ΝΟΜΟΣ ΥΠ` ΑΡΙΘ. 2101/1992 ΦΕΚ Α 192/2.12.1992
Κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα του παιδιού.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΙΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

Κυρώνεται και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ. 1 τουΣυντάγματος η διεθνής Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού, πουυπογράφτηκε στη Ν. Υόρκη στις 26 Ιανουαρίου 1990, της οποίας το κείμενοστο πρωτότυπο στη γαλλική γλώσσα και σε μετάφραση στην ελληνική έχει ωςεξής:
ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
Τα Συμβαλλόμενα στην παρούσα Σύμβαση Κράτη
Επειδή, σύμφωνα με τις αρχές που διακηρύσσονται στον ΚαταστατικόΧάρτη των Ηνωμένων Εθνών, η αναγνώριση της εγγενούς αξιοπρέπειας καιτων ίσων και αναφαίρετων δικαιωμάτων όλων των μελώντης ανθρώπινηςοικογένειας αποτελεί το θεμέλιο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης καιτης ειρήνης στον κόσμο,
Έχοντας υπόψη ότι οι λαοί των Ηνωμένων Εθνών έχουν διακηρύξει εκνέου, στον Καταστατικό Χάρτη, την πίστη τους στα θεμελιώδη ανθρώπιναδικαιώματα και στην αξιοπρέπεια και την αξία του ανθρώπου δικαιώματακαι στην αξιοπρέπεια και την αξία του ανθρώπου, και έχουν αποφασίσει ναπροαγάγουν την κοινωνική πρόοδο και να καθορίσουν καλύτερες συνθήκεςζωής μέσα στα πλαίσια μιας μεγαλύτερης ελευθερίας,
Αναγνωρίζοντας ότι τα Ηνωμένα Έθνη, στην Παγκόσμια Διακήρυξη τωνδικαιωμάτων του ανθρώπου και στις διεθνείς συνθήκες για τα ανθρώπιναδικαιώματα διακήρυξαν και συμφώνησαν ότι ο καθένας δικαιούται νααπολαμβάνει όλα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που αναφέρονται σ`αυτές, χωρίς καμία απολύτως διάκριση ιδίως εξαιτίας της φυλής, τουχρώματος, του φύλλου, της γλώσσας, της θρησκείας, κοινωνικής καταγωγής,της περιουσίας, της γέννησης ή οποιασδήποτε άλλης κατάστασης.
Υπενθυμίζοντας ότι, στην παγκόσμια Διακήρυξη των δικαιωμάτων τουανθρώπου, τα Ηνωμένα Έθνη διακήρυξαν ότι τα παιδιά δικαιούνται ειδικήβοήθεια και υποστήριξη.
Έχοντας πεισθεί ότι η οικογένεια όντας η θεμελιώδης μονάδα τηςκοινωνίας και το φυσικό περιβάλλον για την ανάπτυξη και την ευημερίαόλων των μελών της, και ιδιαίτερα των παιδιών, πρέπει να έχει τηνπροστασία και την υποστήριξη που χρειάζεται για να μπορέσει ναδιαδραματίσει πληρέστατα το ρόλο της στην κοινότητα.
Αναγνωρίζοντας ότι το παιδί, για την αρμονική ανάπτυξη τηςπροσωπικότητάς του, πρέπει να μεγαλώνει, μέσα στο οικογενειακόπεριβάλλον, σ` ένα κλίμα ευτυχίας, αγάπης και κατανόησης.
Επειδή είναι σημαντικό να προετοιμαστεί πλήρως το παιδί για να ζήσειμια ατομική ζωή στην κοινωνία και να ανατραφεί μέσα στο πνεύμα τωνιδανικών που διακηρύσσονται στον Καταστατικό Χάρτη των ΗνωμένωνΕθνών και ειδικότερα μέσα στο πνεύμα ειρήνης, αξιοπρέπειας, ανοχής,ελευθερίας, ισότητας και αλληλεγγύης,
Έχοντας υπόψη ότι η ανάγκη να παρασχεθεί στο παιδί ειδική προστασίαεξαγγέλθηκε στη Διακήρυξη της Γενεύης του 1924 για τα δικαιώματα τουπαιδιού, που υιοθέτησε η Γενική Συνέλευση στις 20 Νοεμβρίου 1959 καιπου αναγνωρίσθηκε στην παγκόσμια Διακήρυξη για τα ανθρώπινα δικαιώματα,στο διεθνές Σύμφωνο για τα αστικά και πολιτικά δικαιώματα (ιδιαίτεραστο άρθρο 10) και στο καταστατικό και στα αρμόδια όργανα τωνειδικευμένων οργανισμών και των διεθνών οργανώσεων που μεριμνούν γιατην ευημερία του παιδιού,
Έχοντας υπόψη ότι, όπως αναφέρεται στη Διακήρυξη των δικαιωμάτων τουπαιδιού, το παιδί, λόγω της φυσικής και διανοητικής του ανωριμότητας,χρειάζεται ειδική προστασία και μέριμνα, συμπεριλαμβανομένης και τηςνομικής προστασίας, τόσο πριν όσο και μετάτη γέννησή του,
Υπενθυμίζοντας τις διατάξεις της Διακήρυξης για τις νομικές καικοινωνικές αρχές σχετικά με την προστασία και την ευημερία των παιδιών,ειδικά όσον αφορά την υιοθεσία και την τοποθέτηση σε ανάδοχεςοικογένειες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, τις διατάξεις του συνόλουτων ελαχίστων κανόνων των Ηνωμένων Εθνών για τη διοίκηση τηςδικαιοσύνης για ανήλικους (Κανόνες του Πεκίνου), και της Διακήρυξης γιατην προστασία των γυναικών και των παιδιών σε περίοδο επείγουσαςανάγκης και ένοπλης σύρραξης,
Αναγνωρίζοντας ότι σε όλες τις χώρες του κόσμου υπάρχουν παιδιά πουζουν κάτω από ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, και ότι είναι αναγκαίο ναδοθεί στα παιδιά αυτά ιδιαίτερη προσοχή,
Λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη σημασία των πολιτιστικών παραδόσεων καιαξιών κάθε λαού για την προστασία και την αρμονική ανάπτυξη τουπαιδιού,
Αναγνωρίζοντας τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας για τη βελτίωσητων συνθηκών ζωής των παιδιών σε όλες τις χώρες, και ιδιαίτερα στις υπόανάπτυξη χώρες,
Συμφώνησαν τα εξής:
ΜΕΡΟΣ Ι
Άρθρο 1
Για τους σκοπούς της παρούσας Σύμβασης, θεωρείται παιδί κάθεανθρώπινο ον μικρότερο των δεκαοκτώ ετών, εκτός εάν η ενηλικίωσηεπέρχεται νωρίτερα, σύμφωνα με την ισχύουσα για το παιδί νομοθεσία.
Άρθρο 2
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη υποχρεούνται να σέβονται τα δικαιώματα, πουαναφέρονται στην παρούσα Σύμβαση και να τα εγγυώνται σε κάθε παιδί πουυπάγεται στη δικαιοδοσία τους, χωρίς καμία διάκριση φυλής, χρώματος,φύλου, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων του παιδιούή των γονέων του ή των νόμιμων εκπροσώπων του ή της εθνικής,εθνικιστικής ή κοινωνικής καταγωγής τους, της περιουσιακής τουςκατάστασης, της ανικανότητάς τους, της γέννησής τους ή οποιασδήποτεάλλης κατάστασης.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε ναπροστατεύεται αποτελεσματικά το παιδί έναντι κάθε μορφής διάκρισης ήκύρωσης, βασισμένης στη νομική κατάσταση, στις δραστηριότητες, στιςεκφρασμένες απόψεις ή στις πεποιθήσεις των γονιών του, των νόμιμωνεκπροσώπων του ή των μελών της οικογένειάς του.
Άρθρο 3
1. Σε όλες τις αποφάσεις που αφορούν τα παιδιά, είτε αυτέςλαμβάνονται από δημόσιους ή ιδιωτικούς οργανισμούς κοινωνικήςπροστασίας, είτε από τα δικαστήρια, τις διοικητικές αρχές ή από τανομοθετικά όργανα, πρέπει να λαμβάνεται πρωτίστως υπόψη το συμφέρον τουπαιδιού.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη υποχρεούνται να εξασφαλίζουν στο παιδί τηναναγκαία για την ευημερία του προστασία και φροντίδα, λαμβάνοντας υπόψητα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των γονέων του, των επιτρόπων του ήτων άλλων προσώπων που είναι νόμιμα υπεύθυνοι γι` αυτό, και παίρνουνγια το σκοπό αυτόν όλα τα κατάλληλα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα.
3. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη μεριμνούν ώστε η λειτουργία των οργανισμών,των υπηρεσιών και των ιδρυμάτων που αναλαμβάνουν παιδιά και που είναιυπεύθυνα για την προστασία τους να είναι σύμφωνη με τους κανόνες πουέχουν θεσπιστεί από τις αρμόδιες αρχές, ιδιαίτερα στον τομέα τηςασφάλειας και της υγείας και σε ό,τι αφορά τον αριθμό και τηναρμοδιότητα του προσωπικού τους, καθώς και την ύπαρξη μιας κατάλληληςεποπτείας.
Άρθρο 4
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη υποχρεούνται να παίρνουν όλα τα νομοθετικά,διοικητικά και άλλα μέτρα που είναι αναγκαία για την εφαρμογή τωναναγνωρισμένων στην παρούσα Σύμβαση δικαιωμάτων. Στην περίπτωση τωνοικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων, παίρνουν τα μέτρααυτά μέσα στα όρια των πόρων που διαθέτουν και, όπου είναι αναγκαίο,μέσα στα πλαίσια της διεθνούς συνεργασίας.
Άρθρο 5
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται την ευθύνη, το δικαίωμα και το καθήκονπου έχουν οι γονείς ή, κατά περίπτωση, τα μέλη της διευρυμένηςοικογένειας ή της κοινότητας, όπως προβλέπεται από τα τοπικά έθιμα, οιεπίτροποι ή άλλα πρόσωπα που έχουν νόμιμα την ευθύνη για το παιδί, νατου παράσχουν, κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στην ανάπτυξη τωνικανοτήτων του, τον προσανατολισμό και τις κατάλληλες συμβουλές για τηνάσκηση των δικαιωμάτων που του αναγνωρίζει η παρούσα Σύμβαση.
Άρθρο 6
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν ότι κάθε παιδί έχει εγγενέςδικαίωμα στη ζωή.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη μέρη εξασφαλίζουν, στο μέτρο του δυνατού,την επιβίωση και την ανάπτυξη του παιδιού.
Άρθρο 7
1. Το παιδί εγγράφεται στο ληξιαρχείο αμέσως μετά τη γέννηση του καιέχει από εκείνη τη στιγμή το δικαίωμα ονόματος, το δικαίωμα νααποκτήσει ιθαγένεια και, στο μέτρο του δυνατού, το δικαίωμα να γνωρίζειτους γονείς του και να ανατραφεί από αυτούς.
2. Τα Συμβαλλόμενα κράτη μεριμνούν για τη θέση σε εφαρμογή αυτών τωνδικαιωμάτων, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία τους και με τιςυποχρεώσεις που τους επιβάλλουν οι ισχύουσες σ` αυτό το πεδίο διεθνείςσυνθήκες, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις κατά τις οποίες, ελλείψει αυτών,το παιδί θα ήταν άπατρις.
Άρθρο 8
1. Τα Συμβαλλόμενα κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να σέβονται τοδικαίωμα του παιδιού για διατήρηση της ταυτότητάς του,συμπεριλαμβανομένων της ιθαγένειάς του, του ονόματός του και τωνοικογενειακών σχέσεών του, όπως αυτά αναγνωρίζονται από το νόμο, χωρίςπαράνομη ανάμιξη.
2. Εάν ένα παιδί στερείται παράνομα ορισμένα ή όλα τα στοιχεία πουσυνιστούν την ταυτότητά του, τα Συμβαλλόμενα Κράτη οφείλουν να τουπαράσχουν κατάλληλη υποστήριξη και προστασία, ώστε η ταυτότητά του νααποκατασταθεί το συντομότερο δυνατόν.
Άρθρο 9
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη μεριμνούν ώστε το παιδί να μην αποχωρίζεταιαπό τους γονείς του, παρά τη θέλησή τους, εκτός εάν οι αρμόδιες αρχέςαποφασίσουν, με την επιφύλαξη δικαστικής αναθεώρησης και σύμφωνα μετους εφαρμοζόμενους νόμους και διαδικασίες, ότι ο χωρισμός αυτός είναιαναγκαίος για το συμφέρον του παιδιού. Μια τέτοια απόφαση μπορεί ναείναι αναγκαία σε ειδικές περιπτώσεις, για παράδειγμα όταν οι γονείςκακομεταχειρίζονται ή παραμελούν το παιδί, ή όταν ζουν χωριστά καιπρέπει να ληφθεί απόφαση σχετικά με τον τόπο διαμονής του παιδιού.
2. Σε όλες τις περιπτώσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 1 τουπαρόντος άρθρου, όλο τα ενδιαφερόμενα μέρη πρέπει να έχουν τηδυνατότητα να συμμετέχουν στις διαδικασίες και να γνωστοποιούν τιςαπόψεις τους.
3. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται το δικαίωμα του παιδιού που ζειχωριστά από τους δύο γονείς του ή από τον έναν από αυτούς να διατηρείκανονικά προσωπικές σχέσεις και να έχει άμεση επαφή με τους δύο γονείςτου, εκτός εάν αυτό είναι αντίθετο με το συμφέρον του παιδιού.
4. `Όταν ο χωρισμός είναι αποτέλεσμα μέτρων που έχει πάρει έναΣυμβαλλόμενο Κράτος, όπως η κράτηση, η φυλάκιση, η εξορία, η απέλαση ήο θάνατος (συμπεριλαμβανομένου του θανάτου από οποιαδήποτε αιτία, οοποίος επήλθε κατά το χρόνο κράτησης) των δύο γονέων ή του ενός απόαυτούς ή του παιδιού το Συμβαλλόμενο Κράτος δίνει, μετά από αίτηση,στους γονείς, στο παιδί ή, εάν χρειαστεί, σε ένα άλλο μέλος τηςοικογένειας τις ουσιώδεις πληροφορίες σχετικά με τον τόπο όπουβρίσκονται το απόν μέλος ή τα απόντα μέλη της οικογένειας, εκτός εάν ηαποκάλυψη των πληροφοριών αυτών θα είναι επιζήμια για την ευημερία τουπαιδιού. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη φροντίζουν εξάλλου ώστε η υποβολή ενόςτέτοιου αιτήματος να μην επισύρει δυσμενείς συνέπειες για τοενδιαφερόμενο ή τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα.
Άρθρο 10
1. Σύμφωνα με την υποχρέωση των Συμβαλλόμενων Κρατών δυνάμει τηςπαραγράφου 1 του άρθρου 9, κάθε αίτηση από ένα παιδί ή από τους γονείςτου για την είσοδο σε ένα Συμβαλλόμενο Κράτος ή την έξοδο από αυτό μεσκοπό την οικογενειακή επανένωση αντιμετωπίζεται από ταΣυμβαλλόμεναΚράτη με θετικό πνεύμα, ανθρωπισμό και ταχύτητα. Τα Συμβαλλόμενα Κράτηφροντίζουν επιπλέον ώστε η υποβολή μιας τέτοιας αίτησης να μην επισύρειδυσμενείς συνέπειες για τον αιτούντα ή για τα μέλη της οικογένειάς του.
2. Το παιδί του οποίου οι γονείς διαμένουν σε διαφορετικά κράτη έχειτο δικαίωμα να διατηρεί, εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων, προσωπικέςσχέσεις και τακτική άμεση επαφή με τους δύο γονείς του. Για το σκοπόαυτόν και σύμφωνα με την υποχρέωση που βαρύνει τα Συμβαλλόμενα Κράτηδυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 9, τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονταιτο δικαίωμα που έχουν το παιδί και οι γονείς του να εγκαταλείψουνοποιαδήποτε χώρα, συμπεριλαμβανομένης της χώρας αυτού του ίδιου τουΣυμβαλλόμενου Κράτους και να επιστρέψουν στη δική τους χώρα. Τοδικαίωμα εγκατάλειψης οποιασδήποτε χώρας μπορεί να αποτελέσειαντικείμενο μόνο των περιορισμών που ορίζει ο νόμος και που είναιαναγκαίοι για την προστασία της εθνικής ασφάλειας, της δημόσιας τάξης,της δημόσιας υγείας και των δημόσιων ηθών, ή των δικαιωμάτων και τωνελευθεριών των άλλων, και που είναι συμβατοί με τα υπόλοιπα δικαιώματαπου αναγνωρίζονται στην παρούσα Σύμβαση.
Άρθρο 11
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν μέτρα εναντίον των αθέμιτωνμετακινήσεων παιδιών στο εξωτερικό και εναντίον της μη επανόδου τους.
2. Για το σκοπό αυτόν, τα Συμβαλλόμενα Κράτη ευνοούν τη σύναψηδιμερών ή πολυμερών συμφωνιών ή την προσχώρηση στις ήδη υπάρχουσεςσυμφωνίες.
Άρθρο 12
1. Τα Συμβαλλόμενα κράτη εγγυώνται στο παιδί που έχει ικανότηταδιάκρισης το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης της γνώμης του σχετικά μεοποιοδήποτε θέμα που το αφορά, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις τουπαιδιού ανάλογα με την ηλικία του και με το βαθμό ωριμότητάς του.
2. Για το σκοπό αυτόν θα πρέπει ιδίως να δίνεται στο παιδί ηδυνατότητα να ακούγεται σε οποιαδήποτε διοικητική ή δικαστικήδιαδικασία που το αφορά, είτε άμεσα είτε μέσω ενός εκπροσώπου ή ενόςαρμόδιου οργανισμού, κατά τρόπο συμβατό με τους διαδικαστικούς κανόνεςτης εθνικής νομοθεσίας.
Άρθρο 13
1. Το παιδί έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης. Το δικαίωμααυτά περιλαμβάνει την ελευθερία αναζήτησης, λήψης και διάδοσηςπληροφοριών και ιδεών οποιουδήποτε είδους, ανεξαρτήτως συνόρων, υπόμορφή προφορική, γραπτή ή τυπωμένη, ή καλλιτεχνική ή με οποιοδήποτεάλλο μέσο της επιλογής του.
2. Η άσκηση του δικαιώματος αυτού μπορεί να αποτελέσει αντικείμενομόνο των περιορισμών που ορίζονται από το νόμο και που είναι αναγκαίοι:
α) Για το σεβασμό των δικαιωμάτων και της υπόληψης των άλλων ή
β) Για τη διαφύλαξη της εθνικής ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, τηςδημόσιας υγείας και των δημόσιων ηθών.
Άρθρο 14
1. Τα Συμβαλλόμενα κράτη σέβονται το δικαίωμα του παιδιού γιαελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται το δικαίωμα και το καθήκον τωνγονέων ή, κατά περίπτωση, των νόμιμων εκπροσώπων του παιδιού, να τοκαθοδηγούν στην άσκηση του παραπάνω δικαιώματος κατά τρόπο που ναανταποκρίνεται στην ανάπτυξη των ικανοτήτων του.
3. Η ελευθερία της δήλωσης της θρησκείας του ή των πεποιθήσεών τουμπορεί να υπόκειται μόνο στους περιορισμούς που ορίζονται από το νόμοκαι που είναι αναγκαίοι για τη διαφύλαξη της δημόσιας ασφάλειας, τηςδημόσιας τάξης, της δημόσιας υγείας και των δημόσιων ηθών, ή τωνελευθεριών και των θεμελιωδών δικαιωμάτων των άλλων.
Άρθρο 15
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν τα δικαιώματα του παιδιού στηνελευθερία του να συνεταιρίζεται και του να συνέρχεται ειρηνικά.
2. Δεν τίθενται περιορισμοί για την άσκηση των δικαιωμάτων αυτών,εκτός από αυτούς που ορίζει ο νόμος και που είναι αναγκαίοι σε μιαδημοκρατική κοινωνία, προς το συμφέρον της εθνικής ασφάλειας, τηςδημόσιας ασφάλειας ή της δημόσιας τάξης ή για την προστασία της δημόσιαςυγείας ή των δημόσιων ηθών, ή των δικαιωμάτων και των ελευθεριών τωνάλλων.
Άρθρο 16
1. Κανένα παιδί δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο αυθαίρετης ήπαράνομης επέμβασης στην ιδιωτική του ζωή, στην οικογένειά του, στηνκατοικία του ή στην αλληλογραφία του, ούτε πανομων προσβολών της τιμήςκαι της υπόληψής του.
2. Το παιδί δικαιούται να προστατεύεται από το νόμο έναντι τέτοιωνεπεμβάσεων ή προσβολών.
Άρθρο 17
Τα Συμβαλλόμενα κράτη αναγνωρίζουν τη σημασία του έργου που επιτελούντα μέσα μαζικής ενημέρωσης και φροντίζουν ώστε το παιδί να έχειπρόσβαση σε ενημέρωση και σε υλικό, που προέρχονται από διάφορεςεθνικές και διεθνείς πηγές, ιδίως σ` αυτά που αποσκοπούν στην προαγωγήτης κοινωνικής, πνευματικής και ηθικής ευημερίας του, καθώς και τηςσωματικής και πνευματικής υγείας του. Για το σκοπό αυτόν, ταΣυμβαλλόμενα Κράτη:
α) Ενθαρρύνουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στη διάδοση πληροφοριών καιυλικού που παρουσιάζουν κοινωνική και πολιτιστική χρησιμότητα για τοπαιδί και που είναι σύμφωνα με το πνεύμα του άρθρου 29.
β) Ενθαρρύνουν τη διεθνή συνεργασία για την παραγωγή, ανταλλαγή καιδιάδοση πληροφοριών και υλικού αυτού του τύπου, που προέρχονται απόδιάφορες πολιτιστικές, εθνικές και διεθνείς πηγές.
γ) Ενθαρρύνουν την παραγωγή και τη διάδοση παιδικών βιβλίων.
δ) Ενθαρρύνουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να λαμβάνουν ιδιαίτεραυπόψη τους τις γλωσσολογικές ανάγκες των αυτόχθονων παιδιών ή τωνπαιδιών που ανήκουν σε μια μειονότητα.
ε) Ευνοούν την επεξεργασία κατάλληλων κατευθυντήριων αρχών που ναπροορίζονται για την προστασία του παιδιού από την ενημέρωση και τουλικό που βλάπτουν την ευημερία του, λαμβάνοντας υπόψη τις διατάξειςτων άρθρων 13 και 18.
Άρθρο 18
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για τηνεξασφάλιση της αναγνώρισης της αρχής, σύμφωνα με την οποία και οι δύογονείς είναι από κοινού υπεύθυνοι για την ανατροφή του παιδιού και τηνανάπτυξή του. Η ευθύνη για την ανατροφή του παιδιού και για τηνανάπτυξή του ανήκει κατά κύριο λόγο στους γονείς ή, κατά περίπτωση,στους νόμιμους εκπροσώπους του. Το συμφέρον του παιδιού πρέπει νααποτελεί τη βασική τους μέριμνα.
2. Για την εγγύηση και την προώθηση των δικαιωμάτων που εκφράζονταιστην παρούσα Σύμβαση, τα Συμβαλλόμενα Κράτη παρέχουν την κατάλληληβοήθεια στους γονείς και στους νόμιμους εκπροσώπους του παιδιού, κατάτην εκτέλεση των καθηκόντων τους για την ανατροφή του παιδιού, καιεξασφαλίζουν τη δημιουργία οργανισμών, ιδρυμάτων και υπηρεσιώνεπιφορτισμένων να μεριμνούν για την ευημερία των παιδιών.
3. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένουνα εξασφαλίσουν στα παιδιά των οποίων οι γονείς εργάζονται το δικαίωμανα επωφελούνται από τις υπηρεσίες και τα ιδρύματα φύλαξης παιδιών,εφόσον τα παιδιά πληρούν τους απαιτούμενους όρους.
Άρθρο 19
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα νομοθετικά,διοικητικά, κοινωνικά και εκπαιδευτικά μέτρα, προκειμένου ναπροστατεύσουν το παιδί από κάθε μορφή βίας, προσβολής ή βιαιοπραγιώνσωματικών ή πνευματικών, εγκατάλειψης ή παραμέλησης, κακής μεταχείρισηςή εκμετάλλευσης, συμπεριλαμβανόμενης της σεξουαλικής βίας, κατά τοχρόνο που βρίσκεται υπό την επιμέλεια των γονέων του ή του ενός απότους δύο, του ή των νόμιμων εκπροσώπων του ή οποιουδήποτε άλλουπροσώπου στο οποίο το έχουν εμπιστευθεί.
2. Αυτά τα προστατευτικά μέτρα θα πρέπει να περιλαμβάνουν, όπουχρειάζεται, αποτελεσματικές διαδικασίες για την εκπόνηση κοινωνικώνπρογραμμάτων, που θα αποσκοπούν στην παροχή της απαραίτητης υποστήριξηςστο παιδί και σε αυτούς οι οποίοι έχουν την επιμέλειά του, καθώς καιγια άλλες μορφές πρόνοιας και για το χαρακτηρισμό, την αναφορά, τηνπαραπομπή, την ανάκριση, την περίθαλψη και την παρακολούθηση τηςεξέλιξής τους στις περιπτώσεις κακής μεταχείρισης του παιδιού πουπεριγράφονται πιο πάνω, και, όπου χρειάζεται, για διαδικασίεςδικαστικής παρέμβασης.
Άρθρο 20
1. Κάθε παιδί που στερείται προσωρινά ή οριστικά το οικογενειακό τουπεριβάλλον ή το οποίο για το δικό του συμφέρον δεν είναι δυνατόν ναπαραμείνει στο περιβάλλον αυτό δικαιούται ειδική προστασία και βοήθειαεκ μέρους του Κράτους.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη προβλέπουν γι’ αυτό το παιδί μια εναλλακτικήεπιμέλεια, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία τους.
3. Αυτή η επιμέλεια μπορεί να έχει, μεταξύ άλλων, τη μορφή τηςτοποθέτησης σε μία οικογένεια, της ΚΑFALAH του ισλαμικού δικαίου, τηςυιοθεσίας ή, σε περίπτωση ανάγκης, της τοποθέτησης σε ένα κατάλληλο γιατην περίσταση ίδρυμα για παιδιά. Κατά την επιλογή ανάμεσα σ αυτές τιςλύσεις, λαμβάνεται δεόντως υπόψη η ανάγκη μιας συνέχειας στηνεκπαίδευση του παιδιού, καθώς και η εθνική, θρησκευτική, πολιτιστικήκαι γλωσσολογική καταγωγή του.
Άρθρο 21
Τα Συμβαλλόμενα κράτη που αναγνωρίζουν και/ή επιτρέπουν την υιοθεσίαδιασφαλίζουν ότι εκείνο που λαμβάνεται πρωτίστως υπόψη στην προκειμένηπερίπτωση είναι το συμφέρον του παιδιού και:
α) Μεριμνούν ώστε η υιοθεσία ενός παιδιού να μην επιτρέπεται παράμόνο από τις αρμόδιες αρχές, οι οποίες αποφαίνονται, σύμφωνα με το νόμοκαι με τις εφαρμοζόμενες διαδικασίες και επι τη βάσει όλων τωναξιόπιστων σχετικών πληροφοριών, εάν η υιοθεσία είναι δυνατή εν όψειτης κατάστασης του παιδιού σε σχέση με τον πατέρα και τη μητέρα του,τους συγγενείς του και τους νόμιμους εκπροσώπους του και εάν, εφόσοναυτό απαιτείται, τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα έδωσαν τη συναίνεσή τους γιατην υιοθεσία, έχοντας γνώση των πραγμάτων και μετά από την αναγκαίαπαροχή συμβουλών.
β) Αναγνωρίζουν ότι η υιοθεσία στο εξωτερικό μπορεί να αντιμετωπισθείως ένα άλλο μέσο εξασφάλισης στο παιδί της αναγκαίας φροντίδας, εάναυτό δεν μπορεί να τοποθετηθεί σε μία ανάδοχη ή σε μία υιοθετούσαοικογένεια ή να ανατραφεί σωστά στη χώρα της καταγωγής του.
γ) Μεριμνούν ώστε, σε περίπτωση υιοθεσίας στο εξωτερικό, το παιδί νααπολαμβάνει των ίδιων προστατευτικών μέτρων και προδιαγραφών με εκείναπου υπάρχουν στην περίπτωση εθνικής υιοθεσίας.
δ) Παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίσουν ότι, σεπερίπτωση διακρατικής υιοθεσίας, η τοποθέτηση του παιδιού δεν απολήγεισε ανάρμοστο υλικό όφελος για τα πρόσωπα που είναι αναμιγμένα σ` αυτή.
ε) Προωθούν τους αντικειμενικούς σκοπούς του παρόντος άρθρου με τησύναψη διμερών ή πολυμερών διακανονισμών ή συμφωνιών, ανάλογα με τηνπερίπτωση, και προσπαθούν, μέσα σ αυτά τα πλαίσια, να επιτύχουν οιτοποθετήσεις παιδιών στο εξωτερικό να πραγματοποιούνται από αρμόδιεςαρχές ή αρμόδια όργανα.
Άρθρο 22
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου έναπαιδί, το οποίο επιζητεί να αποκτήσει το νομικό καθεστώς του πρόσφυγα ήπου θεωρείται πρόσφυγας δυνάμει των κανόνων και των διαδικασιών τουισχύοντος διεθνούς ή εθνικού δικαίου, είτε αυτό είναι μόνο είτεσυνοδεύεται από τους γονείς του ή από οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο, ναχαίρει της κατάλληλης προστασίας και ανθρωπιστικής βοήθειας, που θα τουεπιτρέψουν να απολαμβάνει τα δικαιώματα που του αναγνωρίζουν η παρούσαΣύμβαση και τα άλλα διεθνή όργανα τα σχετικά με τα δικαιώματα τουανθρώπου ή ανθρωπιστικού χαρακτήρα, στα οποία μετέχουν τα εν λόγωΚράτη.
2. Για το σκοπό αυτόν τα Συμβαλλόμενα Κράτη συνεργάζονται, όπως αυτάτο κρίνουν αναγκαίο, σε όλες τις προσπάθειες που γίνονται από τονΟργανισμό των Ηνωμένων Εθνών και τους άλλους αρμόδιους διακυβερνητικούςή μη κυβερνητικούς οργανισμούς που συνεργάζονται με τον Οργανισμό τωνΗνωμένων Εθνών, προκειμένου να προστατεύσουν και να βοηθήσουν τα παιδιάπου βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση, και προκειμένου να αναζητήσουντους γονείς ή άλλα μέλη της οικογένειας κάθε παιδιού πρόσφυγα και γιανα συλλέξουν πληροφορίες αναγκαίες για τηνεπανένωση του παιδιού μετην οικογένειά του. Σε περίπτωση που ούτε ο πατέρας ούτε η μητέρα ούτεκανένα άλλο μέλος της οικογένειας είναι δυνατόν να ανευρεθεί, το παιδίέχει δικαίωμα να τύχει της ίδιας προστασίας που παρέχεται σεοποιοδήποτε άλλο παιδί στερημένο οριστικά ή προσωρινά του οικογενειακούτου περιβάλλοντος για οποιονδήποτε λόγο, σύμφωνα με τις αρχές τηςπαρούσας Σύμβασης.
Άρθρο 23
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν ότι τα πνευματικώς ή σωματικώςανάπηρα παιδιά πρέπει να διάγουν πλήρη και αξιοπρεπή ζωή, σε συνθήκεςοι οποίες εγγυώνται την αξιοπρέπειά τους, ευνοούν την αυτονομία τουςκαι διευκολύνουν την ενεργό συμμετοχή τους στη ζωή του συνόλου.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα των ανάπηρωνπαιδιών να τυγχάνουν ειδικής φροντίδας και ενθαρρύνουν καιεξασφαλίζουν, στο μέτρο των διαθέσιμων πόρων, την παροχή, μετά απόαίτηση, στα ανάπηρα παιδιά που πληρούν τους απαιτούμενους όρους και σεαυτούς που τα έχουν αναλάβει, μιας βοήθειας προσαρμοσμένης στηνκατάσταση του παιδιού και στις περιστάσεις των γονέων του ή αυτών στουςοποίους τα έχουν εμπιστευθεί.
3. Εν όψει των ειδικών αναγκών των ανάπηρων παιδιών, η χορηγούμενησύμφωνα με την παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου βοήθεια παρέχεταιδωρεάν, εφόσον αυτό είναι δυνατό, κατόπιν υπολογισμού των οικονομικώνπόρων των γονέων τους και αυτών στους οποίους έχουν εμπιστευθεί τοπαιδί, και σχεδιάζεται κατά τέτοιον τρόπο ώστε τα ανάπηρα παιδιά ναέχουν αποκλειστική πρόσβαση στην εκπαίδευση, στην επιμόρφωση, στηνπερίθαλψη, στην αποκατάσταση αναπήρων, στην επαγγελματική εκπαίδευσηκαι στις ψυχαγωγικές δραστηριότητες, έτσι που να επιτυγχάνεται η όσο τοδυνατόν πληρέστερη κοινωνική ένταξη και προσωπική τους ανάπτυξη,συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής και πνευματικής τους εξέλιξης.
4. Μέσα σε πνεύμα διεθνούς συνεργασίας, τα Συμβαλλόμενα Κράτηπροωθούν την ανταλλαγή κατάλληλων πληροφοριών στον τομέα τηςπροληπτικής περίθαλψης και της ιατρικής, ψυχολογικής και λειτουργικήςθεραπείας των ανάπηρων παιδιών, συμπεριλαμβανομένης της διάδοσης καιτης πρόσβασης στις πληροφορίες που αφορούν τις μεθόδους αποκατάστασηςαναπήρων και τις υπηρεσίες επαγγελματικής κατάρτισης, με σκοπό ναεπιτραπεί στα Συμβαλλόμενα Κράτη να βελτιώσουν τις δυνατότητες και τιςαρμοδιότητές τους και να διευρύνουν την πείρα τους σε αυτούς τουςτομείς. Σ` αυτό το πεδίο λαμβάνονται ιδιαίτερα υπόψη οι ανάγκες των υπόανάπτυξη χωρών.
Άρθρο 24
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα του παιδιού νααπολαμβάνει το καλύτερο δυνατόν επίπεδο υγείας και να επωφελείται απότις υπηρεσίες ιατρικής θεραπείας και αποκατάστασης αναπήρων. ΤαΣυμβαλλόμενα Κράτη επιδιώκουν να διασφαλίσουν το ότι κανένα παιδί δενθα στερείται το δικαίωμα πρόσβασης στις υπηρεσίες αυτές.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη επιδιώκουν να εξασφαλίσουν την πλήρηεφαρμογή του παραπάνω δικαιώματος και ιδιαίτερα παίρνουν τα κατάλληλαμέτρα για:
α) Να μειώσουν τη βρεφική και παιδική θνησιμότητα.
β) Να εξασφαλίσουν σε κάθε παιδί την απαραίτητη ιατρική αντίληψη καιπερίθαλψη δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη της στοιχειώδους περίθαλψης.
γ) Να αγωνιστούν κατά της ασθένειας και της κακής διατροφής και μέσαστα πλαίσια της στοιχειώδους περίθαλψης, με την εφαρμογή – ανάμεσα σταάλλα- της ήδη διαθέσιμης τεχνολογίας και με την παροχή θρεπτικώντροφών και καθαρού πόσιμου νερού, λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους τηςμόλυνσης του φυσικού περιβάλλοντος.
δ) Να εξασφαλίσουν στις μητέρες κατάλληλη περίθαλψη πριν και μετάαπό τον τοκετό.
ε) Να μπορούν όλες οι ομάδες της κοινωνίας, ιδιαίτερα οι γονείς καιτα παιδιά, να ενημερώνονται για τα θέματα της υγείας και της διατροφήςτου παιδιού, για τα πλεονεκτήματα του φυσικού θηλασμού, την υγιεινή καιτην καθαριότητα του περιβάλλοντος και την πρόληψη τωνατυχημάτων και ναβρίσκουν υποστήριξη στη χρήση των παραπάνω βασικών γνώσεων.
στ) Να αναπτύξουν την προληπτική ιατρική φροντίδα, την καθοδήγηση τωνγονέων και την εκπαίδευση και τις υπηρεσίες του οικογενειακούπρογραμματισμού.
3. Τα Συμβαλλόμενα κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα και αποτελεσματικάμέτρα για να καταργηθούν οι παραδοσιακές πρακτικές που βλάπτουν τηνυγεία των παιδιών.
4. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να προωθήσουν καινα ενθαρρύνουν τη διεθνή συνεργασία, ώστε να επιτύχουν σταδιακά τηνπλήρη πραγματοποίηση του δικαιώματος που αναγνωρίζεται στο παρόν άρθρο.Εν όψει αυτού, λαμβάνονται ιδιαίτερα υπόψη οι ανάγκες των υπό ανάπτυξηχωρών.
Άρθρο 25
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν στο παιδί, που τοποθετήθηκε απότις αρμόδιες αρχές σε μία οικογένεια, με σκοπό την παροχή φροντίδας,προστασίας ή θεραπείας της σωματικής ή πνευματικής του υγείας, τοδικαίωμα σε μια περιοδική αναθεώρηση της παραπάνω θεραπείας και κάθεάλλης περίστασης σχετικής με την τοποθέτησή του.
Άρθρο 26
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν σε κάθε παιδί το δικαίωμα ναεπωφελείται από την κοινωνική πρόνοια, συμπεριλαμβανομένων τωνκοινωνικών ασφαλίσεων, και παίρνουν τα απαραίτητα μέτρα για ναεξασφαλίσουν την πλήρη πραγματοποίηση του δικαιώματος αυτού, σύμφωνα μετην εθνική νομοθεσία τους.
2. Τα ωφελήματα, όπου είναι αναγκαία, πρέπει να δίνονται, αφούληφθούν υπόψη οι πόροι και η κατάσταση του παιδιού και των προσώπων πουέχουν αναλάβει την ευθύνη της συντήρησής του, καθώς και κάθε άλληεκτίμηση σχετιζόμενη με την αίτηση παροχής ωφελημάτων που γίνεται απότο παιδί ή για λογαριασμό του.
Άρθρο 27
1. Τα Συμβαλλόμενα κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα κάθε παιδιού γιαένα κατάλληλο επίπεδο ζωής που να επιτρέπει τη σωματική, πνευματική,ψυχική, ηθική και κοινωνική ανάπτυξή του.
2. Στους γονείς ή στα άλλα πρόσωπα που έχουν αναλάβει το παιδί ανήκεικατά κύριο λόγο η ευθύνη της εξασφάλισης, μέσα στα όρια των δυνατοτήτωντους και των οικονομικών μέσων τους, των απαραίτητων για την ανάπτυξητου παιδιού συνθηκών ζωής.
3. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη υιοθετούν τα κατάλληλα μέτρα, σύμφωνα με τιςεθνικές τους συνθήκες και στο μέτρο των δυνατοτήτων τους, για ναβοηθήσουν τους γονείς και τα άλλα πρόσωπα που είναι υπεύθυνα για τοπαιδί, να εφαρμόσουν το δικαίωμα αυτό και προσφέρουν σε περίπτωσηανάγκης, υλική βοήθεια και προγράμματα υποστήριξης, κυρίως σε σχέση μετη διατροφή, το ρουχισμό και την κατοικία.4. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για ναεξασφαλίσουν την είσπραξη της διατροφής του παιδιού από τους γονείς τουή από τα άλλα πρόσωπα που έχουν την οικονομική ευθύνη γι` αυτό, είτεεντός της επικράτειας είτε στο εξωτερικό. Ειδικά στην περίπτωση που τοπρόσωπο το οποίο έχει την οικονομική ευθύνη για το παιδί ζει σε έναΚράτος διαφορετικό από εκείνο του παιδιού, τα Συμβαλλόμενα Κράτηευνοούν την προσχώρηση σε διεθνείς συμφωνίες ή τη σύναψη τέτοιωνσυμφωνιών, καθώς και την υιοθέτηση κάθε άλλης κατάλληλης ρύθμισης.
Άρθρο 28
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα του παιδιού στηνεκπαίδευση και ιδιαίτερα, για να επιτευχθεί η άσκηση του δικαιώματοςαυτού προοδευτικά και στη βάση της ισότητας των ευκαιριών:
α) Καθιστούν τη στοιχειώδη εκπαίδευση υποχρεωτική και δωρεάν γιαόλους.
β) Ενθαρρύνουν την ανάπτυξη διαφόρων μορφών δευτεροβάθμιαςεκπαίδευσης, τόσο γενικής όσο και επαγγελματικής, τις καθιστούνανοιχτές και προσιτές σε κάθε παιδί, και παίρνουν κατάλληλα μέτρα, όπωςη θέσπιση της δωρεάν εκπαίδευσης και της προσφοράς χρηματικής βοήθειαςσε περίπτωση ανάγκης.
γ) Εξασφαλίζουν σε όλους την πρόσβαση στην ανώτατη παιδεία με όλα τακατάλληλα μέσα, σε συνάρτηση με τις ικανότητες του καθενός.
δ) Καθιστούν ανοιχτές και προσιτές σε κάθε παιδί τη σχολική και τηνεπαγγελματική ενημέρωση και τον προσανατολισμό.
ε) Παίρνουν μέτρα για να ενθαρρύνουν την τακτική σχολική φοίτηση καιτη μείωση του ποσοστού εγκατάλειψης των σχολικών σπουδών.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για τηνεφαρμογή της σχολικής πειθαρχίας με τρόπο που να ταιριάζει στηναξιοπρέπεια του παιδιού ως ανθρώπινου όντος, και σύμφωνα με την παρούσαΣύμβαση.
3. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη προάγουν και ενθαρρύνουν τη διεθνήσυνεργασία στον τομέα της παιδείας, με σκοπό να συμβάλλουν κυρίως στηνεξάλειψη της άγνοιας και του αναλφαβητισμού στον κόσμο και ναδιευκολύνουν την πρόσβαση στις επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις καιστις σύγχρονες εκπαιδευτικές μεθόδους. Για το σκοπό αυτόν, λαμβάνονταιιδιαίτερα υπόψη οι ανάγκες των υπό ανάπτυξη χωρών.
Άρθρο 29
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη συμφωνούν ότι η εκπαίδευση του παιδιούπρέπει να αποσκοπεί:
α) Στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού και στην πληρέστερηδυνατή ανάπτυξη των χαρισμάτων του και των σωματικών και πνευματικώνικανοτήτων του.
β) Στην ανάπτυξη του σεβασμού για τα δικαιώματα του ανθρώπου και τιςθεμελιώδεις ελευθερίες και για τις αρχές που καθιερώνονται στο Χάρτητων Ηνωμένων Εθνών.
γ) Στην ανάπτυξη του σεβασμού για τους γονείς του παιδιού, τηνταυτότητά του, τη γλώσσα του και τις πολιτιστικές του αξίες, καθώς καιτου σεβασμού του για τις εθνικές αξίες της χώρας στην οποία ζει, τηςχώρας από την οποία μπορεί να κατάγεται και για τους πολιτισμούς πουδιαφέρουν από το δικό του.
δ) Στην προετοιμασία του παιδιού για μία υπεύθυνη ζωή σε μια ελεύθερηκοινωνία μέσα σε πνεύμα κατανόησης. ειρήνης, ανοχής, ισότητας των φύλωνκαι φιλίας ανάμεσα σε όλους τους λαούς και τις εθνικιστικές, εθνικέςκαι θρησκευτικές ομάδες και στα πρόσωπα αυτόχθονης καταγωγής.
ε) Στην ανάπτυξη του σεβασμού για το φυσικό περιβάλλον.
2. Καμία διάταξη του παρόντος άρθρου ή του άρθρου 28 δεν μπορεί ναερμηνευτεί με τρόπο που να θίγει την ελευθερία των φυσικών ή νομικώνπροσώπων για τη δημιουργία και τη διεύθυνση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων,υπό τον όρο ότι θα τηρούνται οι εκφρασμένες στην παράγραφο 1 τουπαρόντος άρθρου αρχές και ότι η παρεχόμενη στα ιδρύματα αυτά εκπαίδευσηθα είναι σύμφωνη με τις ελάχιστες προδιαγραφές που θα έχει ορίσει τοΚράτος.
Άρθρο 30
Στα Κράτη όπου υπάρχουν εθνικές, θρησκευτικές ή γλωσσικές μειονότητεςή πρόσωπα αυτόχθονης καταγωγής, ένα παιδί αυτόχθονας ή που ανήκει σεμία από αυτές τις μειονότητες δεν μπορεί να στερηθεί το δικαίωμα ναέχει τη δική του πολιτιστική ζωή, να πρεσβεύει και να ασκεί τη δική τουθρησκεία ή να χρησιμοποιεί τη δική του γλώσσα από κοινού με τα άλλαμέλη της ομάδας του.
Άρθρο 31
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν στο παιδί το δικαίωμα στηνανάπαυση και στις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου, στην ενασχόλησημε ψυχαγωγικά παιχνίδια και δραστηριότητες που είναι κατάλληλες για τηνηλικία του και στην ελεύθερη συμμετοχή στην πολιτιστική καικαλλιτεχνική ζωή.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται και προάγουν το δικαίωμα τουπαιδιού να συμμετέχει πλήρως στην πολιτιστική και καλλιτεχνική ζωή καιενθαρρύνουν την προσφορά κατάλληλων και ίσων ευκαιριών γιαπολιτιστικές, καλλιτεχνικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες και γιαδραστηριότητες ελεύθερου χρόνου.
Άρθρο 32
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα του παιδιού ναπροστατεύεται από την οικονομική εκμετάλλευση και από την εκτέλεσηοποιασδήποτε εργασίας που ενέχει κινδύνους ή που μπορεί να εκθέσει σεκίνδυνο την εκπαίδευσή του ή να βλάψει την υγεία του ή τη σωματική,πνευματική, ψυχική, ηθική ή κοινωνική ανάπτυξή του.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν νομοθετικά, διοικητικά, κοινωνικάκαι εκπαιδευτικά μέτρα για να εξασφαλίσουν την εφαρμογή του παρόντοςάρθρου. Για το σκοπό αυτόν, και λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικέςδιατάξεις των άλλων διεθνών οργάνων, τα Συμβαλλόμενα Κράτη ειδικότερα:
α) Ορίζουν ένα κατώτατο όριο ή κατώτατα όρια ηλικίας για την είσοδοστην επαγγελματική απασχόληση.
β) Προβλέπουν μία κατάλληλη ρύθμιση των ωραρίων και των συνθηκώνεργασίας.
γ) Προβλέπουν κατάλληλες ποινές και άλλες κυρώσεις, για ναεξασφαλίσουν την αποτελεσματική εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
Άρθρο 33
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα,συμπεριλαμβανομένων νομοθετικών, διοικητικών, κοινωνικών καιεκπαιδευτικών μέτρων, για να προστατεύσουν τα παιδιά από την παράνομηχρήση ναρκωτικών και ψυχότροπων ουσιών, όπως αυτές προσδιορίζονται στιςσχετικές διεθνείς συμβάσεις, και για να εμποδίσουν τη χρησιμοποίηση τωνπαιδιών στην παραγωγή και την παράνομη διακίνηση αυτών των ουσιών.
Άρθρο 34
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να προστατεύσουν τοπαιδί από κάθε μορφή σεξουαλικής εκμετάλλευσης και σεξουαλικής βίας.Για το σκοπό αυτόν, τα Κράτη, ειδικότερα, παίρνουν όλα τα κατάλληλαμέτρα σε εθνικό, διμερές και πολυμερές επίπεδο για να εμποδίσουν:
α) Την παρακίνηση ή τον εξαναγκασμό των παιδιών σε παράνομησεξουαλική δραστηριότητα.
β) Την εκμετάλλευση των παιδιών για πορνεία ή για άλλες παράνομεςσεξουαλικές δραστηριότητες.
γ) Την εκμετάλλευση των παιδιών για την παραγωγή θεαμάτων ή υλικούπορνογραφικού χαρακτήρα.
Άρθρο 35
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα σε εθνικό,διμερές και πολυμερές επίπεδο για να εμποδίσουν την απαγωγή, την πώλησηή το δουλεμπόριο παιδιών, για οποιονδήποτε σκοπό και με οποιαδήποτεμορφή.
Άρθρο 36
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη προστατεύουν το παιδί από κάθε άλλη μορφήεκμετάλλευσης επιβλαβή για οποιαδήποτε πλευρά της ευημερίας του.
Άρθρο 37
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη επαγρυπνούν ώστε:
α) Κανένα παιδί να μην υποβάλλεται σε βασανιστήρια ή σε άλλεςσκληρές, απάνθρωπες ή εξευτελιστικές τιμωρίες ή μεταχείριση. Θανατικήποινή ή ισόβια κάθειρξη χωρίς δυνατότητα απελευθέρωσης δεν πρέπει νααπαγγέλλονται για παραβάσεις, τις οποίες έχουν διαπράξει πρόσωπα κάτωτων δεκαοκτώ ετών.
β) Κανένα παιδί να μη στερείται την ελευθερία του κατά τρόπο παράνομοή αυθαίρετο. Η σύλληψη, κράτηση ή φυλάκιση ενός παιδιού πρέπει να είναισύμφωνη με το νόμο, να μην αποτελεί παρά ένα έσχατο μέτρο και να είναιτης μικρότερης δυνατής χρονικής διάρκειας.
γ) Κάθε παιδί που στερείται την ελευθερία να αντιμετωπίζεται μεανθρωπισμό και με τον οφειλόμενο στην αξιοπρέπεια του ανθρώπου σεβασμό,και κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της ηλικίας του.Ειδικότερα, κάθε παιδί που στερείται την ελευθερία θα χωρίζεται απότους ενήλικες, εκτός εάν θεωρηθεί ότι είναι προτιμότερο να μη γίνειαυτό για το συμφέρον του παιδιού, και έχει το δικαίωμα να διατηρήσειτην επαφή με την οικογένειά του δι` αλληλογραφίας και με επισκέψεις,εκτός εξαιρετικών περιστάσεων.
δ) Τα παιδιά που στερούνται την ελευθερία τους να έχουν το δικαίωμαγια ταχεία πρόσβαση σε νομική ή σε άλλη κατάλληλη συμπαράσταση, καθώςκαι το δικαίωμα να αμφισβητούν τη νομιμότητα της στέρησης τηςελευθερίας τους ενώπιον ενός δικαστηρίου ή μιας άλλης αρμόδιας,ανεξάρτητης και αμερόληπτης αρχής, και για τη λήψη μιας ταχείαςαπόφασης πάνω σ` αυτό το ζήτημα.
Άρθρο 38
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να σέβονται καινα διασφαλίζουν το σεβασμό στους κανόνες του διεθνούς ανθρωπιστικούδικαίου που εφαρμόζονται σε αυτά σε περίπτωση ένοπλης σύρραξης, και τωνοποίων η προστασία επεκτείνεται στα παιδιά.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα δυνατά μέτρα για ναδιασφαλίσουν ότι τα πρόσωπα κάτω των δεκαπέντε ετών δεν θα συμμετέχουνάμεσα στις εχθροπραξίες.
3. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη απέχουν από την επιστράτευση στις ένοπλεςδυνάμεις τους κάθε προσώπου κάτω των δεκαπέντε ετών. Κανά τηνεπιστράτευση ανάμεσα σε πρόσωπα άνω των δεκαπέντε ετών αλλά κάτω τωνδεκαοκτώ ετών, τα Συμβαλλόμενα Κράτη προσπαθούν να δίνουνπροτεραιότητα στα πρόσωπα μεγαλύτερης ηλικίας.
4. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη, σύμφωνα με την υποχρέωση που έχουν, δυνάμειτου διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, να προστατεύουν τον άμαχο πληθυσμόσε περίπτωση ένοπλης σύρραξης, παίρνουν όλα τα δυνατά μέτρα για τηνπροστασία και τη φροντίδα των παιδιών, που θίγονται από την ένοπλησύρραξη.
Άρθρο 39
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για ναδιευκολύνουν τη σωματική και ψυχολογική ανάρρωση και την κοινωνικήεπανένταξη κάθε παιδιού θύματος: οποιασδήποτε μορφής παραμέλησης,εκμετάλλευσης ή κακοποίησης, βασανισμού ή κάθε άλλης μορφής σκληρής,απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή ένοπλης σύρραξης.Η ανάρρωση αυτή και η επανένταξη γίνονται μέσα σε περιβάλλον, πουευνοεί την υγεία, τον αυτοσεβασμό και την αξιοπρέπεια του παιδιού.
Άρθρο 40
1. Τα Συμβαλλόμενα κράτη αναγνωρίζουν σε κάθε παιδί ύποπτο,κατηγορούμενο ή καταδικασμένο για παράβαση του ποινικού νόμου τοδικαίωμα σε μεταχείριση που να συνάδει με το αίσθημα της αξιοπρέπειάςτου και της προσωπικής αξίας, που να ενισχύει το σεβασμό του για ταανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες των άλλων και πουνα λαμβάνει υπόψη την ηλικία του, καθώς και την ανάγκη για επανένταξηστην κοινωνία και την ανάληψη από το παιδί ενός εποικοδομητικού ρόλουστην κοινωνία.
2. Για το σκοπό αυτόν, και λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές διατάξειςτων διεθνών οργάνων, τα Συμβαλλόμενα Κράτη επαγρυπνούν ιδιαίτερα ώστε:
α) Κανένα παιδί να μην καθίσταται ύποπτο, να μην κατηγορείται καινα μην καταδικάζεται για παράβαση του ποινικού νόμου λόγω πράξεων ήπαραλείψεων, που δεν απαγορεύονται από το εθνικό ή διεθνές δίκαιο κατάτο χρόνο που διαπράχθηκαν.
β) Κάθε παιδί ύποπτο ή κατηγορούμενο για παράβαση του ποινικού νόμουνα έχει τουλάχιστον το δικαίωμα στις ακόλουθες εγγυήσεις:
ι) Να θεωρείται αθώο μέχρι να αποδειχθεί νόμιμα η ενοχή του.
ιι) Να ενημερώνεται χωρίς καθυστέρηση και απευθείας για τις εναντίοντου κατηγορίες ή, κατά περίπτωση, μέσω των γονέων του ή των νόμιμωνεκπροσώπων του και να έχει νομική ή οποιαδήποτε άλλη κατάλληλησυμπαράσταση για την προετοιμασία και την παρουσίαση της υπεράσπισήςτου.
ιιι) Να κρίνεται η υπόθεση του χωρίς καθυστέρηση από μία αρμόδια,ανεξάρτητη και αμερόληπτη αρχή ή δικασπεό σώμα, σύμφωνα με μια δίκαιηκατά το νόμο διαδικασία, με την παρουσία ενός νομικού ή άλλου συμβούλουκαι την παρουσία των γονέων του ή των νόμιμων εκπροσώπων του, εκτός αναυτό θεωρηθεί αντίθετο προς το συμφέρον του παιδιού, λόγω κυρίως τηςηλικίας ή της κατάστασής του.
ιν) Να μην υποχρεώνεται να καταθέσει ως μάρτυρας ήνα ομολογήσει τηνενοχή του, να υποβάλλει ερωτήσεις το ίδιο ή μέσω άλλου στους μάρτυρεςκατηγορίας και να επιτυγχάνει την παράσταση και την εξέταση μαρτύρωνυπεράσπισης κάτω από συνθήκες ισότητας.
ν) Εάν κριθεί ότι παρέβη τον ποινικό νόμο, να μπορεί να προσφύγεικατ` αυτής της απόφασης και κατά οποιουδήποτε μέτρου που λήφθηκε ωςσυνέπεια αυτής ενώπιον μιας ανώτερης αρμόδιας, ανεξάρτητης καιαμερόληπτης αρχής ή δικαστικού σώματος, σύμφωνα με το νόμο.
νι) Να έχει τη δωρεάν βοήθεια ενός διερμηνέα, σε περίπτωση που δενκαταλαβαίνει ή δεν μιλάει τη γλώσσα που χρησιμοποιείται.
νιι) Να αντιμετωπίζεται η ιδιωτική του ζωή με απόλυτο σεβασμό σε όλατα στάδια της διαδικασίας.
3. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη προσπαθούν να προαγάγουν τη θέσπιση νόμων,διαδικασιών, αρχών και θεσμών εφαρμοζόμενων ειδικώς στα παιδιά πουείναι ύποπτα, κατηγορούμενα ή καταδικασμένα για παράβαση του ποινικούνόμου και ιδιαίτερα:
α) Τη θέσπιση ενός ελάχιστου ορίου ηλικίας κάτω από το οποίο τα παιδιάθα θεωρούνται ότι δεν έχουν την ικανότητα παράβασης του ποινικού νόμου.
β) Την εισαγωγή μέτρων, εφόσον αυτό είναι δυνατόν και ευκταίο, γιατην αντιμετώπιση τέτοιων παιδιών, χωρίς ανάγκη προσφυγής στηδικαιοσύνη, με την προϋπόθεση βέβαια ότι τηρείται ο απόλυτος σεβασμόςστα ανθρώπινα δικαιώματα και στις νόμιμες εγγυήσεις.
4. Μία σειρά διατάξεων σχετικών κυρίως με την επιμέλεια, τηνκαθοδήγηση και την επιτήρηση, τους συμβούλους, τη δοκιμασία, τηντοποθέτηση σε οικογένεια, τα προγράμματα γενικής και επαγγελματικήςεκπαίδευσης και τις άλλες εναλλακτικές δυνατότητες πλην της επιμέλειας,θα εξασφαλίζει στα παιδιά μια μεταχείριση που να εγγυάται την ευημερίατους και που να είναι ανάλογη και με την κατάσταση τους και με τηνπαράβαση.
Άρθρο 41
Καμιά από τις διατάξεις της παρούσας Σύμβασης δεν θίγει διατάξειςευνοϊκότερες για την πραγματοποίηση των δικαιωμάτων του παιδιού και οιοποίες είναι δυνατόν να περιέχονται:
α) Στη νομοθεσία ενός Συμβαλλόμενου Κράτους ή
β) Στο ισχύον γιο το Κράτος αυτό διεθνές δίκαιο.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ
Άρθρο 42
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν να κάνουν ευρέως γνωστές τόσοστους ενήλικες όσο και στα παιδιά, τις αρχές και τις διατάξεις τηςπαρούσας Σύμβασης με δραστήρια και κατάλληλα μέσα.
Άρθρο 43
1. Με σκοπό την έρευνα της προόδου που έχει συντελεστεί από ταΣυμβαλλόμενα Κράτη σε σχέση με την τήρηση των υποχρεώσεων, οι οποίεςσυμφωνήθηκαν δυνάμει της παρούσας Σύμβασης, συγκροτείται Επιτροπή γιατα δικαιώματα του παιδιού, η οποία επιτελεί τα καθήκοντα που ορίζονταιπαρακάτω.
2. Η Επιτροπή αποτελείται από δέκα εμπειρογνώμονες υψηλού ήθους καιαναγνωρισμένης ικανότητας στον τομέα που καλύπτει η παρούσα Σύμβαση. Ταμέλη της εκλέγονται από τα Συμβαλλόμενα Κράτη ανάμεσα στους υπηκόουςτους και συμμετέχουν υπό την ατομική τους ιδιότητα, αφού ληφθούν υπόψηη ανάγκη εξασφάλισης δίκαιης γεωγραφικής κάτανομής και τα κύρια νομικάσυστήματα.
3. Η εκλογή των μελών της Επιτροπής γίνεται με μυστική ψηφοφορία απόέναν κατάλογο προσώπων που υποβάλλουν τα Συμβαλλόμενα Κράτη. ΚάθεΣυμβαλλόμενο Κράτος έχει τη δυνατότητα να υποδεικνύει έναν υποψήφιο απότους υπηκόους του.
4. Η διεξαγωγή των πρώτων εκλογών θα γίνει το αργότερο έξι μήνες μετάτην ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας Σύμβασης. Στη συνέχεια οιεκλογές θα γίνονται κάθε δύο χρόνια. Τέσσερις τουλάχιστο μήνες πριν απότην ημερομηνία κάθε εκλογής ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού τωνΗνωμένων Εθνών καλεί γραπτώς τα Συμβαλλόμενα Κράτη να προτείνουν τουςυποψηφίους τους εντός δύο μηνών. Στη συνέχεια, ο Γενικός Γραμματέαςετοιμάζει έναν κατάλογο με τα ονόματα όλων των υποψηφίων σε αλφαβητικήσειρά, αναφέροντας τα Συμβαλλόμενα Κράτη που έχουν υποδείξει αυτούς καιτον υποβάλλει στα Συμβαλλόμενα στην παρούσα Σύμβαση Κράτη.
5. Οι εκλογές γίνονται κατά τις συνόδους των Συμβαλλόμενων Κρατών, οιοποίες συγκαλούνται από το Γενικό Γραμματέα στην Έδρα του Οργανισμούτων Ηνωμένων Εθνών. Στις συνόδους αυτές, κατά τις οποίες η απαρτίασχηματίζεται από τα δύο τρίτα των Συμβαλλόμενων Κρατών, εκλέγονται μέλητης Επιτροπής εκείνοι που έλαβαν το μεγαλύτερο αριθμό ψήφων και τηναπόλυτη πλειοψηφία από τους παρόντες και ψηφίσαντες εκπροσώπους τωνΣυμβαλλόμενων Κρατών.
6. Τα μέλη της Επιτροπής εκλέγονται για χρονική περίοδο τεσσάρωνετών. Είναι επανεκλέξιμα εάν προταθεί εκ νέου η υποψηφιότητά τους. Ηθητεία πέντε μελών από τα εκλεγμένα κατά την πρώτη εκλογή λήγει μετά τησυμπλήρωση δύο ετών. Τα ονόματα των πέντε αυτών μελών επιλέγονται μεκλήρο από τον πρόεδρο της συνόδου, αμέσως μετά από την πρώτη εκλογή.
7. Σε περίπτωση θανάτου ή παραίτησης ενός μέλους της Επιτροπής, ήεάν, για έναν οποιονδήποτε άλλο λόγο, ένα μέλος δηλώσει ότι δεν μπορείπλέον να ασκεί τα καθήκοντά του στα πλαίσια της Επιτροπής, τοΣυμβαλλόμενο Κράτος, που είχε υποδείξει αυτό το μέλος, διορίζει ένανάλλο εμπειρογνώμονα από τους υπηκόους του, για να υπηρετήσει για τουπόλοιπο της θητείας, με την επιφύλαξη της έγκρισης της Επιτροπής.
8. Η Επιτροπή θεσπίζει η ίδια τον εσωτερικό κανονισμό της
9. Η Επιτροπή εκλέγει τους αξιωματούχους της για μια περίοδο δύοετών.
10. Οι σύνοδοι της Επιτροπής συγκαλούνται κανονικά στην `Έδρα τουΟργανισμού των Ηνωμένων Εθνών ή σε οποιονδήποτε άλλο κατάλληλο τόπο,που καθορίζεται από την Επιτροπή.Η Επιτροπή συνέρχεται κανονικά κάθε χρόνο.Η διάρκεια των συνόδων της καθορίζεται και τροποποιείται, εάν είναιαναγκαίο, από μια συνέλευση των Κρατών Μελών στην παρούσα Σύμβαση, μετην επιφύλαξη της έγκρισης από τη Γενική Συνέλευση.
11. Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών θέτει στηδιάθεση της Επιτροπής το απαραίτητο προσωπικό και τις εγκαταστάσεις γιατην αποτελεσματική εκτέλεση των καθηκόντων που της έχουν ανατεθεί,δυνάμει της παρούσας Σύμβασης.
12. Τα μέλη της Επιτροπής που συγκροτήθηκε δυνάμει της παρούσαςΣύμβασης εισπράττουν, με την έγκριση της Γενικής Συνέλευσης, απολαβέςαπό τους πόρους του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με τουςόρους και με τις προϋποθέσεις που ορίζει η Γενική Συνέλευση.
Άρθρο 44
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να υποβάλλουνστην Επιτροπή, μέσω του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού των ΗνωμένωνΕθνών, εκθέσεις σχετικά με τα μέτρα που έχουν υιοθετήσει για τηνενεργοποίηση των δικαιωμάτων που αναγνωρίζονται στην παρούσα Σύμβαση,καθώς και σχετικά με την πρόοδο που σημειώθηκε ως προς την απόλαυσηαυτών των δικαιωμάτων:
α) Εντός των δύο πρώτων ετών από την έναρξη ισχύος της παρούσαςΣύμβασης για κάθε Συμβαλλόμενο Κράτος.
β) Κατόπιν, κάθε πέντε χρόνια.
2. Οι εκθέσεις που συντάσσονται σε εφαρμογή του παρόντος άρθρου,πρέπει να επισημαίνουν τους παράγοντες και τις δυσκολίες, εάν υπάρχουν,που εμποδίζουν τα Συμβαλλόμενα κράτη να τηρήσουν πλήρως τις υποχρεώσειςπου προβλέπονται στην παρούσα Σύμβαση, πρέπει επίσης να περιέχουνεπαρκείς πληροφορίες, για να δώσουν στην Επιτροπή μια ακριβή εικόνα τηςεφαρμογής της Σύμβασης στην εν λόγω χώρα.
3. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη τα οποία έχουν υποβάλει στην Επιτροπή μιααρχική πλήρη έκθεση, δεν χρειάζεται να επαναλάβουν στις επόμενεςεκθέσεις που υποβάλλουν, σύμφωνα με το εδάφιο β` της παραγράφου 1 τουπαρόντος άρθρου, τις βασικές πληροφορίες που έχουν ήδη κοινοποιήσει.
4. Η Επιτροπή μπορεί να ζητά από τα Συμβαλλόμενα Κράτησυμπληρωματικές πληροφορίες, σχετικές με την εφαρμογή της Σύμβασης.
5. Η Επιτροπή υποβάλλει κάθε δύο χρόνια στη Γενική Συνέλευση, μέσωτου Κοινωνικού και Οικονομικού Συμβουλίου, εκθέσεις για τιςδραστηριότητές της.
6. Τα Συμβαλλόμενα κράτη καθιστούν ευρέως προσιτές τις εκθέσεις τουςστο κοινό της χώρας τους.
Άρθρο 45
Για την προώθηση της αποτελεσματικής εφαρμογής της Σύμβασης και γιατην ενθάρρυνση της διεθνούς συνεργασίας στο πεδίο το οποίο καλύπτει ηΣύμβαση:
α) Οι ειδικοί οργανισμοί, το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τηνπαιδική ηλικία και άλλα όργανα των Ηνωμένων Εθνών έχουν το δικαίωμα ναεκπροσωπούνται κατά την εξέταση της εφαρμογής των διατάξεων τηςπαρούσας Σύμβασης, οι οποίες εμπίπτουν στην αρμοδιότητά τους. ΗΕπιτροπή μπορεί να καλέσει τις ειδικευμένες οργανώσεις, το Ταμείο τωνΗνωμένων Εθνών για την παιδική ηλικία και άλλους αρμόδιους οργανισμούς,τους οποίους κρίνει κατάλληλους, να παράσχουν ειδικευμένες γνώμες γιατην εφαρμογή της Σύμβασης στους τομείς που ανήκουν στις αντίστοιχεςαρμοδιότητές τους. Μπορεί να καλεί τις ειδικευμένες οργανώσεις, τοΤαμείο των Ηνωμένων Εθνών για την παιδική ηλικία και άλλα όργανα τωνΗνωμένων Εθνών να της υποβάλουν εκθέσεις για την εφαρμογή της Σύμβασηςστους τομείς που ανήκουν στο πεδίο δραστηριότητάς τους.
β) Η Επιτροπή διαβιβάζει, εάν το κρίνει αναγκαίο, στις ειδικευμένεςοργανώσεις, στο Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για την παιδική ηλικία καιστους άλλους αρμόδιους οργανισμούς κάθε έκθεση των Συμβαλλόμενων Κρατώνπου περιέχει ένα αίτημα ή υποδεικνύει μια ανάγκη για τεχνική συμβουλή ήβοήθεια, μαζί με τις παρατηρήσεις και τις προτάσεις της Επιτροπής, εάνυπάρχουν, σχετικά με το παραπάνω αίτημα ή υπόδειξη.
γ) Η Επιτροπή μπορεί να συστήσει στη Γενική Συνέλευση να ζητήσει απότο Γενικό Γραμματέα να αναλάβει για λογαριασμό της μελέτες πάνω σε ειδικάθέματα, σχετικά με τα δικαιώματα του παιδιού:
δ) Η Επιτροπή μπορεί να κάνει υποδείξεις και συστάσεις γενικής φύσεωςβασισμένες στις πληροφορίες που έχει δεχτεί κατ` εφαρμογήν των άρθρων44 και 45 της παρούσας Σύμβασης. Οι υποδείξεις αυτές και οι συστάσειςγενικής φύσεως διαβιβάζονται σε κάθε ενδιαφερόμενο Συμβαλλόμενο Κράτοςκαι αναφέρονται στη Γενική Συνέλευση, μαζί με τις παρατηρήσεις τωνΣυμβαλλόμενων Κρατών μερών, όπου υπάρχουν.
ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ
Άρθρο 46
Η παρούσα Σύμβαση είναι ανοιχτή για υπογραφή σε όλα τα Κράτη.
Άρθρο 47
Η παρούσα Σύμβαση υποβάλλεται σε επικύρωση. Τα έγγραφα της επικύρωσηςθα κατατεθούν στο Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών.
Άρθρο 48
Η παρούσα Σύμβαση είναι ανοιχτή για προσχώρηση οποιουδήποτε Κράτους.Τα έγγραφα της προσχώρησης θα κατατεθούν στο Γενικό Γραμματέα τουΟργανισμού των Ηνωμένων Εθνών.
Άρθρο 49
1. Η παρούσα Σύμβαση θα αρχίσει να ισχύει την τριακοστή ημέρα μετάαπό την ημερομηνία κατάθεσης στο Γενικό Γραμματέατου Οργανισμού τωνΗνωμένων Εθνών του εικοστού εγγράφου επικύρωσης ή προσχώρησης.
2. Για κάθε Κράτος που επικυρώνει την παρούσα Σύμβαση ή προσχωρεί σεαυτήν μετά την κατάθεση του εικοστού εγγράφου επικύρωσης ή προσχώρησης,η Σύμβαση θα αρχίσει να ισχύει την τριακοστή ημέρα μετά από τηνημερομηνία κατάθεσης από το Κράτος αυτό του δικού του εγγράφουεπικύρωσης ή προσχώρησης.
Άρθρο 50
1. Κάθε Συμβαλλόμενο Κράτος μπορεί να προτείνει μια τροπολογία και νακαταθέσει το κείμενό της στο Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού τωνΗνωμένων Εθνών. Εν συνεχεία ο Γενικός Γραμματέας διαβιβάζει όλο τασχέδια τροπολογιών στα Συμβαλλόμενα Κράτη ζητώντας τους να τουγνωρίζουν εάν επιθυμούν να συγκληθεί διάσκεψη των Συμβαλλόμενων Κρατών,με σκοπό να εξεταστούν και να τεθούν σε ψηφοφορία αυτά τα σχέδια. Εάν,εντός τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία της διαβίβασης αυτής, το ένατρίτο τουλάχιστον των Συμβαλλόμενων Κρατών κηρυχτεί υπέρ της σύγκλησηςμιας τέτοιας διάσκεψης, ο Γενικός Γραμματέας συγκαλεί τη διάσκεψη υπότην αιγίδα του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών. Κάθε τροπολογία, πουυιοθετείται από την πλειοψηφία των παρόντων και ψηφισάντων στηδιάσκεψη Συμβαλλόμενων Κρατών, υποβάλλεται για έγκριση στη ΓενικήΣυνέλευση.
2. Κάθε τροπολογία, που υιοθετήθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις τηςπαραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, αρχίζει να ισχύει όταν εγκριθεί απότη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και γίνει δεκτή με πλειοψηφίατων δύο τρίτων των Συμβαλλόμενων Κρατών.
3. `Όταν μια τροπολογία αρχίσει να ισχύει έχει αναγκαστική ισχύ γιατα Συμβαλλόμενα Κράτη που την αποδέχτηκαν, ενώ τα υπόλοιπα ΣυμβαλλόμεναΚράτη παραμένουν δεσμευμένα από τις διατάξεις της παρούσας Σύμβασης καιαπό όλες τις προηγούμενες τροπολογίες που έχουν αποδεχτεί.
Άρθρο 51
1. Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών θα δεχτείκαι θα διαβιβάσει σε όλα τα Κράτη το κείμενο των επιφυλάξεων που έκαναντα Κράτη κατά το χρόνο της επικύρωσης ή της προσχώρησης.
2. Δεν επιτρέπεται καμιά επιφύλαξη, πού είναι ασυμβίβαστη με τοαντικείμενο και το σκοπό της παρούσας Σύμβασης. Οι επιφυλάξεις μπορούννα αποσυρθούν ανά πάσα στιγμή με γνωστοποίηση προς το Γενικό Γραμματέατου Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος ενημερώνει γι` αυτό όλα ταΣυμβαλλόμενα στη Σύμβαση κράτη. Η γνωστοποίηση παράγει τα αποτελέσματάτης από την ημερομηνία κατά την οποία παρελήφθη από το ΓενικόΓραμματέα.
Άρθρο 52
Κάθε Συμβαλλόμενο Κράτος μπορεί να καταγγείλει την παρούσα Σύμβαση μεγραπτή γνωστοποίηση προς το Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού τωνΗνωμένων Εθνών. Η καταγγελία παράγει τα αποτελέσματά της ένα χρόνο μετά από την ημερομηνία κατά την οποία η γνωστοποίηση παρελήφθη από το Γενικό Γραμματέα.
Άρθρο 53
Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών ορίζεταιθεματοφύλακας της παρούσας Σύμβασης.
Άρθρο 54
Το πρωτότυπο της παρούσας Σύμβασης, της οποίας τα κείμενα στηναγγλική, αραβική, κινεζική, ισπανική, γαλλική και ρωσική γλώσσα έχουντην ίδια ισχύ, θα κατατεθεί στο Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών.
Για να πιστοποιηθούν τα παραπάνω οι υπογράφοντες, ειδικά εξουσιοδοτημένοι από τις αντίστοιχες Κυβερνήσεις τους, υπέγραψαν την παρούσα Σύμβαση.

Η ισχύς του νόμου αυτού αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδατης Κυβερνήσεως, της δε κυρούμενης Σύμβασης από την ολοκλήρωση των προϋποθέσεων που καθορίζονται στο άρθρο 49 αυτής.

Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόμου του Κράτους.

Αθήναι 2 Δεκεμβρίου 1992

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Κ Ω Ν Σ Τ Α Ν Τ Ι Ν Ο Σ     Γ. Κ Α Ρ Α Μ Α Ν Λ Η Σ

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΥΓΕΙΑΣ, ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΙΝΟΝΙΚΩΝ  ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ

Α Ρ.Κ Α Λ Α Ν Τ Ζ Α Κ Ο ΣΓ.Σ Ο Υ Ρ Λ Α Σ

Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ

Ι Ω.Β Α Ρ Β Ι Τ Σ Ι Ω Τ Η Σ    Β.Τ Σ Ο Υ Δ Ε Ρ Ο Υ

Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.

Αθήνα, 2 Δεκεμβρίου 1992

Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ

Ι Ω Α Ν. Β Α Ρ Β Ι Τ Σ Ι ΩΤ Η Σ