία που έχει επωμιστεί το πρόγραμμα MedFisis.

Β) την καταγραφή δεδομένων στατιστικής της εμπορικής αλίευσης (εκφόρτωσης) και προσπάθειας αλιείας, πιθανόν συνοδευόμενη από τα σχετικά βιολογικά δεδομένα.

Γ) την καταγραφή βασικών οικονομικών δεδομένων, όπως τιμές των ιχθύων, καυσίμων και άλλων σταθερών και μεταβλητών εξόδων.

Υποάξονας 3.2 Ανάλυση δεδομένων Αλιείας και αξιολόγησης αποθεμάτων

Αυτός ο υποάξονας ασχολείται κυρίως με την διοργάνωση εργαστηρίων σχεδιασμένων για επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό εξοικειωμένο με τα ζητήματα και τις τεχνικές που σχετίζονται με τη διαχείριση της αλιείας και

χρησιμοποιούνται από την ΓΕΑΜ, κλπ. Προτείνεται να διοργανωθούν τριήμερα υποπεριφερειακά εργαστήρια δομημένα σύμφωνα με τις ανάγκες των επιστημόνων ή των διευθυντών. Κατά τη διάρκεια των εργαστηρίων θα παρουσιάζονται, θα αναλύονται και θα συζητούνται δεδομένα αλιείας συλλεχθέντα σύμφωνα με την τυποποιημένη μεθοδολογία, ώστε να παρέχεται τεχνική και επιστημονική ενίσχυση στην επίδειξη δυνατών σχεδίων διαχείρισης. Τα εργαστήρια πιθανόν να

διευθύνονται από σύμβουλο. Προβλέπονται δυο θέματα:

Α) μέθοδοι αξιολόγησης αλιείας και αποθεμάτων σχετικές με την υποπεριφέρεια της Ανατολικής Μεσογείου.

Β) Προετοιμασία περιφερειακά συνεπών διαθεματικών στρατηγικών και επιλογών διαχείρισης της αλιείας.

Υποάξονας 3.3 Χαρακτηριστικά και συστατικά στοιχεία των θαλασσίων οικοσυστημάτων

Αυτός ο υποάξονας περιλαμβάνει επιπλέον ζητήματα σχετικά με την Ανατολική Μεσόγειο τα οποία είναι απαραίτητα για τη σύγχρονη διαχείριση της αλιείαςσύμφωνα με την διαθεματική προσέγγιση. Προτείνονται δυο θέματα:

Α) εντοπισμός πελαγικών και βενθοπελαγικών ουσιαστικών βιοτόπων ιχθύων, που είναι θεμελιώδεις στον κύκλο ζωής και στην παραγωγική δυναμική των αλιευτικών πόρων.

Β) αύξηση της γνώσης των δυναμικών της βιοοικολογίας και των πληθυσμών τωνεμπορικών ειδών ιχθύων, όπου λαμβάνεται υπόψη και το Λεσπέσιο είδος (μεταναστευτικό είδος της Ερυθράς Θάλασσας).

Υποάξονας 3.4 Πειραματικές μελέτες εκτίμησης των αλιευτικών πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα

Ο στόχος αυτής της δραστηριότητας είναι να παρέχει ενίσχυση για τον χαρακτηρισμό των αλιευτικών πόρων όσον αφορά τη δημογραφική δομή, την κατανομή των πληθυσμών και να μοντελοποιήσει τις δυναμικές των ειδών. Για

παράδειγμα η επέκταση των μελετών του προγράμματος EU MEDITS από τις γειτονικές χώρες, όπου οι μελέτες διενεργούνται ετησίως, μπορεί να προωθηθεί και σταδιακά να εισαχθεί στην περιοχή.

Αυτό το πρόγραμμα ξεκίνησε το 1994 και καλύπτει την παράκτια γραμμή της βόρειας Μεσογείου από την Ισπανία, την Γαλλία και την Ιταλία έως το Αιγαίο Πέλαγος και την Αδριατική, περιλαμβάνοντας την Μάλτα και την Κύπρο.

Λειτουργεί βάσει μιας προκαθορισμένης και δοκιμασμένης δειγματοληπτικής στρατηγικής χρησιμοποιώντας ένα ειδικά σχεδιασμένο τυποποιημένο πλοιάριο, τύπου τράτας. Αυτές οι μελέτες παρέχουν υπολογισμούς ανεξάρτητους από αυτούς των αλιέων για την αφθονία των ιχθύων. Οι τράτες διαστρώνουν εις βάθος (10, 50, 100, 200, 500, 800 μέτρων) και η κάθε μελέτη διαρκεί περίπου 30-60 λεπτά. Δοκιμαστικά με την ελάχιστη κάλυψη και θεωρώντας ότι μόνον η μισή

περιοχή είναι κατάλληλη για δίχτυα βαθέων υδάτων, η υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου είναι δυνατόν να καλυφθεί με περίπου 100 τράτες. Το κόστος για το χρόνο των σκαφών και το σχετιζόμενο τεχνικό προσωπικό

ανέρχεται περίπου σε 150.000 ευρώ ετησίως για περίοδο 4 ετών. Η υλοποίηση αυτής της δράσης απαιτεί τις υπηρεσίες συμβούλων για την αξιολόγηση των αποθεμάτων, για την ανάπτυξη βάσης δεδομένων με GIS interface, για το

σχεδιασμό του σχεδίου της μελέτης, κλπ. Επίσης έχει γίνει πρόβλεψη για την κάλυψη της περιφερειακής εκπαίδευσης και τα ταξίδια που σχετίζονται με τις πειραματικές έρευνες εκτίμησης των αλιευτικών αποθεμάτων. Αναμένεται ότι

αυτός ο υποάξονας θα εστιάσει στα ακόλουθα σημεία:

• Ουσιαστικοί βιότοποι ορισμένων αλιευτικών ειδών κλειδί που είναι θεμελιώδεις για τον κύκλο της ζωής και την παραγωγική δυναμική των πόρων

• Βιοοικολογία και δυναμικές πληθυσμών των εμπορικών ειδών πτερυγοφόρωνιχθύων, οστρακοειδών και μαλακίων

• Αξιολόγηση αποθεμάτων και εκτίμηση αλιευμάτων

• Βιολογικοί δείκτες βιώσιμης διαχείρισης της αλιείας

• Επιστημονικές συμβουλές για την ενίσχυση της υπεύθυνης διαχείρισης και της βιώσιμης θαλάσσιας αλιείας.

Λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά της περιοχής, σε περίπτωση τυχαίας ανακάλυψης υποθαλάσσιας πολιτιστικής κληρονομιάς κατά την εκτέλεση των επιστημονικών μελετών, θα εφαρμοστούν οι σχετικοί κανόνες της Συμβάσεως Ην.

Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Άξονας 4 του Προγράμματος-Αυξημένη Συμμετοχή και Συνεργασία

Αυτός ο άξονας του προγράμματος θα ενισχύσει διαδικασίες που προωθούν τη συμμετοχή και τη συνεργασία εντός του ευρύτερου πλαισίου της διαχείρισης της αλιείας. Πα να επιτευχθεί αυτό:

Α) Το πρόγραμμα θα συγκροτήσει και θα ενισχύσει Ομάδες Συμμετοχικής Εργασίας των Χωρών σε κάθε χώρα ώστε να διευκολυνθεί η επικοινωνία μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων φορέων που εμπλέκονται στον τομέα της αλιείας. Σε κάθε ΟΣΕΧ θα προεδρεύει ο αντίστοιχος Διευθυντής Αλιείας ή εκπρόσωπος του και θα περιλαμβάνει το Εθνικό Σημείο Επαφής και εκπροσώπους από τους επιστημονικούς θεσμούς, τους αλιείς, τους επεξεργαστές αλιευμάτων, τους εμπόρους, τους συνεταιρισμούς και άλλους φορείς εμπλεκόμενους στον τομέα της αλιείας. Οι ομάδες θα πρέπει να υλοποιήσουν αξιολόγηση των δυνατών και αδυνάτων σημείων του συστήματος της διαχείρισης της αλιείας και να βοηθήσουν τις Κυβερνήσεις να βελτιώσουν τη διαμόρφωση και διάρθρωση των σχεδίων διαχείρισης. Το προσωπικό του προγράμματος είναι δυνατόν να κληθεί ως εισηγητές. Τα πρακτικά των συνεδριάσεων θα κρατούνται από τα ΕΣΕ για να μελετηθούν από τις αντίστοιχες Κυβερνήσεις, τις αρχές, τους εμπλεκόμενους φορείς και το Πρόγραμμα. Β) Το πρόγραμμα θα ενισχύσει, όταν και εάν είναι απαραίτητο, τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου. Θα τους δώσει το περιθώριο να πάρουν μέρος ενεργά και να συνεισφέρουν στην εργασία των SAC της ΓΕΑΜ και των θυγατρικών

οργάνων τους. Το πρόγραμμα ενθαρρύνει τους επιστήμονες της υποπεριφέρειας να συμμετέχουν στις αντίστοιχες συνεδριάσεις και δραστηριότητες SAC. Αυτό θα διευκολύνει την προετοιμασία κοινών αξιολογήσεων και θα δώσει τη δυνατότητα να συγκριθούν τα αποτελέσματα και να επιδειχτούν οι μεθοδολογίες και οι τρόποι ανάλυσης. Γ) Το πρόγραμμα θα προωθήσει τη συνεργασία σε υποπεριφερειακό επίπεδο για την αλιευτική έρευνα, παρακολούθηση και

διαχείριση και θα χρησιμοποιήσει την εξειδίκευση για να δοθεί δυνατότητα συνεισφοράς και ανταπόκρισης στις παγκόσμιες προτεραιότητες πολιτικής.

Αναμένεται ότι το πρόγραμμα θα αναπτύξει ένα βαθμό περιφερειακής συνεργασίας μεταξύ των συμμετεχουσών χωρών και της ΓΕΑΜ. Αυτό θα ενδυναμώσει τη διαδικασία συνεργασίας ώστε να αναπτυχθούν βελτιωμένα σχέδια διαχείρισης της αλιείας.

Περιγραφή των Συνεισφορών του Προγράμματος

Εισφορές από τις Κυβερνήσεις Αποδέκτες

Η Κυβέρνηση της Ελλάδας θα παρέχει τις εγκαταστάσεις του προγράμματος, δηλ. το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην Αθήνα, Ελλάδα. Οι Κυβερνήσεις των συμμετεχουσών χωρών θα παρέχουν υπηρεσίες σε είδος για να βοηθήσουν στην διάρθρωση του προγράμματος. Αυτό αποτελείται κυρίως από την ενίσχυση που θα δοθεί στο πρόγραμμα από το Προσωπικό του Τμήματος Αλιείας. Το πρόγραμμα απαιτεί συνολικά ανά χώρα τέσσερα έως οχτώ άτομα τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό με πλήρη απασχόληση, οι οποίοι Θα αναλάβουν τις δραστηριότητες συλλογής δεδομένων (Άξονας 3 του Προγράμματος). Όμως, αυτό πρέπει να θεωρηθεί ως μέρος των κανονικών καθηκόντων τους, επειδή οι πληροφορίες που συγκεντρώνονται είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη των εθνικών σχεδίων των Κυβερνήσεων. Οι Κυβερνήσεις μέσω των Τμημάτων Αλιείας τους, ζητείται να διαθέσουν εγκαταστάσεις όπου θα λάβουν χώρα εθνικά εργαστήρια και να παρέχουν εγκαταστάσεις γραφείων.

Είναι αναγκαίο να αναπτυχθεί έγκυρη επιστημονική γνώση για τη διαχείριση της αλιείας και με συγκεκριμένες αναφορές στη σχετικότητα και τη δυνατότητα μελετών εκτίμησης των αλιευτικών πόρων στη θάλασσα. Οι κυβερνήσεις αποδέκτες

δύνανται να επιλέξουν να προσθέσουν στην ενίσχυση που παρέχεται από το πρόγραμμα EastMed, μέσω συγχρηματοδότησης ή διαθέτοντας χρόνο του ερευνητικού σκάφους για δειγματοληψία στη θάλασσα.

Οι Κυβερνήσεις των συμμετεχουσών χωρών, σε συνεργασία με το πρόγραμμα, θα ορίσουν το Εθνικό Σημείο Επαφής (ΕΣΕ) το οποίο θα δρα ως συνεργάτης / μεσολαβητής με το πρόγραμμα. Είναι κρίσιμο ο ΕΣΕ να είναι έμπειρος

επαγγελματίας με επαρκή εμπειρία στη διαχείριση της αλιείας. Ο ΕΣΕ πρέπει να διαθέτει γνώσεις στη διοργάνωση εθνικών και περιφερειακών θεσμών έρευνας της αλιείας, την κοινωνική δομή των αλιευτικών κοινοτήτων, και τους εθνικούς/ περιφερειακούς μηχανισμούς και δίκτυα σε σχέση με την διαχείριση της αλιείας.

Εισφορές Δωρητών μέσω FAO Εππαγγελματικό προσωπικό

• Ένας Συντονιστής του Προγράμματος (Ρ5) για 60 α/μ. Η Εντολή του παρατίθεται στο Παράρτημα 3.1.

• Ένας Ειδικός Αλιείας του Προγράμματος (Ρ3) για 42 α/μ. Η Εντολή του παρατίθεται στο Παράρτημα 3.2.

Συνεργάτης Επαγγελματικό Στέλεχος

Θα ζητηθεί ένας Συνεργάτης Επαγγελματικό Στέλεχος, ο οποίος θα βοηθήσει στη διάρθρωση των οινωνικοοικονομικών στοιχείων. Αυτή η θέση εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα επιπλέον ενισχύσεως από τους χορηγούς. Η Εντολή του παρατίθεται στο Παράρτημα 3.4.

Προσωπικό Διοικητικά Υποστηριξης

• Ένας Διοικητικός Υπάλληλος/ Γραμματέας για 58 μήνες.

Σύμβουλοι

• Ένας Σύμβουλος, ειδικός σε θέματα θεσμών για τρεις μήνες στο Ε1 και Ε2 (Η Εντολή του παρατίθεται στο Παράρτημα 3.3).

• Τέσσερις τεχνικοί σύμβουλοι για έναν μήνα έκαστος στο Ε1 και Ε2, στους τομείς στατιστικής της αλιείας, αξιολόγησης της αλιείας, οικοσυστημάτων και κοινωνικοοικονομικά τα οποία θα μελετηθούν ταυτόχρονα (Η Εντολή τους θα αναπτυχθεί από το Πρόγραμμα).

• Ένας σύμβουλος για την αξιολόγηση αποθεμάτων για 2 μήνες (Ε2).

• Ένας σύμβουλος για την ανάπτυξη βάσης δεδομένων, όπου περιλαμβάνονται GIS αναφορές, για 2 μήνες στο Ε3.

• Ένας σύμβουλος για το σχεδιασμό και την διάρθρωση της μελέτης για 1 μήνα (τέλος του Ε1).

• Σύμβουλοι/ βοηθοί για την προετοιμασία των εργαστηρίων και εκπαίδευση συνολικά μέχρι 2 μήνες ετησίως το Ε2-Ε4.

• Ένας σύμβουλος που θα αναλάβει την μεσοπρόθεσμη ανασκόπηση της αξιολόγησης του προγράμματος για ένα μήνα την αρχή του Ε4 (Η Εντολή του θα αναπτυχθεί από το πρόγραμμα).

• Εθνικοί σύμβουλοι σε διάφορους τομείς.

Συμβόλαια

Έχει προβλεφθεί κατανομή για την κάλυψη του κόστους των συμβολαίων μέσω Συμφωνητικών για τις μελέτες εκτίμησης των αλιευτικών πόρων, που περιλαμβάνεται επιστημονική ενίσχυση κατά τη διάρκεια των μελετών, των

εργαστηρίων και των εκπαιδευτικών σεμιναρίων, καθώς και διαφόρων ειδών τεχνική ενίσχυση, που θα διατεθεί για το πρόγραμμα από εθνικούς ερευνητικούς θεσμούς και άλλους ανάλογα με την ανάγκη.

Ταξίδια

Αυτό καλύπτει τα έξοδα ταξιδιών και τα έξοδα διαμονής για το προσωπικό του προγράμματος, τους συμβούλους και τους συμμετέχοντες από τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου που θα συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά

σεμινάρια και συνεδριάσεις.

Εκπαίδευση

• στον εργασιακό χώρο και ομαδική εκπαίδευση – τοπικοί επιστήμονες θα σχετίζονται στενά με τη διάρθρωση όλων των δραστηριοτήτων του προγράμματος

• έχει γίνει πρόβλεψη για την κάλυψη της διοργάνωσης των εθνικών και περιφερειακών εργαστηρίων.

Εξοπλισμός

• Μη-αναλώσιμος εξοπλισμός: υπολογιστές, συσκευές δειγματοληψίας ιχθύων, κλπ

• Αναλώσιμος εξοπλισμός θα αγοραστεί: επεξεργασία δεδομένων, γραφική ύλη, μικρά ανταλλακτικά, λογισμικό, κλπ.

Υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης

Βοηθητικό για τις δραστηριότητες του προγράμματος στην Έδρα και/ ή στα Υποπεριφερειακά γραφεία του FAO, προσωπικό για περιόδους που υπερβαίνουν τις δυο εβδομάδες για εισφορά όπως θα χρειαστεί και για συντονισμό με τα άλλα ενεργά προγράμματα του FAO που καλύπτουν τη Μεσόγειο Θάλασσα.

Γενικά έξοδα λειτουργίας

Έχει προβλεφθεί κατανομή για την κάλυψη εξόδων των υπηρεσιών επικοινωνίας, λειτουργικά έξοδα για τη συλλογή δεδομένων, την επεξεργασία και την ανάλυση, για ανάπτυξη και συντήρηση Ιστοσελίδας, για χρήση υπολογιστή, τοπικές μετακινήσεις,διάφορα έξοδα, έκδοση και εκτύπωση των τεχνικών εκθέσεων του προγράμματος και εγγράφων.

Λειτουργικά έξοδα για το πρόγραμμα

Μια σταθερή χρέωση που ισχύει ανάλογα με το επίπεδο εξόδων που υλοποιείται από το μέρος του προγράμματος και καλύπτει το κόστος των κεντρικών διοικητικών και λειτουργικών υπηρεσιών που παρέχονται από τον FAO προς το

πρόγραμμα.

Φάσεις του Προγράμματος

Το πρόγραμμα είναι σχεδιασμένο να λειτουργήσει επί πενταετία με συνολικό προϋπολογισμό 3.200.000 ευρώ. Το πρόγραμμα τονίζει την ανάγκη ανάπτυξης λειτουργικών συστημάτων που επιτρέπουν στα Κυβερνητικά Τμήματα Αλιείας να συλλέγουν και να αναλύουν δεδομένα, τα οποία μετά θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη σχεδίων διαχείρισης και τη διαμόρφωση πολιτικών εντός μιας συμμετοχικής προσέγγισης.

Όπως εντοπίστηκε από την αποστολή διαμόρφωσης του σχεδίου η προσέγγιση της διαχείρισης της αλιείας και οι ικανότητες διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Αυτό απαιτεί συγκεκριμένη ενίσχυση σε βάση ανά περίπτωση ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες των χωρών που συμμετέχουν. Οι χώρες επίσης θα οδηγηθούν σε σχέδια διαχείρισης που εστιάζουν περισσότερο σε περιφερειακό επίπεδο με διαφορετικούς ρυθμούς. Ακολουθεί ενδεικτικό σχέδιο εργασίας, ενώ το χρονοδιάγραμμα δίνεται στο Παράρτημα 1.

ΕΤΟΣ 1 (πρώτο εξάμηνο – φάση προετοιμασίας του πεδίου)

• Οργάνωση της έδρας του προγράμματος και ορισμός των Εθνικών Σημείων Επαφής (ΕΣΕ) για κάθε χώρα.

• Οργάνωση υποπεριφερειακής συνεδρίασης για τα διευθυντικά στελέχη Αλιείας και τα ΕΣΕ για το σχεδιασμό του πλαισίου του προγράμματος. Αυτό περιλαμβάνει τον εντοπισμό των εθνικών και των βασικών κοινών υποπεριφερειακών προτεραιοτήτων,την προκαταρκτική επιλογή θεμάτων και την προετοιμασία λεπτομερούς ετησίου

σχεδίου εργασίας.

• Επαφές με περιφερειακές και εθνικές ομάδες και οργανώσεις για την εξοικείωση του προσωπικού του προγράμματος με τις λειτουργίες τους, τους κανόνες και τους κανονισμούς.

• Ανάληψη αποστολής εκτίμησης των θεσμών και αξιολόγησης των αναγκών των Τμημάτων Αλιείας.

ΕΤΟΣ 1 (δεύτερο εξάμηνο)

• Συγκρότηση της Ομάδας Συμμετοχικής Εργασίας των Χωρών (ΟΣΕΧ) σε κάθε χώρα.

• Ανάπτυξη του 3 μέρους του προγράμματος για συλλογή δεδομένων και ανάλυση.

• Παρουσίαση των συμπερασμάτων και συστάσεων της αποστολής εκτίμησης των θεσμών για τη μελέτη της από τις Κυβερνήσεις.

• Έκθεση τέλους του έτους από τη Συντονιστική Επιτροπή.

ΕΤΟΣ 2

• Οργάνωση τεσσάρων εθνικών εργαστηρίων για διαδικασίες και τεχνικές συλλογής δεδομένων που θα γίνουν με τεχνικό προσωπικό (υπο-μέρος 2.2).

• Οργάνωση δυο υποπεριφερειακών εργαστηρίων για την τυποποίηση της συλλογής,ταξινόμησης και βασικής ανάλυσης των δεδομένων (υπο-μέρος 2.1, 2.2 και 3.1-3).

• Ενίσχυση των ικανοτήτων συλλογής και επεξεργασίας των εθνικών μονάδων.

• Οργάνωση της ΟΣΕΧ συνεδρίασης σε εθνικό επίπεδο.

• Υλοποίηση εκπαίδευσης στον εργασιακό χώρο και άλλες δραστηριότητες για την αύξηση των εθνικών ικανοτήτων.

• Υλοποίηση δοκιμαστικής μελέτης για πειραματική μελέτη εκτίμησης αλιευτικών πόρων που θα παρουσιαστεί στη Συντονιστική Επιτροπή του προγράμματος (υποάξονας 3.4) και ανάληψη κοινής μελέτης.

• Έκθεση τέλους του έτους από τη Συντονιστική Επιτροπή.

ΕΤΟΣ 3

• Συνέχιση της συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων αλιείας και αποθεμάτων.

• Βελτίωση του χειρισμού και της διαδικασίας των μερών που αποτελούν τη συλλογή δεδομένων σε όλα τα επίπεδα των θεσμών που εμπλέκονται.

• Οργάνωση τεσσάρων εθνικών (υποάξονας 2.2) και τριών υποπεριφερειακών εργαστηρίων (υποάξονες 2.1, 2.2 και 3.1-3) για την επανεξέταση και εκτίμηση των σχημάτων και των αποτελεσμάτων συλλογής δεδομένων σχετικά με τις ανάγκες της διαχείρισης της αλιείας.

• Οργάνωση των εθνικών συνεδριάσεων των ΟΣΕΧ.

• Συνέχιση της εκπαίδευσης στον εργασιακό χώρο και άλλες δραστηριότητες για την αύξηση των εθνικών ικανοτήτων.

• Ανάληψη κοινής πειραματικής μελέτης εκτίμησης αλιευτικών πόρων (υποάξονας 3.4).

• Έκθεση τέλους του έτους από τη Συντονιστική Επιτροπή.

ΕΤΟΣ 4

• Συνέχιση της συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων αλιείας και αποθεμάτων.

• Υλοποίηση εσωτερικής μεσοπρόθεσμης έκθεσης του προγράμματος και προσανατολισμός, εάν κριθεί αναγκαίο, του προγράμματος αντίστοιχα.

• Βελτίωση συλλογής και ανάλυσης δεδομένων σε όλες τις χώρες για διατήρηση των αποτελεσμάτων δεδομένων.

• Οργάνωση τεσσάρων εθνικών (υποάξονας 2.2) και τριών υποπεριφερειακών εργαστηρίων (υποάξονας 2.1, 2.2, 3.2-3).

• Ανάληψη κοινής πειραματικής μελέτης εκτίμησης αλιευτικών πόρων (υποάξονας 3.4).

• Συνέχιση της παρακολούθησης λειτουργίας των θεσμών και της προόδου των υποαξόνων.

• Οργάνωση των εθνικών συνεδριάσεων των ΟΣΕΧ.

• Αύξηση της συμμετοχής των χωρών σε υποπεριφερειακό και περιφερειακό πλαίσιο αλιείας.

ΕΤΟΣ 5

• Η συλλογή και επεξεργασία δεδομένων αλιείας και αποθεμάτων ενισχύεται από τις Κυβερνήσεις.

• Ανάληψη κοινής πειραματικής μελέτης εκτίμησης αλιευτικών πόρων

• Παρουσίαση και συζήτηση της εθνικής διαχείρισης της αλιείας σε υποπεριφερειακό και περιφερειακό επίπεδο.

• Οργάνωση δυο υποπεριφερειακών εργαστηρίων εστιασμένων στην ενίσχυση των χωρών στη διατηρούμενη εφαρμογή των υποαξόνων 2.1 και 3.2.3.

• Οργάνωση των εθνικών συνεδριάσεων των ΟΣΕΧ.

Προϋπολογισμός

Το συνολικό κόστος του προγράμματος υπολογίζεται ότι ανέρχεται σε 3.200.000 ευρώ. Τρεις χορηγοί, η Ελλάδα, η Ιταλία και η ΕΕ επί του παρόντος έχουν δεσμευτεί να καλύψουν το συνολικό προϋπολογισμό (3.200.000) για την ενίσχυση του προγράμματος. Η Ελλάδα θα συνεισφέρει με προϋπολογισμό 1.750.000 ευρώ, η Ιταλία με προϋπολογισμό 700.000 ευρώ και η ΕΕ θα διαθέσει ένα ποσόν 750.000 ευρώ.

Οργάνωση και Διαχείριση Οργάνωση και Συντονισμός

Οργανωτική Δομή

Η γενική οργανωτική δομή έχει ως εξής:

• Οι χορηγοί του προγράμματος είναι η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

• Οι Κυβερνήσεις των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου θα εκπροσωπούνται από τον Προϊστάμενο του αντίστοιχου Τμήματος Αλιείας τους.

• Ο FAO είναι το εκτελεστικό όργανο του προγράμματος.

• Η Συντονιστική Επιτροπή θα παρακολουθεί και θα συμβουλεύει το πρόγραμμα.

• Κάθε χώρα θα ορίσει ένα Εθνικό Σημείο Επαφής (ΕΣΕ) για να βοηθήσει το πρόγραμμα.

• Κάθε χώρα θα σχηματίσει μια Ομάδα Συμμετοχικής Εργασίας (ΟΣΕΧ) στην οποία προεδρεύει ο Διευθυντής Αλιείας με το ΕΣΕ ως γραμματέα. Οι εμπλεκόμενοι φορείς θα εκπροσωπούνται στην ΟΣΕΧ.

• Τα περιφερειακά συντονιστικά σώματα για τη διαχείριση της αλιείας στη Μεσόγειο είναι η ΓΕΑΜ και η ICCAT.

• Ο Συντονιστής του Προγράμματος, που ορίζεται από και είναι υπόλογος στον FAO εκπροσωπεί το πρόγραμμα. Ο Συντονιστής Προγράμματος ευθύνεται για την καθημερινή λειτουργία του προγράμματος και τη διάρθρωση των τεχνικών δραστηριοτήτων. Το πρόγραμμα θα είναι σε επαφή με τους Προϊστάμενους των Τμημάτων Αλιείας για κάθε θεσμικό θέμα, ο ΕΣΕ για τεχνικά θέματα και η Γραμματεία της ΓΕΑΜ για θέματα περιφερειακού ενδιαφέροντος.

Η Συντονιστική Επιτροπή

Η Συντονιστική Επιτροπή του προγράμματος θα αποτελείται από εκπροσώπους από τους Προϊσταμένους των Τμημάτων Αλιείας των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, τους Χορηγούς, τη ΓΕΑΜ και τον FAO. Οι Συντονιστές των άλλων Μεσογειακών προγραμμάτων αλιείας θα είναι ευπρόσδεκτοι να συμμετέχουν ως προσκεκλημένα μέλη. Μετά από συγκεκριμένη αίτηση της Συντονιστικής Επιτροπής, οι ΕΣΕ και/ ή ειδικοί από την περιοχή θα βοηθούν μέλη της Επιτροπής. Ο Συντονιστής του Προγράμματος θα παίζει ρόλο Γραμματέως στην Συντονιστική Επιτροπή. Η

Συντονιστική Επιτροπή θα συνεδριάζει ετησίως για να παρακολουθεί και να συμβουλεύει το πρόγραμμα. Επίσης στη δικαιοδοσία της Συντονιστικής Επιτροπής ανήκει η σύσταση ουσιαστικών αλλαγών, εάν κριθούν αναγκαίες, στη διάρθρωση του προγράμματος που υποβάλλονται υπόψη του FAO και των δωρητών.

Εθνικά Σημεία Επαφής

Κάθε χώρα θα ορίσει ένα Εθνικό Σημείο Επαφής (ΕΣΕ) για να βοηθήσει το πρόγραμμα.

Το ΕΣΕ αποτελεί το κύριο σημείο επαφής με τα Τμήματα Αλιείας σε κάθε χώρα. Σε κάθε χώρα το ΕΣΕ θα είναι υπεύθυνο για τη διοργάνωση της ΟΣΕΧ και θα παίζει ρόλο Γραμματέως της.

Ομάδες Συμμετοχικής Εργασίας Χωρών

Η συμμετοχή των εμπλεκόμενων φορέων στη διαδικασία επίδειξης συστήματος διαχείρισης, που περιλαμβάνει την ανάπτυξη και εφαρμογή σχεδίων διαχείρισης, είναι κρίσιμο στοιχείο για την επιτυχία. Το πρόγραμμα προβλέπει την

συγκρότηση ομάδων συμμετοχικής εργασίας των χωρών οι οποίες αποτελούνται από εκπροσώπους από τους σχετικούς εμπλεκόμενους φορείς που ασχολούνται με τον τομέα της αλιείας (αλιείς, κατασκευαστές σκαφών, εμπόρους, επεξεργαστές, συνεταιρισμούς, κρατικά διευθυντικά στελέχη αλιείας, επιστήμονες κλπ). Στις χώρες όπου εφαρμόζεται αυτή η συμμετοχική προσέγγιση, ο ΕΣΕ θα διοργανώνει μια συνεδρίαση ΟΣΕΧ ετησίως που προεδρεύεται από τον Διευθυντή Αλιείας. Τα πρακτικά των συνεδριάσεων των ΟΣΕΧ θα είναι διαθέσιμα στις σχετικές Κυβερνητικές αρχές και οργανισμούς και στο πρόγραμμα. Το πρόγραμμα θα διαθέτει την αναγκαία υποστήριξη για τη διοργάνωση των ετησίων συνεδριάσεων ΟΣΕΧ.

Διευθετήσεις Συνεργασίας

Το πρόγραμμα θα βρίσκεται σε τακτική επικοινωνία με τη Γραμματεία της ΓΕΑΜ.

Επίσης θα προτιμήσει συνεργίες με τα προγράμματα του FAO AdriaMed, CopeMed, MedSudMed. To πρόγραμμα επίσης θα ενθαρρύνει τα Κυβερνητικά Τμήματα Αλιείας να συνεργαστούν στενά με το περιφερειακό πρόγραμμα του FAO MedFisis και άλλα προγράμματα. Αναμένεται το πρόγραμμα να αναπτύξει διασυνδέσεις με το πρόγραμμα EU MEDITS και να ενισχύσει τις πειραματικές μελέτες εκτίμησης αλιευτικών πόρων ως μέσο ποσοτικών μελετών εκτίμησης των αλιευτικών πόρων του βυθού και χαρτογράφησης των βιοτόπων. Επίσης το πρόγραμμα θα βρίσκεται

σε επικοινωνία με τη Διεθνή Επιτροπή για την Επιστημονική Εξερεύνηση της Μεσογείου Θαλάσσης (ICSEM), τη Διεθνή Επιτροπή για τη Διατήρηση του Ατλαντικού Τόνου (ICCAT) και άλλα ενδοκυβερνητικά όργανα, όπως κριθεί

απαραίτητο.

Αβεβαιότητες

Η γεωπολιτική πολυπλοκότητα της υποπεριφέρειας της Ανατολικής Μεσογείου πρέπει να λαμβάνεται υπόψη λόγω των επιδράσεων/ επιπτώσεων που έχει στον τομέα της αλιείας. Αυτό επιτείνεται επειδή τα κράτη μέλη της ΕΕ οφείλουν να

ικανοποιούν τους κανονισμούς τόσο της ΕΕ όσο και της ΓΕΑΜ. Το πρόγραμμα ενδιαφέρεται κυρίως για την ανάπτυξη εθνικών ικανοτήτων στην υπεύθυνη διαχείριση της αλιείας. Μέχρι το τέλος του προγράμματος αναμένεται ότι οι

Κυβερνήσεις θα συζητούν τρόπους για την ανάπτυξη υποπεριφερειακών σχεδίων διαχείρισης της αλιείας. Όμως το πρόγραμμα δεν αναμένεται να φτάσει στο στάδιο όπου τα υποπεριφερειακά σχέδια διαχείρισης έχουν συμφωνηθεί, γίνει

αποδεκτά και λειτουργούν εντός του εθνικού πλαισίου κάθε χώρας.

Η ταυτόχρονη εργασία με όλες τις χώρες και η κάλυψη ενός μεγάλου μέρους της θάλασσας θα εισάγει τις τεχνοκρατικές δυσκολίες κατά τη διάρκεια των εκπαιδευτικών εργαστηρίων, της δειγματοληπτικής κάλυψης, των συζητήσεων, συνεδριάσεων, κλπ. Η δυνατότητα μείωσης της κάλυψης της περιοχής με την συμπερίληψη μιας ή και των δυο από τις πλέον δυτικές Γεωγραφικές Υποπεριοχές (π.χ. 19 και 20) εντός της γεωγραφικής κάλυψης ενός άλλου γειτονικού υποπεριφερειακού προγράμματος μπορεί να συζητηθεί σε μεταγενέστερο στάδιο, εάν υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες και καταστάσεις.

Οι ΕΣΕ θα είναι τα άτομα κλειδιά στην ενίσχυση προς το πρόγραμμα και τα δικά τους Τμήματα Αλιείας για να υπερβούν πολλούς από τους διαρθρωτικούς περιορισμούς. Το πρόγραμμα θα εστιάσει στις αδυναμίες της κάθε χώρας και θα

ορίσει με συγκεκριμένο τρόπο τις προτεραιότητες ώστε να ξεπεραστούν. Οι χώρες με αρκετή ικανότητα θα προσκληθούν να βοηθήσουν εκείνες που έχουν ανάγκη ενίσχυσης.

Επιπλέον, μετά την εκτίμηση των συστημάτων έρευνας και διαχείρισης της αλιείας στις συμμετέχουσες χώρες, των εθνικών βασικών αναγκών και προτεραιοτήτων, και με στόχο την επιπλέον μείωση των πιο σημαντικών τεχνικών

ανομοιοτήτων στις ικανότητες, ο FAO και η Διεύθυνση του Προγράμματος δύνανται να συζητήσουν, σε συνεννόηση με την Συντονιστική Επιτροπή, την δυνατότητα να αναζητηθούν και να χρησιμοποιηθούν επιπλέον ad hoc συνεισφορές

για την ενίσχυση ειδικών τεχνικών και επιστημονικών δραστηριοτήτων. Αυτή η ενίσχυση θα είναι δυνατό μόνον εάν χρηματοδοτηθεί πλήρως από επιπλέον συνεισφορές και εάν έχουν διασφαλιστεί οι απαραίτητες τοπικές εγκαταστάσεις.

Είναι κατανοητό ότι κάθε ουσιαστική τροποποίηση του παρόντος εγγράφου του προγράμματος πρέπει να συμφωνηθεί μεταξύ όλων των δωρητών και του FAO.

Η σημασία της ύπαρξης ισχυρών και καλά οργανωμένων θεσμών αλιείας στην υποπεριφέρεια, με αποδοτικές γραμμές ευθύνης, συντονισμού και επικοινωνίας είναι τεράστια. Αν και ένας από τους στόχους του προγράμματος είναι να

ενισχύσει και να προωθήσει τους λειτουργικούς θεσμούς, η ενδυνάμωση της ικανότητας των θεσμών συχνά είναι μια αργή διαδικασία, η οποία δύναται να καθυστερήσει την επιτυχία της συλλογής και ανάλυσης δεδομένων που είναι μέρη

του προγράμματος. Οι υπάρχουσες εθνικές πολιτικές διαχείρισης της αλιείας και τα Κυβερνητικά Τμήματα που υποστηρίζουν αυτές τις πολιτικές διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών. Επομένως το πρόγραμμα πρέπει να παρέχει την υποστήριξη του ανάλογα με την κατάσταση που ισχύει σε κάθε χώρα. Όμως, οι συμμετέχουσες χώρες πρέπει να αποδεχτούν ότι υπάρχει κοινός σκοπός η συνεργασία για ένα υποπεριφερειακό και περιφερειακό πρόγραμμα ιαχείρισης

της αλιείας στη Μεσόγειο. Αυτό απαιτεί ορισμένα εθνικά αποτελέσματα δεδομένων να τυποποιηθούν και να παραδοθούν σε μια συμφωνημένη μορφή. Το πρόγραμμα θα παρέχει ενίσχυση για να διασφαλιστεί ότι οι συμμετέχουσες χώρες

α) θα παρακολουθούν πλήρως τη δική τους αλιείας,

β)θα συνδυάσουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία ώστε να διαχειριστούν την αλιεία τους για μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, και γ) θα είναι σε ισχυρότερη θέση όταν συνδιαλέγονται σε διεθνές επίπεδο. Ο απώτερος στόχος του προγράμματος είναι να επαυξήσει την υποπεριφερειακή και περιφερειακή συνεργασία μεταξύ των χωρών.

Προγενέστερες Υποχρεώσεις και Προαπαιτούμενα

Το πρόγραμμα θεωρεί ότι οι χώρες είναι πρόθυμες να ανταλλάξουν πληροφορίες μεταξύ τους και με την ΓΕΑΜ. Οι χώρες που δεν επιθυμούν να παρουσιάσουν τα δεδομένα τους έχουν λιγότερα οφέλη από το πρόγραμμα.

Οφέλη του Προγράμματος και Βιωσιμότητα Οφέλη και οι Αποδέκτες τους .Οι κύριοι αποδέκτες των ωφελειών του προγράμματος είναι τα διευθυντικά στελέχη αλιείας, οι διαχειριστές, οι επιστήμονες και οι τεχνικοί στις συμμετέχουσες χώρες. Οι δευτερεύοντες αποδέκτες είναι οι αλιείς και όλοι όσοι εμπλέκονται στη βιομηχανία της αλιείας στις Μεσογειακές χώρες.

Με την ολοκλήρωση του προγράμματος αναμένεται ότι τα εθνικά Τμήματα Αλιείας θα έχουν πλήρη ενημέρωση για τις θεσμικές και τεχνικές απαιτήσεις που είναι αναγκαίες για την πλήρη συμμετοχή στην υποπεριφερειακή και εριφερειακή

διαχείρισης της αλιείας στη Μεσόγειο. Επίσης αναμένεται ότι τα Τμήματα Αλιείας θα έχουν συντάξει μητρώο σκαφών, προγράμματα συλλογής δεδομένων στις στατιστικές αλίευσης και αλιευτικής προσπάθειας που λειτουργούν επιτυχώς,

και θα έχουν αναλάβει κοινωνικοοικονομικές μελέτες που θα χρησιμοποιηθούν για την ενημέρωση των πολιτικών αλιείας. Επίσης αναμένεται να υπάρχει αυξημένη ευαισθητοποίηση και κατανόηση του .θαλασσίου οικοσυστήματος. Το

προσωπικό αλιείας των συμμετεχουσών χωρών θα έχει αποκτήσει βελτιωμένες ικανότητες στις μεθόδους αξιολόγησης της αλιείας και στα σχέδια διαχείρισης όσον αφορά στη Μεσογειακή περιφέρεια. Επίσης αναμένεται μια ισχυρή

συνεργασία μεταξύ των κρατών και με την ΓΕΑΜ με κοινό όφελος όλων των εμπλεκομένων. Αυτό θα αποτελέσει το πρώτο βήμα για την πλήρη συνεργασία με την ΓΕΑΜ και για την ανάπτυξη περιφερειακών σχεδίων διαχείρισης ως εταίροι.

Η χρήση της συμμετοχικής προσέγγισης θα επιτρέψει στους εμπλεκόμενους φορείς να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες τους κατά τη διαμόρφωση σχεδίων και πολιτικών διαχείρισης της αλιείας. Η επιτυχής συλλογή και ανάλυση δεδομένων θα

αποδείξει ότι η χώρα έχει την ικανότητα και την δυνατότητα να παρακολουθεί την αλιεία της και να αναπτύσσει εθνικά σχέδια διαχείρισης. Η βελτιωμένη κατανόηση της αλιείας και των οικοσυστημάτων θα ενισχύσει επίσης τη θέση των

χωρών στις περιφερειακές διαπραγματεύσεις.

Βιωσιμότητα του Προγράμματος

Το πρόγραμμα είναι σχεδιασμένο για να ενισχύσει τα Τμήματα Αλιείας στην συγκρότηση επαρκών δικτύων συλλογής δεδομένων. Οι επιστημονικές συστάσεις μπορούν τότε να διαμορφωθούν σε πολιτικές αλιείας και σχέδια διαχείρισης και να βελτιωθεί η συνεργασία μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν πέρα από τη διάρκεια του προγράμματος.

Με την ολοκλήρωση του προγράμματος αναμένεται ότι οι συμμετέχουσες Κυβερνήσεις θα υποστηρίξουν το κόστος των προγραμμάτων συλλογής και ανάλυσης δεδομένων. Αυτό ισχύει επίσης για το κόστος ενίσχυσης των δικτύων και των συνεργατικών δραστηριοτήτων, κυρίως μέσω ταξιδιών που θα δώσουν τη δυνατότητα στο προσωπικό να συμμετέχει σε εργαστήρια και συνεδριάσεις. Το πρόγραμμα δεν αναμένει να έχει πλήρη ανταλλαγή δεδομένων σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες μετά από πέντε έτη.

Μια από τις αιτίες είναι ότι το πρόγραμμα αρχικά θα εργαστεί για την ανάπτυξη της εθνικής ικανότητας και της υποπεριφερειακής συνεργασίας σε επιστημονικό και τεχνικό επίπεδο. Κατά το πέμπτο έτος του προγράμματος

αναμένεται ότι οι διαχειριστές και οι σχεδιαστές πολιτικών θα είναι σε θέση να συζητήσουν ένα πλαίσιο για τη διάρθρωση υποπεριφερειακών σχεδίων διαχείρισης της αλιείας. Αυτό δεν μπορεί να υλοποιηθεί ρεαλιστικά έως ότου

έχει ενισχυθεί και υποστηριχθεί η εθνική ικανότητα σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες σε συνεργασία με τις εθνικές διοικήσεις αλιείας. Όμως είναι αναμενόμενο ότι το πρόγραμμα θα δώσει τη δυνατότητα στις Κυβερνήσεις να

βρεθούν σε πολύ ισχυρότερη θέση ώστε να συνεχίσουν τη διαδικασία αφ` εαυτού.

Εκθέσεις, Ανασκόπηση και Αξιολόγηση του Προγράμματος Εκθέσεις του προγράμματος

Ο Συντονιστής του Προγράμματος θα προετοιμάσει μια Εναρκτήρια Έκθεση. ΟΣυντονιστής του Προγράμματος θα προετοιμάσει επίσης τα ετήσια σχέδια εργασίας του Προγράμματος και τα ατομικά σχέδια εργασίας του προσωπικού. Ο

Συντονιστήςτου Προγράμματος θα προετοιμάσει κάθε έξι μήνες μια Έκθεση Προόδου του Προνοάυιιακκ στα Αγγλικά, χρησιμοποιώντας την τυποποιημένη μορφή του FAO, η οποία θα περιλαμβάνει:

(i) καταγραφή της πραγματικής διάρθρωσης των δραστηριοτήτων σε σύγκριση με αυτές που προγραμματίστηκαν στο σχέδιο εργασίας και την επίτευξη αποτελεσμάτων και προόδου προς την επίτευξη των στόχων του

προγράμματος,βασισμένα σε αντικειμενικά εξακριβωμένους δείκτες

(ii) εντοπισμό των προβλημάτων και περιορισμών (τεχνικά, ανθρώπινος παράγοντας, οικονομικά, κλπ)

(iii) συστάσεις για διορθωτικά μέτρα

(iv) λεπτομερές σχέδιο εργασίας για την επόμενη περίοδο.

Κάθε έκθεση, που καλύπτει από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούνιο και από τον Ιούλιο μέχρι τον Δεκέμβριο, θα είναι έτοιμη έως και τις 31 Ιουλίου και έως και το τέλος Ιανουαρίου, αντίστοιχα για να υποβληθεί στις αντίστοιχες Κυβερνήσεις Χορηγούς.

Τα έννραψα του πεδίου για διάφορα τεχνικά πεδία επίσης ετοιμάζονται και εκδίδονται σε κάθε αντίστοιχη γλώσσα, υπό την αιγίδα του Συντονιστή του Προγράμματος, και αντίγραφα τους διατίθενται στην Ηγετική Τεχνική Ομάδα του

FAO, στα στελέχη που αφορά στις Κυβερνήσεις Αποδέκτες, στα Τεχνικά Στελέχη και Βιβλιοθηκάριους των FAOR και FAO που τους αφορά το Περιφερειακό / Υποπεριφερειακό Γραφείο του FAO.

Τα κύρια έγγραφα για ουσιαστικά τεχνικά ζητήματα (κανονικά αναφέρονται μεταξύ των Αποτελεσμάτων) θα εκδίδονται ως Τεχνικές Εκθέσεις υπό την αιγίδα των Κεντρικών Γραφείων του FAO.

Κατά τους τελευταίους μήνες του προγράμματος θα διατεθεί ένα σχέδιο Τεχνικής Έκθεσης από τον FAO για να ληφθεί υπόψη κατά την τελική συνεδρίαση της Συντονιστικής Επιτροπής. Εκεί θα αξιολογείται με ακριβή τρόπο το εύρος κατά

το οποίο έχουν υλοποιηθεί οι προγραμματισμένες δραστηριότητες του προγράμματος, τα αποτελέσματα που παρήχθη καν, η πρόοδος προς την επίτευξη των Άμεσων Στόχων και του σχετικού Αναπτυξιακού Στόχου, και

επίσης θα παρουσιάζει συστάσεις για οποιαδήποτε επόμενη δράση που τυχόν προκύπτει από το πρόγραμμα.

Κατά την ολοκλήρωση του προγράμματος η έκθεση θα πάρει τελική μορφή από τον FAO και θα υποβληθεί στις Κυβερνήσεις Αποδέκτες και Χορηγούς.

9.2 Ανασκοπήσεις και Αξιολόγηση του Προγράμματος

Θα διεξάγεται μεσοπρόθεσμη τεχνική ανασκόπηση και εκτίμηση, η οποία αποτελείται από ευρέος πεδίου και εις βάθος εξέταση όλων των ουσιαστικών στοιχείων του προγράμματος.

Εάν κριθεί απαραίτητο, οποιοσδήποτε εταίρος δύναται να ζητήσει ανασκόπηση/ αξιολόγηση σε οποιοδήποτε στάδιο του προγράμματος. Σε αυτή την περίπτωση η ανασκόπηση του προγράμματος διοργανώνεται μετά από συνεννόηση με όλους τους εμπλεκόμενους εταίρους και συμπεριλαμβάνεται η κατανομή του σχετικού προϋπολογισμού.

10. ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ – ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

Παράρτημα 3 Εντολή για το Επαγγελματικό Προσωπικό

Α3.1 Εντολή : Συντονιστής του Προγράμματος (Ρ-5)

Υπό την γενική καθοδήγηση της Ηγετικής Τεχνικής Ομάδας του FAO και σε στενή συνεργασία με τους Προϊστάμενους των Τμημάτων Αλιείας των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, ο Συντονιστής του Προγράμματος θα παρέχει την

απαραίτητη τεχνική και διοικητική υποστήριξη καθώς και τις απαραίτητες κατευθύνσεις, συντονισμό και

τεχνικές συμβουλές για τη διάρθρωση του προγράμματος. Ειδικότερα ο/ η συντονιστής/ στρια:

1.Θα προετοιμάσει τα ετήσια λεπτομερή σχέδια εργασίας του Προγράμματος καθώς και τα ατομικά σχέδια εργασίας και όρους αναφοράς του προσωπικού.

2. θα έχει την εποπτεία του προσωπικού και των συμβούλων, καθώς και των εγκαταστάσεων και του προϋπολογισμού που διατέθηκε στο πρόγραμμα

3. θα ορίσει τον εξοπλισμό που θα αγοραστεί μέσω του προγράμματος και θα ετοιμάσει τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες/ εργαστήρια (προϋπολογισμός, ταξίδια, τεχνικά μέρη, πρόσληψη συμβούλων, κλπ)

4. θα επισκέπτεται τις συμμετέχουσες χώρες για τη συμφωνία και παρακολούθηση διαρθρωτικών μεθόδων και της προόδου με τους Προϊστάμενους των Τμημάτων Αλιείας και άλλους εμπλεκόμενους

5. θα παρέχει επιστημονική εισφορά και τεχνική βοήθεια στις δραστηριότητες διάρθρωσης του προγράμματος

6. σε στενή συνεργασία με το προσωπικό των συμμετεχουσών χωρών και τους ειδικούς θα διοργανώσει εξειδικευμένα εκπαιδευτικά εργαστήρια για μεθοδολογίες του έργου και τεχνικά θέματα

7. θα εκπροσωπεί το πρόγραμμα στις συνεδριάσεις συντονισμού, διαχείρισης και ανασκόπησης και θα διοργανώνει τις συνεδριάσεις της Συντονιστικής Επιτροπής

8 θα ενισχύσει την ίδρυση των Ομάδων Συμμετοχικής Εργασίας των Χωρών (ΟΣΕΧ) και θα διασφαλίσει τη συμμετοχή όλων των σχετικών εμπλεκόμενων φορέων στις ΟΣΕΧ

9. θα διασφαλίσει ότι το πρόγραμμα χαίρει υψηλής αποδοχής στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και θα αναπτύξει και θα διατηρήσει κατάλληλες επαφές με τη Γραμματεία της Γενικής Επιτροπής Αλιείας της Μεσογείου (ΓΕΑΜ) και

συνεργίες με τα άλλα περιφερειακά και υποπεριφερειακά προγράμματα στην Μεσόγειο: AdriaMed, ArtFiMed, CopeMed, MedSudMed, MedFisis, κ.ά.

10. θα προετοιμάσει κάθε έξι μήνες έκθεση προόδου του Προγράμματος, θα επιβλέπει και θα εκδίδει τις τεχνικές εκθέσεις και τις εκθέσεις των συμβούλων και θα προετοιμάσει την τυποποιημένη τελική έκθεση του προγράμματος

11. θα εκτελεί άλλα καθήκοντα, ανάλογα με τις προκύπτουσες ανάγκες.Προσόντα: το στέλεχος πρέπει να έχει ανώτατο πτυχίο στη θαλάσσια επιστήμη, την αλιεία, τα κοινωνικοοικονομικά, τους φυσικούς πόρους, τη βιολογία, ή

αντίστοιχη επιστήμη σχετική με τη διαχείριση της αλιείας, με τουλάχιστον δεκαετή εμπειρία στη διαχείριση και διακυβέρνηση της αλιείας, συν εμπειρία στην θεσμική ανάπτυξη και στη διεθνή συνεργασία.

Προσόν θεωρείται εργασιακή εμπειρία στη Μεσόγειο και με διεθνείς θεσμούς ή σε αναπτυξιακά προγράμματα. Είναι απαραίτητη η εργασιακή γνώση των κοινών πακέτων λογισμικού υπολογιστών. Γλώσσα: αυτή η θέση απαιτεί πλήρη εργασιακή γνώση της αγγλικής γλώσσας, και περιορισμένη γνώση της γαλλικής ή της αραβικής. Θέση καθηκόντων: Αθήνα, Ελλάδα, με συχνά επαγγελματικά ταξίδια στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου. Διάρκεια: 5 έτη.

Α.3.2 Εντολή: Ειδικός Αλιείας (Ρ-3)

Υπό την γενική καθοδήγηση της Ηγετικής Τεχνικής Ομάδας του FAO, την καθοδήγηση και άμεση επίβλεψη του Συντονιστή του Προγράμματος και σε στενή συνεργασία με τα Εθνικά Σημεία Επαφής των Τμημάτων Αλιείας των Κυβερνήσεων των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, ο Ειδικός Αλιείας θα:

1.συντονίσει τις τεχνικές δραστηριότητες με τα Εθνικά Σημεία Επαφής και άλλο προσωπικό αλιείας των Κυβερνήσεων στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου

2.συνεισφέρει στην τεχνική και επιστημονική εργασία, ειδικότερα με τους συμβούλους και τους εθνικούς φορείς

3. παρέχει τεχνικές συμβουλές στο πρόγραμμα, στο Κυβερνητικό

προσωπικό, στους εμπλεκόμενους φορείς και στις οργανώσεις ανάλογα με τις προκύπτουσες ανάγκες

4.αναπτύξει τα επιμέρους της συλλογής δεδομένων και τα ετοιμάσει τα εκπαιδευτικά εγχειρίδια

5. συνεισφέρει στην ανάπτυξη και θα διευθύνει τα εκπαιδευτικά σεμινάρια

6.σχεδιάσει, διοργανώσει και συμμετέχει σε εργαστήρια αξιολόγησης της αλιείας, στατιστικών αλιείας, βιολογίας ιχθύων και οικοσυστημάτων

7.προωθήσει τη συμμετοχή των σχετιζόμενων φορέων στις συνεδριάσεις και στα εργαστήρια

8. συνεισφέρει στην προετοιμασία των εξάμηνων εκθέσεων προόδου του προγράμματος

9. εκτελεί άλλα καθήκοντα, ανάλογα με τις προκύπτουσες ανάγκες.

Προσόντα: το στέλεχος πρέπει να έχει ανώτατο πτυχίο στην αλιευτική επιστήμη ή αντίστοιχη επιστήμη με τουλάχιστον πενταετή σχετική εμπειρία στην αξιολόγηση των αλιευτικών πόρων και/ ή στη διαχείριση της αλιείας. Εργασιακή

εμπειρία στη δειγματοληψία αλιευμάτων και εκφορτώσεων και στο συντονισμό έρευνας και προγραμμάτων συλλογής δεδομένων είναι απαραίτητη. Ικανότητα χειρισμού υπολογιστή, ικανότητα χρήσης εξοπλισμού επεξεργασίας και άλλη

τεχνολογία πληροφορικής/ βάσης δεδομένων, συν εν μέρει ικανότητα προγραμματιστή. Προσόν θεωρείται η εργασιακή εμπειρία στη Μεσόγειο. Γλώσσα: αυτή η θέση απαιτεί πλήρη εργασιακή γνώση της αγγλικής γλώσσας, και

περιορισμένη γνώση της γαλλικής ή της αραβικής.

Θέση καθηκόντων: Αθήνα, Ελλάδα, με συχνά επαγγελματικά ταξίδια στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου. Επίσης μπορεί να ζητηθεί να εργαστεί στη θάλασσα για έρευνα ή σε εμπορικά αλιευτικά σκάφη. Διάρκεια: 3,5 έτη.

Α.3.3 Όροι Αναφοράς: Σύμβουλος Θεσμικής Ανάπτυξης

Υπό την γενική καθοδήγηση του Συντονιστή Προγράμματος της EastMed και σε συνεργασία με τον Ειδικό Αλιείας και τους Προϊσταμένους Αλιείας των χωρών που συμμετέχουν, ο Σύμβουλος Θεσμικής Ανάπτυξης θα:

1. επισκεφτεί τα Τμήματα Αλιείας των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου και θα υλοποιήσει ανάλυση της υπάρχουσας θεσμικής δομής όσον αφορά τις ικανότητες τους στη συλλογή και επεξεργασία δεδομένων για την ανάπτυξη σχεδίων

διαχείρισης της αλιείας

2.προτείνει, ανά χώρα, αναγκαίες αλλαγές που πρέπει να γίνουν στη θεσμική δομή ώστε να αναπτυχθεί διαχείριση της αλιείας συνεπής με τις διεθνείς απαιτήσεις

3. υποβάλει στο Πρόγραμμα τακτικές ενημερωτικές εκθέσεις στο τέλος της επίσκεψης σε κάθε χώρα

4. υποβάλει προσχέδιο έκθεσης στο τέλος της συμβουλευτικής δράσης.

Γλώσσα: Αγγλικά

Προσόντα: το στέλεχος πρέπει να έχει πτυχίο στην αλιευτική επιστήμη ή στην κοινωνικοοικονομική επιστήμη ή σε αντίστοιχη επιστήμη με τουλάχιστον δεκαετή εργασιακή εμπειρία στη θεσμική ανάπτυξη.

Εργασιακή εμπειρία σε θεσμούς της Μεσογειακής περιοχής είναι επιθυμητή. Απαιτείται πλήρης εργασιακή γνώση της αγγλικής γλώσσας,και περιορισμένη γνώση της γαλλικής ή της αραβικής

Διάρκεια ανάθεσης: τρεις μήνες.

Θέση καθηκόντων: Αθήνα, Ελλάδα, με ταξίδια σε κάθε συμμετέχουσα χώρα στην υποπεριφέρεια της Ανατολικής Μεσογείου.

Α.3.4 Όροι Αναφοράς: Κοινωνικοοικονομολόγος (ΑΡΟ)

Υπό την γενική καθοδήγηση του Συντονιστή του Προγράμματος το στέλεχος θα συνεργαστεί στενά με τα Εθνικά Σημεία Επαφής των Τμημάτων Αλιείας των Κυβερνήσεων της Ανατολικής Μεσογείου, τους θεσμικούς και εθνικούς

συμβούλους, και άλλο εθνικό προσωπικό του προγράμματος. Ο ΑΡΟ θα παρέχει τεχνική βοήθεια στη διαχείριση του προγράμματος και στους εθνικούς θεσμούς για την ανάπτυξη Ταχέων Κοινωνικοοικονομικών μεθοδολογιών Εκτίμησης (ΤΚΕ), ανάλυση των αναγκών εκπαίδευσης, οικονομική ανάλυση, ανάλυση εισοδημάτων και υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης για το πρόγραμμα. Ο ΑΡΟ θα:

1. Βοηθήσει το πρόγραμμα στην υλοποίηση ΤΚΕ σε κάθε συμμετέχουσα χώρα, θα συλλέξει κοινωνικοοικονομικά δεδομένα και θα προχωρήσει στην ανάλυση τους για χρήση στα σχέδια διαχείρισης της αλιείας

2. συμμετέχει σε επιτόπου επισκέψεις και θα συλλέξει σχετικές κοινωνικοοικονομικές πληροφορίες σχετικά με τη θαλάσσια αλίευση από τους εθνικούς θεσμούς και τα διεθνώς υποστηριζόμενα

προγράμματα και έργα

3.συντονίσει τα κοινωνικοοικονομικά στοιχεία του προγράμματος με τα Εθνικά Σημεία Επαφής και άλλο προσωπικό του Τμήματος Αλιείας

4. συνεισφέρει στην προετοιμασία και διοργάνωση της εκπαίδευσης στον εργασιακό χώρο και στα εργαστήρια με μεθοδολογίες συλλογής κοινωνικοοικονομικών δεδομένων

5.βοηθήσει τους κοινωνικοοικονομικούς συμβούλους κατά τη διάρκεια του έργου τους και θα διασφαλίσει τη συνέχεια των αποτελεσμάτων με τις συμμετέχουσες χώρες

6. συνεισφέρει στην προετοιμασία των κοινωνικοοικονομικών μελετών και στα τεχνικά έγγραφα

7. συνεισφέρει στην προετοιμασία και διάρθρωση των σχεδίων εργασίας του προγράμματος

8. προωθήσει τη συμμετοχή των σχετιζόμενων φορέων στις συνεδριάσεις και στα εργαστήρια

9. συνεισφέρει στην προετοιμασία της βμηνης έκθεσης προόδου του προγράμματος 10. εκτελεί άλλα καθήκοντα, ανάλογα με τις προκύπτουσες ανάγκες.

Προσόντα: Πτυχίο Πανεπιστημίου στην κοινωνιολογία ή στα οικονομικά. Διετής εργασιακή εμπειρία στη συλλογή κοινωνικοοικονομικών δεδομένων με χρήση συμμετοχικών προσεγγίσεων στον τομέα της αλιείας ή φυσικών πόρων. Ικανότητα χειρισμού υπολογιστή, ικανότητα χρήσης εξοπλισμού επεξεργασίας και άλλη τεχνολογία πληροφορικής/ βάσης δεδομένων. Εξαιρετική ικανότητα σύνταξης εκθέσεων.

Γλώσσα: πλήρης εργασιακή γνώση της αγγλικής γλώσσας, και περιορισμένη γνώση της γαλλικής ή της αραβικής. Θέση καθηκόντων: Αθήνα, Ελλάδα, με ταξίδια στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου. Διάρκεια: 5

έτη.

Παράρτημα 4 Θέματα που εντοπίστηκαν από την Ομάδα Διαμόρφωσης της EastMed

Α1.1 Συγκέντρωση Πληροφοριών και Παρακολούθηση

Ικανότητα: χαρακτηριστικά στόλου και καταγραφή: Η Αξιολόγηση της δυναμικής του στόλου και η ικανότητα αλιείας που προκύπτει σε κάθε λιμάνι/ περιοχή χρειάζεται δεδομένα για τα χαρακτηριστικά κάθε σκάφους που αποτελεί το

στόλο, τόσο όσον αφορά τις διαστάσεις (συνολικό μήκος, τόνοι και ισχύ μηχανής) αλλά και όσον αφορά τον εξοπλισμό αλιείας που επιτρέπεται στην άδεια αλιείας. Σε πολλές περιπτώσεις τα επίσημα δεδομένα για το στόλο πρέπει

να προσαρμοστούν μέσω επιτόπου ελέγχου σε κάθε λιμάνι/ σημείο εκφόρτωσης ώστε να καταρτιστεί το πραγματικό αρχείο και χαρακτηριστικά των ενεργών σκαφών. Αυτή η προσαρμογή απαιτείται προκειμένου να συγκροτηθούν και να

συντηρηθούν τα μητρώα των αλιευτικών σκαφών, τα οποία θα μπορούν να εξυπηρετήσουν και τα εθνικά στοιχεία αλλά και τις διεθνείς απαιτήσεις.

Εσοδεία: παρακολούθηση προσπάθειας αλιείας: Η αλιεία στην Ανατολική Μεσόγειο χαρακτηρίζεται από στόλους και χώρους εκφόρτωσης που είναι διασκορπισμένοι σε πολλά σημεία της ακτής. Η συλλογή των δεδομένων αλίευσης και προσπάθειας αλιείας αυτών των αλιευτικών πρέπει να καταρτίσει καλά καθορισμένα προγράμματα δειγματοληψίας χωρικής και χρονικής διαστρωμάτωσης. Η χωρική διαστρωμάτωση πρέπει να βασίζεται σε πληροφορίες για την κατανομή του στόλου (αριθμό σκαφών και κύριο αλιευτικό metier που προκύπτει σε κάθε λιμάνι/ χώρο εκφόρτωσης) και σε γεωγραφικά στοιχεία ώστε να συλλεχθούν δεδομένα από το μεγαλύτερο ποσοστό του στόλου, του εξοπλισμού του στόλου και των περιοχών. Οι δείκτες της αλιευτικής προσπάθειας πρέπει να καθοριστούν για τις λειτουργικές μονάδες που αποτελούν κάθε metier / τμήμα του στόλου.

Στρατηγικές αλιείας: Τα δεδομένα για την κατανομή και τα χαρακτηριστικά των αλιευτικών εδαφών (βάθος, στοιχεία θαλάσσιου εδάφους, κλπ) και τα στοχευμένα είδη θα καθορίσουν την κύρια αλιεία που προκύπτει σε κάθε περιοχή και σε

κάθε εποχή του χρόνου σε συνδυασμό με τα κοινωνικοοικονομικά στοιχεία της χρήσης αυτών των στρατηγικών. Η σύγκριση των δεδομένων εκφόρτωσης που προέρχεται από τα διάφορα αλιευτικά εδάφη σε σχέση με το μέγεθος της

αλιευτικής προσπάθειας που καταβάλλεται, αντιπροσωπεύει μια πολύ σημαντική προσέγγιση για την κατανόηση του καθεστώτος εκμετάλλευσης των πόρων. Αυτά τα δεδομένα πρέπει να συγκεντρώνονται από τα σκάφη καθώς επιστρέφουν από την αλιεία κατά τη διάρκεια καθημερινών ελέγχων στα κύρια σημεία εκφόρτωσης/

λιμάνια της περιοχής. Αυτή και άλλες δραστηριότητες που αναγράφονται παραπάνω (π.χ. παρακολούθηση του στόλου και της αλίευσης και προσπάθειας) πρέπει να διενεργούνται και να ενορχηστρώνονται σε πλήρη συντονισμό με το

περιφερειακό πρόγραμμα MedFisis ώστε να διασφαλιστεί στο μέγιστο η τυποποίηση και η συμβατότητα με το υπόλοιπο της Μεσογειακής περιοχής και με την ΓΕΑΜ και το θυγατρικό της πλαίσιο οργανισμών. Παοανωνή και Ζήτηση: από

την αλίευση στην τελική αγορά: το σύστημα εμπορίας μπορεί να αλλάξει σε πολύ τοπική βάση, επηρεάζοντας έντονα τις αλιευτικές δραστηριότητες και επομένως την οικονομική και κοινωνική κατάσταση των τοπικών αλιέων. Οι διαφορές από λιμάνι σε λιμάνι συχνά σχετίζονται με διαφορές στις τοπικές παραδόσεις ή τις περισσότερες φορές στο οργανωτικό επίπεδο των αλιευτικών κοινοτήτων (π.χ. παρουσία συνεταιρισμών) και στα διαθέσιμα σημεία πώλησης (αγορές τοπικές ή εξαγωγής). Οι δομές και η δυναμική της εκφόρτωσης Ιχθύων, η επεξεργασία, η εμπορία, και κατανάλωση, ειδικά οι εμπορικές μεταβολές και οι σχετικές τιμές σε σχέση με την παραγωγή και τη ζήτηση, πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά για τη διαμόρφωση και σχεδιασμό συνεπούς διαχείρισης και ανάπτυξης του αλιευτικού τομέα.

Πειραματικές μελέτες εκτίμησης των αλιευτικών πόρων (π.χ. σε σύνδεση με το MEDITS και άλλα σχετικά προγράμματα): Οι ολοκληρωμένες μελέτες του βιολογικού καθεστώτος για τα περισσότερα αλιευτικά αποθέματα στην Ανατολική Μεσόγειο είναι εντελώς ανύπαρκτες. Ο στόχος αυτής της δραστηριότητας είναι να παρέχει βοήθεια για το χαρακτηρισμό των αλιευτικών πόρων όσον αφορά τη δημογραφική δομή, την κατανομή του πληθυσμού και τη μοντελοποίηση της δυναμικής των ειδών. Για παράδειγμα η επέκταση των μελετών του MEDITS από τις γειτονικές χώρες, όπου οι μελέτες γίνονται σε ετήσια βάση, μπορεί να προωθηθεί και σταδιακά να εισαχθεί στην περιοχή.

Βιολογία των κυρίων εμπορικών στοχευμένων ειδών: Υπάρχουν ελλείψεις στη γνώση της βιολογίας των κυρίων ειδών ιχθύων από τον ταξινομικό εντοπισμό έως τον καθορισμό των αποθεμάτων ή των μονάδων διαχείρισης. Αυτό το τελευταίο σημείο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα Λεσσεπσιανά είδη, τα οποία τα τελευταία χρόνια έχουν εκφορτωθεί σε μεγάλους αριθμούς και ποσότητες στην υποπεριφέρεια. Θα δοθεί βοήθεια για την υλοποίηση ερευνών όσον αφορά την ανάπτυξη, την χωρική κατανομή, τις περιόδους αναπαραγωγής, τις διατροφικές συνήθειες των κυρίων αλιευτικών πόρων.

Έρευνες των πόρων ανοιχτής θαλάσσης:

Τα περισσότερα από τα εκμεταλλεύσιμα αλιευτικά εδάφη στις ανατολικές χώρες δεν υπερβαίνουν σε βάθος τα 150 μ. Λαμβάνονται υπόψη οι περιορισμοί της εκμετάλλευσης ευαίσθητων οικοσυστημάτων, όπως η ανοιχτή θάλασσα. Αυτό πρέπει να γίνει σε εναρμόνιση με την προληπτική προσέγγιση που χρησιμοποιείται σε παρόμοιους βιότοπους σημαντικών βενθοπελαγικών ειδών. Η ειδική ερευνητική εργασία θα εστιάσει σε αυτό το θέμα. Τελικά, η μετατόπιση ενός μέρους της αλιευτικής προσπάθειας από την παράκτια περιοχή προς βαθύτερα αλιευτικά εδάφη μπορεί να συνεισφέρει στη μείωση της αλιευτικής προσπάθειας εις βάρος ορισμένων υπεραλιευμένων πόρων που γίνεται στα αβαθή νερά.

Evτοπισμός ευαίσθητων και ουσιαστικών βιοτόπων ιχθύων: Τα τελευταία χρόνια υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για την οικοσυστηματική προσέγγιση στη διαχείριση της αλιείας (ΟΠΑ), όπου τα αποθέματα ιχθύων δεν θεωρούνται πλέον

μεμονωμένα αλλά ως ένα συστατικό ενός ολοκληρωμένου οικοσυστήματος, που περιλαμβάνει το υδάτίνο περιβάλλον και το θαλάσσιο έδαφος. Η σχέση μεταξύ διαφορετικών ειδών ιχθύων και των τύπων βιοτόπων τους, συχνά εύθραυστη,

είναι κατανοητή μόνο σε πολύ γενικό επίπεδο, ειδικά για τα πλέον σημαντικά μέρη του βιολογικού κύκλου, όπως η αναπαραγωγή και η στρατολόγηση. Η έρευνα πρέπει να διαρθρωθεί ώστε να χαρακτηρίσει τους βιότοπους ιχθύων του

θαλασσίου βυθού και την επίδραση της αλιείας του βυθού στα θαλάσσια βενθικά συστήματα από την άποψη της βιώσιμης διαχείριση των έμβιων θαλασσίων πόρων.

Α1.2 Βελτιωμένη Γνώση των Συστημάτων Αλιείας

θεωρία και πρακτική της αξιολόγησης αποθεμάτων και τnς οικολογίας των πληθυσμών ιχθύων: Θα διοργανωθούν εκπαιδευτικά σεμινάρια για τις πιο σημαντικές μεθοδολογίες εργασίας σε σχέση με τα χαρακτηριστικά των κυρίων

ειδών της περιοχής. Συγκεκριμένα θα παρουσιαστούν μέθοδοι υπολογισμού της ανάπτυξης, της σεξουαλικής ωριμότητας, της αξιολόγησης των συνηθειών διατροφής. Θα παρουσιαστούν τα πιο σημαντικά και ευρέως χρησιμοποιούμενα μοντέλα αξιολόγησης των αποθεμάτων με ειδικό στόχο την ανάπτυξη κριτικής κατανόησης για τη βασική υπόθεση του κάθε μοντέλου. Θα ληφθεί υπόψη η εμπειρία των άλλων Μεσογειακών χωρών για τη μείωση της αλιευτικής προσπάθειας και την προστασία της εύθραυστης φάσης του κύκλου ζωής (περιοχές επώασης, διατροφής και αναπαραγωγής).

Πρακτική ερνασία στη βιολογία ιχθύων: Θα διοργανωθούν σεμινάρια κατά την εκπαίδευση στον εργασιακό χώρο για την κύρια μεθοδολογία του εργαστηρίου από τις μετρήσεις των δειγμάτων των ειδών μέχρι την αφαίρεση των οτολίθων και

την ανάγνωση τους, από τη δειγματοληψία των ειδών διατροφής μέχρι τον ταξινομικό εντοπισμό τους. θα δοθεί ενίσχυση για τη διάρθρωση των κοινότερων μεθοδολογιών που θα εφαρμοστούν για τη συλλογή των ουσιαστικών βασικών δεδομένων που απαιτούνται για την έρευνα των αποθεμάτων ιχθύων.

Πειραματικές μελέτες και σχεδιασμός δειγματοληψίας:

θα παρουσιαστεί θεωρητική εκπαίδευση για τις βασικές στατιστικές για τη διάρθρωση διαφορετικών πειραματικών μελετών για τη συλλογή δεδομένων εξαρτημένων και ανεξάρτητων από την αλιεία. Επίσης θα ληφθούν υπόψη

επιλεγμένες μελέτες περιπτώσεων.

Εντοπισμός των αλιευτικών πόρων:

Η σωστή γνώση των διαφορετικών ειδών είναι βασική προϋπόθεση για τη συλλογή αντικειμενικών πληροφοριών όπως από τη συλλογή δεδομένων εκφόρτωσης ή για την αξιολόγηση κάθε ξεχωριστού είδους. Θα υλοποιηθούν πρακτικά σεμινάρια για τη συστηματική και την ταξινόμηση των ιχθύων, των οστρακοειδών και των molluscs. Θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα Λεσσεπσιανά είδη (μεταναστευτικά είδη της Ερυθράς Θάλασσας) σε σχέση με την αυξανόμενη παρουσία τους στην αλιεία της Ανατολικής Μεσογείου.

Ταχείες μέθοδοι κοινωνικοοικονομικής εκτίμησης: Είναι σημαντικό να κατανοηθεί η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των εμπλεκομένων με την αλιεία και την αλιευτική βιομηχανία. Για ποιους λόγους ασχολήθηκαν με το επάγγελμα

τους – Με ποιους περιορισμούς εργάζονται – Ποια είναι το εποχιακά εισοδήματα και έξοδα τους -Ποιους κινδύνους αντιμετωπίζουν και ποια χρέη οφείλουν να αποπληρώσουν.

Θεωρία και πρακτική κοινωνικοοικονομικών μελετών: τα τελευταία 15 έτη έχει αναπτυχθεί μεγάλη ποικιλία τεχνικών για την κατανόηση της προσωπικής κατάστασης ατόμων και οικογενειακών μονάδων. Οι επιστήμονες της αλιείας τώρα

αντιλαμβάνονται ότι αυτό αποτελεί σημαντικό συστατικό της διαχείρισης της αλιείας και απαιτεί καλά εκπαιδευμένους και ικανούς κοινωνικοοικονομολόγους που θα αποκωδικοποιήσουν την πολυπλοκότητα της

διαδικασίας λήψης αποφάσεων των αλιέων και όσων σχετίζονται με τη βιομηχανία της αλιείας.

Αξιολόγηση του στόλου: Η αξιολόγηση των αλιευτικών στόλων είναι πολύπλοκο θέμα και δύσκολο να υπολογιστεί με απλές στατιστικές. Όμως, πρέπει να δοθούν ακριβείς ορισμοί όσον αφορά την αλιευτική ικανότητα, το οποίο απαιτεί

λεπτομερή γνώση των αλιευτικών σκαφών και του αλιευτικού εξοπλισμού.

Διαχείριση της αλιείας και απαιτούμενη διαθεματική βάση πληροφοριών νια την ανάδειξη στρατηγικών και μέτρων αλιείας Η διαχείριση της αλιείας δεν αφορά ουσιαστικά τη διαχείριση των ιχθύων. Η αλιεία είναι μια βιομηχανία και η

αλίευση μια ανθρώπινη δραστηριότητα. Η εξασφάλιση της βιωσιμότητας των αλιευτικών αποθεμάτων επιδιώκεται μέσω ρυθμιστικών μέτρων της αλιευτικής συμπεριφοράς. Για να γίνει βιώσιμη η διαχείριση της αλιείας πρέπει να

ληφθούν υπόψη όλοι οι παράγοντες (πόροι, στόλοι, κοινωνικοοικονομικοί) του αλιευτικού συστήματος. Ο τελικός στόχος είναι να συγκροτηθεί ένα διαθεματικό σύστημα αναφοράς για τη βιώσιμη ανάπτυξη της αλιείας, το οποίο θα μπορεί να αποτελέσει ένα αποδοτικό πλαίσιο που θα συνεισφέρει στην αντιμετώπιση και υπέρβαση των περιορισμών που σήμερα επηρεάζουν τη διαχείριση της αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Α.1.3 Πλαίσιο για Στρατηγικές Διαχείρισης της Αλιείας

Εντοπισμός των εθνικών επιστημονικών και διοικητικών στελεχών: Τα θεσμικά θέματα, όπου περιλαμβάνεται η διακυβέρνηση, της διαχείρισης της αλιείας έχουν τεράστια σημασία. Οι κατάλληλα εκπαιδευμένοι και εφοδιασμένοι τεχνικοί αλιείας, οι επιστήμονες και τα διευθυντικά στελέχη είναι ουσιαστικοί για μια αποδοτική διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Evτοπισμός των δεικτών για τη βιώσιμη διαγείρισης της αλιείας: Με βάση και ως αποτέλεσμα των δραστηριοτήτων του προγράμματος, πρέπει να εντοπιστούν οι ποσοτικοί διαθεματικοί βιοοικονομικοί και περιβαλλοντικοί δείκτες και σημεία αναφοράς για τη διαχείριση της αλιείας στην Ανατολική Μεσόγειο, να υπάρξει συμφωνία επ` αυτών τόσο σε εθνικό όσο και σε υποπεριφερειακό επίπεδο και να δοκιμαστεί η αποδοτικότητα τους.

Βελτίωση και αυ£ηιιένη συνονή των εθνικών κανονισυών αλιείας: πολυποίκιλες συνεδριάσεις με διοικητικούς υπαλλήλους, οργανώσεις αλιέων και εκπροσώπους της βιομηχανίας με σκοπό την ανάλυση της επίδρασης των εντοπισμένων στρατηγικών για τη διαχείριση της αλιείας και την παραγωγή στην αγορά.

Εθνικές στοατηνικές σε ένα περιφερειακό πλαίσιο: Από τις συγκεντρωμένες πληροφορίες και την επίδειξη τους, να σχηματιστούν εθνικές στρατηγικές διαχείρισης και τεχνικά μέτρα τα οποία θα συγκριθούν και θα συζητηθούν σε υποπεριφερειακό επίπεδο και σε περιφερειακό επίπεδο ΓΕΑΜ.

Παράρτημα 2: ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ για την ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΣΕ ΕΙΔΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ

(υπολογίζεται σε ευρώ)

Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καθορίζονται οι όροι παροχής εφοδίων και λοιπών διευκολύνσεων για την εύρυθμη λειτουργία της`Εδρας του Προγράμματος, ρυθμίζονται θέματα οργάνωσης, λειτουργίας, στελέχωσης σε προσωπικό και αποζημιώσεων που αφορούν εκτός έδρας μετακινήσεις του προσωπικού και λοιπές αμοιβές, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσίευση του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και του Μνημονίου που κυρώνεται από την πλήρωση των προϋποθέσεων του άρθρου Χ αυτού.

Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεση του ως νόμου του Κράτους.

Αθήνα, 6 Απριλίου 2009

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ

Ι. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Θ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ

Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ Γ. ΣΟΥΦΛΙΑΣ

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Φ. ΠΑΛΛΗ-ΠΕΤΡΑΛΙΑ Σ. ΧΑΤΖΗΓΑΚΗΣ

ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ, ΑΙΓΑΙΟΥ

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΝΗΣΙΩΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Ν.Γ. ΔΕΝΔΙΑΣ Α. ΠΑΠΑΛΗΓΟΥΡΑΣ

Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους. Αθήνα, 7 Απριλίου 2009

Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ

Ν.Γ. ΔΕΝΔΙΑΣ