ΝΟΜΟΣ 2084/2.10.1992

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Εισαγωγικές διατάξεις και Εννοιολογικοί προσδιορισμοί Χαρακτήρας Κοινωνικής Ασφάλισης

Άρθρο 1
Η ασφάλιση στους οικείους φορείς κοινωνικής ασφάλισης και το Δημόσιο είναι υποχρεωτική και καταλαμβάνει τα πρόσωπα κατά την διάρκεια τηςαπασχόλησης τους, επιφυλασσομένων των διατάξεων περί προαιρετικήςασφάλισης.

Άρθρο 2
Στον παρόντα νόμο οι παρακάτω όροι σημαίνουν αντίστοιχα:

1. Απασχόληση: Η προς βιοπορισμό παροχή εξαρτημένης εργασίας ή ανεξαρτήτων υπηρεσιών.

2. Αυτοαπασχολούμενοι: Οι λοιποί, πλην μισθωτών, ασφαλισμένοι.

3. Μέσο μηνιαίο κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό προϊόν (Μ.Μ.Κ.Κ.Α.Ε.Π.): Το κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. σε τρέχουσες αγοραίες τιμές διαιρεμένοδια του 12, όπως προκύπτει από τους Εθνικούς Λογαριασμούς της Ελλάδος.

4. Φορείς κοινωνικής ασφάλισης: Ολα τα ασφαλιστικά Ταμεία και οργανισμοί που λειτουργούν με τη μορφή Ν.Π.Δ.Δ. και υπάγονται στην εποπτεία του Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Επίσης φορείς ασφάλισης νοούνται τα Ταμεία ή Κλάδοι ή Λογαριασμοί, που λειτουργούν με την μορφή ν.π.ι.δ., οι υπηρεσίες και κάθε άλλος φορέας ανεξαρτήτως ονομασίας και νομικής μορφής, που χορηγούν περιοδικές παροχές υπό τύπο συντάξεων (κύριες και επικουρικές), βοηθημάτων ή μερισμάτων ή παροχές ασθένειας ή εφάπαξ βοηθήματα εφόσον καταβάλλεται εργοδοτική εισφορά ή κοινωνικός πόρος.

Δεν θεωρούνται φορείς ασφάλισης κατά την έννοια του παρόντος νόμου τα Κεφάλαια Αποκαταστάσεως Φορτοεκφορτωτών (Κ.Α.Φ.).

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρ 11 παρ. 1 του Ν. 2227/1994 (Α` 129).

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Συντάξεις δημοσίων υπαλλήλων που διορίζονται μετά την 1-1-1993

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
Πολιτικές Συντάξεις Δικαίωμα σύνταξης – προϋποθέσεις.

Άρθρο 3

1.Ο τακτικός δημόσιος υπάλληλος, ο οποίος λαμβάνει κάθε μήνα μισθό από το Δημόσιο Ταμείο, δικαιούται ισόβιας σύνταξης από το Δημόσιο:

α)Αν απομακρυνθεί της υπηρεσίαςκαι έχει δεκαπενταετή πλήρη πραγματική συντάξιμη υπηρεσία και το εξηκοστό πέμπτο (65ο) έτος της ηλικίας του.

Προκειμένου για όσους έχουν ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιάαρκεί η συμπλήρωση του πεντηκοστού (50ού) έτους της ηλικίας τους εφόσον έχουνεικοσιπενταετή (25ετή) πλήρη πραγματική συντάξιμη υπηρεσία.

Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από 1.1.2013 και μετά, η σύνταξηκαταβάλλεται ολόκληρη με τη συμπλήρωση σαράντα (40) ετών πλήρους πραγματικήςσυντάξιμης υπηρεσίας και του εξηκοστού έτους της ηλικίας τους.

β) Αν απολυθεί λόγω σωματικής ή διανοητικής ανικανότητας που δεν οφείλεται στην υπηρεσία και έχει συμπληρώσει πενταετή τουλάχιστον πραγματική συντάξιμη υπηρεσία, ανεξαρτήτως ηλικίας.

Ειδικά για όσους καθίστανται ανίκανοι λόγω ατυχήματος, που δεν οφείλεται στην υπηρεσία, η κατά το προηγούμενο εδάφιο πενταετία μειούται στο ήμισυ.

γ) Αν απομακρυνθεί οπωσδήποτε της υπηρεσίας λόγω σωματικής ή διανοητικής ανικανότητας συνεπεία τραύματος ή νοσήματος, που δεν προήλθε προδήλως και αναμφισβητήτως εξαιτίας της υπηρεσίας, ανεξάρτητα από τα χρόνια υπηρεσίας και την ηλικία του.

Οι συνέπειες του τραύματος ή του νοσήματος παρέχουν δικαίωμα σύνταξης εφόσον εκδηλώθηκαν το αργότερο σε ένα εξάμηνο από την ημέρα που απομακρύνθηκε ο υπάλληλος από την υπηρεσία μετά το πάθημα.

Σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να θεωρηθούν ότι προήλθαν εξαιτίας της υπηρεσίας χρόνια νοσήματα, τα οποία εκδηλώθηκαν μέσα σε τρία (3) χρόνια από το διορισμό του υπαλλήλου στο Δημόσιο, ως τακτικού.

Αν αποδεχθεί ότι υπάρχει βαρύ πταίσμα του υπαλλήλου ως προς το πάθημα, δεν γεννάται δικαίωμα σύνταξης, κατά τις διατάξεις της περίπτωσης αυτής.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 6 παρ.7α του Ν.3865/2010 (ΦΕΚ 120 Α΄/21.7.2010) και με την παρ.1α του άρθρου 2 του Ν.4002/2011 (ΦΕΚ Α 180 22.8.2011)

2.Οι δόκιμοι υπάλληλοι εξομοιούνται σε κάθε περίπτωση με τους τακτικούς ως προς το δικαίωμα για σύνταξη.

3.Οι μη μόνιμοι υπάλληλοι, οι νομάρχες, οι έπαρχοι και οι ιατροί του Εθνικού Συστήματος Υγείας αποκτούν δικαίωμα σύνταξής με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται γι` αυτους στο άρθρο 1 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (π.δ. 1041/1979 ΦΕΚ 292 Α`), σε συνδυασμό με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου αυτου ως προς την ηλικία συνταξιοδοτήσης, τη συνταξιοδότηση λόγω παθήματος, καθώς και τη συνταξιοδότηση των γυναικών με ανήλικα ή ανίκανα παιδιά ή με τρία (3) τουλάχιστον παιδιά.

4.Δικαίωμα σύνταξης από το Δημόσιο έχουν επίσης και οι κατηγορίες των υπαλλήλων, που αναφέρονται στο άρθρο 2 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, εφόσον συντρέχουν οι όροι και οι προϋποθέσεις της παραγρ. 1, καθώς και οι εκπαιδευτικοί αναγνωρισμένων σχολείων της αλλοδαπής και οι λοιπές κατηγορίες εκπαιδευτικών λειτουργών, που αναφέρονται στο άρθρο 3 του παραπάνω Κώδικα, εφόσον πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις του εν λόγω άρθρου και συντρέχουν οι προϋποθέσεις της περίπτ. α της παραγρ. 1 του άρθρου αυτού.

5.Το προσωπικό των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, το οποίο έχει υπαχθεί στην συνταξιοδότηση του δημοσίου με τις διατάξεις του ν.1518/1985 (ΦΕΚ 30Α`) και του άρθρου 48 του ν. 1813/1988 (ΦΕΚ 243 Α`),εξακολουθεί να συνταξιοδοτείται από το δημόσιο με τους όρους και τις προϋποθέσεις της παραγρ. 1 του άρθρου αυτού.

6.Οι δικαστικοί λειτουργοί και το κύριο προσωπικό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, οι οποίοι πληρούν τους όρους και τις προϋποθέσεις των διατάξεων του πρώτου εδαφίου της περίπτ. α` και των περιπτ. β`, δ` και ε` της παραγρ. 1 του άρθρου 1 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, καθώς και τις προϋποθέσεις των διατάξεων των περίπτ. β` και γ` της παρ. 1 του άρθρου αυτού, αποκτούν δικαίωμα σύνταξης χωρίς την προϋπόθεση της ηλικίας, που προβλέπεται από τη διάταξη του πρώτου εδαφίου της περίπτ. α` της παρ.1 του παρόντος άρθρου.

Η διάταξη του τρίτου εδαφίου της περίπτ. α` της παραγρ. 1 του άρθρου 1 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων δεν ισχύει για όσους διορίζονται μετά την 1η Ιανουαρίου 1993.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 6 παρ.7β τουΝ.3865/2010 (ΦΕΚ 120 Α΄/21.7.2010)

7.Για όσους έχουν προσληφθεί από την 1.1.1993 και μετά και συμπληρώνουν τριακονταεπταετή πραγματική συντάξιμη υπηρεσία, η σύνταξη καταβάλλεται ολόκληρη ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.

Σημ.: όπως η παρ.7 προστέθηκε με την παρ.7 άρθρ.1 Ν.3029/2002, ΦΕΚ Α 160/11.7.2002 ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με το άρθρο 6 παρ.7β τουΝ.3865/2010 (ΦΕΚ 120 Α΄/21.7.2010)

Άρθρο 4

1.Πραγματική συντάξιμη υπηρεσία είναι όλος ο χρόνος που διανύεται στις θέσεις του άρθρου 3 με υπαλληλική ιδιότητα και λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της σύνταξης, με την προϋπόθεση ότι καταβλήθηκαν οι προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές.

2.Συντάξιμη λογίζεται και κάθε υπηρεσία, που έχει παρασχεθεί στο Δημόσιο, στους ο.τ.α. και τα άλλα ν.π.δ.δ. με οποιαδήποτε σχέση, ο χρόνος στρατιωτικής άδειας μέχρι δύο έτη, καθώς και ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών, με την προϋπόθεση καταβολής της προβλεπόμενης από το άρθρο 17 εισφοράς.

3.Κατά εξαίρεση δεν είναι συντάξιμος ο χρόνος:

α) Της διαθεσιμότητας εφόσον αυτή οφείλεται σε αξιόποινη πράξη για την οποία επακολούθησε αμετάκλητη καταδίκη ή παράπτωμα για το οποίο επακολούθησε οριστική απόλυση.

β) Της αυθαίρετης αποχής από τα καθήκοντα.

γ) Της αργίας και της προσωρινής απόλύσης.

δ) Της έκτισης ποινικής καταδίκης που επιβλήθηκε από οποιοδήποτε δικαστήριο, εκτός αν επακολούθησε απαλλαγή.

ε) Της προσωρινής κράτησης, εκτός αν επακολούθησε απαλλαγή.

στ) Οποιασδήποτε υπηρεσίας, που συμπίπτει με χρόνο ασφάλισης σε άλλο οργανισμό κύριας ασφάλισης, ελληνικό ή διεθνή και χρησιμοποιήθηκε για την απόκτηση δικαιώματος σύνταξης από τον οργανισμό αυτόν, με επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 17 του νόμου αυτού.

ζ) Της ειδικής άδειας, που προβλέπεται από τα άρθρα 6 των ν.1680/1987 (ΦΕΚ 9 Α`) και 1682/1987 (ΦΕΚ 14 Α`)

η) Μετά την κατάληψη από το όριο ηλικίας.

Εισφορές, που έχουν καταβληθεί για το χρόνο των προηγούμενων περιπτώσεων, δεν επιστρέφονται στον υπάλληλο, ο χρόνος πάντως αυτός αναγνωρίζεται ως συντάξιμος σε οποιονδήποτε άλλο ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.

4.Εάν κατά τη συγκεφαλαίωση του συντάξιμου χρόνου προκύπτει διάστημα ίσο τουλάχιστον προς έξι (6) μήνες λογίζεται ως πλήρες έτος.

Σημ.: όπως η παρ.4 ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με τη παρ.3 άρθρου 15 Ν.4387/2016,όπως αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο δεύτερο παρ.2 Ν.4393/2016, ΦΕΚ Α106/6.6.2016

Άρθρο 5

1.Για τον υπολογισμό της σύνταξης των πολιτικών υπαλλήλων,λαμβάνεται υπόψη ποσοστό του μηνιαίου ασφαλιστέου μισθού και ησυντάξιμη υπηρεσία τους.

2. Η μηνιαία σύνταξη συνίσταται σε ποσοστό 2% του κατά τηνπροηγούμενη παράγραφο μηνιαίου ασφαλιστέου μισθού, για κάθε έτοςπραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.8 άρθρ.1 Ν.3029/2002,ΦΕΚ Α 160/11.7.2002.

3.Ως μηνιαίος ασφαλιστέος μισθός νοείται το πηλίκον της διαιρέσεως του συνόλου των πάσης φύσεως μηνιαίων αποδοχών, που έλαβε ο υπάλληλος κατά τα πέντε ημερολογιακά έτη, που προηγούνται του έτους εκείνου κατά το οποίο υποβάλλεται η αίτηση για σύνταξη και επί των οποίων καταβλήθηκαν εισφορές, χωρίς τον υπολογισμό των δώρων εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα και του επιδόματος αδείας, δια του αριθμού των μηνών ασφάλισης των ετών αυτών, οι οποίοι δεν μπορεί να είναι λιγότεροι των σαράντα (40). Αν υπολείπονται των σαράντα λαμβάνονται υπόψη και αποδοχές μηνών ασφάλισης της αμέσως προηγούμενης περιόδου μέχρι τη συμπλήρωση του αριθμού των μηνών αυτών.

Προκειμένου για εξερχομένους λόγω ανικανότητας, αν ο συντάξιμος χρόνος είναι μικρότερος του προβλεπομένου στο προηγούμενο εδάφιο ο υπολογισμός γίνεται με βάση το μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών του χρόνου ασφάλισης, που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έξοδό τους.

Για τον προσδιορισμό των συνολικών αποδοχών της παραγράφου αυτής, οι αποδοχές για κάθε έτος, πλην αυτών του τελευταίου πριν από την έξοδο έτους, λαμβάνονται υπόψη αυξημένες κατά το ποσοστό αύξησης των συντάξεων.

4. α. Οι διατάξεις του τέταρτου εδαφίου της περίπτωσης α` της παρ. 1 τουάρθρου 1 του π.δ. 169/2007,όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά, έχουν ανάλογηεφαρμογή και για όσα από τα πρόσωπα αυτά υπάγονται στις διατάξεις του νόμουαυτού.

β. Ειδικά για τον υπολογισμό της σύνταξης των ανωτέρω προσώπων πουθεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31.12.2014, λαμβάνεται υπόψη το ποσοστόαναπλήρωσης που αντιστοιχεί στα 35 έτη ασφάλισης σύμφωνα με τις διατάξειςτου άρθρου αυτού.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.1β του άρθρου 2 τουΝ.4002/2011 (ΦΕΚ Α 180 22.8.2011).

Άρθρο 6

1.Σε περίπτωση απόλυσης του υπαλλήλου λόγω σωματικής ή διανοητικής ανικανότητας, που δεν οφείλεται στην υπηρεσία, η σύνταξη κανονίζεται βάσει του κατά το άρθρο 5 ασφαλιστέου μισθού και των ετών πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας του.

2.Προκειμένου για παθόντες από τραύμα ή νόσημα, το οποίο προήλθε προδήλως και αναμφισβητήτως εξαιτίας της υπηρεσίας, η σύνταξη κανονίζεται βάσει του ποσοστού ανικανότητας και του ποσού της σύνταξης, που αναλογεί σε τριακονταπενταετή πραγματική συντάξιμη υπηρεσία.

Ποσοστό ανικανότητας μικρότερο του 50% δεν παρέχει δικαίωμα σύνταξης ανικανότητας.

3.Αν η σύνταξη, που προκύπτει βάσει των ετών υπηρεσίας είναι μεγαλύτερη αυτής, που αναλογεί στο ποσοστό ανικανότητας, καταβάλλεται η μεγαλύτερη σύνταξη.

4.Οι διατάξεις των ν. 1897/1990 (ΦΕΚ 120 Α`) και 1977/1991 (ΦΕΚ 185 Α`) κατά μέρος που αφορούν τον υπολογισμό της σύνταξης των προσώπων, που υπάγονται σε αυτές, εξακολουθούν να ισχύουν.

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Σύμφωνα με την παρ.3 εδ. β΄- ζ΄ του άρθρου 2 του Ν.3075/2002 (Α΄ 297) ορίσθηκαν τα ακόλουθα: “Οι διατάξεις των άρθρων 3 έως και 18 του Ν.2084/1992 (ΦΕΚ 165 Α΄) έχουν εφαρμογή και για το προσωπικό των Περιφερειακών Συστημάτων Υγείας (Πε.Σ.Υ.) και των αποκεντρωμένων και ανεξάρτητων υπηρεσιακών μονάδων των Πε.Σ.Υ., που διορίζεται από 1ης Ιανουαρίου 1993 και μετά. Οι διατάξεις των προηγούμενων περιπτώσεων έχουν εφαρμογή και για το προσωπικό των Νοσοκομείων της παραγράφου 10 του άρθρου 13 του Ν. 2889/2001 (ΦΕΚ 37 Α΄), καθώς και για το προσωπικό του Εθνικού Κέντρου `Αμεσης Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.). Οι διατάξεις για τη συνταξιοδότηση του προσωπικού των προηγούμενων περιπτώσεων που ίσχυαν μέχρι την ισχύ του Ν. 2889/2001 εξακολουθούν να ισχύουν.

Οι διατάξεις του άρθρου 6 του Ν.2703/1999 (ΦΕΚ 72 Α΄) έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τον Πρόεδρο και Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή των Πε.Σ.Υ., καθώς και για τον Διοικητή και τον Αναπληρωτή Διοικητή των Νοσοκομείων των Πε.Σ.Υ. Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής ισχύουν από την έναρξη ισχύος του Ν.2889/2001. Το προσωπικό της παραγράφου αυτής υπάγεται στην υγειονομική περίθαλψη του Δημοσίου”.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
Στρατιωτικές συντάξεις. Δικαίωμα σύνταξης – προϋποθέσεις

Άρθρο 7

1.Ο στρατιωτικός δικαιούται ισόβιας σύνταξης από το Δημόσιο εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις των επομένων παραγράφων.

2. Στρατιωτικός νοείται αυτός, που υπηρετεί στις `Ένοπλες Δυνάμεις, στηνΕλληνική Αστυνομία, στο Λιμενικό και στο Πυροσβεστικό Σώμα, ως αξιωματικός,ανθυπασπιστής ή οπλίτης ή αυτός, που κατά το νόμο αντιστοιχεί στους βαθμούςαυτούς, ανεξάρτητα από το όπλο, σώμα, κλάδο ή ειδικότητα που ανήκει, καθώςκαι οι συνοριακοί φύλακες και οι ειδικοί φρουροί της Ελληνικής Αστυνομίας.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.4 εδ.α` άρθρ.2 Ν.3234/2004,ΦΕΚ Α 52/18.12.2004.

3.Ο μόνιμος στρατιωτικός δικαιούται σύνταξης:

α)Αν απομακρυνθεί εκουσίως των τάξεων και έχει συμπληρώσει δεκαπενταετή πλήρη πραγματική συντάξιμη υπηρεσία,καιτο εξηκοστό πέμπτο (65ο) έτοςτης ηλικίαςτου.«Για όσους συμπληρώνουν τις ανωτέρω προϋποθέσεις από 1.1.2013 και μετά το όριο ηλικίαςκαταβολής της σύνταξης αυξάνεται στο 67ο έτος της ηλικίας τους.

β)Αν απομακρυνθείτων τάξεων λόγω σωματικής ή διανοητικής ανικανότητας, που δεν οφείλεταιστην υπηρεσίακαι έχει συμπληρώσει πενταετήτουλάχιστονπραγματική συντάξιμη υπηρεσία, ανεξαρτήτως ηλικίας.

Ειδικά για όσουςκαθίστανταιανίκανοι, λόγω ατυχήματος, που δενοφείλεται στην υπηρεσία η κατά το προηγούμενο εδάφιο πενταετία μειούται στο ήμισυ.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 6 παρ.7β τουΝ.3865/2010 (ΦΕΚ 120 Α΄/21.7.2010) και με τη παρ.1α του άρθρου 4 του Ν. 4151/2013(ΦΕΚ Α 10329.4.2013)

4.Οι μόνιμοι στρατιωτικοί, οι οποίοι πληρούν τους λοιπούς όρους και προϋποθέσεις του άρθρου 26 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, αποκτούν δικαίωμα σύνταξης χωρίς την προϋπόθεση της ηλικίας, που προβλέπεται από την περίπτ. α` της 3 του άρθρου αυτου.

5.Η διάταξη του τρίτου εδαφίου της περίπτ. α` της παραγράφου 1 του άρθρου 26 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων δεν ισχύει για όσους κατατάσσονται μετά την 1η Ιανουαρίου 1993.

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Σύμφωνα με την παρ.3 εδ. β΄- ζ΄ του άρθρου 2 του Ν.3075/2002(Α΄ 297) ορίσθηκαν τα ακόλουθα: “Οι διατάξεις των άρθρων 3 έως και 18 του Ν.2084/1992 (ΦΕΚ 165 Α΄) έχουν εφαρμογή και για το προσωπικό των Περιφερειακών Συστημάτων Υγείας (Πε.Σ.Υ.) και των αποκεντρωμένων και ανεξάρτητων υπηρεσιακών μονάδων των Πε.Σ.Υ., που διορίζεται από 1ης Ιανουαρίου 1993 και μετά. Οι διατάξεις των προηγούμενων περιπτώσεων έχουν εφαρμογή και για το προσωπικό των Νοσοκομείων της παραγράφου 10 του άρθρου 13 του Ν. 2889/2001 (ΦΕΚ 37 Α΄), καθώς και για το προσωπικό του Εθνικού Κέντρου `Αμεσης Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.).

Οι διατάξεις για τη συνταξιοδότηση του προσωπικού των προηγούμενων περιπτώσεων που ίσχυαν μέχρι την ισχύ του Ν. 2889/2001 εξακολουθούν να ισχύουν.

Οι διατάξεις του άρθρου 6 του Ν.2703/1999 (ΦΕΚ 72 Α΄) έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τον Πρόεδρο και Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή των Πε.Σ.Υ., καθώς και για τον Διοικητή και τον Αναπληρωτή Διοικητή των Νοσοκομείων των Πε.Σ.Υ. Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής ισχύουν από την έναρξη ισχύος του Ν.2889/2001. Το προσωπικό της παραγράφου αυτής υπάγεται στην υγειονομική περίθαλψη του Δημοσίου”.

Άρθρο 8

1.Πραγματικήσυντάξιμη υπηρεσία είναι όλος ο χρόνος που διανύεται με στρατιωτικήιδιότητα,καθώς και ο χρόνος φοίτησης στις παραγωγικές σχολές,εφόσον καταβλήθηκαν οι προβλεπόμενεςασφαλιστικές εισφορές.

Η διάταξη της παραγρ. 2 του άρθρου 4 του παρόντοςέχει εφαρμογήκαι για τους στρατιωτικούς.

2.Ο χρόνος υπηρεσίας των στρατιωτικών, που τελούν σε κατάσταση πτητικής ενέργειας,των εν ενεργεία αλεξιπτωτιστών, των υποβρυχίων καταστροφέων του Πολεμικού Ναυτικού και των αδρών υποβρυχίων αποστολών του Λιμενικού Σώματος, καθώς και ο χρόνος καταδυτικών εξαμήνων αυτών που υπηρετούν σε υποβρύχια, λογίζεται διπλάσιος σε περίοδο ειρήνης και τριπλάσιος σε περίοδο πολέμου, εφόσον συντρέχουν οι όροι και οι προϋποθέσεις του άρθρου 41 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων και καταβληθούν διπλάσιες ή τριπλάσιες εισφορές, αντίστοιχα.

3. Επίσης λογίζεται διπλάσιος ο χρόνος των στρατιωτικών, που υπηρετούνως τεχνικοί σε μονάδες εκκαθαρίσεως ξηράς ή σε ναρκαλιευτικά συνεργεία, ο χρόνος του αστυνομικού προσωπικού της ΕΛ-ΑΣ, που υπηρετείσε υπηρεσίες με αποστολή την επισήμανση, περισυλλογή, εξουδετέρωση και καταστροφή εκρηκτικών μηχανισμών και αυτοσχέδιων βομβών, καθώς και το προσωπικό των ειδικών κατασταλτικών αντιτρομοκρατικών μονάδων, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις των διατάξεων των άρθρων 16 του ν. 955/1979 (ΦΕΚ 189 Α`) και 20 παρ. 3 του ν. 1813/1988 (ΦΕΚ 243 Α`) αντίστοιχα, και καταβληθούν διπλάσιες εισφορές.

4.Κατ` εξαίρεση δεν είναι συντάξιμος ο χρόνος:

α.Της διαθεσιμότητας εφόσον οφείλεται σε αξιόποινη πράξη για την οποίαεπακολούθησεέξοδος από την υπηρεσία ή μετάθεσησε αργία με απόλυση.

β.Της αργίαςμε πρόσκαιρη παύση εφόσον υπερβαίνειτους έξι μήνες.

γ.μετά την κατάληψη από το όριο ηλικίας ,

δ.της αδικαιολόγητηςαπουσίας και της λιποταξίας.

ε.Της έκτισης ποινικήςκαταδίκηςπου επιβλήθηκε από οποιονδήποτεάλλο δικαστήριο, εκτός αν επανακολούθησεαπαλλαγή,

στ.της αργίας με απόλυση, καθώς και της προσωρινής κράτησης, εκτός αν επακολούθησεαπαλλαγή,

ζ.Οποιασδήποτευπηρεσίας για την οποία ασφαλίστηκε σε οποιονδήποτεάλλο οργανισμό κύριας ασφάλισης, ελληνικό ή διεθνή και χρησιμοποιήθηκεγια απόκτηση δικαιώματος σύνταξης από τον οργανισμό αυτόν, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 17 του νόμου αυτού.

η.Της ειδικήςάδειας, που προβλέπεται από τα άρθρα 6 των ν. 1680/1987 (ΦΕΚ 9 Α`) και 1682/1987 (ΦΕΚ 14 Α`).

Εισφορές, που έχουν καταβληθεί για τον χρόνο των προηγούμενων περιπτώσεων δεν επιστρέφονται στο στρατιωτικό, ο χρόνος πάντως αυτός αναγνωρίζεται ως συντάξιμος σε οποιονδήποτε άλλο ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης, σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.

5.Αν κατά τη συγκεφαλαίωση του συντάξιμου χρόνου προκύπτει διάστημα ίσο τουλάχιστον προς έξι (6) μήνες, λογίζεται ως πλήρες έτος.

Σημ.: όπως η παρ.5 ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με τη παρ.3 άρθρου 15 Ν.4387/2016,όπως αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο δεύτερο παρ.2 Ν.4393/2016, ΦΕΚ Α106/6.6.2016.

6. Η παρακράτηση των ασφαλιστικών εισφορών που προβλέπονται από τιςδιατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου αυτού δεν πραγματοποιείται,εφόσον ο στρατιωτικός υποβάλλει σχετική δήλωση στην Υπηρεσία του, οπότε και ο χρόνος υπηρεσίας από την ημερομηνία υποβολής της ανωτέρω δήλωσης, δεν υπολογίζεται στο διπλάσιο ή στο τριπλάσιο, κατά περίπτωση.

Σημ.: όπως η παρ.6 προστέθηκε με το άρθρο 4 Ν.3513/2006,ΦΕΚ Α 265/5.12.2006.

Άρθρο 9

1.Για τον υπολογισμό της σύνταξης των στρατιωτικών λαμβάνεται υπόψη ποσοστό του μηνιαίου ασφαλιστέου μισθού και η πραγματικήσυντάξιμη υπηρεσία τους.

2. Η μηνιαία σύνταξη συνίσταται σε ποσοστό 2% του κατά τηνπροηγούμενη παράγραφο μηνιαίου ασφαλιστέου μισθού, για κάθε έτοςπραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.8 άρθρ.1 Ν.3029/2002,ΦΕΚ Α 160/11.7.2002.

3.Ως μηνιαίος ασφαλιστέος μισθός νοείται το πηλίκον της διαιρέσεως του συνόλου των πάσης φύσεως μηνιαίων αποδοχών, που έλαβε ο στρατιωτικός κατά τα πέντε ημερολογιακά έτη, που προηγούνται του έτους εκείνου κατά τον οποίο υποβάλλεται η αίτηση για σύνταξη και επί των οποίων καταβλήθηκαν εισφορές, χωρίς τον υπολογισμό των δώρων εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα και του επιδόματος αδείας, δια του αριθμού των μηνών ασφάλισης των ετών αυτών, οι οποίοι δεν μπορεί να είναι λιγότεροι των σαράντα (40). Αν υπολείπονται των σαράντα (40) λαμβάνονται υπόψη και αποδοχές μηνών ασφάλισης της αμέσως προηγούμενης περιόδου, μέχρι τη συμπλήρωση του αριθμού των μηνών αυτών.

Προκειμένου για εξερχομένους λόγω ανικανότητας, αν ο συντάξιμος χρόνος, είναι μικρότερος του προβλεπομένου στο προηγούμενο εδάφιο ο υπολογισμός γίνεται με βάση το μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών του χρόνου ασφαλίσης, που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έξοδό τους.

Για τον προσδιορισμό των συνολικών αποδοχών της παραγράφου αυτής, οι αποδοχές για κάθε έτος, λαμβάνονται υπόψη αυξημένες κατά το ποσοστό αυξήσεως των συντάξεων.

4.Ως ασφαλιστέος μισθός των μαθητών των παραγωγικών σχολών, που αποκτούν δικαίωμα σύνταξης λόγω παθήματος γενικά, που οφείλεται στην υπηρεσία, λογίζεται ο βασικός μισθός του βαθμού:

α) Αρχιλοχία ή αντίστοιχου προκειμένου για μαθητές των σχολών αξιωματικών πλήν αυτών της τελευταίας τάξης για τους οποίους λαμβάνεται υπόψη ο μισθός του ανθυπασπιστή ή του αντίστοιχου, εκτός αν λαμβάνουν μισθό ανώτερου βαθμού, οπότε λαμβάνεται υπόψη ο ανώτερος αυτός μισθός.

β) Λοχία ή αντίστοιχου προκειμένου για μαθητές των σχολών υπαξιωματικών και

γ) δεκανέα ή αντίστοιχου προκειμένου για μαθητές των λοιπών κατώτερων σχολών.

5.Ως ασφαλιστέος μισθός για τους στρατευμένους οπλίτες, κληρωτούς και εφέδρους, που αποκτούν δικαίωμα σύνταξης με τις προϋποθέσεις της περίπτ. ε` της παρ. 1 και της παρ. 4 του άρθρου 26 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, λογίζεται ο βασικός μισθός του μόνιμου στρατιώτη.

6.Προκειμένου για όσους διετέλεσαν ως στρατιωτικοί, σε κατάσταση πτητικής ενέργειας, ή ενέργειας αλεξιπτωτιστή ή υποβρυχίου καταστροφέα του Πολεμικού Ναυτικού ή σε υποβρύχια αποστολή του Λιμενικού Σώματος ή υπηρέτησαν σε υποβρύχια, η μηνιαία σύνταξη προσαυξάνεται, σύμφωνα με όσα ορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 43 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων.

7. α. Οι διατάξεις του τέταρτου εδαφίου της περίπτωσης α` τηςπαρ.1 τουάρθρου 26 του π.δ. 169/2007,όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά, έχουν ανάλογηεφαρμογή και για όσα από τα πρόσωπα αυτά υπάγονται στις διατάξεις του νόμουαυτού.

β. Ειδικά για τον υπολογισμό της σύνταξης των ανωτέρω προσώπων πουθεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31.12.2014, λαμβάνεται υπόψη το ποσοστόαναπλήρωσης που αντιστοιχεί στα 35 έτη ασφάλισης σύμφωνα με τις διατάξειςτου άρθρου αυτού.

Σημ.: όπως παρ.7 τροποποιήθηκε  με την παρ.1γ του άρθρου 2 τουΝ.4002/2011 (ΦΕΚ Α 180 22.8.2011)

Άρθρο 10

1.Σε περίπτωση απόλυσης του στρατιωτικού λόγω σωματικής ή διανοητικής ανικανότητας, που δεν οφείλεται στην υπηρεσία η σύνταξη κανονίζεται βάσει του κατά το άρθρο 9 ασφαλιστέου μισθού και των ετών πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας του.

2.Προκειμένου για παθόντες από τραύμα ή νόσημα, το οποίο προσήλθε προδήλως και αναμφισβητήτως εξαιτίας της υπηρεσίας, η σύνταξη κανονίζεται βάσει του ποσοστού ανικανότητας και του ποσού της σύνταξης,που αναλογεί σε τριαντακονταπενταετή πραγματική σύνταξιμη υπηρεσία.

Ποσοστό ανικανότητας μικρότερο του 50% δεν παρέχει δικαίωμα σύνταξης ανικανότητας.

3.Αν η σύνταξη, που προκύπτει βάσει των ετών υπηρεσίας, είναι μεγαλύτερη αυτής, που αναλογεί στο ποσοστό ανικανότητας, καταβάλλεται η μεγαλύτερη αυτή σύνταξη.

4.`Οπου συντρέχει περίπτωση, η κατά το άρθρο αυτό σύνταξη προσαυξάνεται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 43 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων.

5.Η σύνταξη, που παρέχεται κατά τις διατάξεις του άρθρου αυτού στους αξιωματικούς και οπλίτες οποιουδήποτε βαθμού, μονίμους και εφέδρους, οι οποίοι εξέρχονται της υπηρεσίας λόγω τραύματος ή νοσήματος, που προσήλθε προδήλως και αναμφισβητήτως εξαιτίας της υπηρεσίας τους σε ειρηνική περίοδο, δεν μπορεί να είναι μικρότερη από το 85% της μηνιαίας σύνταξης, που ανήκει σε ομοίοβαθμο τους στρατιωτικό, που έχει υποστεί την ίδια ανικανότητα εξαιτίας της υπηρεσίας τους σε πόλεμο.

6.Οι διατάξεις των ν. 1897/1990 και 1977/1991 κατά το μέρος, που αφορούν τον υπολογισμό της σύνταξης των προσώπων, που υπάγονται σε αυτές, εξακολουθούν να ισχύουν.

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Σύμφωνα με την παρ.3 εδ. β΄- ζ΄ του άρθρου 2 του Ν.3075/2002 (Α΄ 297) ορίσθηκαν τα ακόλουθα:

“Οι διατάξεις των άρθρων 3 έως και 18 του Ν.2084/1992 (ΦΕΚ 165 Α΄) έχουν εφαρμογή και για το προσωπικό των Περιφερειακών Συστημάτων Υγείας (Πε.Σ.Υ.) και των αποκεντρωμένων και ανεξάρτητων υπηρεσιακών μονάδων των Πε.Σ.Υ., που διορίζεται από 1ης Ιανουαρίου 1993 και μετά. Οι διατάξεις των προηγούμενων περιπτώσεων έχουν εφαρμογή και για το προσωπικό των Νοσοκομείων της παραγράφου 10 του άρθρου 13 του Ν. 2889/2001 (ΦΕΚ 37 Α΄), καθώς και για το προσωπικό του Εθνικού Κέντρου `Αμεσης Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.).

Οι διατάξεις για τη συνταξιοδότηση του προσωπικού των προηγούμενων περιπτώσεων που ίσχυαν μέχρι την ισχύ του Ν. 2889/2001 εξακολουθούν να ισχύουν.

Οι διατάξεις του άρθρου 6 του Ν.2703/1999 (ΦΕΚ 72 Α΄) έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τον Πρόεδρο και Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή των Πε.Σ.Υ., καθώς και για τον Διοικητή και τον Αναπληρωτή Διοικητή των Νοσοκομείων των Πε.Σ.Υ.

Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής ισχύουν από την έναρξη ισχύος του Ν. 2889/2001.

Το προσωπικό της παραγράφου αυτής υπάγεται στην υγειονομική περίθαλψη του Δημοσίου”.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
Κοινές διατάξεις Σύνταξη οικογενειών

Άρθρο 11
***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Με την παρ.1 άρθρ.4 Ν.3408/2005,ΦΕΚ Α 272/4.11.2005,ορίζεται ότι:

“1. Οι διατάξεις των Κωδίκων Πολιτικών, Στρατιωτικών και Πολεμικών Συντάξεων, Συντάξεων Προσωπικού Σιδηροδρόμων, καθώς και του ν. 2084/1992, που αναφέρονται στη χήρα σύζυγο, έχουν ανάλογη εφαρμογή και για το χήρο σύζυγο”.

Σε περίπτωση θανάτου συνταξιούχου ή υπαλλήλου πολιτικού και στρατιωτικού, που έχει τις προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 7 του νόμου αυτού, δικαιούνται σύνταξη:

1. Ο επιζών σύζυγος εφόσον έχει μία από τις παρακάτω προϋποθέσεις:

α) Είναι ανάπηρος και ανίκανος για κάθε βιοποριστική εργασία σε ποσοστό 67% τουλάχιστον.

β) Δεν έχει μέσο μηνιαίο εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή μεγαλύτερο του 40πλάσιου του ημερομίσθιου ανειδίκευτου εργάτη, προσαυξημένο κατά 20% για καθένα από τα κατά την παρ. 2 του άρθρου αυτού προστατευόμενα και δικαιούμενα σύνταξης παιδιά.

Εαν το μηνιαίο εισόδημα είναι ουσιωδώς μεγαλύτερο από το οριζόμενο στο προηγούμενο εδάφιο καταβάλλεται το ήμισυ της δικαιούμενης σύνταξης.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, που στο εισόδημα του επιζώντος συζύγου συμπεριλαμβάνεται και σύνταξη από ίδιο δικαίωμα, δύναται ο επιζών να επιλέξει αντί αυτής τη σύνταξη του θανόντος εφόσον το μέσο μηνιαίο εισόδημά του, όπως διαμορφώνεται με τη σύνταξη του θανόντος δεν υπερβαίνει το εισόδημα της κατά

2. Τα παιδιά εφόσον είναι νόμιμα ή νομιμοποιηθέντα ή αναγνωρισθέντα ή υιοθετηθέντα ή είναι φυσικά τέκνα μητέρας εφόσον:

α) Είναι άγαμα και δεν υπερβαίνουν το δέκατο όγδοο (18ο) έτος της ηλικίας τους ή εάν φοιτούν σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές της ημεδαπής ή αλλοδαπής, μέχρι τη συμπλήρωση του εικοστού τέταρτου (24ου) έτους της ηλικίας τους.

β) Κατά τον χρόνο του θανάτου του υπαλλήλου ή συνταξιούχου είναι ανίκανα για κάθε εργασία η δε ανικανότητα επήλθε πριν από τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους ή κατά τη διάρκεια της κατά την προηγούμενη περίπτωση φοίτησης.

3. Ο επιζών σύζυγος δεν δικαιούται σύνταξη:

α) Αν ο θάνατος του υπαλλήλου συζύγου επήλθε πριν από την πάροδο ενός έτους από την τέλεση του γάμου εκτός αν:

αα) Απολύθηκε από την υπηρεσία λόγω κατάργησης θέσης εφόσον ο γάμος τελέσθηκε πριν την απομάκρυνση.

ββ) Ο θάνατος επήλθε στην υπηρεσία ή απομακρύνθηκε από αυτή λόγω ανικανότητας οφειλόμενης ή μη στην υπηρεσία, εφόσον ο γάμος τελέσθηκε πριν από το τραύμα ή το ατύχημα ή την εκδήλωση της νόσου, εξαιτίας των οποίων επήλθε ο θάνατος ή η ανικανότητά του.

γγ) Κατά τη διάρκεια του γάμου γεννήθηκε ή με τον γάμο νομιμοποιήθηκε τέκνο.

δδ) Η χήρα κατά τον χρόνο του θανάτου τελεί σε κατάσταστη εγκυμοσύνης.

β) Αν ο θανών ελάμβανε κατά την τέλεση του γάμου σύνταξη, ο δε θάνατος επήλθε πριν από την πάροδο δύο ετών από την τέλεση του γάμου,εκτός αν και στην περίπτωση αυτή συντρέχουν οι λόγοι των υποπεριπτώσεων γγ` και δδ` της προηγούμενης περίπτωσης ή ο θάνατος οφείλεται σε ατύχημα.

Άρθρο 12

1.Το ποσό της σύνταξης των κατά το προηγούμενο άρθρο μελών οικογενείας υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης, το οποίο ελάμβανε ο θανών συνταξιούχος λόγω ανικανότητας ή ετών υπηρεσίας ή θα εδικαιούτο ο θανών υπάλληλος κατά το χρόνο του θανάτου του και ορίζεται ως ποσοστό αυτής, ως εξής:

α) Για τον επιζώντα σύζυγο ποσοστό 50% της σύνταξης.

β) Για κάθε παιδί ποσοστό 25% της σύνταξης, εκτός αν πρόκειται για παιδί ορφανό και από τους δύο γονείς, οπότε το παραπάνω ποσοστό διπλασιάζεται. Αν το ορφανό παιδί δικαιούται σύνταξη και από τους δύο γονείς, το ποσοστό της δικαιούμενης σύνταξης δεν διπλασιάζεται.

2.Οι συντάξεις των οικογενειών των παθόντων, υπό τις προϋποθέσεις των ν. 1897/1990 και 1977/1991, εξακολουθούν να διέπονται από τιςδιατάξεις των νόμων αυτών.

3.Οι συντάξεις των οικογενειών των στρατιωτικών, που πεθαίνουν εξαιτίας νόσου ή τραύματος, που προήλθε προδήλως και αναμφισβητήτως εξαιτίας της στρατιωτικής τους υπηρεσίας σε ειρηνική περίοδο, δεν μπορεί να είναι κατώτερες από το 85% της μηνιαίας σύνταξης που ανήκει σε οικογένεια ομοιόβαθμου στρατιωτικού, που φονεύθηκε σε πόλεμο ή πέθανε μετά την ανικανότητά του.

4.Οι συντάξεις των οικογενειών, σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να υπερβαίνουν το ποσό της σύνταξης του θανόντος.

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Σύμφωνα με την παρ.3 εδ. β΄- ζ΄ του άρθρου 2 του Ν.3075/2002(Α΄ 297) ορίσθηκαν τα ακόλουθα: “Οι διατάξεις των άρθρων 3 έως και 18 του Ν.2084/1992 (ΦΕΚ 165 Α΄) έχουν εφαρμογή και για το προσωπικό των Περιφερειακών Συστημάτων Υγείας (Πε.Σ.Υ.) και των αποκεντρωμένων και ανεξάρτητων υπηρεσιακών μονάδων των Πε.Σ.Υ., που διορίζεται από 1ης Ιανουαρίου 1993 και μετά.

Οι διατάξεις των προηγούμενων περιπτώσεων έχουν εφαρμογή και για το προσωπικό των Νοσοκομείων της παραγράφου 10 του άρθρου 13 του Ν. 2889/2001 (ΦΕΚ 37 Α΄), καθώς και για το προσωπικό του Εθνικού Κέντρου `Αμεσης Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.).

Οι διατάξεις για τη συνταξιοδότηση του προσωπικού των προηγούμενων περιπτώσεων που ίσχυαν μέχρι την ισχύ του Ν. 2889/2001 εξακολουθούν να ισχύουν.

Οι διατάξεις του άρθρου 6 του Ν.2703/1999 (ΦΕΚ 72 Α΄) έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τον Πρόεδρο και Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή των Πε.Σ.Υ., καθώς και για τον Διοικητή και τον Αναπληρωτή Διοικητή των Νοσοκομείων των Πε.Σ.Υ.

Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής ισχύουν από την έναρξη ισχύος του Ν. 2889/2001.

Το προσωπικό της παραγράφου αυτής υπάγεται στην υγειονομική περίθαλψη του Δημοσίου”.

Άρθρο 13

1.`Οπου αναφέρεται η ανικανότητα των υπαλλήλων του άρθρου 3 ή μέλους της οικογένειάς τους, ως προϋπόθεση απόκτησης δικαιώματος σύνταξης ή χορήγησης επιδομάτων, αυτή βεβαιώνεται με γνωμάτευση της Ανωτάτης Στρατού Υγειονομικής Επιτροπής (Α.Σ.Υ.Ε.).

Το ίδιο ισχύει και για τα μέλη της οικογένειας των στρατιωτικών.

Για τους στρατιωτικούς η ανικανότητα βεβαιώνεται με γνωμάτευση των οικείων ανωτάτων υγειονομικών επιτροπών.

2.Το ποσό της κατά τα άρθρα 5, 6, 9 και 10 υπολογιζόμενης σύνταξης καλείται βασική σύνταξη και προσαυξάνεται κατά 8% για το πρώτο παιδί,10% για το δεύτερο παιδί και 12% για το τρίτο παιδί και άνω παιδιά εφόσον είναι άγαμα και ανήλικα και δεν εργάζονται ή είναι ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία και δεν λαμβάνουν σύνταξη από οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό ή το Δημοσίο.

Αν και ο έτερος των γονέων είναι υπάλληλος ή συνταξιούχος του Δημοσίου ή άλλου φορέα κύριας ασφάλισης η κατά τα ανωτέρω προσαύξηση λόγω τέκνων χορηγείται στον ένα των συζύγων κατ` επιλογή τους. Αν δεν υποβληθεί δήλωση επιλογής το επίδομα καταβάλλεται και στους δύο συζύγους κατά το ήμισυ. Οι για τα τέκνα χορηγούμενες προσαυξήσεις συντάξεων υπολογίζονται επί του μισού του κατά το έτος 1991 μέσου μηνιαίου κατά κεφαλήν ακαθάριστου εθνικού προϊόντος αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτε ποσοστό αυξήσεως των αυξήσεως των συντάξεων τουΔημοσίου.

3.Στους συνταξιοδοτούμενους λόγω ανικανότητας με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω,είτε η ανικανότητα οφείλεταιστην υπηρεσία είτε όχι,καθώς και στουςσυνταξιοδοτούμενους βάσει ετών υπηρεσίας τυφλούςκαι από τους δύο οφθαλμούς, εφόσονοι κατηγορίεςαυτές τελούν διαρκώςσε κατάσταση η οποία απαιτείσυνεχή επίβλεψη, συμπαράσταση και περιποίηση ετέρου προσώπου, παρέχεται και μηνιαίο προσωπικόκαι αμεταβίβαστο επίδομαανικανότητας.Το επίδομααυτό συνίσταταιστο 1/4 του μέσου κατά κεφαλήν μηνιαίου ακαθάριστου εθνικού προϊόντος, που ισχύει κατά το έτος1991, αναπροσαρμοσμένου κάθε φοράμε το ποσοστό αύξησηςτων συντάξεων του Δημοσίου.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.20α άρθρ.3Ν.3408/2005,ΦΕΚ Α 272/4.11.2005.

4.Η ενηλικίωση των τέκνων, που συνταξιοδοτούνται από το Δημόσιο,θεωρείται ότι γίνεται την 31η Δεκεμβρίου του έτους κατά το οποίο συμπληρώνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους, και σε περίπτωση που σπουδάζουν, το 24ο έτος.

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Σύμφωνα με την παρ.3 εδ. β΄- ζ΄ του άρθρου 2 του Ν.3075/2002 (Α΄ 297) ορίσθηκαν τα ακόλουθα: “Οι διατάξεις των άρθρων 3 έως και 18 του Ν.2084/1992 (ΦΕΚ 165 Α΄) έχουν εφαρμογή και για το προσωπικό των Περιφερειακών Συστημάτων Υγείας (Πε.Σ.Υ.) και των αποκεντρωμένων και ανεξάρτητων υπηρεσιακών μονάδων των Πε.Σ.Υ., που διορίζεται από 1ης Ιανουαρίου 1993 και μετά.

Οι διατάξεις των προηγούμενων περιπτώσεων έχουν εφαρμογή και για το προσωπικό των Νοσοκομείων της παραγράφου 10 του άρθρου 13 του Ν. 2889/2001 (ΦΕΚ 37 Α΄), καθώς και για το προσωπικό του Εθνικού Κέντρου `Αμεσης Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.). Οι διατάξεις για τη συνταξιοδότηση του προσωπικού των προηγούμενων περιπτώσεων που ίσχυαν μέχρι την ισχύ του Ν. 2889/2001 εξακολουθούν να ισχύουν.

Οι διατάξεις του άρθρου 6 του Ν.2703/1999 (ΦΕΚ 72 Α΄) έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τον Πρόεδρο και Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή των Πε.Σ.Υ., καθώς και για τον Διοικητή και τον Αναπληρωτή Διοικητή των Νοσοκομείων των Πε.Σ.Υ. Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής ισχύουν από την έναρξη ισχύος του Ν.2889/2001. Το προσωπικό της παραγράφου αυτής υπάγεται στην υγειονομική περίθαλψη του Δημοσίου”.

Άρθρο 14

1. Το ποσό της σύνταξης, που χορηγείται κατά τις διατάξεις του νόμου αυτούστους από ίδιο δικαίωμα συνταξιούχους δεν μπορεί να είναι μικρότερο από αυτότων διατάξεων του πρώτου εδαφίου της παρ. 5 του άρθρου 55 του ΚώδικαΠολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά”.

Το όριο του προηγούμενου εδαφίου μειώνεται ανάλογα σε περίπτωση που ο συνταξιούχοςλαμβάνει μειωμένη σύνταξηκατά τις διατάξειςτου επόμενου άρθρου.

Οι συνταξιούχοι, που παρέχουν οποιαδήποτεεργασία, δεν δικαιούνται το κατά το πρώτο εδάφιο κατώτατο όριο σύνταξης αλλά το ποσό της ασφάλισηςκαι τον ασφαλιστέο μισθό τους.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.9 άρθρ.1Ν.3029/2002,ΦΕΚ Α 160/11.7.2002 και με το άρθρο 4Ν.3513/2006,ΦΕΚ Α 265/5.12.2006.

2. Οι διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου έχουν εφαρμογή και για τιςσυντάξεις των οικογενειών όσων από αυτούς έχουν πεθάνει, καθώς και για τιςσυντάξεις όσων έπαθαν από τραύμα ή νόσημα που οφείλεται στην υπηρεσία.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.10 εδ.α` άρθρ.2 Ν.3234/2004,ΦΕΚ Α 52/18.12.2004.

3.Στο κατά τις παραγρ. 1 και 2 κατώτατο όριοσύνταξης δεν περιλαμβάνονται οι προσαυξήσεις λόγω τέκνωνκαι το επίδομαανικανότηταςτου προηγούμενου άρθρου .

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.10 εδάφ.β` άρθρ.2Ν.3234/2004,ΦΕΚ Α 52/18.12.2004

4.Το ποσό της μηνιαίας σύνταξηςδεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να υπερβαίνειτο μηνιαίο ασφαλιστέο μισθό, ούτετο τετραπλάσιο του μέσου μηνιαίου κατά κεφαλήν ακαθάριστου εθνικού προϊόντοςτου έτους 1991 αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτε ποσοστό αύξησης των συντάξεων.

`Όπου συντρέχει περίπτωσηπροσαύξησης της σύνταξηςκατά το άρθρο 43 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, στον ασφαλιστέο μισθό συμπεριλαμβάνεται και το 1/6 του εξαμηνιαίου πτητικού ή καταδυτικού επιδόματος του χρόνου εξόδου τους, προκειμένου για όσους έχουν συμπληρώσει 28 πτητικά ή καταδυτικά εξάμηνα, στρατιωτικούς.

Σημ.: όπως αναριθμήθηκε με την παρ.10 εδάφ.β` άρθρ.2Ν.3234/2004,ΦΕΚ Α 52/18.12.2004

5 .Ως προς το άθροισματων ποσών των συντάξεων κύριων και επικουρικών, που δικαιούται κάθε συνταξιούχος εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 55 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων.

Σημ.: όπως αναριθμήθηκε με την παρ.10 εδάφ.β` άρθρ.2Ν.3234/2004,ΦΕΚ Α 52/18.12.2004

Άρθρο 15
Μειωμένη σύνταξη – Συμπλήρωση ηλικίας – Εξαιρέσεις

1.  Ο υπάλληλος δικαιούται μειωμένη σύνταξη μετά τη συμπλήρωση του 62ου έτους τηςηλικίας του και των χρονικών προϋποθέσεων των άρθρων 3 και 7 του νόμου αυτού.

Η μείωση συνίσταται στο 1/200 του ποσούαυτής για κάθε μήνα που υπολείπεται από την έναρξηκαταβολής της μέχρι τη συμπλήρωση του εξηκοστού πέμπτού (65ου) έτουςτης ηλικίας τους.

Μειωμένη επίσης σύνταξη δικαιούται και οι μητέρες υπάλληλοι με ανήλικα ή ανίκαναγια κάθε βιοποριστική εργασία παιδιά μετά τη συμπλήρωση του πεντηκοστού (50ου) έτους της ηλικίας τους και πραγματικής συντάξιμηςυπηρεσίαςείκοσι (20) πλήρων ετών.Η μείωση συνίσταταιστο 1/200 του ποσού αυτήςγια κάθε μήνα που υπολείπεται από την έναρξηκαταβολής της μέχρι τη συμπλήρωση του πεντηκοστού πέμπτου (55ου) έτους της ηλικίας τους.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 6 παρ.7β τουΝ.3865/2010 (ΦΕΚ 120 Α΄/21.7.2010) και με την υποπαράγραφο Β2 εδάφιο δ΄άρθρου πρώτου Ν.4093/2012,ΦΕΚ Α 222/12.11.2012.

2.Η σύνταξητων υπαλλήλων, οι οποίοι αποχωρούν της υπηρεσίας μετά τη συμπλήρωσηδεκαπενταετούς πλήρουςπραγματικής συντάξιμηςυπηρεσίας, χορηγείταιμετά τη συμπλήρωσητου 65ου έτους της ηλικίαςκαι κανονίζεται με βάσητον κατά τα άρθρα5 και 9 ασφαλιστέο μισθό του χρόνου της εξόδου, προσαυξάνεταιδε με όλες τις αυξήσεις των συντάξεων, που έχουν δοθεί μέχρι την έναρξη καταβολής της.

3.Για την συμπλήρωση του κατά τις περίπτ. α` της παρ. 1 του άρθρου 3 και α` της παρ. 3 του άρθρου 7 εξηκοστού πέμπτου (65ου) έτους της ηλικίας, λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία γέννησης, εκτός αναυτή δεν αποδεικνύεται, οπότε λαμβάνεται υπόψη η 31η Δεκεμβρίου του έτους που γεννήθηκε ο υπάλληλος.Το ίδιο ισχύεικαι σε περιπτώσεις μειωμένων ορίων ηλικίας ή της κατά την παράγραφο 1 μειωμένης σύνταξης.

4.Το όριο ηλικίας των εξήκοντα πέντε (65) ετών δεν ισχύει επί:

α)Των παντελώς τυφλών, παραπληγικών, τετραπληγικών και όσων πάσχουν από μεσογειακή αναιμία.

β)`Όσων απολύονται λόγω κατάργησης θέσης.

5.Η πληρωμή της σύνταξης αρχίζει από την επομένη της λήξης της καταβολής των αποδοχών ενεργείας του υπαλλήλου ή του στρατιωτικού ή από την επομένη του θανάτου του.

Η λήξη καταβολής των αποδοχών ενεργείας συμπίπτειμε τη λύση της υπαλληλικής σχέσης ή με την ημέρα αποστρατείας προκειμένου για στρατιωτικούς, ή την ημέρα του θανάτου.

Η σύνταξη των οικογενειών είναι πληρωτέα από της επομένηςτου θανάτου του υπαλλήλου ή συνταξιούχου ή της κηρύξεως σε αφάνεια ή της τελευταίας στιγμής του κινδύνου προκειμένου περί εξαφανίσεως.

6.`Όπου συντρέχει περίπτωση η πληρωμή των επιδομάτων αρχίζειαπό την ήμεραπου αρχίζει και η καταβολή της σύνταξης.

Άρθρο 16
Συρροή συντάξεων ή σύνταξης και μισθού – Απασχόληση συνταξιούχων.

1.Δεν επιτρέπεται η καταβολή διπλής σύνταξης από το Δημόσιο.Επιτρέπεται κατ` εξαίρεση,η σύγχρονηκαταβολή μέχρι δύο το πολύ συντάξεων σε ορφανά τέκνα από δύο γονείςυπαλλήλους ή συνταξιούχους ή σε συνταξιούχους, που λαμβάνουν και προσωπική ήπολεμική σύνταξη ή σύνταξη παθόντοςεξαιτίαςτης υπηρεσίας , είτε είναισυνταξιούχοι από ίδιο δικαίωμα είτε από μεταβίβαση, το άθροισμα όμως και των δύο αυτών συντάξεων δεν μπορεί να υπερβαίνειτο ποσό του ασφαλιστέου μισθού της μεγαλύτερης, όπου η σύνταξη στηρίζεται σε εισφορές, ή τη σύνταξη που αντιστοιχεί σε ομοιόβαθμο, ο οποίος έχει υποστεί ανικανότητακατά ποσοστό 100%.

2.Από μια υπηρεσία και από μια έξοδο από αυτήν, ένα μόνο δικαίωμα σύνταξης από το Δημόσιο γεννάται, ο δε δικαιούχος μπορεί να επιλέξει πάντοτετην καταβολή της πολεμικής ή της βάσει άλλων διατάξεωνσύνταξης, που του ανήκει από την ίδια υπηρεσία.

3.Αν από το θάνατο ενός συνταξιούχου γεννώνται υπέρ της οικογένειάς του περισσότερα από ένα δικαιώματασύνταξης, που απορρέουν από δική του υπηρεσία ή πάθημά του ή από τις συνθήκεςτου θανάτου του, η οικογένεια του δικαιούται της μιας μόνο σύνταξηςκατ` επιλογή της.

Το ίδιο ισχύεικαι για τις οικογένειες των θανόντωνυπαλλήλων, πολιτικώνκαι στρατιωτικών, καθώς και συνταξιούχων γενικά, για τις οποίες αναγνωρίζονταιπερισσότερα από ένα δικαιώματα σύνταξης ειρηνικής ή πολεμικής περιόδου, που απορρέουν από υπηρεσία ή πάθημα του ίδιου προσώπου.

4.Αν ο συνταξιούχος βάσει ετών υπηρεσίας, με εξαίρεσηόσους λαμβάνουν τα κατώτατα όριασύνταξης, αναλάβει οποιαδήποτε εργασία στο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα είτε είναι αυτοαπασχολούμενοςτο ποσό της χορηγούμενης σύνταξηςπεριορίζεταικατά το ένα τρίτο (1/3) αυτής.

Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ  με το τέταρτο εδάφιο της παρ.5δτου άρθρου 4 του Ν. 4151/2013(ΦΕΚ Α 103 29.4.2013)

5.Ο χρόνος, της κατά την προηγούμενη παράγραφο απασχόλησης, λογίζεται συντάξιμος είτε από το Δημόσιο είτε από οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης και προσαυξάνει τη σύνταξη του Δημοσίου εφόσον ο συνταξιούχοςαναστείλειτην καταβολή της σύνταξης και καταβάλλει τις προβλεπόμενες ασφαλιστικέςεισφορές.Αν δεν ανασταλεί η καταβολή της σύνταξης, οι προβλεπόμενες εισφορές καταβάλλονται κανονικά τόσο από τον απασχολούμενο όσο και από τον εργοδότη του ο δε χρόνοςδεν υπολογίζεταιγια προσαύξησητης σύνταξης και δεν λογίζεται ως συντάξιμος από οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό.

Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ  με το τέταρτο εδάφιο της παρ.5δτου άρθρου 4 του Ν. 4151/2013(ΦΕΚ Α 103 29.4.2013)

6.O συνταξιούχοςτου Δημοσίου γενικά, που απασχολείται σε οποιαδήποτε εργασία οφείλει να υποβάλει εντόςμηνός στην Υπηρεσία Συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (ΦΕΚ75 Α`) παρέχοντας κάθε πληροφορία για την εργασία του.Η παράλειψη της δήλωσης ή η παροχή ανακριβών πληροφοριών συνεπάγεται αναστολή, για το λόγο αυτόν και μόνο, της καταβολής της σύνταξης του για δώδεκα (12) μήνες, από τον επόμενο μήνα που έλαβε γνώση της απασχόλησής του η Υπηρεσία Συντάξεων.

7.Οι περιορισμοί των παραγράφων 4 έως 6 του άρθρου αυτού δεν ισχύουν, όταν η σύνταξη είναι πολεμική ή προσωπική ή παθόντος εξαιτίας της υπηρεσίας.

Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ  με το τέταρτο εδάφιο της παρ.5δτου άρθρου 4 του Ν. 4151/2013(ΦΕΚ Α 103 29.4.2013)

Άρθρο 17
Ασφαλιστικές εισφορές – Διπλή ασφάλιση

1. Για κάθε συντάξιμη υπηρεσία επιβάλλεται υποχρεωτικά υπέρ του Δημοσίου στον υπάλληλο μηνιαία εισφορά, η οποία ανέρχεται στο ποσοστό που ισχύει κάθε φορά για τους ασφαλισμένους στην κύρια κοινή ασφάλιση του Ι.Κ.Α., υπολογίζεται δε στο σύνολο των πάσης φύσεως αποδοχών των υπαλλήλων και λειτουργών γενικά, που συνταξιοδοτούνται από το Δημόσιο, με εξαίρεση τις κοινωνικού χαρακτήρα έκτακτες παροχές λόγω γεννήσεως τέκνων, θανάτου, τα επιδόματα βαριάς αναπηρίας του υπαλλήλου και των μελών της οικογένειάς του, καθώς και το κίνητρο απόδοσης του άρθρου 13 του ν. 2470/1997 και παρακρατείται από τις αποδοχές του γενικά.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.1 άρθρου 5Ν.2320/1995 (Α 133) αντικαταστάθηκε πάλι  με τηνπαρ.13 άρθρ.8 Ν. 2592/1998 Α 57/18.3.1998

2. Για την αναγνώριση των υπηρεσιών της παρ. 2 του άρθρου 4, καθώς και για κάθε άλλη συντάξιμη υπηρεσία για την οποία δεν έχουν καταβληθεί εισφορές στο Δημόσιο ή σε άλλον ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης, καταβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο ηασφαλιστική εισφορά που προβλέπεται από την παρ. 1 του άρθρου αυτού, υπολογίζεται δε στο σύνολο των πάσης φύσεως τακτικών αποδοχών που λαμβάνει, κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για αναγνώριση.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.2του άρθρου 5 του Ν.2320/1995 (Α 133)

Η αναγνώριση γίνεται με πράξη της αρμόδιας διεύθυνσης συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, στην οποία καθορίζεται ο αναγνωριζόμενος χρόνος, το ποσόπου πρέπει να καταβληθεί, καθώς και ο τρόπος καταβολής, ο οποίος ορίζεται σε τόσες μηνιαίες δόσεις, όσοι είναι οι μήνες που αναγνωρίζονται.Το ποσό αυτό μπορεί να καταβληθεί εφάπαξ οπότε παρέχεται έκπτωση 10%.

Η επιμέλεια για την είσπραξη του ποσού ανήκει στην υπηρεσία του υπαλλήλου.

3. Αν για κάποια από τις υπηρεσίες της προηγούμενης παραγράφου έχουν καταβληθείασφαλιστικές εισφορές σε άλλο ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης, εφαρμόζονται ανάλογαοι διατάξεις του ν.δ. 4202/1961 (ΦΕΚ 175 Α`), όπως αντικαταστάθηκαν, τροποποιήθηκαν καισυμπληρώθηκαν με τις διατάξεις των άρθρων 10 και 11 του ν. 1405/1983 (ΦΕΚ 180 Α`), 4 του ν.1539/1985 (ΦΕΚ 64 Α`), 15 του ν. 1902/1990 (ΦΕΚ 138 Α), 18 παρ. 3 του ν. 2079/1992 (ΦΕΚ 142Α`) και 69 του παρόντος».

Το ίδιο ισχύει και για όσουςμετακινούνται από τον ιδιωτικό τομέα στο Δημόσιο και αντίστροφα μη εφαρμοζομένων των διατάξεωντων άρθρων 1 έως 6 του ν. 1405/1983.

Το ποσό της σύνταξης των υπαλλήλων των οποίων η σύνταξη προσδιορίζεται σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 1902/1990 επαναπροσδιορίζεται οίκοθεν από την ημερομηνία έναρξης πληρωμής της σύνταξής τους, σε ποσό που μάλλον προσεγγίζει την κανονισθείσα σύνταξη, όπως αυτό προκύπτει από την οίκοθεν ένταξή τους σε ανάλογο, του συνολικού χρόνου ασφάλισης, συντάξιμο μισθό της αντίστοιχης κατηγορίας υπαλλήλων ή λειτουργών του Δημοσίου, όπως ο συντάξιμος αυτός μισθός ισχύει κάθε φορά”.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.10 άρθρ.5 Ν.2703/1999 ΦΕΚ Α 72/8.4.1999 και με την παρ.3 άρθρου 5 του Ν.2320/1995 (Α 133),αντικαταστάθηκε  με την παρ.21 άρθρ.4 Ν.3408/2005,ΦΕΚ Α 272/4.11.2005.

4.Τα πρόσωπα των άρθρων 3 και 7 του νόμου αυτού ασφαλίζονται υποχρεωτικά μόνο στο Δημόσιο.Κατ` εξαίρεση αν, για τα πρόσωπα αυτά, προβλέπεταιαπό τις ισχύουσες διατάξεις υποχρεωτική ασφάλισηκαι σε άλλους φορείςκύριας ασφάλισης λόγω της ιδιότητας τους για την ίδιαυπηρεσία ή για περισσότερες απασχολήσεις παρέχεται η δυνατότητα να επιλέξουν την ασφάλιση τους είτε στο Δημόσιο είτε στους άλλουςαυτούς φορείς.

Η επιλογή γίνεται με υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, που υποβάλλεται στη διεύθυνση διοικητικήςυποστήριξης του υπουργείου τους και στους οικείουςφορείς ασφάλισης, μέσα σε προθεσμία τριών μηνών από την ανάληψη υπηρεσίας.

Αν η υποχρεωτική αυτή ασφάλιση στους ανωτέρω φορείς έχει πραγματοποιηθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1992, δύναται ο υπάλληλος, εφόσον επιθυμεί, να ασφαλισθεί και στο Δημόσιο, καταβάλλοντας την εισφορά που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 1902/1990, δηλώνοντας τούτο εγγράφως στην υπηρεσία του.

Ειδικά η ασφάλιση στο ταμείο Συντάξεως και Αυτασφαλίσεως Υγειονομικών (Τ.Σ.Α.Υ.) και στο Ταμείο Συντάξεως Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.) είναι υποχρεωτική προκειμένου για όσους υπάγονται για πρώτη φορά στην ασφάλιση των ταμείων αυτών από 1ης Ιανουαρίου 1993 και μετά, όπως ορίζεται στις διατάξεις του άρθρου 39 του παρόντος και στο Δημόσιο προαιρετικής με καταβολή σε αυτό του συνόλου των εισφορών από τους ασφαλιζομένους, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου αυτής.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το πρώτο εδάφιο της παρ.4 του άρθρου 5 του Ν.2320/1995 (Α 133

Άρθρο 18
Έκταση εφαρμογής – Τελικές διατάξεις

1. Στις διατάξεις των άρθρων 3 έως και 17 του παρόντος υπάγονται τα πρόσωπα που διορίζονται για πρώτη φορά ως μόνιμοι υπάλληλοι ή κατατάσσονται ως στρατιωτικοί από την 1η Ιανουαρίου 1993 και μετά, εφόσον δεν έχουν ασφαλισθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1992 σε κανέναν ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.5 του άρθρου 5 τουΝ.2320/1995 (Α 133)

2. Οι λοιποί υπάλληλοι ή στρατιωτικοί που προσλαμβάνονται ή κατατάσσονται με οποιαδήποτε άλλη σχέση για πρώτη φορά από την 1η Ιανουαρίου 1993 και μετά και δεν περιλαμβάνονται στα πρόσωπα που αναφέρονται στα άρθρα 3 και 7 ασφαλίζονται υποχρεωτικά στο Ι.Κ.Α. ή στον οικείο, ανάλογα με την ειδικότητά τους, φορέα κύριας ασφάλισης. Αν όμως μεταγενέστερα διορισθούν σε μόνιμες θέσεις, υπάγονται στις διατάξεις των άρθρων 3 έως και 17 του παρόντος, εφόσον μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1992 δεν έχουν ασφαλιστεί σε κανέναν ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.5 του άρθρου 5 τουΝ.2320/1995 (Α 133)

3.Οι διατάξεις, που διέπουν τη συνταξιοδότηση των βουλευτών και των δημάρχων και προέδρων κοινοτήτων, εξακολουθούν να ισχύουν.Σε ό,τι όμως αφορά τα όρια ηλικίας, τις κρατήσεις για σύνταξη, καθώς και τις συντάξεις των οικογενειών τους, εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις του παρόντος, εφόσον αποκτούν για πρώτη φορά τη βουλευτική ιδιότηταή την ιδιότητα του δημάρχου ή προέδρουκοινότηταςμετά την 1η Ιανουαρίου 1993.

4.Για τα θέματα, που αφορούν τα υποβαλλόμεναδικαιολογητικά, την τηρούμενη διαδικασία αναγνώρισης σύνταξης παθόντος, την επανεξέταση, την αναδρομική πληρωμή των συντάξεων,τις παραγραφές, την απώλειατου συνταξιοδοτικού δικαιώματος, την αναστολή άσκησης του δικαιώματος λόγω καταδίκης, τις συνέπειες από τηναναγνώριση ως παράνομων πράξεων της Διοίκησης, τονκανονισμό των συντάξεων, τα ένδικα μέσα, την εκτέλεσητων πράξεων συνταξιοδότησης, την εκχώρηση και κατάσχεση των συντάξεων, την υποχρέωσηαναγγελίας της μεταβολής της συνταξιοδοτικής κατάστασης, την αναγνώριση υπηρεσιών των οποίων η διάρκειαδεν αποδεικνύεται από επίσημα στοιχεία, καθώς και για κάθε άλλο θέμα, που δεν ρυθμίζεται από τον νόμο αυτόν, εφαρμόζονται οι οικείεςδιατάξεις του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, όπως εκάστοτε ισχύουν.

Επίσης εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις που διέπουν την καταβολή δώρων εορτών Χριστουγέννωνκαι Πάσχα και την πρόσθετη μισή σύνταξη στους συνταξιούχους του Δημοσίου.

5.Οι διατάξειςτων προηγούμενων άρθρων εφαρμόζονται ανάλογακαι για τους υπαλλήλουςτων ο.τ.α. και των άλλωνν.π.δ.δ., που διέπονται από ίδιο με τους δημοσίους υπαλλήλους συνταξιοδοτικό καθεστώς, είτε οι συντάξεις τους βαρύνουν το Δημόσιο είτε άλλους φορείς.

6.Ειδικός συνταξιοδοτικός νόμος θα καθορίσει μετά από γνωμάτευση της Ανώτατης του Στρατού Υγειονομικής Επιτροπής τις κατηγορίες των υπαλλήλων, που θα υπαχθούν στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα και τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης τους.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
Μεταβατικές διατάξεις. Προϋποθέσεις και ηλικία συνταξιοδότησης υπηρετούντων υπαλλήλων.

Άρθρο 19

1.Το δεύτερο εδάφιο της περ. α` της παρ. 1 του άρθρου1 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (π.δ. 1041/1979 ΦΕΚ 292 Α`) αντικαθίσταται ως εξής:

“Για τις μητέρες υπαλλήλους, οι οποίες έχουν προσληφθεί μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 1982 και είναι χήρεςμε άγαμα παιδιά ή διαζευγμένεςμε άγαμα παιδιά ή άγαμες μητέρεςμε άγαμα παιδιά, καθώς και για γυναίκες που είναι έγγαμες, αρκεί η συμπλήρωση δεκαπενταετούςπλήρουςπραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1992, για όσεςδεν συμπληρώνουντην δεκαπενταετία από 1η Ιανουαρίου 1993 και μετά προστίθεται ένα εξάμηνο για κάθε ημερολογιακό έτος, και μέχρι τησυμπλήρωση, δέκα επτά (17) ετών και έξι (6) μηνών πλήρους πραγματικήςσυντάξιμης υπηρεσίας.”

2.Το δεύτερο εδάφιο της περίπτ. α` της παρ. 1 του άρθρου 26 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων αντικαθίσταται ως εξής:

“Για τις μητέρες στρατιωτικούςγενικά, οι οποίεςέχουν καταταγεί μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 1982 και είναιχήρες με άγαμαπαιδιά ή διαζευγμένες με άγαμα παιδιά ή άγαμες μητέρεςμε άγαμα παιδιά, καθώς και για γυναίκες που είναι έγγαμες, αρκεί η συμπλήρωση δεκαπενταετούςπλήρους πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1992, για όσεςδε συμπληρώνουν τη δεκαπενταετίααπό 1η Ιανουαρίου 1993 και μετά προστίθεται ένα εξάμηνο για κάθε ημερολογιακό έτος και έξι (6) μηνών πλήρους πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας”.

3.Η παράγρ. 1 του άρθρου 56 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων αντικαθίσταται ως εξής:

“1. Για την καταβολήτης σύνταξης των υπαλλήλων, που υπάγονται στη συνταξιοδοτική προστασία του Δημοσίου, θεσπίζεται ηλικία συνταξιοδότησης, η οποία ορίζεται ως εξής:

α)Για όσουςθεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31η Δεκεμβρίου 1997 το τεσσαρακοστό δεύτερο (42ο) έτος της ηλικίας τους συμπληρωμένο, προκειμένου για μητέρεςπου έχουν ανήλικα ή σωματικώς ή πνευματικώς ανίκανα παιδιά κατά ποσοστόαπό 50% και άνω, ή για γυναίκεςμε ανίκανοσύζυγο κατά ποσοστό 67% και άνω, το πεντηκοστό τρίτο(53ο) έτος της ηλικίαςσυμπληρωμένοπροκειμένου για τις λοιπές γυναίκες και το πεντηκοστό πέμπτο (55ο) έτοςσυμπληρωμένοπροκειμένου για τους άνδρες.

Το κατά το προηγούμενο εδάφιο τεσσαρακοστό δεύτερο(42ο) έτος της ηλικίας των γυναικών με ανήλικα ή ανίκανα παιδιά ή ανίκανο σύζυγο αυξάνεται από 1ης Ιανουαρίου 1993 κατά ένα εξάμηνο για κάθε ημερολογιακό έτος και μέχρι τη συμπλήρωση της ηλικίας του τεσσαρακοστού τέταρτου (44ου) έτους και έξι (6) μηνών, η δε υπάλληλος θα ακολουθεί το όριο ηλικίαςπου ισχύει κατά το χρόνοπου συμπληρώνειδεκαπενταετή πλήρη συντάξιμη υπηρεσία.

Η ηλικία συνταξιοδότησης, που προβλέπεταιαπό τις διατάξεις της περίπτωσηςαυτής, ισχύεικαι για τις γυναίκες του δεύτερου εδαφίου της περίπτ. α` της παρ. 1 του άρθρου 1 εφόσον συμπληρώνουν δεκαπεντετή πλήρη πραγματική συντάξιμη υπηρεσίαμέχρι 31ης Δεκεμβρίου 1997.

β)Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από 1ης Ιανουαρίου 1998 και μετά, καθώς και για όσους προσλαμβάνονται στο Δημόσιο από 1ης Ιανουαρίου 1983 μέχρι 31ης Δεκεμβρίου 1992, το πεντηκοστό (50ο) έτος της ηλικίας συμπληρωμένο για της μητέρεςπου έχουν ανήλικα ή σωματικώς ή πνευματικώς ανίκανα παιδιάκατά ποσοστό50% και άνω ή για γυναίκεςμε ανίκανο σύζυγοκατά ποσοστό 67% και άνω, το πεντηκοστό όγδοο (58ο) έτος συμπληρωμένο για τις λοιπέςγυναίκες και το εξηκοστό (60ο) έτος της ηλικίας συμπληρωμένο προκειμένου για τους άνδρες.

Το κατά το προηγούμενο εδάφιο πεντηκοστόόγδοο (58ο) έτος ηλικίαςτων γυναικών και το εξηκοστό (60ο) έτος ηλικίας των ανδρών αυξάνεται από 1ης Ιανουαρίου 1998 και μετάκατά ένα εξάμηνο για κάθε ημερολογιακό έτος μέχρι τη συμπλήρωση του εξηκοστού (60ου) έτους για της γυναίκεςκαι του εξηκοστού πέμπτου (65ου) έτουςγια τους άνδρες, ο δε υπάλληλοςθα ακολουθεί το όριοηλικίας, που ισχύει κατά το χρόνο, που θεμελιώνει το δικαίωμα σύνταξης.

Το δικαίωμα σύνταξης, που θεμελιώνεται βάσει των διατάξεων των προηγούμενων περιπτώσεων και των διατάξεωντου άρθρου1, δεν θίγεται από ενδεχόμενες μεταβολές, που επέρχονταιστην προσωπική ή οικογενειακήκατάσταση του υπαλλήλου, κατά την παραμονή τους στην υπηρεσία μετά τη θεμελίωση”.

4.Στο τέλος της παραγρ. 2 του άρθρου 56 του Κώδικα Πολιτικών και ΣτρατιωτικώνΣυντάξεων προστίθενται εδάφια ως εξής:

“Η σύνταξη των γυναικών, που θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μετά την 1η Ιανουαρίου 1998, μπορεί να καταβληθεί μετά τη συμπλήρωση του πεντηκοστού πέμπτου (55ου) έτους της ηλικίας, μειώνεταιόμως κατά το 1/200 του ποσού αυτής για κάθε μήνα που υπολείπεται από την έναρξη καταβολής της μέχρι τη συμπλήρωση της κατά περίπτωση ηλικίας συνταξιοδότησης.

Η σύνταξη των ανδρών υπαλλήλων, που θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξηςμετά την 1η Ιανουαρίου 1998, μπορεί να καταβληθεί μετά τη συμπλήρωσητου εξηκοστού (60ου) έτους της ηλικίας,μειώνεται όμως κατά 1/200 του ποσού αυτής για κάθε μήνα, που υπολείπεται από την έναρξη καταβολής της και μέχρι τη συμπλήρωση της κατά περίπτωση ηλικίας συνταξιοδότησης.

Για όσους έχουν προσληφθείμετά την 1η Ιανουαρίου 1983, και συμπληρώνουν τριακονταπενταετή πραγματική συντάξιμη υπηρεσία, η σύνταξη καταβάλλεται ολόκληρη μετά τη συμπλήρωση του πεντηκοστού ογδόου (58ου) έτους της ηλικίας προκειμένου για τους άνδρες.

Στην κατά το προηγούμενο εδάφιο τριακονταπενταετήσυντάξιμη υπηρεσία περιλαμβάνεταικαι ο χρόνος που λογίζεταιως συντάξιμοςμε τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 1405/1983, καθώςκαι οι προσαυξήσεις των συντάξεων με τριακοστά πέμπτα ή πεντηκοστά.

5.Στο τέλος της υποπερίπτ. ζζ` της περίπτ. β` της παραγρ. 3 του άρθρου 56 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων προστίθεται εδάφιο ως εξής:

“Με εξαίρεσητις γυναίκεςτου δεύτερου εδαφίου της περίπτ. α` της παραγρ. 1 του άρθρου 1,η κατά το προηγούμενοεδάφιο επταετής πλήρης πραγματική συντάξιμη υπηρεσία, για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μετά την 1η Ιανουαρίου 1998, αυξάνεται κατά ένα εξάμηνο για κάθε ημερολογιακό έτος από την 1η Ιανουαρίου 1998, μέχρι τη συμπλήρωση 10 πλήρων ετών, ο δε υπάλληλοςθα ακολουθεί το αυξημένο όριο, που ισχύει κατά το έτος θεμελίωσης του δικαιώματος”.

6.Η περίπτωση α`της παρ. 3 του άρθρου 56 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων αντικαθίσταται από τότε που ίσχυσεως εξής:

“α)Για τους δικαστικούς λειτουργούς, το κύριο προσωπικό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και τους Στρατιωτικούς γενικά”.

7. Υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου, καθώς και στρατιωτικοί που έχουν ασφαλισθεί, γιακύρια σύνταξη, σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό πριν την 1.1.1993, δικαιούνται σύνταξηαπό το Δημόσιο κατά παρέκκλιση των διατάξεων των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007,εφόσον αποχωρούν με αίτηση τους και έχουν συμπληρώσει 15ετή πλήρη πραγματική συντάξιμηυπηρεσία και το 67ο έτος της ηλικίας τους. Η συμπλήρωση της ανωτέρω 15ετούς συντάξιμηςυπηρεσίας δεν συνιστά θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, κατά την έννοια των διατάξεωντων προηγουμένων περιπτώσεων.Οι διατάξεις του πρώτου εδαφίου δεν έχουν εφαρμογή για τα αναφερόμενα σε αυτές πρόσωπα,τα οποία κατά την 31.12.2012 είχαν συμπληρώσει 15ετή πλήρη πραγματική συντάξιμη υπηρεσίακαι το 65ο έτος της ηλικίας τους.

Εάν μετά την έξοδο καταστούν ανίκανοι σε ποσοστό 67% και άνω ή αποβιώσουν, η σύνταξη αυτών ή των οικογενειών τους αρχίζει να καταβάλλεται από την ήμεραπου κατέστησαν ανίκανοι ή απεβίωσαν, αντίστοιχα.Η σύνταξη κανονίζεται κατά το χρόνο που επέρχεται η ανικανότηταή ο θάνατοςπροκειμένου για τις οικογένειεςμε βάση το συντάξιμομισθό του βαθμού ή του μισθολογικούκλιμακίου, που έφερε ο υπάλληλος κατά το χρόνοτης εξόδου, όπως αυτός ισχύεικατά το χρόνο κανονισμού της σύνταξης για ομοιόβαθμο υπάλληλο ή υπάλληλο που έχει τα ίδια τυπικά προσόντα και έτη υπηρεσίας, αναπροσαρμοσμένη με όλεςτις αυξήσεις, που έχουν στο μεταξύ χορηγηθεί στις συντάξεις.Οι διατάξειςγια την καταβολή τρίμηνωναποδοχών, κατώτατου ορίου σύνταξηςκαι μειωμένης σύνταξηςκατά την παρ. 4 του άρθρου αυτού, δεν έχουν εφαρμογή στην προκειμένη περίπτωση.

Τα ανωτέρω έχουν ανάλογη εφαρμογή και για όσους έχουν ήδη εξέλθει της υπηρεσίας, καθώς και για τις οικογένειες όσων από αυτούς έχουν πεθάνει.

Τα οικονομικά αποτελέσματα αρχίζουν από την ημερομηνία, που συντρέχουν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις ή προκειμένου για όσους, κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, έχουν τις προϋποθέσεις αυτές από την πρώτη του μήνα κατά τον οποίο εκδίδεται η σχετική η σχετική πράξη ή απόφαση.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.4β άρθρου 2 Ν.4002/2011,ΦΕΚ Α 180 ,με την παρ.3 άρθρου 1 Ν.4024/2011,ΦΕΚ Α 226,με την υποπαράγραφο Β2εδάφιο η΄άρθρου πρώτου Ν.4093/2012,ΦΕΚ Α 222/12.11.2012 και τέλος με τη παρ.1α του άρθρου 4Ν. 4151/2013(ΦΕΚ Α 103 29.4.2013)

8.`Όπου στο άρθρο αναφέρεται η ανικανότητα των υπαλλήλων ή των μελών της οικογένειας τους, ως προϋπόθεση απόκτησηςδικαιώματος σύνταξης από το Δημόσιο ή για τη χορήγηση επιδομάτων, αυτή βεβαιώνεται με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ. Επιτροπής.

Άρθρο 20
Λοιπές διατάξεις

1.Στο τέλος των άρθρων 5 και 31 του Κώδικα Πολιτικών καιΣτρατιωτικών Συντάξεων προστίθενται παράγραφοι 5 και 6 αντίστοιχα με το ακόλουθο περιεχόμενο:

“Στα άγαμα θήλεα τέκνα, πλην των ανικάνων κατά ποσοστό 67% και άνω, μετά την ενηλικίωσή τους ή το πέρας των σπουδών τους, η σύνταξη τους καταβάλλεται ολόκληρη μεν, εάν το συνολικό, πλην της σύνταξης, κύριαςκαι επικουρικής, μηνιαίο πραγματικό ακαθάριστο εισόδημά τους, όπως αυτό προκύπτειαπό τη φορολογική τους δήλωση του προηγούμενου έτους, δεν υπερβαίνει το 40πλάσιο του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κάθε φορά, περιορίζεται δε κατά το ένα τρίτο (1/3) του ποσού αυτής, εάν το εισόδημα αυτόυπερβαίνει το 40πλάσιο όχι όμως και το 60 πλάσιο και κατά το ένα δεύτερο (1/2) αυτής εφόσον υπερβαίνει το 60πλάσιο “.

“Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζεται και για τις άγαμες ή διαζευγμένες θυγατέρεςστις οποίεςκαταβάλλεται ήδη σύνταξη και οι οποίες υποχρεούνται να υποβάλλουν στην αρμόδια διεύθυνση συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους μέσα στο πρώτο δίμηνο κάθε έτους, αρχής γενομένης από του έτους 1993, επικυρωμένο αντίγραφο εκκαθαριστικού σημειώματοςτου φόρου εισοδήματος του προηγούμενου έτους ή σχετική βεβαίωση της αρμόδιας διεύθυνσης οικονομικών υπηρεσιών (Δ.Ο.Υ.) προς απόδειξη του εισοδήματος τους.

Η παράλειψη υποβολής των παραπάνω στοιχείων συνεπάγεται αναστολή της καταβολής της σύνταξης, η οποία πάντως μπορεί να καταβληθεί και πάλι με την εκ των υστέρων υποβολή των στοιχείων αυτών.

Από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού για την ενηλικίωση των τέκνων,αρρένων και θηλέων, καθώς και για την ηλικία όσων σπουδάζουν εφαρμόζεταιη διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 13 του παρόντος. Συντάξεις που έχουν ήδη κανονιστεί με διαφορετικό όριο ηλικίας δεν θίγονται”.

2.Στο τέλος του άρθρου 59 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων προστίθεται παράγραφος 9 ως εξής:

“9)Από 1ης Ιανουαρίου 1993 επιβάλλεται μηνιαία κράτηση υπέρ συντάξεως σε όλους τους υπαλλήλους των παρ. 1 και 8, που έχουν προσληφθεί μέχρι την 30η Σεπτεμβρίου 1990, η οποία ανέρχεταισε ποσοστό 35 επί των αποδοχών τηςπαραγρ. 2 συμπεριλαμβανομένων και των μετά την 1η Ιανουαρίου 1994 καιστο ποσοστόπου ισχύει κάθε φορά ως εισφορά εργαζομένου για τους ασφαλισμένους στην κύρια κοινή ασφάλιση του Ι.Κ.Α., από1ης Ιανουαρίου 1995 και μετά.Όπου ενεργείταικράτηση για σύνταξη και είναι μικρότερη του ανωτέρω ποσοστού αναπροσαρμόζεται στο ποσοστό αυτό”.

3. Στις συντάξεις και χορηγίες, που καταβάλλονται από το Δημόσιο επιβάλλεται από 1ης Ιανουαρίου 1998 προσωρινή ειδική μηνιαία εισφορά υπέρ του Δημοσίου, η οποία παρακρατείται κατά την καταβολή τους, ως εξής:

Για το τμήμα σύνταξης έως 120.000 δραχμές, ποσοστό 1%.

Για το τμήμα σύνταξης από 120.001 – 200.000 δραχμές, ποσοστό 2%.

Για το τμήμα σύνταξης από 200.001 – 300.000 δραχμές, ποσοστό 3%.

Για το τμήμα σύνταξης από 300.001 – 400.000 δραχμές, ποσοστό 5% και

Για το τμήμα σύνταξης άνω των 400.000 δραχμών, ποσοστό 5%.

Από την κράτηση αυτήν εξαιρούνται οι συντάξεις μέχρι του ποσού των εκατό είκοσι χιλιάδων (120.000) δραχμών, οι προσωπικές συντάξεις, οι Συντάξεις παθόντων εξαιτίας της υπηρεσίας, οι πολεμικές και οι εξομοιούμενες με αυτές συντάξεις, οι συντάξεις των παντελώς τυφλών, παραπληγικών, τετραπληγικών, των πασχόντων από μεσογειακή ή δρεπανοκυτταρική αναιμία, και υπερφωσφατασαιμία, καθώς και τα δώρα εορτών και η πρόσθετη μισή σύνταξη.

Η ημερομηνία λήξης της ανωτέρω ειδικής εισφοράς δεν μπορεί να γίνει νωρίτερα της 31ης Δεκεμβρίου 2001 και ορίζεται με προεδρικό διάταγμα, που προτείνεται από τους Υπουργούς Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.”

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  από το άρθρο 26 Ν.2592/1998

4.Οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 17 έχουν εφαρμογή και για όσους υπηρετούνκατά την 31η Δεκεμβρίου 1992, εφόσον θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξηςμετά την 1η Ιανουαρίου 1998 η δε εισφοράεξαγοράςυπολογίζεται στο ποσοστό που ισχύει κατά τον χρόνο της υποβολής της σχετικής αίτησης για αναγνώριση και επί των αποδοχών του υπαλλήλου επί των οποίωνενεργείται κατά τον ίδιο χρόνο η κράτηση για σύνταξη.

Αν για το χρόνο αυτόν έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές σε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης, απαλλάσσονται της εισφοράς εξαγοράς.

Οι διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων δεν εφαρμόζονται για προϋπηρεσίες που έχουν παρασχεθεί στο Δημόσιο, στους ο.τ.α. και τα άλλα ν.π.δ.δ..

” Οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 17 έχουν εφαρμογή για όσους προσλήφθηκαν για πρώτη φορά στο Δημόσιο από 1ης Ιανουαρίου 1983 μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1992, πράξεις δε ή αποφάσεις, που έχουν εκδοθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1992 κατ` εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 1 έως 6 του ν. 1405/1983 για αναγνώριση προϋπηρεσιών στον ιδιωτικό τομέα, μπορούν είτε να παραμείνουν ισχυρές, οπότε το συντάξιμο των προϋπηρεσιών αυτών κρίνεται με τις διατάξεις βάσει των οποίων αναγνωρίσθηκαν, είτε να ανακληθούν, κατόπιν αιτήσεων των ενδιαφερομένων, οπότε οι εισφορές που έχουν αποδοθεί στο Δημόσιο επιστρέφονται στους υπαλλήλους, ύστερα από πράξη του αρμόδιου εκκαθαριστή αποδοχών, η δε παραγραφή της σχετικής βεβαίωσης αρχίζει από την ημερομηνία έκδοσης της ανακλητικής πράξης και οι ασφαλιστικοί οργανισμοί που έχουν αποδώσει στο Δημόσιο τις εισφορές για τον αναγνωριζόμενο χρόνο (εργοδότη και ασφαλισμένου) απαλλάσσονται της υποχρέωσης συμμετοχής στη δαπάνη συνταξιοδότησης του υπαλλήλου. Αμφισβητήσεις, που αναφύονται από την επέκταση του ν.δ/τος 4202/1961 και στο Δημόσιο, επιλύονται με τη διαδικασία των ενδίκων μέσων του άρθρου 68 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων”.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 4 παρ. 4 του Ν. 2227/1994 (Α` 129), αντικαταστάθηκε πάλι με την παρ.7 του άρθρου 5 του Ν.2320/1995 (Α 133).

5.Το πρώτο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 11 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων αντικαθίσταται ως εξής:

“6.Κατ` εξαίρεση, θεωρείται ως Συντάξιμος χρόνος πραγματικήςυπηρεσίας ο χρόνοςκανονικής ή αναρρωτικής άδειας, ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας μέχρι μίατριετία, ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφήςπαιδιών, ο χρόνοςτης διαθεσιμότητας, εφόσον αυτή δεν οφείλεταισε αξιόποινη πράξη ή πειθαρχικό παράπτωμα για τα οποία επακολούθησε οριστική απόλυση από την υπηρεσία, καθώς και ο χρόνος της απεργίας, εφόσον θεωρείται ως χρόνος πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας”.

6.Στο τέλος της περίπτ. β` της παρ. 1 του άρθρου 22 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων προστίθεται εδάφιο ως εξής:

“Το πιστοποιητικό του προηγούμενου εδαφίου δεν απαιτείται εφόσον το έτος γεννήσεως προκύπτει από το πιστοποιητικό υπηρεσιακών μεταβολών του υπαλλήλου”.

7.Η παρ. 17 του άρθρου 22 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων αντικαθίσταται ως εξής:

“17.Τα πιστοποιητικά των οικείων δημοτικών ή κοινοτικών αρχών πρέπει να στηρίζονταιστα επίσημα στοιχεία τους (μητρώα αρρένων, δημοτολόγια και ληξιαρχικά βιβλία) ή, σε περίπτωση που λείπουν αυτά, σε ένορκη, ενώπιον ειρηνοδίκου ή συμβολαιογράφου, βεβαίωση δύο μαρτύρων, καθώς και σε υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986.Ως μάρτυρας δεν δύναται να βεβαιώσει σύζυγος του δικαιούχου ή συγγενής αυτού κατ` ευθείαν γραμμή ή εκ πλαγίου, εξ αίματος μεν μέχρι 4ου βαθμού εξ αγχιστείας δε μέχρι 3ου βαθμού”.

8.Αχρεωστήτως καταβαλλόμενες συντάξεις, βοηθήματα, καθώς, και επιδόματα που χορηγούνται μαζί με τη σύνταξη, μέχρι ποσού δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ παρακρατούνται με απόφαση της/του Προισταμένης/ου της αρμόδια, Διεύθυνσης Συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, από τα ποσά των συντάξεων, που θα καταβληθούν κατά τους επόμενους μήνες σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις μέχρι την ολοσχερή εξόφλησή τους.

Κάθε μία από τις ανωτέρω μηνιαίες δόσεις, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ένα δέκατο (1/10) του ακαθάριστου ποσού της μηνιαίας σύνταξης για συντάξεις μέχρι το ποσό των χιλίων ευρώ (1.000) ευρώ και το ένα έκτο (1/6) του ακαθαρίστου ποσού της μηνιαίας σύνταξης για το μέρος εκείνο της σύνταξης που τυχόν υπερβαίνει το ποσό των χιλίων (1 000) ευρώ. Σε κάθε περίπτωση το ποσό της μηνιαίας δόσης δεν μπορεί υπολείπεται του ποσού των πενήντα (50) ευρώ. Το ανωτέρω ύψος του οφειλόμενου ποσού μπορεί να αναπροσαρμόζεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.

Σε περίπτωση παύσης της καταβολής της σύνταξης για οποιοδήποτε λόγο, προ της ολοσχερούς εξόφλησης του αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού, το τυχόν υπόλοιπο εισπράττεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.9 του άρθρου 5 του Ν.2320/1995 (Α 133) και με  το άρθρο 53 του Ν.4410/2016.

9.Αντίγραφα ή φωτοαντίγραφα εγγράφων, επικυρωμένα για το γνήσιο του περιεχομένου τους από δικηγόρους, έχουν αποδεικτική ισχύ ίση με τα πρωτότυπα και λαμβάνονται υπόψη από τα αποφασίζοντα ή δικαιοδοτούντα επί των συντάξεων όργανα.

10.Οι διατάξεις του άρθρου αυτού, καθώς και του άρθρου 19, εφαρμόζονται ανάλογα και για τους υπαλλήλους ή συνταξιούχους των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των άλλων νομικών προσώπωνδημόσιου δικαίου, οι οποίοι διέπονται από το ίδιο με τους δημοσίους υπαλλήλους συνταξιοδοτικό καθεστώς, είτε οι συντάξεις τους βαρύνουν το Δημόσιο είτε άλλους ασφαλιστικούς οργανισμούς, καθώς και για τους σιδηροδρομικούς υπαλλήλους του π.δ. 850/1980 (ΦΕΚ 211 Α`).

Η κατά τις παρ. 2 και 3 κράτηση ή ειδική εισφορά των μησυνταξιοδοτουμένων από το Δημόσιο περιέρχεται στο φορέα συνταξιοδότησής τους.

11.Στο τέλος της παρ. 5 του άρθρου 11 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων προστίθεται εδάφιο με το ακόλουθο περιεχόμενο:

“Επίσης, λογίζεται ως συντάξιμη με τις προϋποθέσεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου αυτής η προϋπηρεσία του πάσης φύσεως μόνιμου προσωπικού των δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων, που παρασχέθηκε με οποιαδήποτε σχέση στο ίδιο ή σε άλλο νοσηλευτικό ίδρυμα κοινωφελούς χαρακτήρα προ της υπαγωγής του στις διατάξεις του ν.δ. 2592/1953 (ΦΕΚ 254 Α`), σε οποιαδήποτε υπηρεσία των φορέων στους οποίους ανήκαν τα νοσηλευτικά ιδρύματα μέχρι τη δημοσιοποίησή τους, στο μαιευτήριο “Μαρίκα Ηλιάδη” μέχρι την ίδρυση του Μαιευτικού – Γυναικολογικού Κέντρου Αθήνας “Ελενα Βενιζέλου”, στο Νοσοκομειο Κ. Τσαγκάρη Α.Ε. και στο Υιοι Κ. Παπανικολάου Θεραπευτήριο Ζωοδόχου Πηγής Α.Ε. με οποιαδήποτε μορφή και ονομασία λειτουργούσαν αυτά μέχρι την ίδρυση του Νομαρχιακού Γενικού Νοσοκομείου Μελισσίων “Α.Φλέμιγκ”, καθώς και στους Ξενώνες της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας Αθήνας και Θεσσαλονίκης, πριν από την ίδρυση του Κοινωφελούς Ιδρύματος με την επωνυμία Οίκος Ξενίας και Περιθάλψεως Ασθενών, ανεξαρτήτως αν τοπροσωπικό των ανωτέρω περιπτώσεων υπηρετεί στο ίδιο ή μετακινήθηκε σε άλλο δημοσιοποιημένο Ιδρυμα.Η κατά το προηγούμενο εδάφιο προϋπηρεσία λαμβάνεται υπόψη και για τη βαθμολογική και μισθολογική εξέλιξη του προσωπικού αυτού”.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρ 5 παρ. 1 του Ν. 2227/1994 (Α` 129).

12.Στο τέλος της παρ. 4 του άρθρου 26 του Κώδικα Πολιτικών και ΣτρατιωτικώνΣυντάξεων προστίθεται εδάφιο με το ακόλουθο περιεχόμενο:

“Κατ` εξαίρεση οι έφεδροι αξιωματικοί, οι οποίοι έχουν καταταγείμέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1992, αποκτούν δικαίωμα σύνταξης με τους ίδιουςόρους και προϋποθέσεις που αποκτούν δικαίωμα σύνταξης και οι μόνιμοι αξιωματικοί”.

Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου έχει εφαρμογήκαι για όσους έχουν εξέλθει ήδη της υπηρεσίας, καθώς και για τις οικογένειες αυτών που έχουν πεθάνει, τα δε οικονομικά αποτελέσματα αρχίζουν από την πρώτη του μήνα κατά τον οποίο εκδίδεται η σχετική πράξη ή απόφαση συνταξιοδότησης.

13.Στο τέλος του άρθρου 6 του ν. 1976/1991 (ΦΕΚ 184 Α`) προστίθεταιπαράγραφος 11 με το ακόλουθο περιεχόμενο:

“11.Εξαιρούνται της επανεξέτασης από τις ειδικέςυγειονομικές επιτροπές της παρ. 1 όσοι από τους αναφερόμενουςστις διατάξεις των παραγράφων 1, 2 και 4 έχουν :

α)Εξετασθείδυο φορέςαπό τις πρωτοβάθμιες υγειονομικέςεπιτροπές.

β)Έπαθαν ως όμηροι σε στρατόπεδα συγκέντρωσης των αρχών κατοχής.

γ)Έχουν υπερβείτο εξηκοστό όγδοο (68ο) έτος τηςηλικίας τους άνδρες και γυναίκες.

δ)Οι οικογένειες όσων εκτελέσθηκαν ή εξαφανίστηκαν ή πέθαναν από κακουχίες κατά την περίοδο της κατοχήςή των εμφυλίων συγκρούσεων, που επακολούθησαν ή από γεγονότα, που σχετίζονται με τις συγκρούσεις αυτές ή τη δράση τους στην περίοδο του εμφυλίου πολέμου.

ε)Οι οικογένειες των συνταξιοδοτουμένων με τη διάταξη του άρθρου 28 του ν. 1813/1988.

Γνωματεύσεις, που τυχόν έχουν εκδοθεί από τις ανωτέρω υγειονομικές επιτροπές για τους αναφερόμενους στις προηγούμενες περιπτώσεις, δεν λαμβάνονται υπόψη, σε περίπτωση δε που έχει καθορισθεί ή διακοπεί η σύνταξη βάσει των γνωματεύσεων αυτών, ανακαθορίζεται ή επαχορηγείται με βάση την αρχική γνωμάτευση στην οποία στηρίχθηκε ο κανονισμός της σύνταξης.Τα οικονομικά αποτελέσματα ανατρέχουν στην ημερομηνία, που έχει ανακαθορισθεί ή διακοπεί η σύνταξη”.

14.Η παράγραφος 7 του άρθρου 6 του ν. 1976/1991 αντικαθίσταται ως εξής:

“7.Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων καθορίζεται ο αριθμός των μελών της επιτροπής και η ιδιότητά τους, ο τρόποςλειτουργίας, η διοικητική υποστήριξη της, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια.Με την ίδια απόφαση δύναταινα ορισθεί αποζημίωση στους προέδρους, τα μέλη, τους γραμματείς και τους βοηθούς των επιτροπών αυτών, κατά παρέκκλιση των κειμένων διατάξεων, εφόσον τούτο κρίνεται αναγκαίο.

Ο ορισμός των προέδρων, των μελών και των γραμματέων, καθώς και των αναπληρωτών και των βοηθών τους, γίνεται με απόφασητων κατά τόπο αρμόδιων γενικών γραμματέων περιφερειών”.

15.Νομάρχες, και αναπληρωτές νομάρχες που υπηρετούσαν κατά την έναρξη ισχύος του ν. 1235/1982 (ΦΕΚ 26 Α`) και των οποίων η θητεία θεωρήθηκε ότι έληξε σύμφωνα με τις διατάξειςτου άρθρου 13 του ίδιου νόμου και απολύθηκαν της υπηρεσίας, θεωρούνται ότι δεν απομακρύνθηκαν της υπηρεσίας για τον υπόλοιπο της θητείας τους χρόνο.

Το χρονικό διάστημα από την απόλυσή τους μέχρι τη λήξη της κανονικής τους θητείας θεωρείται χρόνος πραγματικής υπηρεσίας νομάρχη ή αναπληρωτή νομάρχη αντίστοιχα και υπολογίζεται τόσο για τη θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης, όσο και για την αναπροσαρμογή της τυχόν καταβαλλόμενης, καθώς και για την κατά την παρ. 2 του άρθρου 1 του ν.δ. 4432/1964 (ΦΕΚ 217 Α`) προβλεπόμενη προσαύξηση.

Στους νομάρχες και αναπληρωτές νομάρχες της παραγράφου αυτής, οι οποίοι με την αναγνώριση και του υπολοίπου της θητείας τους δεν συμπληρώνουν δεκαετή πραγματική υπηρεσία νομάρχη ή αναπληρωτή νομάρχη, συμπληρώνουν όμως οκταετία στις θέσεις αυτές, προστίθεται και πλασματικός χρόνος τόσος, όσος απαιτείται για τη συμπλήρωση της δεκαετίας, θεωρούμενος για κάθεσυνέπεια ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας σε θέση νομάρχη ή αναπληρωτή νομάρχη.

Η διάταξη του άρθρου 2 του ν. 99/1975 (ΦΕΚ 160 Α`) εφαρμόζεται και για τους νομάρχες και αναπληρωτές νομάρχες της παραγράφου αυτής.

Οι υπαγόμενοι στις διατάξεις της παραγράφου αυτής δεν δικαιούνται αναδρομικά διαφορές αποδοχών ή σύνταξης.Τα οικονομικά αποτελέσματα από τον κανονισμό ή την αύξηση της σύνταξης αρχίζουν από την πρώτητου μήνα κατά τον οποίο εκδίδεται η σχετική πράξη ή απόφαση.

16.Στο τέλος της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 1977/1991 (ΦΕΚ 186 Α`) προστίθεταιεδάφιο ως εξής:

“Το ποσό της σύνταξης, που προβλέπεται από την παράγραφο αυτή για τιςοικογένειες όσων φονεύονται από τρομοκρατικές πράξεις, δεν μπορεί ναείναι κατώτερο από το ποσό της σύνταξης που καταβάλλεται σε ανάπηροπολίτη από τον άμαχο πληθυσμό, ο οποίος φέρει ανικανότητα εκατό τοιςεκατό (100 %).”

Η ισχύς της διάταξηςαυτής ανατρέχει στο χρόνο ισχύος του ν. 1977/1991.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρ 6 παρ. 4 του Ν. 2227/1994 (Α` 129)

17.Στο τέλος του άρθρου 12 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων προστίθεται παράγραφος 15 ως εξής:

“15.Προκειμένου για εκπαιδευτικούς λειτουργούςπρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που αποχωρούν της υπηρεσίας και δεν συμπληρώνουν τριακονταπενταετή πραγματική συντάξιμη υπηρεσία, συμπληρώνουν όμως τα κατά περίπτωση όρια ηλικίας συνταξιοδότησης που προβλέπονται για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης με την 1η Ιανουαρίου 1998, αναγνωρίζεται ως συντάξιμος από το Δημόσιο ο πέραν της πρώτης τριετίας χρόνος αναμονής τους στην Επετηρίδα.Ο χρόνος που αναγνωρίζεται ως συντάξιμος κατά το προηγούμενο εδάφιο, ορίζεται σε ένα έτοςγια κάθε τριετία αναμονήςστην Επετηρίδα.

Για την αναγνώριση του ανωτέρω χρόνου ως συντάξιμου καταβάλλεται η κράτηση που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 59 του παρόντος”.

Άρθρο 21

1. Οι κλάδοι Σύνταξης και Ασθένειας του Ταμείου Ασφαλίσεως Ορθοδόξου Εφημεριακού Κλήρου της Ελλάδος (Τ.Α.Κ.Ε.), που έχουν συσταθεί με το ν. 4606/1930 (ΦΕΚ 138 Α`), καταργούνται από 1ης Ιανουαρίου 1993 και οι συντάξεις των ασφαλισμένων και συνταξιούχων τους, των μελών των οικογενειών τους, καθώς και όσων αποκτούν την ιδιότητα των προσώπων, που ασφαλίζονταν στου κλάδους αυτούς μετά την 1η Ιανουαρίου 1993, βαρύνουν το Δημόσιο και καταβάλλονται από αυτό.

2.Οι ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι στους καταργούμενους κλάδους σύνταξης και ασθένειας του Τ.Α.Κ.Ε. κατά την 31η Δεκεμβρίου 1992 θα εξακολουθούν να διέπονται από την νομοθεσία που ισχύει γι` αυτούς και τα μέλη των οικογενειών τους.

Οι ασφαλισμένοι της παραγράφουαυτής εξακολουθούν να καταβάλλουν την προβλεπόμενη από το άρθρο 4 του ν.δ. 228/1973 (ΦΕΚ 284 Α`) εισφορά, η οποία παρέχεται στο Δημόσιο και αυξάνεται από 1ης Ιανουαρίου 1995 και μετά στο ποσοστό, που προβλέπεται για τους δημοσίους υπαλλήλους.

`Όσοι όμως ασφαλίστηκαν ή θα ασφαλιστούν στο Τ.Α.Κ.Ε. από 1ης Οκτωβρίου 1990 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1992 θα καταβάλλουν την εισφορά, που προβλέπεται από το άρθρο59 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων για τους λοιπούς συνταξιοδοτούμενους από το Δημόσιο και επί των αποδοχών, που ορίζονται στο ίδιο άρθρο.Η εισφορά που καταβάλλει το Δημόσιο στο Τ.Α.Κ.Ε. καταργείται από 1ης Ιανουαρίου 1993.

3.Για τα πρόσωπα που αποκτούν την ιδιότητα αυτών που ασφαλίζονταν στο Τ.Α.Κ.Ε. από 1ης Ιανουαρίου 1993 και μετά, εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξειςπου ισχύουν για τους πολιτικούς υπαλλήλους, που προσλαμβάνονται στο Δημόσιοαπό την ίδια ημερομηνία, καθώςκαι για τις οικογένειές τους, με εξαίρεση το όριοηλικίας των κληρικών το οποίο εξακολουθείνα είναι στο εβδομηκοστό (70ο)έτος.

4.Το ποσό της σύνταξηςόσων έχουν ήδη συνταξιοδοτηθείή θα συνταξιοδοτηθούν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1992, καθώς και των μελών των οικογενειών τους αναπροσαρμόζεται στο ποσό της σύνταξης που καταβάλλεται στους πολιτικούςσυνταξιούχους και τις οικογένειές του, με τους οποίους έχουν το ίδιο μισθολογικό κλιμάκιο και επίδομα χρόνου υπηρεσίας, καθώς και τα ίδια έτη υπηρεσίας, εφαρμοζόμενων αναλόγως των διατάξεων των ν. 1505/1984 (ΦΕΚ 194 Α`) και 1694/1987 (ΦΕΚ 35 Α`), λαμβανομένων υπόψη και των αυξήσεων που έχουν χορηγηθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1992.

Η αναπροσαρμογή γίνεται οίκοθεν από την αρμόδιαδιεύθυνση του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους βάσει των στοιχείων των συνταξιοδοτικών φακέλων των συνταξιούχων.

Η διαφορά του ποσού σύνταξης που προκύπτειαπό την αναπροσαρμογή και αυτού, που καταβάλλεται από το Τ.Α.Κ.Ε. την 31η Δεκεμβρίου 1992, χορηγείται σταδιακά σε τρεις ετήσιες δόσεις ως εξής:

Το 30% της διαφοράς από 1ης Ιανουαρίου 1993, το άλλο 30% από 1ης Ιανουαρίου 1994 και το υπόλοιπο 40% από 1ης Ιανουαρίου 1995.

Το επίδομα παραπληγικών και τετραπληγικών, που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 42 του ν. 1140/1981 (ΦΕΚ 68 Α`) και καταβάλλεται μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1992 από το Τ.Α.Κ.Ε., από 1ης Ιανουαρίου 1993 και εφεξήςθα βαρύνει τον προϋπολογισμό του Υπουργείου ΥγείαςΠρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και θα καταβάλλεται από αυτό εφαρμοζόμενων αναλόγως των διατάξεων του άρθρου 3 του ν. 1284/1982 (ΦΕΚ 114 Α`).

5.Από 1ης Ιανουαρίου 1993 και μετά οι διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά για την αύξηση των πολιτικών συντάξεων εφαρμόζονται και για τις συντάξειςτων αναφερομένων στην παρ. 1 προσώπων.Κατώτατα όρια συντάξεων ή βοηθημάτων τυχόν ανώτερα αυτών που ισχύουν στο Δημόσιο, παραμένουν στο ποσό που έχουν διαμορφωθεί την 31η Δεκεμβρίου 1992 χωρίςνα αυξάνονται μέχρι την εξομοίωση τους με αυτά του Δημοσίου.Αν είναι κατώτερααυτών που ισχύουν στο Δημόσιο, εξομοιώνονται με αυτά από 1ης Ιανουαρίου 1993.

Τα επιδόματα οικογενειακών βαρών, που καταβάλλονται στους πολιτικούς συνταξιούχους, καταβάλλονται και στου συνταξιούχους της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού στο ίδιο ποσό και με τις ίδιες προϋποθέσεις.

6.Από 1ης Ιανουαρίου 1993 και μετά, οι ασφαλισμένοι στους καταργούμενους κλάδους σύνταξης και ασθένειας, υπάγονται στηνυγειονομική περίθαλψη του Δημοσίου, εφαρμοζομένων αναλόγως των διατάξεωνπου ισχύουν για την υγειονομική περίθαλψη των πολιτικών υπαλλήλωνκαι συνταξιούχων του Δημοσίου.Η εισφορά από 2%, που καταβάλλονταν στον καταργούμενο κλάδο, εξακολουθεί να καταβάλλεται και περιέρχεταιστο Δημόσιο, στο εξής δε θα ακολουθεί το ποσοστό που καταβάλλεται από τους λοιπούς πολιτικούς υπαλλήλους και συνταξιούχους του Δημοσίου.

7.Το Τ.Α.Κ.Ε. μετονομάζεται από 1ης Ιανουαρίου 1993 σε “ΤΑΜΕΙΟ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΦΗΜΕΡΙΑΚΟΥ ΚΛΗΡΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ”, διέπεται δε από την νομοθεσία που αφορά τον Κλάδο Αρωγής του μετονομαζόμενου Ταμείου.

Σκοπός του Ταμείου αυτού είναι η χορήγηση Εφάπαξ βοηθήματος στους ασφαλισμένους του.

8.Το πλεονάζον προσωπικό του Τ.Α.Κ.Ε. μεταφέρεται από 1ης Ιανουαρίου 1993 στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ή σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης, με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και σε αντίστοιχες κενές οργανικέςθέσεις.

Η υπηρεσία του προσωπικού αυτού θεωρείται για κάθεσυνέπειαότι διανύθηκεστη νέα του θέση.

Το κατά την προηγούμενη παράγραφο μεταφερόμενο προσωπικόεπιλέγει αν θα εξακολουθεί να υπάγεται στο ίδιο καθεστώς επικουρικήςασφάλισηςκαι πρόνοιας που είχε ή θα υπαχθείστα αντίστοιχα ταμεία της νέας του θέσης και μέσα σε προθεσμία τριών μηνών από τη μεταφορά του.

9.Το σύνολο του ενεργητικού και παθητικού, που προέρχεται από τους καταργούμενους κλάδους σύνταξης και ασθένειας του Τ.Α.Κ.Ε., οι πόροι που προβλέπονται από τις διατάξειςπου ισχύουν κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού υπέρ των ανωτέρω κλάδων, καθώς και η κινητή και ακίνητη περιουσία τους, πλην των ιερών παρεκκλησιώνκαι εξωκλησιών μετά της κινητής και ακινήτου περιουσίας τους τα οποία παραμένουν στην κυριότητα ή διοίκηση της διαχείρισης του Ταμείου Προνοίας Ορθοδόξου ΕφημερικούΚλήρου Ελλάδος, περιέρχονται από 1ης Ιανουαρίου 1993 στο Δημόσιο ως καθολικό διάδοχό του.Για τη μεταβίβαση της ακίνητης περιουσίας, στο Δημόσιο δεν οφείλονταιτέλη ή δικαιώματα υπέρ τρίτων, η δε μεταγραφή τους στα βιβλία των οικείων υποθηκοφυλακειών ενεργείται ατελώς με πράξη του Υπουργού των Οικονομικών.

Εκκρεμείς δίκες, που προέκυψαν από τη λειτουργία των καταργούμενων κλάδων, συνεχίζονται από και κατά του Δημοσίου χωρίς διακοπή.

10.Με αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιαςκαι Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ρυθμίζεται, όπου απαιτείται, η διαδικασία πληρωμής των καταβαλλόμενων από το Δημόσιο συντάξεων του προσωπικού της παραγράφου 1, το κλείσιμο της οικονομικήςδιαχείρισης των καταργούμενων κλάδων του Τ.Α.Κ.Ε. και κάθε άλληλεπτομέρεια που έχει σχέση με την εφαρμογή των προηγούμενων παραγράφων.

Μέχρι να εκδοθούν οι προβλεπόμενες από τον προηγούμενο εδάφιουπουργικές αποφάσεις, εφόσον απαιτηθεί οι παραπάνω συντάξεις θα καταβάλλονται από το Τ.Α.Κ.Ε.και η σχετική δαπάνη θα αποδίδεται από το Δημόσιο με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

11.Ως προς τα λοιπά συνταξιοδοτικά θέματα, που δεν ρυθμίζονται με το άρθρο αυτό, έχουν ανάλογη εφαρμογή οι διατάξεις του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, του α.ν. 599/1968 (ΦΕΚ 258 Α`) του ν.δ. 326/1969 (ΦΕΚ 219 Α`), καθώς και οι λοιπές διατάξεις του νόμου αυτού, προκειμένου για όσους προσλαμβάνονται μετά την 1η Ιανουαρίου 1993.

Ειδικά οι περιορισμοί των διατάξεων των παραγράφων 8 έως 13 του άρθρου 58 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων δεν εφαρμόζονται για τα πρόσωπατης παραγράφου 1 του άρθρου αυτού, εφόσον έχουν συνταξιοδοτηθεί ή ασφαλιστεί στο Τ.Α.Κ.Ε. μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1992, καθώς και για τις οικογένειές τους.

Οι αρμοδιότητεςτου διοικητικού συμβουλίου του Τ.Α.Κ.Ε. οι σχετικές με τη λειτουργία των καταργούμενων κλάδων ασκούνται από 1ης Ιανουαρίου 1993 από τον Υπουργό Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, προκειμένου για την ασθένεια.

12.Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων καθορίζεται η σύνθεση και ενεργείταιη συγκρότηση του διοικητικού συμβουλίου του Ταμείου Προνοίας Ορθοδόξου Εφημεριακού Κλήρου Ελλάδος.Μέχρι το διορισμό των μελών του διοικητικού συμβουλίου το Ταμείο διοικείται από το υπάρχον διοικητικό συμβούλιο.

“Το ποσό της σύνταξης των υπαλλήλων των οποίων η σύνταξη προσδιορίζεται σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 1902/1990 επαναπροσδιορίζεται οίκοθεν από την ημερομηνία έναρξης πληρωμής της σύνταξής τους, σε ποσό που μάλλον προσεγγίζει την κανονισθείσα σύνταξη, όπως αυτό προκύπτει από την οίκοθεν ένταξή τους σε ανάλογο, του συνολικού χρόνου ασφάλισης, συντάξιμο μισθό της αντίστοιχης κατηγορίας υπαλλήλων ή λειτουργών του Δημοσίου, όπως ο συντάξιμος αυτός μισθός ισχύει κάθε φορά”.

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
Ρυθμίσεις για τους ασφαλιζόμενους στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης από 1.1.1993.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
Κύρια ασφάλιση Ασφαλιστικές εισφορές

Άρθρο 22

1.Το συνολικό ποσοστό εισφοράς αναπηρίας, γήρατος, θανάτου ασφαλισμένου, εργοδότη και Κράτους στους φορείς κύριας ασφάλισης μισθωτών ορίζεται σε 30% επί των αποδοχών των ασφαλισμένων και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος των ασφαλισμένων, κατά 13,33% σε βάροςτων εργοδοτών και κατά 10% σε βάρος του Κράτους.

Το ποσοστό εισφοράς στους φορείς κύριας ασφάλισης αυτοαπασχολουμένων ορίζεται σε 30% επί του ποσού τωνασφαλιστικών κατηγοριών, που θα καθοριστούν με το κατά την παρ. 3 του παρόντος άρθρου προεδρικό διάταγμα και βαρύνει κατά 20% τους ίδιουςκαι κατά 10% το Κράτος.Προκειμένου για μισθωτούς ασφαλισμένους φορέων κύριας ασφάλισηςαυτοαπασχολουμένων ισχύουν ως προς την καταβολή των εισφορών τα οριζόμενα για τους ασφαλισμένους φορέωνκύριας ασφάλισης μισθωτών.

2.α.”Η εισφορά για την ασφάλιση αναπηρίας, γήρατος, θανάτου στους φορείςκύριας ασφάλισης που ασφαλίζουν μισθωτούς υπολογίζεται επί των αποδοχών τωνασφαλισμένων, οι οποίες κατά μήνα δεν μπορούν να υπερβαίνουν το οκταπλάσιοτου κατά το έτος 1991 μέσου μηνιαίου κατά κεφαλή Ακαθάριστου ΕθνικούΠροϊόντος (Α.Ε.Π.) αναπροσαρμοζόμενου με το εκάστοτε ποσοστό αύξησης τωνσυντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων .

β.Ως αποδοχέςγια τον υπολογισμό των κατά τα ανωτέρω εισφορών νοούνται οι πάσης φύσεως αποδοχές εξαιρουμένων των εκτάκτων παροχών, λόγω γάμου, γεννήσεως τέκνων, θανάτου και βαριάς ασθένειας του μισθωτού και των μελών της οικογένειάς του.

γ.Σε καμιά περίπτωση ο υπολογισμός της εισφοράς του Κράτους δεν μπορεί να γίνεται επί αποδοχών οι οποίεςυπερβαίνουν το διπλάσιο του κατά το έτος 1991 μέσου μηνιαίου κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτε ποσοστό αυξήσεως των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων.

3.Για την καταβολή των μηνιαίων εισφορών στους φορείςκύριας ασφάλισης, που ασφαλίζουν αυτοαπασχολούμενους, οι ασφαλισμένοι κατατάσσονταισε ασφαλιστικές κατηγορίες κατά τα οριζόμενα με προεδρικά διάταγμα, που εκδίδεται εντός 6 μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου με πρόταση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ύστερα από αναλογικές μελέτες.Με το ίδιο προεδρικό διάταγμα καθορίζεται και ο τρόπος αναπροσαρμογής των ασφαλιστικών κατηγοριών. “Σε περίπτωση επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας ανώτερης της πρώτης δεν λαμβάνεται υπόψη οποιαδήποτε κράτηση επί αμοιβών για παρεχόμενες υπηρεσίες ή καταβολή ποσών με ένσημα που γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του τρίτου εδαφίου της παρ. 3 του άρθρου 44 του ν. 2084/1992, όπως συμπληρώνεται με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου`.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.1 του άρθρου 19 του Ν.2150/1993 (ΦΕΚ Α 98)

Με το κατά τα ανωτέρω προεδρικό διάταγμα δύναται να ορισθεί ότι κατά την πρώτη εφαρμογή η καταβολή ολόκληρης της εισφοράς βάσει των ασφαλιστικών κατηγοριών που θα καθορισθούν θα γίνει σταδιακά σε τρία έτη.

Για τους ασφαλισμένους στο Ι.Κ.Α. αυτοαπασχολούμενους εφαρμόζονται οι ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίαςτου Ιδρύματος.

Οι διατάξεις του εδάφ. γ` της παρ. 2 του άρθρου αυτού εφαρμόζονται οι ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας αυτής.

4.Ο τρόπος απόδοσηςτης εισφοράς του Κράτους στους οικείους φορείς ορίζεται με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Άρθρο 23
Εισφορά πρόωρης συνταξιοδότησης και επαγγελματικού κινδύνου.

1.Η πρόσθετη ειδική εισφορά για την ασφάλιση αναπηρίας, γήρατος, θανάτου των υπαγομένων, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις των φορέων στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, καθώς και τις ειδικές κατηγορίες επαγγελμάτων, που ασφαλίζονται στο Ι.Κ.Α. περί των οποίων η παρ. 4 του άρθρου 24 του παρόντος και των ασφαλισμένων των Ταμείων, που ορίζονται στην αυτή παράγραφο, καθώς και των απασχολουμένων στην Ολυμπιακή Αεροπορία και Ολυμπιακή Αεροπλοΐα, τις αεροπορικέςεταιρείες και των πτυχιούχων χειριστών αεροσκαφών που εκτελούν πτητικές εργασίες, ορίζεται σε ποσοστό 3,60% επί των αποδοχών των ασφαλισμένων, που υπόκεινται σε εισφορές και βαρύνει κατά ποσοστό 1,40% τους εργοδότες και 2,20% τους ασφαλισμένους.

2. Η πρόσθετη ειδική εισφορά για την ασφάλισηαναπηρίας, γήρατος και θανάτου των απασχολουμένων σε υπόγειες στοέςμεταλλείων – λιγνιτωρυχείων και σε εναέριες ή υποθαλά/σιες εργασίες, καθώς και των ασφαλισμένων της Διεύθυνσης Ασφαλίσεως Προσωπικού Δ.Ε.Η.,που απασχολούνται σε ορυχεία, σταθμούςπαραγωγής και δίκτυα, ορίζεται σε 7,50 % επί των αποδοχών των ασφαλισμένων και βαρύνει κατά ποσοστό2,50% τους ασφαλισμένους και 5% τους εργοδότες”.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  από την παρ.2 άρθρ.4 Ν.2335/1995 (Α185).

3.Το ποσοστό εισφοράς στις περιπτώσεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου αυτού δύναται να επανακαθορισθείμε απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ύστερα από αναλογιστική μελέτη.

4.Η πρόσθετη ειδική εισφορά επαγγελματικού κινδύνου για τους απασχολούμενους μισθωτούς σε επιχειρήσεις και εργασίες, που ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 1 του β.δ. 473/1961 (ΦΕΚ 119 Α`) και διεξάγονται κάτω από εισφορέςσυνθήκες ώστε να τίθεταισε κίνδυνο η ζωή ή η υγεία των εργαζομένων, ορίζεται σε ποσοστό 15 επί των αποδοχών των εργαζομένων και βαρύνει τους εργοδότες.

Οι επιχειρήσεις καταβάλλουν ολόκληρη την εισφορά επαγγελματικού κινδύνου και για το προσωπικό τους που υπάγεται σ` έναν κλάδο ασφαλίσεως του φορέα ασφάλισης.

Άρθρο 24
Προϋποθέσεις συνταξιοδοτήσεως λόγω γήρατος.

1.Οι ασφαλισμένοι δικαιούνται σύνταξη γήρατος αν έχουν συμπληρώσει το 65οέτος της ηλικίας και έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης 4.500 ημερών ή 15 ετών.

2.Αν οι ασφαλισμένοι συμπλήρωσαν τις ημέρες ή έτη ασφάλισης, που ορίζονται στην παράγραφο 1, από τις οποίες 750 ημέρες ή 2,5 έτη μέσα στην τελευταία πριν από την υποβολή της αίτησης πενταετία, δικαιούνται σύνταξη γήρατος μειωμένη κατά το 1/200 της πλήρους μηνιαίας συντάξεως για κάθε μήνα, που λείπει από το όριο ηλικίας που προβλέπεται από την παράγρ. 1 του άρθρου αυτού και μέχρι εξήντα (60) το πολύ μήνες κατά περίπτωση.

3.Οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι πραγματοποιούν χρόνο ασφάλισης 4.500 ημερών ή 15 ετών από τον οποίο τουλάχιστον τα 3/4 σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα που ορίζονται στις οικείες διατάξεις των φορέων, δικαιούνται σύνταξη, χωρίς την μείωση της παρ. 2 του άρθρου αυτού, με την συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας.

4.Με την επιφύλαξη των διατάξεων των παρ. 5, 6, 7 και 8 του άρθρου αυτού οι προϋποθέσεις συνταξιοδοτήσεως της προηγούμενης παραγράφου ισχύουν για όλες τις κατηγορίες ειδικών επαγγελμάτων, που ασφαλίζονταιστο Ι.Κ.Α. και τους απασχολούμενους στην Ολυμπιακή Αεροπορία, Ολυμπιακή Αεροπλοΐα και στις αεροπορικέςεταιρείες, καθώς και τους πτυχιούχους χειριστές αεροσκαφών που εκτελούν πτητικές εργασίες.

5.Οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι έχουν πραγματοποιήσειχρόνο ασφάλισης 4.500 ημερών ή 15 ετών από τον οποίο τουλάχιστον τα 3/4 σε υπόγειες στοές μεταλλείων – λιγνιτωρυχείων ή σε εναέριεςή υποθαλάσσιες εργασίες, καθώς και σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα προκειμένου για τους ασφαλισμένουςτης Διεύθυνσης Ασφαλίσεως Προσωπικού Δ.Ε.Η. δικαιούνται σύνταξη με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας και με τη μείωση της παραγρ. 2 του άρθρου αυτού με τη συμπλήρωση του 50ου έτους.

6.Μητέρα με ανήλικα ή ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιά,η οποία έχει πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης 6.000 ημερών ή 20 ετών, δικαιούται σύνταξη με τη συμπλήρωση του 55oυ έτουςτης ηλικίας και με τη μείωσητης παραγράφου 2 του άρθρου αυτού με τη συμπλήρωση του 50ου έτους.

“Το όριο ηλικίας που προβλέπεται από το προηγούμενο εδάφιο για τη λήψημειωμένης σύνταξης από μητέρες ανηλίκων παιδιών καταργείται σταδιακά, με τηναύξηση αυτού κατά ένα (1) χρόνο από 1.1.2009 και για κάθε επόμενο έτος,μέχρι τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας.

Το δικαίωμα σε σύνταξη θεμελιώνεται με τη συμπλήρωση του 55ου έτους τηςηλικίας, εφόσον τόσο η ανηλικότητα του παιδιού όσο και ο Συντάξιμος χρόνοςσυντρέχουν αθροιστικά κατά τη συμπλήρωση του 50ού ή σε ένα από τα επόμεναέτη μέχρι τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας της μητέρας.

Στην περίπτωση της σταδιακής κατάργησης του ορίου ηλικίας για λήψημειωμένης σύνταξης, το δικαίωμα σε σύνταξη θεμελιώνεται με τη συμπλήρωση τουεκάστοτε ισχύοντος ορίου ηλικίας, η δε ανηλικότητα του παιδιού και ησυμπλήρωση του συντάξιμου χρόνου αναζητείται από το 50ό, μέχρι το εκάστοτεισχύον όριο.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.7α άρθρ.144Ν.3655/2008,ΦΕΚ Α 58/3.4.2008.

7.Για τη μητέρα, η οποία έχει τρία τουλάχιστον παιδιά και χρόνο ασφάλισης6.000 ημερών ή 20 ετών τουλάχιστον, το όριο ηλικίας, που προβλέπεται από την παρ. 1 του άρθρου αυτού, μειώνεται ανά τρία (3) έτη για κάθε παιδί και μέχριτου 50ου έτους.”Από 1.1.2013 το όριο ηλικίας που προβλέπεται από την παράγραφο 1 τουάρθρου αυτού μειώνεται κατά δύο (2) έτη για κάθε παιδί και μέχρι του 55ουέτους.”Η επιβάρυνση των φορέωναπό την κατά την παράγραφο αυτή μείωση του ορίου ηλικίας προσδιορίζεται με οικονομική μελέτη και τα σχετικά ποσά αποδίδονται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, εγγραφομένης προς τούτο ειδικής πιστώσεως, ύστερα από απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγειάς, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την περίπτωση β` της παραγράφου 7 Άρθρου 144ν. 3655/2008,ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ.17 περ.στ`άρθρου 10 Ν.3863/2010,ΦΕΚ Α 115/15.7.2010.

8.Οι διατάξεις του ν. 612/1977 (ΦΕΚ 164 Α`)και της παρ. 7 του άρθρου 40 του ν. 1902/1990 (ΦΕΚ 138 Α`) εξακολουθούν να ισχύουν.

Άρθρο 25
Προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας.

1.Ο ασφαλισμένος δικαιούται σύνταξη αναπηρίας, αν έγινε ανάπηρος κατά την έννοιατων διατάξεων της παρ. 5 του άρθρου 28 του α.ν. 1846/1951 (ΦΕΚ 179 Α`) όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 27 του ν. 1902/1990 και τις παρ. 4 και 5 του άρθρου 12 του ν. 1976/1991 (ΦΕΚ 184 Α`) και έχει πραγματοποιήσει στην ασφάλιση α) τριακόσιες (300) ημέρες ή ένα (1) έτος εργασίας και δεν έχει συμπληρώσει το 21 ο έτος της ηλικίας.Οι πιο πάνω 300 ημέρες ή ένα έτος εργασίας αυξάνονται προοδευτικάσε 1.500 ημέρες ή 5 έτηεργασίας με την προσθήκη ανά 120 ημερών ή 5 μηνών εργασίας κατά μέσο όρο για κάθε έτος ηλικίας πέραν του 21ου ή β) έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον χίλιες πεντακόσιες (1.500) ημέρεςή 5 έτηεργασίας, από τις οποίεςτις εξακόσιες (600) ημέρες ή δύο (2) έτη μέσα στα πέντε (5) έτη το αμέσως προηγούμενα από εκείνο που έγινε ανάπηρος.Αν κατά τη διάρκεια των πέντε αυτών ετών ο ασφαλισμένος έχει επιδοτηθεί για ασθένειαή ανεργία ή έχει συνταξιοδοτηθεί, η περίοδος των πέντε ετών επεκτείνεταιγια τον αντίστοιχο προς την επιδότηση ή συνταξιοδότηση χρόνο, ή γ)έχει πραγματοποιήσει τέσσερις χιλιάδες πεντακόσιες (4.500) ημέρες ή δεκαπέντε (15) έτη εργασίας οποτεδήποτε.

2. Για την διαπίστωση της αναπηρίας του ασφαλισμένου από άποψη ιατρική γνωμοδοτούν οι αρμόδιεςυγειονομικές επιτροπές των φορέων, οι οποίες εκτός από την διαπίστωση της φύσεως, των αιτιών, της εκτάσεως και της διάρκειας της σωματικής ή της πνευματικής παθήσεως του ασφαλισμένου, αποφαίνονται και για την επίδραση αυτών στην καθολική ικανότητα του για άσκηση του συνήθους ή παρεμφερούς επαγγέλματος τους ή την ανάκτηση της ικανότητας αυτής.

3. Το δικαίωμα συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας, υφίσταται για όσο χρόνοορίζεται από τις αρμόδιες Υγειονομικές Επιτροπές, παρατείνεται δε με τιςίδιες προϋποθέσεις ενώ δύναται να ελέγχεται αυτεπαγγέλτως οποτεδήποτε, με τηνυποβολή του συνταξιούχου σε ιατρική εξέταση από τις ανωτέρω επιτροπές. Οισυντάξεις λόγω αναπηρίας είναι οριστικές για τις περιπτώσεις των ασθενειώνπου προβλέπονται από ρητή διάταξη, μπορεί δε να είναι οριστικές, εφόσον οιυγειονομικές επιτροπές γνωματεύουν ότι η ανικανότητα είναι μόνιμη. Οιπροσωρινές συντάξεις λόγω αναπηρίας καθίστανται οριστικές, μετά και τηντελική γνωμάτευση των αρμόδιων Υγειονομικών Επιτροπών εφόσον:

α) Ο συνταξιούχος έχει συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας του και χρόνοσυνταξιοδότησης επτά (7) ετών συνεχώς, κατά τη διάρκεια των οποίων υποβλήθηκεσε τρεις τουλάχιστον εξετάσεις από τις οικείες υγειονομικές επιτροπές.

β) Ο συνταξιούχος έχει συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας του και χρόνοσυνταξιοδότησης πέντε (5) ετών συνεχώς, κατά τη διάρκεια των οποίωνυποβλήθηκε σε δύο τουλάχιστον εξετάσεις από τις οικείες υγειονομικέςεπιτροπές.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 8 Ν.3863/2010,ΦΕΚ Α 115/15.7.2010.

Άρθρο 26
Σύνταξη λόγω εργατικού ατυχήματος ή ατυχήματος εκτός εργασίας.

1.Οι ασφαλισμένοι δικαιούνται σύνταξη αναπηρίας και τα μέλη της οικογένειας τους Σύνταξη θανάτου, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις, ανεξαρτήτως χρόνου ασφάλισης, αν η αναπηρία ή ο θάνατος οφείλεταισε εργατικό ατύχημα ή ατύχημα κατά την απασχόληση.

Η προθεσμία υποβολής της αίτησης συνταξιοδοτήσεως, η διαδικασία αναγγελίας και διαπίστωσης του εργατικού ατυχήματος κατά την απασχόληση καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Με το εργατικό ατύχημα ή το ατύχημα κατά την απασχόληση εξομοιώνονται και οι επαγγελματικές ασθένειες ή επαγγέλματαστα οποία πραγματοποιήθηκε η απασχόληση και το χρόνο απασχόλησηςισχύουν οι διατάξεις του Κανονισμού Ασθενείας του Ι.Κ.Α.

2.Επί ατυχήματος εκτός εργασίας ή απασχόλησης περί του οποίου κρίνουν τα αρμόδια όργανα των φορέων, οι ασφαλισμένοι δικαιούνταισύνταξη αναπηρίας και τα μέλη της οικογενείας τους Σύνταξη θανάτου, αν έχουν πραγματοποιήσει το μισό χρόνο ασφάλισης, που απαιτείται σύμφωνα με τις διατάξεις του προηγούμενου άρθρου για την συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο.

Άρθρο 27
Σύνταξη θανάτου
Σε περίπτωση θανάτου συνταξιούχου ή ασφαλισμένου, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει τις ημέρες ή έτη ασφάλισης, που ορίζονται στα άρθρα 25 και 26 του παρόντος νόμου, για την Συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας, δικαιούνται σύνταξη τα παρακάτω μέλη οικογενείας:

1.Ο επιζών σύζυγος εφόσον έχει μια από τις παρακάτω προϋποθέσεις:

α.Είναι ανάπηρος και ανίκανος για κάθε βιοποριστική εργασία σε ποσοστό 67% τουλάχιστον.

β.Δεν έχει μέσο μηνιαίο εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή μεγαλύτερο του 40πλάσιου του εκάστοτε ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, προσαυξημένο κατά 20% για καθένα από τα κατά την παρ. 2 του άρθρου αυτού προστατευόμενα και δικαιούμενα σύνταξης παιδιά.

Εάν το μέσο μηνιαίο εισόδημα είναι ουσιωδώς μεγαλύτερο από το οριζόμενο στο προηγούμενο εδάφιο, καταβάλλεται το ήμισυ της δικαιούμενης σύνταξης.

Σε κάθε περίπτωση πάντως που στο εισόδημα του επιζώντος συζύγου συμπεριλαμβάνεται και σύνταξη από ίδιο δικαίωμα, δύνανται ο επιζών να επιλέξει αντί αυτής τη σύνταξη του θανόντος, εφόσον το μέσο μηνιαίο εισόδημα, όπως διαμορφώνεται με τη σύνταξη του θανόντος, δεν υπερβαίνει το εισόδημα της κατά τα ανωτέρω περίπτωσης β`.

Η διαπίστωση του εισοδήματος γίνεται από τη φορολογική δήλωση εκάστου έτους κατά τα ειδικότερα οριζόμενα με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

2.Τα προστατευόμενα παιδιά, εφόσον είναι νόμιμα, ή νομιμοποιηθέντα ή αναγνωρισθένταή υιοθετηθέντα, και προκειμένου για γυναίκα και τα φυσικά αυτής τέκνα με την προϋπόθεση ότι α) είναι άγαμα και δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους.Το όριοαυτό παρατείνεται μέχρι του 24ου έτους, εφόσον φοιτούν σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές του εσωτερικού ή β) κατά το χρόνο του θανάτου του ασφαλιστέου ή συνταξιούχου είναι ανίκανα για κάθε εργασία, εφόσον η ανικανότητά τους επήλθε πριν από την συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους ή κατά τη διάρκεια της, κατά το προηγούμενο εδάφιο, φοίτησης.

3.Ο επιζών σύζυγος δεν δικαιούται σύνταξη:

α.Αν ο θάνατος του ασφαλισμένου συζύγου επήλθεπριν από την πάροδο ενός έτους από την τέλεση του γάμου, εκτός αν:

α.α. Ο θάνατος οφείλεται σε ατύχημα εργατικό ή μη.

β.β. Κατά τη διάρκεια του γάμου γεννήθηκε ή με το γάμο νομιμοποιήθηκε τέκνο.

γ.γ. Η χήρα κατά το χρόνο του θανάτου τελεί σε κατάσταση εγκυμοσύνης.

β.Αν ο θανών ελάμβανε κατά τη τέλεση του γάμου σύνταξη αναπηρίας ή γήρατος, ο δε θάνατος επήλθε πριν από την πάροδο δύο ετών από την τέλεση του γάμου, εκτός αν και στην περίπτωση αυτή συντρέχει λόγος από τους ανωτέρω με στοιχεία α.α., β.β, γ.γ., αναφερομένους.

4. Το δικαίωμα σύνταξης λόγω θανάτου του επιζώντος συζύγου και των παιδιών καταργείται:

Α.Με το θάνατο του δικαιούχου.

β.Με την τέλεση γάμου του δικαιούχου κατά το ημεδαπό ή αλλοδαπό δίκαιο.

γ.Με τη συμπλήρωση των ανωτέρω στην παρ. 2 εδάφ. α`οριζόμενων ορίων ηλικίας, Και

δ.Από τότε έπαυσε η κατάτην παρ. 2 εδάφ. β` ανικανότητα για εργασία.

Άρθρο 28
Αποδοχές για τον υπολογισμό της σύνταξης λόγω γήρατος και αναπηρίας.

1.Για τον προσδιορισμό των μηνιαίων συντάξιμων αποδοχών στους φορείς κύριας ασφάλισης, που ασφαλίζουν μισθωτούς, λαμβάνεταιυπόψη το πηλίκον της διαιρέσεως του συνόλου των μηνιαίων αποδοχών, που έλαβε ο ασφαλισμένος κατά τα πέντε ημερολογιακά έτη που προηγούνται του έτους εκείνου κατά το οποίο υποβάλλεται η αίτηση για σύνταξη και επί των οποίων καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές, χωρίς τον υπολογισμό δώρων εορτών και επιδόματος αδείας, δια του αριθμού των μηνών απασχόλησης, που έχει πραγματοποιήσει ο ασφαλισμένος εντός τηςχρονικής αυτής περιόδου.

Για τους φορείςκύριας ασφάλισηςμισθωτών, στους οποίους ωςβάση υπολογισμού των παροχών θεωρείταιη ημέρα εργασίας, η κατά ο προηγούμενο εδάφιο διαίρεση γίνεται με τον αριθμόημερών εργασίας και το πηλίκον πολλαπλασιάζεται επί 25.

Αν ο ασφαλισμένοςστην ίδια χρονική περίοδο δεν έχει πραγματοποιήσει σαράντα (40) τουλάχιστον μηνών ή χιλίων (1.000) ημερών απασχόληση, για τον προσδιορισμό των μηνιαίων συντάξιμων αποδοχών συνυπολογίζονται και οι αποδοχές μηνών εργασίας της αμέσου προηγούμενης χρονικής περιόδου μέχρι τη συμπλήρωση του αριθμού των σαράντα (40) μηνών ή χιλιών (1.000) ημερών.

Επί εργατικού ατυχήματος ή ατυχήματος κατά την απασχόληση και ατυχήματος εκτός εργασίας ή απασχόλησης, αν δεν έχουν συμπληρωθεί οι παραπάνω μήνες ή έτη, ο υπολογισμόςγίνεται με βάση το σύνολο του χρόνου ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί.

Για τον προσδιορισμό των παραπάνω συνολικών αποδοχών, οι αποδοχές του ασφαλιστέου για κάθε ημερολογιακό έτος, πλην των αποδοχών του τελευταίου πριν απότην υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης ημερολογιακού έτους, λαμβάνονται υπόψη αυξημένες κατά το ποσοστόαύξησης των συντάξεων του κάθε φορέα.

Για τον υπολογισμό της σύνταξης των αυτοαπασχολουμένων που υπάγονται στηνασφάλιση των φορέων κύριας ασφάλισης του εδαφίου α` της παρ. 5 του άρθρου 48του παρόντος και σε όλους τους κλάδους κύριας ασφάλισής τους, ως συντάξιμεςαποδοχές λαμβάνονται υπόψη οι καθοριζόμενες από τις καταστατικές διατάξειςτου κάθε Ταμείου ή κλάδου, όπως ισχύουν κάθε φορά, για τους μέχρι 31.12.1992ασφαλισμένους τους.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.1 άρθρ.14Ν.3232/2004,ΦΕΚ Α 48/12.2.2004.

2.Για τον υπολογισμό της σύνταξης στους φορείς κύριας ασφάλισης, που ασφαλίζουναυτοαπασχολούμενους, λαμβάνονται υπόψη οι ασφαλιστικές κατηγορίες που θα καθορισθούνμε το προεδρικό διάταγμα, που προβλέπεται από την παρ. 3 του άρθρου 22 του παρόντος,βάσει των οποίωνκαταβλήθηκανεισφορέςολόκληρο το χρόνο της ασφάλισης του ασφαλισμένου, όπως έχουν διαμορφωθεί την 31η Δεκεμβρίου του προηγουμένου της υποβολής της αίτησης συνταξιοδοτήσεως έτους.

Άρθρο 29
Ποσό είσπραξης.

1.Η μηνιαία σύνταξη λόγω γήρατος ή αναπηρίας συνίσταται σε ποσοστό 2% επίτων κατά το προηγούμενο άρθρο μηνιαίων συνταξίμων αποδοχών ή ασφαλιστικώνκατηγοριών για κάθε έτος συντάξιμης υπηρεσίας ή 300 ημέρες εργασίας. Για κάθε πλήρες έτος ή 300 ημέρες ασφάλισης, πέραν των 35 ετών ή των 10.500ημερών ασφάλισης, που πραγματοποιούνται μετά το 65ο έτος της ηλικίας καιμέχρι το 68ο, το ανωτέρω ποσοστό αυξάνεται σε 3,3%.

Το κατά τα προηγούμενα εδάφια υπολογιζόμενο ποσό της μηνιαίας σύνταξης δενμπορεί να υπερβαίνει, συμπεριλαμβανομένων των προσαυξήσεων της παραγράφου 1του άρθρου 30 του νόμου αυτού, το τετραπλάσιο του κατά το έτος 1991 μέσουμηνιαίου κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτε ποσοστόαυξήσεως των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.2 άρθρ.145Ν.3655/2008,ΦΕΚ Α 58/3.4.2008 και με το άρθρο 44παρ.8 Ν.3986/2011,ΦΕΚ Α 152/1.7.2011

Επί συνταξιοδοτήσεως λόγω αναπηρίας, εφόσον ο ασφαλισμένος κρίνεται βαριά ανάπηρος κατά την έννοια του εδαφ. α` της παρ. 5 του άρθρου 28 του α.ν. 1846/1951, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 27 τουν. 1902/1990, δικαιούται την κατά τα ανωτέρω πλήρη σύνταξη.

Εφόσον ο ασφαλισμένος κρίνεται ανάπηρος κατά την έννοια του εδαφ. β` της παραπάνωπαραγράφου, δικαιούται τα τρία τέταρτα (3/4) της σύνταξηςαυτής και, εφόσονκρίνεται μερικά ανάπηρος κατά την έννοια του εδαφ. γ` της αυτής παραγράφου, δικαιούται το μισό (1/2) της σύνταξης αυτής.

Ο ασφαλισμένος, που έχει συμπληρώσει έξι χιλιάδες (6.000) ημέρες ή είκοσι (20)έτη εργασίαςκαι κρίνεταιανάπηρος κατά την έννοια των ανωτέρω εδαφίων β` και γ` δικαιούται την ακεραία ή τα 3/4 της ακεραίας σύνταξης αντίστοιχα.

Ο ασφαλισμένος, του οποίου η αναπηρία οφείλεται κατά κύριο λόγο σε ψυχιατρικές παθήσεις και κρίνεται ανάπηρος κατά την έννοια των ανωτέρω εδαφ. β` και γ`, δικαιούται την ακεραία ή τα 3/4 της ακεραίας σύνταξης, αντίστοιχα.

2.Οι ασφαλισμένοι, που υπήχθησαν στις διατάξεις περί βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων των οικείων φορέων ή τις διατάξεις για τους απασχολούμενους σε υπόγειες στοές μεταλλείων – λιγνιτωρυχείων ή σε υποθαλάσσιες εργασίες ή τις διατάξεις για τους απασχολουμένους σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα της Δ.Ε.Η. ή τις διατάξεις περί ειδικών επαγγελμάτων της παρ. 4 του άρθρου 24 του παρόντος και δεν θεμελιώνουν δικαίωμασυνταξιοδότησης κατά τις ειδικέςδιατάξεις των παρ. 3, 4, και 5 του άρθρου 24 του αυτού νόμου, λόγω αλλαγήςεπαγγελματικής ειδικότητας ή άλλων λόγων, δικαιούνται προσαύξηση στο ποσό της βασικής σύνταξης, που αναλογεί στα έτη ή τις ημέρεςαυτές για τις οποίεςκαταβλήθηκανοι πρόσθετες εισφορές, που προβλέπονταιαπό τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 23 του παρόντος νόμου, κατά ποσοστό 20%.

3.Το ποσό της κατά της προηγούμενες παραγράφους χορηγούμενηςσύνταξης δεν μπορεί να είναι κατώτερο της σύνταξης που προκύπτει βάσει του κατά το έτος 1991 μέσου μηνιαίου κατά κεφαλήν ΑΕΠ, αναπροσαρμοσμένουμε το εκάστοτεποσοστό αυξήσεως των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων, νοουμένου ως συντάξιμου μισθού και συντάξιμου χρόνου δεκαπέντε (15) ετών.Οι συνταξιούχοι, δικαιούχοι κατώτατων ορίων σύνταξης γήρατος, οι οποίοι παρέχουν οποιαδήποτεεργασία, δικαιούνται μόνο το τμήμα της σύνταξης που υπολογίζεται κατά την παρ. 1 του παρόντος άρθρου.

Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ.4 του άρθρου 28 του ν.4387/2016

4.Εξαιρετικά επί αναπηρίας, η οποία οφείλεταισε εργατικό ατύχημαή ατύχημα κατά την απασχόληση ή επαγγελματική ασθένεια, το ποσό της χορηγούμενης σύνταξης δεν μπορεί να είναι μικρότερο της σύνταξης που προκύπτειβάσει του κατά το έτος 1991 μέσου μηνιαίου κατά κεφαλήν ΑΕΠ, αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτεποσοστό αύξησης των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων νοουμένου ως συντάξιμου μισθού και συντάξιμου χρόνου είκοσι (20) ετών.

Το κατώτατοόριο συντάξεων, που προβλέπεταιαπό τις προηγούμενες παραγράφους, μειώνεται σε κάθε περίπτωση που ο συνταξιούχος λαμβάνει σύνταξη μειωμένη.

Άρθρο 30
Προσαύξηση της σύνταξης.

1.Το ποσό της κατά το άρθρο 29 υπολογιζόμενηςσύνταξης γήρατος ή αναπηρίας καλείται βασική σύνταξη και αυτή προσαυξάνεται κατά 8% για το πρώτο παιδί, 10% για το δεύτερο παιδί και 12% για το τρίτο και άνω παιδιά, εφόσον είναι άγαμα και ανήλικα και δεν εργάζονται ή είναι ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία και δεν λαμβάνουν σύνταξη από οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό ήτο Δημόσιο.Η κατά τα ανωτέρω προσαύξηση παρατείνεται μέχρι του 24ου έτους της ηλικίας, εφόσον τα παιδιά φοιτούν σε ανώτερεςή ανώτατεςαναγνωρισμένεςσχολές του εσωτερικού ή του εξωτερικού.

Αν και ο έτερος των γονέων είναι συνταξιούχος του αυτού ή του άλλου φορέα κοινωνικής ασφάλισης ή του Δημοσίου, η κατά τα ανωτέρω προσαύξηση (επίδομα τέκνων) χορηγείταιστον έναν των συζύγων κατ` επιλογή τους.Αν δεν υποβληθεί δήλωση επιλογής, το επίδομα καταβάλλεται και στους δύο συζύγους κατά το ήμισυ.

Οι χορηγούμενες προσαυξήσεις συντάξεων για τα τέκνα υπολογίζονται επί του μισού του κατά το έτος 1991 μέσου μηνιαίου κατά κεφαλήν ΑΕΠ, αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτε ποσοστό αυξήσεως των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων.

2.Προκειμένου περί συνταξιούχων λόγω απολύτου αναπηρίας “ή συνταξιούχων λόγω γήρατος τυφλών και από τους δύο οφθαλμούς”, εφόσον αυτοί τελούν διαρκώς σε κατάσταση η οποία απαιτεί συνεχή επίβλεψη, συμπαράσταση και περιποίηση έτεροι προσώπου, το ποσό της βασικής σύνταξης προσαυξάνεται κατά 25% του κατά το έτος 1991 μέσου μηνιαίου κατά κεφαλήν ΑΕΠ, αναπροσαρμοσμένου κάθε φορά με το εκάστοτεποσοστό αυξήσεως των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων.

Το επίδομα απολύτου αναπηρίας του άρθρου 42 του ν. 1140/1981, όπως ισχύει μέχρι σήμερα,χορηγείται στους τυφλούς οι οποίοι ασφαλίστηκαν μετά την 1.1.1993 σε φορείς κύριας καιεπικουρικής ασφάλισης που υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εργασίας και ΚοινωνικήςΑσφάλισης.

Το επίδομα απολύτου αναπηρίας του άρθρου 42 του ν. 1140/1981, όπως ισχύει μέχρι σήμερα,χορηγείται στους τυφλούς οι οποίοι ασφαλίστηκαν μετά την 1.1.1993 σε φορείς κύριας καιεπικουρικής ασφάλισης που υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εργασίας και ΚοινωνικήςΑσφάλισης.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 26 παρ.1,2 του Ν.4075/2012(ΦΕΚ Α89/11.4.2012) , ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ.4 του άρθρου 28 του ν.4387/2016

Άρθρο 31
Υπολογισμός της σύνταξης λόγω θανάτου.

1.Το ποσό της σύνταξης των κατά το άρθρο 27του παρόντος νόμου μελών σύνταξης οικογένειας υπολογίζεται επί του ποσού της βασικής σύνταξης, το οποίο ελάμβανε ο θανών συνταξιούχος λόγω αναπηρίας ή γήρατος ή θα εδικαιούτο ο θανών ασφαλισμένος, αν κατά την ημέρα του θανάτου του καθίστατο ανάπηρος σε ποσοστό 80%, χωρίς οποιασδήποτε επί της βασικής σύνταξης προσαυξήσεως και ορίζεται ως ποσοστό αυτής, ως εξής:

α.Για τον επιζώντα σύζυγο ποσοστό 50% της βασικής σύνταξης.

β.Για κάθε παιδί ποσοστό 25% της βασικής σύνταξης. Αν πρόκειται για παιδί ορφανό και από τους δύο γονείς, το παραπάνω ποσοστό διπλασιάζεται, εκτός αν δικαιούται σύνταξη και από τους δύο γονείς.

2.Το συνολικό ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου του επιζώντοςσυζύγου και των τέκνων δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 80% του κατά τις παρ. 3 και 4 του άρθρου 29 του παρόντος νόμου οριζόμενου ποσού, ούτε ανώτερω του 100% της σύνταξης του θανόντος.

Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ  με το άρθρο 28 παρ.4 του Ν.4387/2016,ΦΕΚ Α 85/12.5.2016,

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
Επικουρική ασφάλιση.

Άρθρο 32
Ασφαλιστικές εισφορές.

1.Η συνολική εισφορά ασφαλισμένου και εργοδότη σε φορείς επικουρικής ασφάλισης, που ασφαλίζουν μισθωτούς, ορίζεται σε ποσοστό 6%, βαρύνει κατά το 1/2 τον ασφαλισμένο και κατά το υπόλοιπο 1/2 τον εργοδότη και υπολογίζεται επί των πάσης φύσεως αποδοχών, όπως προσδιορίζονται στην παρ. 2 του άρθρου 22 του παρόντος νόμου.

Στην παραπάνω εισφορά υπόκεινται και το Δημόσιο ως εργοδότης.

Σε περίπτωση συρροής περισσότερων του ενός φορέων επικουρικής ασφάλισης, η υποχρέωση του εργοδότη για καταβολή εισφοράς υφίσταται μόνο για τον ένα φορέα.

2.Η πρόσθετη ειδική εισφορά για την επικουρική ασφάλιση ορίζεται:α)για τους υπαγόμενους στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα και τα ειδικά επαγγέλματα του άρθρου 24 παρ. 4 του παρόντος σε 2% επί των αποδοχών των ασφαλισμένων που υπόκεινται σε εισφορές και βαρύνεικατά 1,25% τον ασφαλισμένο και 0,75% τον εργοδότη, β)για τους απασχολούμενους σε υπόγειες στοές μεταλλείων – λιγνιτωρυχείων, καθώς και σε υποθαλάσσιεςεργασίες καθώς και σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα της Δ.Ε.Η. σε 3% και βαρύνει κατά 2% τον εργοδότη και 1% τον ασφαλισμένο.

3.Η εισφορά σε φορείςεπικουρικής ασφάλισης, που ασφαλίζουν αυτό απασχολουμένους ορίζεται σε ποσοστό 6%, υπολογίζεται επί του ποσού της κατά την παρ. 3 του άρθρου 22 του παρόντος ασφαλιστικής κατηγορίας επιλογής των ασφαλισμένων και βαρύνει τους ασφαλισμένους.”Διατάξεις φορέων επικουρικής ασφάλισης, που προβλέπουν την καταβολή εισφορών ανάλογα με την αξία ή τα κέρδη ή την ποσότητα επί των αγοραζόμενων η πωλούμενων προϊόντων, ή τα εισοδήματα από ασφαλιστικές εργασίες, έχουν εφαρμογή και για τους από 1 – 1 – 1993 υπαγομένους για πρώτη φορά στην ασφάλιση. Για τον υπολογισμό της σύνταξης, οι ασφαλισμένοι του προηγούμενου εδαφίου κατατάσσονται με βάση τα καταβαλλόμενα με τον παραπάνω τρόπο ποσά, στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία του πρώτου εδαφίου της παραγράφου αυτής, εφόσον καλύπτεται η εισφορά της κατηγορίας αυτής. Στην περίπτωση που δεν καλύπτεται η εισφορά της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας καταβάλλεται από τον ασφαλισμένο στο τέλος κάθε έτους συμπληρωματική εισφορά και μέχρι του ποσού εισφοράς της κατηγορίας αυτής.

Οι ίδιοι ασφαλισμένοι μπορούν με δήλωση τους να επιλέγουν άλλη, εκτός της πρώτης, ασφαλιστική κατηγορία, επιβαρυνόμενοι με την επιπλέον εισφορά η οποία αντιστοιχεί στην κατηγορία που επιλέγουν.

Η διάταξη αυτή έχει ανάλογη εφαρμογή και στους αναβάτες και προπονητές, που ασφαλίζονται για κύρια σύνταξη στο Ταμείο Προνοίας και Επικουρικής Ασφάλισης Ιπποδρομιών καθώς και στους ασφαλισμένους του Ταμείου Συντάξεως Εκτελωνιστών για τα καταβαλλόμενα σύμφωνα με τις καταστα του Ταμείου ποσά με ένσημα”.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.2 του άρθρου 19 τουΝ.2150/1993 (ΦΕΚ Α98)

Προκειμένου περί μισθωτών ασφαλισμένων φορέων κύριας ασφάλισης αυτοαπασχολουμένων ισχύουν ως προς την καταβολή των εισφορών τα οριζόμενα για τους ασφαλισμένους φορέων επικουρικής ασφάλισης μισθωτών.

Άρθρο 33
Προϋποθέσεις συνταξιοδοτήσεων – Συντάξιμες αποδοχές.
Οι διατάξεις των άρθρων 24 έως 28 του παρόντος νόμου εφαρμόζονταιανάλογα και στους φορείς επικουρικής ασφάλισης. “Για τα Ταμεία Αρωγής Δημοσίων Υπαλλήλων και λοιπά επικουρικά Ταμεία οι ασφαλισμένοι των οποίων συνταξιοδοτούνται από το Δημόσιο ή δεν συνταξιοδοτούνται από το Δημόσιο, αλλά διέπονται από το ίδιο συνταξιοδοτικό καθεστώς βάσει ιδιαίτερων νομοθετημάτων που είτε παραπέμπουν στις διατάξεις των δημοσίων υπαλλήλων είτε επαναλαμβάνουν κατά βάση τις διατάξεις αυτές, εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις των άρθρων 3 έως και 18 του παρόντος, όπως ισχύουν κάθε φορά.”

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.10 του άρθρου 5 τουΝ.2320/1995 (Α 133)

Άρθρο 34
Ποσό σύνταξης.

1.Το ποσό της πλήρους μηνιαίας σύνταξης, που χορηγείται από τους φορείς επικουρικής ασφάλισης για χρόνο ασφάλισης 35 ετών ή 10.500 ημερών, ορίζεται σε 20% των κατά το άρθρο 28 του παρόντος συντάξιμων αποδοχών ή ασφαλιστικών κατηγοριών.

2.Για το χρόνο ασφάλισης μικρότερο ή μεγαλύτερο των 35 ετών ή 10.500 ημερών εργασίας, το πιο πάνω ποσοστόμειώνεται ή αυξάνεται κατά 1/35 για κάθε επί έλαττον ή επιπλέον έτος ή 300 ημέρες ασφάλισης.

3.Στις περιπτώσειςασφαλισμένων για τους οποίους συντρέχουνοι προϋποθέσεις της παραγρ. 2 του άρθρου 29 του παρόντος, το ποσό της σύνταξης που αναλογεί στα έτη ήημέρες ασφάλισης, για τις οποίεςκαταβλήθηκαν πρόσθετες εισφορές, που προβλέπονται από την παρ. 2 του άρθρου 32 του παρόντος,προσαυξάνεται κατά 20%.

4.Το ποσό της κατά τα ανωτέρω χορηγούμενηςσύνταξης λόγω αναπηρίας δεν μπορεί να είναι κατώτεροτης σύνταξης που αντιστοιχεί σε χρόνο ασφάλισης 15 ετών.

Επί αναπηρίας, η οποία οφείλεται σε εργατικό ατύχημα ή επαγγελματική νόσο,το ποσό της χορηγούμενης σύνταξης δεν μπορεί να είναι κατώτερο της σύνταξης που αντιστοιχεί σε χρόνο ασφάλισης 20 ετών.

Το κατώτερο όριο συντάξεων μειώνεται σε κάθε περίπτωση που ο συνταξιούχος λαμβάνει σύνταξη μειωμένη.

5.Σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου, εφαρμόζονται αναλόγωςοι διατάξεις του άρθρου31 του παρόντος.Το συνολικό δε ποσό της σύνταξης του επιζώντος συζύγου και των τέκνων δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 80% του κατά την προηγούμενη παράγραφο οριζόμενου ποσού.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
Ασφάλιση ασθένειας.

Άρθρο 35
Ασφαλιστικές εισφορές

1.Το συνολικό ποσοστό εισφοράς για την ασφάλιση ασθένειας – μητρότητας στους φορείςασφάλισης ασθενείας, που ασφαλίζουν μισθωτούς, ορίζεται σε ποσοστό 11,45% και κατανέμεται κατά 2,55%σε βάρος των ασφαλισμένων, κατά 5,10% σε βάρος των εργοδοτών και κατά 3,80% σε βάρος του Κράτους, υπολογίζεται δε κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 22 του παρόντος για τις ασφαλιστικές εισφορές κύριας ασφάλισης.

Αν το ποσοστό εισφοράς στους παραπάνω φορείς για τους μέχρι 31.12.1992 υπαχθέντες στην ασφάλιση είναι μεγαλύτερο του καθοριζόμενου με το προηγούμενο εδάφιο, για τον ασφαλισμένο και τον εργοδότη καταβάλλεται και για τους από 1.1.1993 και μετά υπαγόμενους στην ασφάλιση.

Το ποσοστό εισφοράς για την ασφάλιση ασθένειας – μητρότητας στους φορείς ασφάλισης ασθένειας των αυτοαπασχολούμενων ορίζεται σε ποσοστό 11,45%, υπολογίζεται επί της ασφαλιστικής κατηγορίας της παρ. 3 του άρθρου 22 του παρόντος που θα επιλέγει για την καταβολή των εισφορών κύριας ασφάλισης εφαρμοζομένων αναλόγως των διατάξεων του εδαφ. γ` της παρ. 2 του ίδιου άρθρου και βαρύνει κατά 7,65% τους ασφαλισμένους και κατά 3,80% το Κράτος.

Προκειμένου περί μισθωτών ασφαλισμένων φορέων ασθένειας αυτοαπασχολουμένων ισχύουν αναλόγως τα οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 22.” Αν οι παραπάνω φορείς δεν χορηγούν παροχές ασθένειας σε χρήμα, το ποσοστό εισφοράς ασφαλισμένων ορίζεται σε 6,45% και του κράτους σε 3,40%.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.2άρθρ.16 Ν.2556/1997 Α 270/24.12.1997

Δύναται με το προεδρικό διάταγμα, που προβλέπεται από την απρ. 3 του άρθρου 22 του παρόντος, να ορισθεί ότι κατά την πρώτη εφαρμογή η καταβολή ολόκληρης της εισφοράς θα γίνει σταδιακά σε τρία έτη.

2.Για τον τρόπο απόδοσης της εισφοράς του Κράτους ισχύουν τα οριζόμενα στην παρ.4 του άρθρου 22 του παρόντος.

3.Η εισφορά (κράτηση) υπερ του Δημοσίου για την περίθαλψη των δημοσίων υπαλλήλων ορίζεται στο ποσοστό που ισχύεικάθε φορά ως εισφορά εργαζομένων για τους ασφαλισμένους στην κοινήασφάλιση του Ι.Κ.Α. στο κλάδο ασθένειας και υπολογίζεται επί των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων.

4.Το ποσοστό εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη στους φορείςασφάλισης ασθένειας μισθωτών μπορεί να μεταβάλλεται με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ύστερα από αναλογιστική μελέτη.

5.Η εισφορά για την ασφάλιση ασθένειας συνταξιούχων φορέων κύριας ασφάλισης και του Δημοσίου ορίζεται σε ποσοστό 10% επι των καταβαλλόμενων συντάξεων και κατανέμεται κατά 4% σε βάρος των συνταξιούχων και 6% σε βάρος του φορές συνταξιοδότησης.Το ποσοστό εισφοράς για την ασφάλιση ασθένειας συνταξιούχων δύναται να ανακαθορισθεί με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ύστερα από αναλογιστική μελέτη.

6. Το Ταμείο Νομικών έχει και για τους μέχρι 31.12.1992 ασφαλισμένους δικηγόρους που συνταξιοδοτούνται από αυτό τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στην πιο πάνω παράγραφο 5.

Σημ.: όπως προστέθηκε  με το άρθρο 18 Ν.2521/1997,Α 174/1-9-1997

Άρθρο 36
Παροχές ασθενείας.

1.Για το είδος των παροχών ασθένειας που χορηγούν οι φορείς ασφάλισης ασθένειας, τις κατηγορίες παροχών, τις προϋποθέσεις, την έκταση, το ύψος, τα δικαιούχα πρόσωπα, τη διαδικασία και τον τρόπο πραγματοποιήσεως των παροχών ισχύουν οι οικείες διατάξεις των φορέων.

2.Οι φορείς ασφάλισης ασθένειας, οι οποίοι έχουν τις ίδιες προϋποθέσεις, που ισχύουν στο Ι.Κ.Α., χορηγούν στους ασφαλισμένους και τα μέλη των οικογενειών τους τουλάχιστον τις αυτές με το Ι.Κ.Α. σε ύψος και έκταση παροχές ασθένειας και μητρότητας σε είδος και σε χρήμα.

Σχετικό: υπ` αριθμ. 1894/2010 απόφαση ΣΤΕ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
Ασφάλιση για εφάπαξ βοήθημα

Άρθρο 37
Ασφαλιστικές εισφορές

1.Η συνολική εισφορά ασφάλισης για εφάπαξ βοήθημα σε φορείς ασφάλισης πρόνοιας ορίζεται σε ποσοστό 4% και βαρύνει αποκλειστικά τους ασφαλισμένους.

2.Για τον υπολογισμό της εισφοράςσε φορείς ασφάλισης πρόνοιας, που ασφαλίζουν μισθωτούς και αυτοαπασχολουμένους, εφαρμόζονταιαναλόγως οι διατάξεις των παρ. 1 και 3 του άρθρου 32 του παρόντος νόμου.

Άρθρο 38
Προϋποθέσεις χορηγήσεως Εφάπαξ βοηθήματος – `Ύψος παροχής.

1.Στον ασφαλισμένο σε κάθε φορέα ασφάλισηςπρόνοιας απονέμεται εφάπαξ βοήθημα, εφόσον έτυχε κύριας σύνταξης λόγω γήρατος ή οριστικής αναπηρίας από οποιονδήποτε φορέα και πληροί τις λοιπές προϋποθέσεις του οικείου Ταμείου.

Εφάπαξ βοήθημα χορηγείται στους κατά τις διατάξεις κάθε φορέα ασφάλισηςπρόνοιας δικαιούχους θανόντος ασφαλισμένου, εφόσον συντρέχουν οι χρονικές προϋποθέσεις συνταξιοδοτήσεως λόγω θανάτου, του φορέα κύριας ασφάλισης στον οποίο ήταν ασφαλισμένος ο θανών.”Στην περίπτωση κατά την οποία, σύμφωνα με το παραπάνω εδάφιο, δεν υπάρχουν πρόσωπα που δικαιούνται σύνταξη εξαιτίας του θανάτου του ασφαλισμένου, το εφάπαξ βοήθημα χορηγείται στον επιζώντα σύζυγο και στα τέκνα αυτού ανάλογα με το κληρονομικό τους δικαίωμα.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.5άρθρ.16 Ν.2556/1997,ΦΕΚ Α 270/24.12.1997.Στην περίπτωση που σύμφωνα με τα ανωτέρω εδάφια δεν υπάρχουν πρόσωπα πουνα δικαιούνται το εφάπαξ βοήθημα, εφόσον ο θανών είχε συμπληρώσει κατά τοχρόνο θανάτου του εικοσαετή τουλάχιστον ασφάλιση στον οικείο φορέα πρόνοιας(ή διαδοχικά σε περισσότερους του ενός φορείς) το βοήθημα αυτό καταβάλλεταιστους γονείς, αδελφούς/ές του θανόντος ασφαλισμένου, κατά το ποσοστό τουκληρονομικού τους δικαιώματος.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παράγραφο 2α άρθρου 82Ν.3996/2011,ΦΕΚ Α 170/5.8.2011.

Με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ύστερα από αναλογιστική μελέτη καθορίζεται το ύψος και ο τρόπος υπολογισμού του Εφάπαξ βοηθήματος.

2. Στους μη δικαιούμενους Εφάπαξ βοηθήματος κατά την αποχώρηση από την εργασία ή το επάγγελμα για το οποίο ασφαλίσθηκαν σε φορέα πρόνοιας για χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον τριών (3) ετών ή σε περίπτωση θανάτου αυτών στα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 1, εφόσον ο θανών είχε συμπληρώσει τον παραπάνω χρόνο ασφάλισης, μετά από αίτησή τους, η οποία υποβάλλεται οποτεδήποτε, επιστρέφονται οι ατομικές τους εισφορές, εντόκως, από το χρόνο είσπραξής τους με ετήσιο επιτόκιο 8% για κάθε χρόνο.

Αύξηση ή μείωση του επιτοκίου γίνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με τηνπαρ.2 άρθρ.9 Ν.2335/1995(Α 185)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
Λοιπές διατάξεις

Άρθρο 39
Ασφάλιση σε ένα φορέα
Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ.6 του άρθρου 17 του ν.4387/2016

1.Υποχρεωτική ασφάλιση επιτρέπεται σε ένα φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο, ένα φορέα επικουρικής ασφάλισης, ένα φορέα ασφάλισης ασθένειας και ένα φορέα ασφάλισης πρόνοιας.

2. Τα πρόσωπα, για τα οποία προβλέπεται από τις ισχύουσες διατάξεις υποχρεωτική ασφάλιση σε περισσότερους του ενός ασφαλιστικούς φορείς, ασφαλίζονται υποχρεωτικά σε ένα φορέα, τον οποίο επιλέγουν με δήλωσή τους, που υποβάλλεται κάθε φορά σε όλους τους αρμόδιους φορείς και τους οικείους εργοδότες, εντός έξι (6) μηνών από την ανάληψη της δεύτερης απασχόλησης μισθωτής ή αυτοαπασχόλησης – ή την απόκτηση της ιδιότητας,

Σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης εντός της παραπάνω προθεσμίας η υποχρεωτική ασφάλιση χωρεί στο φορέα που υπάγεται η κατά το πρώτον αναληφθείσα μισθωτή απασχόληση ή αυτοαπασχόληση ή η ιδιότητα, με εξαίρεση την ασφάλιση στο Ταμείο Συντάξεων και Αυτασφαλίσεως Υγειονομικών και στο Ταμείο Συντάξεων Μηχανικών και Εργοληπτών δημοσίων έργων, η οποία είναι υποχρεωτική.

Προκειμένου για πρόσωπα τα οποία μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος δεν έχουν προβεί σε επιλογή ή έχουν απωλέσει το σχετικό δικαίωμα, καθώς και για τα πρόσωπο της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 2335/1995 η εξάμηνη προθεσμία αρχίζει από την ισχύ του νόμου αυτού, τυχόν δε καταβληθείσες μέχρι την υποβολή της δήλωσης επιλογής ασφαλιστικές εισφορές στο φορέα που δεν επιλέγεται, δεν επιστρέφονται.

Όλα τα παραπάνω πρόσωπα ασφαλίζονται υποχρεωτικά στους φορείς ασθένειας, επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας που αντιστοιχούν στο συνταξιοδοτικό φορέα κύριας ασφάλισης επιλογής τους.

Εάν το ασφαλιστικά καθεστώς επιλογής δεν περιλαμβάνει όλους τους κλάδους ασφάλισης, οι οποίοι υφίστανται στο ασφαλιστικό καθεστώς, στο οποίο τα παραπάνω πρόσωπα μπορούσαν να υπαχθούν λόγω ιδιότητας ή μισθωτής απασχόλησης ή αυτοαπασχόλησης, τότε τα πρόσωπα αυτά, ως προς τους ελλείποντες κλάδους, ασφαλίζονται υποχρεωτικά στους αντίστοιχους κλάδους του ασφαλιστικού καθεστώτος στο οποίο μπορούσαν να υπαχθούν λόγω ιδιότητας ή μισθωτής απασχόλησης ή αυτοαπασχόλησης.”

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.1 άρθρ.16Ν.2556/1997 Α 270/24.12.1997

Εφόσον επιθυμούν, τα πρόσωπα αυτά δύνανται να ασφαλιστούν προαιρετικά και σε περισσότερους του ενός φορείς, αν αυτό προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία, ύστερα από σχετική αίτηση που υποβάλλεται στον αριθμό φορέα εντός της παραπάνω εξάμηνης προθεσμίας.Στην περίπτωση αυτή υποχρεούνται στην καταβολή του συνόλου των ασφαλιστικών εισφορών ασφαλισμένου, εργοδότη και Κράτους των προβλεπόμενων από τις ισχύουσες διατάξεις για τον οικείο φορέα.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρ.75Ν.2676/1999ΦΕΚ 1/5.1.1999. Η ισχύς της διάταξης αυτής ανατρέχειστην ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 2556/1997, τυχόν δε αιτήσεις πουέχουν υποβληθεί μετά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, καθώς και όσεςυποβληθούν εντός εξαμήνου από τη δημοσίευση του παρόντος θεωρούνται εμπρόθεσμες.

Σε περίπτωση που προκύπτει υποχρεωτική ασφάλιση στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. και στον Ο.Α.Ε.Ε., οασφαλισμένος υπάγεται υποχρεωτικά στον Ο.Α.Ε.Ε., για το σύνολο του χρόνου της παράλληληςαπασχόλησης, χωρίς δικαίωμα επιλογής ασφαλιστικού οργανισμού, εφόσον ο χρόνος ασφάλισηςστο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. υπολείπεται των εικοσιπέντε (25) ημερών ασφάλισης ανά μήνα.

Πρόσωπα που εξαιρέθηκαν από την υποχρεωτική ασφάλιση του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. ή του Ο.Α.Ε.Ε. μετις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 2084/1992, όπως αυτές ίσχυσαν μέχρι τη συμπλήρωση τουςαπό τις διατάξεις του παρόντος, επανεξετάζονται με τις διατάξεις του νόμου αυτού μετά τη λήξητης χορηγηθείσας εξαίρεσης τους.

Εκκρεμείς αιτήσεις – ενστάσεις ενώπιον των αρμόδιων διοικητικών οργάνων που κρίνονται μετάτη δημοσίευση του παρόντος νόμου αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του πρώτουεδαφίου της παραγράφου αυτής.

Με Απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, ύστερα από γνώμητων ΔΣ των ΟΑΕΕ και ΙΚΑ-ΕΤΑΜ που εκδίδεται εντός τριμήνου από την έναρξη ισχύος τουπαρόντος νόμου, καθορίζονται θέματα αναγκαία για την υλοποίηση του παρόντος.»

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο πρώτο υποπαρ.ΙΑ.2Ν.4254/2014,ΦΕΚ Α 85/7.4.2014.

3.Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, επιλύεται κάθε αμφισβήτηση που θα προκύψει από την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού και ρυθμίζεται κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

Άρθρο 40
Χρόνος ασφάλισης
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 18 άρθρου 10 Ν.3863/2010,ΦΕΚ Α 115/15.7.2010,αντικαταστάθηκε πάλι με το άρθρο 40 Ν.3996/2011,ΦΕΚ Α 170/5.8.2011.

1. Ως Χρόνος ασφάλισης στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης λογίζεται, πλην τουχρόνου πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης:

α) ο χρόνος στρατιωτικήςυπηρεσίας,

β) ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών,

γ) ο χρόνοςεπιδότησης λόγω ασθένειας και μέχρι 300 ημέρες, καθώς και ο χρόνος επιδότησηςλόγω τακτικής ανεργίας και μέχρι 300 ημέρες,

δ) ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειαςάνευ αποδοχών και μέχρι δύο έτη,

ε) ο χρόνος σπουδών για την απόκτηση ενόςμόνο πτυχίου ανώτερης ή ανώτατης σχολής της ημεδαπής ή της αλλοδαπής ήδιπλώματος επαγγελματικής κατάρτισης μεταδευτεροβάθμιου ΙνστιτούτουΕπαγγελματικής Κατάρτισης ή διπλώματος Σχολής Ξεναγών, καθώς και ο χρόνοςσπουδών για την απόκτηση πτυχίου, μετά τη συμπλήρωση του 17ου έτους τηςηλικίας, σε μέσες τεχνικές και επαγγελματικές σχολές ή σε μονάδες τηςδευτεροβάθμιας τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης από την έναρξη ισχύος τουν. 576/1977 (Α` 102) και μετά ή στο Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο, ο οποίος είναιίσος με τον κατά το χρόνο αποφοίτησης επίσημο χρόνο σπουδών της οικείαςσχολής,

στ) ο χρόνος για τον οποίο δεν έχει χωρίσει ασφάλιση σε φορείς κύριαςή επικουρικής ασφάλισης, μετά την υπαγωγή, για πρώτη φορά, στην ασφάλισηοποιουδήποτε φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης ή το Δημόσιο και ο οποίοςδεν μπορεί να είναι λιγότερος από έναν πλήρη ημερολογιακό μήνα σε κάθεπερίπτωση κενού ασφάλισης μεταξύ περιόδων ασφάλισης,

ζ) ο προβλεπόμενος απότην Ε.Γ.ΣΣ.Ε. χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας,

η) οχρόνος απεργίας, θ) ο πλασματικός χρόνος της παρ. 1 του άρθρου 141 του ν.3655/2008 (Α` 58), που αναγνωρίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, όπωςισχύουν,

ι) ο χρόνος μαθητείας, όπως ορίζεται από τις ισχύουσες διατάξεις καιμέχρι δύο έτη,

ια) ο χρόνος προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης που εκτίθηκεμέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 2510/1997 (Α` 136) για το στρατιωτικό αδίκηματης ανυπακοής ή της ανυποταξίας του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα, στο οποίουπέπεσαν στρατεύσιμοι που αρνήθηκαν την εκπλήρωση της στρατιωτικής υπηρεσίαςεπικαλούμενοι τις θρησκευτικές ή ιδεολογικές τους πεποιθήσεις,

ιβ) ο χρόνοςπου μεσολαβεί από την απόκτηση του πτυχίου μέχρι και την απόκτηση της άδειαςασκήσεως επαγγέλματος στους ασφαλισμένους στον Τομέα Σύνταξης Μηχανικών καιΕργοληπτών Δημοσίων Έργων, την Ειδική Προσαύξηση και τον Τομέα ΕπικουρικήςΑσφάλισης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ενιαίου ΤαμείουΑνεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ).

2. Η αναγνώριση και εξαγορά του χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας γίνεται σύμφωναμε τις διατάξεις του ν. 1358/1983 (Α` 60), όπως ισχύουν κάθε φορά. Στιςπεριπτώσεις που θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις πουδιαμορφώνονται και ισχύουν από 1.1.2011 μέχρι 31.12.2014, με βάση τιςισχύουσες διατάξεις, το ποσό για την εξαγορά του χρόνου της στρατιωτικήςθητείας στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης μειώνεται κατά 30%. Για όσουςθεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται καιισχύουν από 1.1.2015 και εφεξής, το ανωτέρω ποσό μειώνεται κατά 50%.

Σχετικό:  παρ.4 άρθρου 34 Ν.4387/2016,ΦΕΚ Α 85/12.5.2016

Σε κάθε περίπτωση το καταβλητέο ποσό δεν μπορεί να είναι κατώτερο αυτού που προκύπτειμε βάση υπολογισμού ανά μήνα αναγνώρισης, το 25πλάσιο του ημερομισθίου τουανειδίκευτου εργάτη. Ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών αναγνωρίζεται,σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 1483/1984 (Α` 153), τόσο γιαθεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση του ποσού τηςσύνταξης και εξαγοράζεται βάσει του ποσοστού εισφοράς ασφαλισμένου καιεργοδότη, που ισχύει σε κάθε φορέα επί του 25πλάσιου του ημερομισθίουανειδίκευτου εργάτη, που ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησηςαναγνώρισης.

Οι χρόνοι των περιπτώσεων γ` και ζ` της παραγράφου 1 συνυπολογίζονται μόνογια τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και όχι για τονπροσδιορισμό του δικαιούμενου ποσού σύνταξης.

Ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας και ο χρόνος απεργίας αναγνωρίζονται με αίτησητου ενδιαφερομένου, τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο καιγια προσαύξηση του ποσού της σύνταξης και εξαγοράζονται βάσει του ποσοστούεισφοράς εργοδότη και ασφαλισμένου του οικείου φορέα και των αποδοχών τουασφαλισμένου κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης ή των αποδοχών του τελευταίουμήνα πλήρους απασχόλησης, μη δυναμένων τούτων να υπολείπονται του 25πλάσιουτου ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, που ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολήςτης αίτησης αναγνώρισης, το ποσό δε της εξαγοράς βαρύνει τον ασφαλισμένο. Ηαίτηση υποβάλλεται στον ασφαλιστικό οργανισμό που υπαγόταν ο ασφαλισμένοςκατά το χρόνο χορήγησης της εκπαιδευτικής άδειας ή της απεργίας καισυνοδεύεται από βεβαίωση του εργοδότη, από την οποία να προκύπτει ο λόγοςχορήγησης και η διάρκεια της άδειας ή της απεργίας.

Ο χρόνος φοίτησης σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές, ο χρόνος σπουδών για τηναπόκτηση διπλώματος επαγγελματικής κατάρτισης μεταδευτεροβάθμιου ΙνστιτούτουΕπαγγελματικής Κατάρτισης ή διπλώματος Σχολής Ξεναγών, καθώς και ο χρόνοςσπουδών για την απόκτηση πτυχίου, μετά την συμπλήρωση του 17ου έτους τηςηλικίας, σε μέσες τεχνικές και επαγγελματικές σχολές ή σε μονάδες τηςδευτεροβάθμιας τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης από την έναρξη ισχύος τουν. 576/1977 και μετά ή στο Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο, ο χρόνος μαθητείας,καθώς και ο χρόνος για τον οποίο δεν έχει χωρίσει ασφάλιση σε φορείς κύριας ήεπικουρικής ασφάλισης, μετά την υπαγωγή, για πρώτη φορά, στην ασφάλισηοποιουδήποτε φορέα ή του Δημοσίου, αναγνωρίζονται, μετά από αίτηση τουασφαλισμένου, για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και την προσαύξησητου ποσού της σύνταξης με την καταβολή, για κάθε μήνα, ποσού εξαγοράςυπολογιζόμενου με ποσοστό 20% για τους φορείς κύριας ασφάλισης και 6% γιατους φορείς επικουρικής ασφάλισης, επί του 25πλάσιου του ΗΑΕ, όπως ισχύεικατά το χρόνο υποβολής της αίτησης.

Ο χρόνος της προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης που εκτίθηκε μέχρι την έναρξηισχύος του ν. 2510/1997 για το στρατιωτικό αδίκημα της ανυπακοής ή τηςανυποταξίας του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα αναγνωρίζεται και εξαγοράζεταισύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 και των παραγράφων 1 – 4του άρθρου 2 του ν. 1358/1983, όπως ισχύει, χωρίς τις μειώσεις πουπροβλέπονται από την παρούσα παράγραφο για την αναγνώριση στρατιωτικήςυπηρεσίας για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από την 1.1.2011 και εφεξής.

3. Οι χρόνοι της παραγράφου 1 αναγνωρίζονται και στην Ειδική Προσαύξηση τουΤομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ενιαίου ΤαμείουΑνεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ) με την καταβολή ποσού εξαγοράςυπολογιζόμενου με το εκάστοτε ισχύον ασφάλιστρο άνω πενταετίας για την ΕιδικήΠροσαύξηση επί του 25πλάσιου του ΗΑΕ, όπως ισχύει κατά το χρόνο υποβολής τηςαίτησης. Οι ασφαλισμένοι του Τομέα Σύνταξης και Ασφάλισης Υγειονομικών τουΕΤΑΑ που έχουν υπαχθεί και στην κατηγορία Μονοσυνταξιούχων, εφόσοναναγνωρίσουν χρόνους ασφάλισης της παραγράφου αυτής, υποχρεούνται νααναγνωρίσουν το αντίστοιχο διάστημα και στην κατηγορία Μονοσυνταξιούχων, μεκαταβολή της ισχύουσας κάθε φορά εισφοράς.

Για την αναγνώριση του χρόνου που μεσολαβεί από την απόκτηση του πτυχίουμέχρι και την απόκτηση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος στον Τομέα ΣύνταξηςΜηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, την Ειδική Προσαύξηση και τον ΤομέαΕπικουρικής Ασφάλισης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του ΕνιαίουΤαμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ) καταβάλλεται μηνιαία εισφορά σεποσοστό 20% για τον Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργωνστο εκάστοτε ισχύον ασφάλιστρο άνω 5ετίας για την Ειδική Προσαύξηση και σεποσοστό 6% για τον Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Μηχανικών και ΕργοληπτώνΔημοσίων Έργων του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ), επί του25πλάσιου του ΗΑΕ, όπως ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης.

4.Οι ασφαλιστικές εισφορές για τις αναγνωρίσεις των προηγούμενωνπαραγράφων καταβάλλονται είτε εφάπαξ, εντός τριμήνου από την κοινοποίηση τηςσχετικής απόφασης αναγνώρισης, οπότε παρέχεται έκπτωση 15%, είτε σε μηνιαίεςδόσεις, ο αριθμός των οποίων ισούται με τους αναγνωριζόμενους μήνες. Η πρώτηδόση καταβάλλεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα της κοινοποίησης τηςαπόφασης. Καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται επιβάρυνση της με ταεκάστοτε προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσούτης σύνταξης πριν από το χρόνο εξόφλησης της εισφοράς εξαγοράς, παρακρατείταικάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την εξόφληση ποσό ίσο με το 1/4 του ποσούτης σύνταξης. Η σύνταξη καταβάλλεται από την ημερομηνία που ορίζουν οικαταστατικές διατάξεις του ασφαλιστικού φορέα, αν το οφειλόμενο ποσό απόοποιαδήποτε αιτία δεν υπερβαίνει το ποσό που ορίζεται στο άρθρο 61 του ν.3863/2010, όπως ισχύει.Ο χρόνος κατά τον οποίο ο ασφαλισμένος έλαβε σύνταξη αναπηρίαςσυνυπολογίζεται για τη συμπλήρωση των ελάχιστων προϋποθέσεων που απαιτούνταιγια τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος.

5.Όσοι συμπληρώνουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για συνταξιοδότησηλόγω γήρατος με προϋποθέσεις που ισχύουν μέχρι και 31.12.2010, ακόμα και μεπροσμέτρηση χρόνων που προβλέπονται στο άρθρο 40 του ν. 2084/1992, όπως ίσχυεπριν την αντικατάσταση του με την παρ. 18 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010, καθώς και με την προσμέτρηση του πλασματικού χρόνου της παρ. 1 του άρθρου 141του ν. 3655/2008, και εφόσον η σχετική αίτηση αναγνώρισης υποβληθεί μέχρι και31.12.2013, ακολουθούν τις κατά περίπτωση απαιτούμενες προϋποθέσειςσυνταξιοδότησης, που ίσχυαν μέχρι και 31.12.2010.Ειδικά για τις ασφαλισμένες των παραγράφων 11 και 13 του άρθρου 10 του ν.3863/2010, οι οποίες συνταξιοδοτούνται με 4.500 ημέρες ασφάλισης, ανεξαρτήτωςτου εάν ο εν λόγω απαιτούμενος Χρόνος ασφάλισης συμπληρώνεται μέχρι ή μετάτην 31.12.2010 ακολουθούνται σε κάθε περίπτωση λήψης μειωμένης ή πλήρουςσύνταξης λόγω γήρατος τα όρια ηλικίας που προβλέπονται στις ανωτέρωπαραγράφους 11 και 13 του άρθρου 10 του ίδιου νόμου. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση των ασφαλισμένων των ανωτέρωπαραγράφων, οι οποίες μέχρι και 31.12.2010 έχουν θεμελιώσει δικαίωμα λήψηςμειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, για τις οποίες, προκειμένου για τη λήψηείτε μειωμένης είτε πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος, απαιτούνται τα ισχύονταμέχρι και 31.12.2010 όρια ηλικίας.Επίσης, ειδικά για τους ασφαλισμένους στα πρώην ειδικά ταμεία κύριαςασφάλισης μισθωτών, στους τομείς σύνταξης και ασφάλισης του κλάδου κύριαςασφάλισης του ΕΤΑΠ – ΜΜΕ και εκείνους της παρ. 15Β του άρθρου 10 του ν.3863/2010 και με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 10 του ν. 3863/2010,οι ισχύουσες μέχρι 31.12.2010 προϋποθέσεις πλήρους σύνταξης εφαρμόζονταιεφόσον πληρούνται η συμπλήρωση του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης και τουορίου ηλικίας, όπου αυτές απαιτούνται αθροιστικά. Για τους ανωτέρωασφαλισμένους που μέχρι και 31.12.2010 έχουν ήδη θεμελιώσει δικαίωμα λήψηςμειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, προκειμένου για τη λήψη είτε μειωμένης είτεπλήρους σύνταξης λόγω γήρατος, απαιτούνται τα ισχύοντα μέχρι και 31.12.2010όρια ηλικίας.

6.Οι αναγνωριζόμενοι χρόνοι, καθώς και ο χρόνος κατά τον οποίο οσφαλισμένος έλαβε σύνταξη λόγω αναπηρίας συνυπολογίζονται για τη θεμελίωσησυνταξιοδοτικού δικαιώματος, εφόσον ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσειτουλάχιστον 3.600 ημέρες ή δώδεκα (12) έτη πραγματικής ή/και προαιρετικήςασφάλισης.Ο συνολικός χρόνος, ο οποίος, με βάση τα ανωτέρω, συνυπολογίζεται ήαναγνωρίζεται τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και γιαπροσαύξηση του ποσού της σύνταξης, δεν μπορεί να υπερβεί τα επτά (7) έτη,συνυπολογιζόμενου σε αυτά και κάθε άλλου χρόνου, πραγματικού ή πλασματικού,που έχει τυχόν αναγνωρισθεί ή αναγνωρίζεται με βάση άλλες διατάξεις ήαποφάσεις διοικητικών συμβουλίων ασφαλιστικών οργανισμών.Ειδικότερα, ο χρόνος αυτός καθορίζεται κατ` ανώτατο όριο:α) σε τέσσερα (4) έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μεπροϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν για το έτος 2011,

β) σε πέντε (5) έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μεπροϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν για το έτος 2012,

γ) σε έξι (6) έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μεπροϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν για το έτος 2013 και

δ) σε επτά (7) έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μεπροϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από το έτος 2014 και εξής.

Το δικαίωμα αναγνώρισης για καθέναν από τους παραπάνω χρόνους ασκείταιμόνο σε έναν φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο και σε έναν φορέαεπικουρικής ασφάλισης.

7.Η ισχύς του άρθρου αυτού αρχίζει από 1.1.2011 και εφαρμόζεται για όσουςθεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται καιισχύουν από αυτή την ημερομηνία και εφεξής με βάση τις διατάξεις του άρθρου10 του ν. 3863/2010. Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μεπροϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι και 31.12.2010, καθώς και για όσους θεμελιώνουνδικαίωμα συνταξιοδότησης από 1.1.2011 και εφεξής με βάση προϋποθέσειςσυνταξιοδότησης που δεν τροποποιούνται με το άρθρου 10 του ν. 3863/2010,εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 40 του ν. 2084/1992,όπως αυτό ίσχυε έως την αντικατάσταση του από την παρ. 18 του άρθρου 10 τουν. 3863/ 2010.

Ο χρόνος που έχει διανυθεί στην εισοδηματική ενίσχυση του άρθρου 13 του ν. 3460/2006, ωςτροποποιήθηκε με το άρθρο 11 του ν. 3660/2008, του ν. 3526/2007, καθώς και των νόμων3746/2009 άρθρο 75, 3762/2009 άρθρο 32 «, 2366/1995 άρθρο 3» και 3518/2006 άρθρο 69είναι χρόνος πραγματικής εργασίας και λαμβάνεται υπόψη για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεωνλήψης πλήρους ή μειωμένης σύνταξης δίχως να συνυπολογίζεται στο ανώτατο όριοαναγνωριστέου πλασματικού χρόνου του άρθρου 40 του ν. 3996/2011.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 21 Ν. 4224/2013,ΦΕΚ Α 288/31.12.2013,όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 59Ν. 4277/2014,ΦΕΚ Α 156/1.8.2014 και με το άρθρο 92 παρ.1Ν.4313/2014,ΦΕΚ Α 261/17.12.2014

Άρθρο 41
Απασχόληση συνταξιούχων.

1. Αν ο συνταξιούχος λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου φορέας κύριας ασφάλισης αναλάβει οποιαδήποτε απασχόληση, το ποσό της χορηγούμενης σύνταξης περιορίζεται κατά το 1/3 του υπολειπομένου ποσού μη δυναμένου να είναι μικρότερου του κατώτατου ορίου.

2. Αν ο συνταξιούχος λόγω αναπηρίας φορέα κύριας ασφάλισης, που αναλαμβάνει οποιαδήποτε απασχόληση, κερδίζει από την απασχόληση, ανάλογα και με το βαθμό της αναπηρίας του, περισσότερα από όσα κερδίζει υγιής απασχολούμενος, σύμφωνα με τους γενικούς όρους αμοιβής προκειμένου περί μισθωτών ή του διπλάσιου του κατά το έτος 1991 μέσου μηνιαίου κατά κεφαλήν ΑΕΠ αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτε ποσοστό αύξησης των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων προκειμένου περί αυτοαπασχολουμένων, διακόπτεται η σύνταξη.

3. Για τον απασχολούμενο συνταξιούχο λόγω γήρατος ή αναπηρίας καταβάλλονται οι προβλεπόμενες από τις οικείες διατάξεις εισφορές εργοδότη και ασφαλισμένου, προκειμένου περί μισθωτών ή ασφαλισμένου προκειμένου περί αυτοαπασχολουμένων, υπολογιζόμενες κατά τα ισχύοντα για τους λοιπούς ασφαλισμένους, οι οποίες βαρύνουν τον ασφαλισμένο προκειμένου περί αυτοαπασχολουμένων.

4. Σε περίπτωση απασχόλησης συνταξιούχου λόγω γήρατος χωρίς αναστολή της σύνταξης, ο αντίστοιχος Χρόνος ασφάλισης δεν λαμβάνεται υπόψη για Προσαύξηση της σύνταξης ή συνταξιοδότηση από άλλο φορέα.

Επί αναστολής της σύνταξης προσαυξάνεται η σύνταξη για το χρόνο απασχόλησης υπολογιζόμενη κατά τις σχετικές, για κάθε περίπτωση διατάξεις, ή θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα από άλλο φορέα.

5. Ο συνταξιούχος λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου πριν αναλάβει οποιαδήποτε εργασία, οφείλει να το δηλώσει στο φορέα από τον οποίο συνταξιοδοτείται, παρέχοντας κάθε πληροφορία περί αυτής. Η παράλειψη της δηλώσεως ή η παροχή ανακριβών πληροφοριών συνεπάγεται αναστολή για το λόγο αυτόν και μόνο της καταβολής της σύνταξης του για δώδεκα (12) μήνες, από τον επόμενο μήνα που έλαβε γνώση της απασχόλησης του ο φορέας.

Άρθρο 42
Προαιρετική συνέχιση ασφάλισης.
Σημ.: όπως το άρθρο 42 ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με το άρθρο 37 παρ.4 Ν.4387/2016,ΦΕΚ Α 85/12.5.2016.

1. Ο υποχρεωτικά ασφαλισμένος σε φορέα κύριας ασφάλισης δικαιούται να ζητήσει τη συνέχιση της ασφάλισης αυτής εντός έτους από τη διακοπή της, εφόσον:

α. `Έχει πραγματοποιήσει στην υποχρεωτική ασφάλιση 1.500 ημέρες εργασίας τουλάχιστον από τις οποίες 300 ημέρες εντός της τελευταίας πριν από την υποβολή της αίτησης πενταετίας και

β. Δεν υπάγεται στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ασφάλισης.

2. Η κατά την παρ. 1 προαιρετική ασφάλιση πραγματοποιείται για ένα ή περισσότερους από τους υφισταμένους στο φορέα κλάδους ασφάλισης.

3. Ο προαιρετικά ασφαλισμένος βαρύνεται με την εκάστοτε συνολική εισφορά εργοδότη και ασφαλισμένου, η οποία προσδιορίζεται βάσει του μέσου όρου του μισθού του τελευταίου έτους πριν από την διακοπή της υποχρεωτικής ασφάλισης προκειμένου περί μισθωτών ή του ποσού της ασφαλιστικής κατηγορίας επί της οποίας κατέβαλε εισφορές κατά τη διακοπή της απασχόλησης ο αυτοαπασχολούμενος, αναπροσαρμοσμένων με το εκάστοτε ποσοστό αυξήσεως των συντάξεων.

Εφόσον έχουν πραγματοποιήσει 3.000 ημέρες ή 10 έτη εργασίας, οι συνεχίζοντες προαιρετικά την ασφάλισή τους δύνανται με έγγραφη δήλωσή τους, να κατατάσσονται στην αμέσως ανώτερη ασφαλιστική κλάση ή κατηγορία. Το δικαίωμα αυτό ασκείται μετά τη συμπλήρωση τριετίας σε κάθε ασφαλιστική κλάση ή κατηγορία και πάντως πριν από τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας τους. Η νέα κατάταξη ισχύει από την 1η Ιανουαρίου του επομένου έτους από την υποβολή της σχετικής δήλωσης.

4. Χρονική περίοδος για την οποία δεν καταβλήθηκαν εισφορές εντός έξι (6) μηνών από της λήξεως της περιόδου στην οποία ανάγονται αυτές, δεν λογίζεται ως χρόνος προαιρετικής ασφάλισης. Εισφορές, οι οποίες καταβλήθηκαν πέραν του μηνός από τότε που κατέστησαν απαιτητές και μέχρι των έξι (6) μηνών, επιβαρύνονται με τα προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.

5. Καθυστέρηση καταβολής εισφορών πέραν του έτους, από τη λήξη της περιόδου στην οποία ανάγονται αυτές, συνεπάγεται την απώλεια του δικαιώματος περαιτέρω συνεχίσεως της προαιρετικής ασφάλισης που άρχισε.

6. Ο συνεχίζων προαιρετικά την ασφάλισή του δεν υποχρεούται σε καταβολή εισφορών κατά το χρόνο που λαμβάνει επίδομα ασθενείας.

7. Δεν δύναται να γίνει προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης αν ο ασφαλισμένος κατά την υποβολή της σχετικής αίτησης είναι ανάπηρος κατά την έννοια του στοιχείου β` της παρ. 5 του άρθρου 28 του α.ν. 1846/1951.

8. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται αναλόγως και για την προαιρετική ασφάλιση σε φορείς επικουρικής ασφάλισης.

Άρθρο 43

1. Οι διατάξεις των άρθρων 22 έως 43 του παρόντος νόμου έχουν εφαρμογή για τους ασφαλισμένους, οι οποίοι υπάγονται για πρώτη φορά στην υποχρεωτική ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης από 1.1.1993 και μετά, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επί μέρους διατάξεις. Από τις παραπάνω διατάξεις εξαιρείται ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επί μέρους διατάξεις.

2. Για τα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά θέματα, που δεν ρυθμίζονται από τις διατάξεις του τρίτου μέρους του παρόντος νόμου εξακολουθούν να ισχύουν οι υφιστάμενες γενικές ή ειδικές διατάξεις των φορέων.

ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ
Ρυθμίσεις για τους ασφαλισμένους μέχρι 31.12.1992

ΚΕΦAΛΑΙΟ Α΄
Κύρια ασφάλιση Εισφορά κλάδου σύνταξης.

Άρθρο 44

1. Η υπό του άρθρου 25 παρ. 1 του α.ν. 1846/1951, όπως ισχύει, προβλεπόμενη εισφορά εργοδότη και ασφαλισμένου υπέρ του κλάδου αναπηρίας, γήρατος, θανάτου (συντάξεων) του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων αυξάνεται από 1ης Ιανουαρίου 1993 κατά 2,75 μονάδες, ήτοι κατά 1,83 μονάδες σε βάρος των εργοδοτών και κατά 0,92 της μονάδας σε βάρος των ασφαλισμένων, οριζόμενη σε 20 μονάδες βαρύνουν τους εργοδότες και 6,67 τους ασφαλισμένους.

2. Αν η εισφορά του ασφαλισμένου ή του εργοδότη για τον κλάδο σύνταξης, που προβλέπεται από τις οικείες διατάξεις των λοιπών, πλην του Ι.Κ.Α., φορέων κύριας ασφάλισης μισθωτών, είναι μικρότερη της οριζόμενης για το Ι.Κ.Α. με την προηγούμενη παράγραφο αυξάνεται προοδευτικά σε τρία έτη από 1-1-1993 για κάθε περίπτωση προκειμένου να διαμορφωθεί σε 6,67% για τον ασφαλισμένο και 13,33% για τον εργοδότη.

Μεγαλύτερα των παραπάνω ποσοστά εισφορά ασφαλισμένου ή εργοδότη προβλεπόμενα από τις οικείες διατάξεις των φορέων εξακολουθούν να ισχύουν.

3. “Η κατά τα ανωτέρω διαμόρφωση της εισφοράς για τους ασφαλισμένους του Ταμείου Νομικών και Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. ολοκληρώνεται την 1.1.1998.

Οι πιο πάνω ασφαλισμένοι καταβάλλουν για τα έτη 1995, 1996 και 1997 το ποσό της εισφοράς που κατέβαλαν στις 31.12.1994 προσαυξημένο, αντίστοιχα, κατά το 1/4, 2/4 και 3/4 του ποσού της διαφοράς μεταξύ της εισφοράς αυτής και της εισφοράς που προκύπτει κατ` έτος από την κατά τα ανωτέρω διαμόρφωση. Διαφορές που προκύπτουν από τυχόν καταβολή αυξημένων ασφαλιστικών εισφορών μετά την 1.1.1995 συμψηφίζονται με μελλοντικές οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές”.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε από την παρ.4 άρθρ.4 Ν.2335/1995 (Α 185)

4. Η κράτηση, που προβλέπεται από την παρ. 1 του άρθρου 17 και την παρ. 2 του άρθρου 20 του παρόντος νόμου, καθώς και από το άρθρο 6 του ν. 1902/1990, επιβάλλεται και στις υποκείμενες σε εισφορές αποδοχές των τακτικών υπαλλήλων των ν.π.δ.δ. και ο.τ.α., οι οποίοι υπάγονται στις διατάξεις του α.ν. 1846/1951.

5. Από 1.1.1994 και εφεξής το Υπουργείο Οικονομικών αποδίδει κάθε έτος στο Ι.Κ.Α. ποσά που αντιστοιχούν στις μειώσεις των εισφορών Ι.Κ.Α., Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ., Ο.Α.Ε.Δ., Ο.Ε.Κ. και Ο.Ε.Ε. του προηγούμενου οικονομικού έτους, που προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 12 του ν. 3213/1955, 23 του ν. 849/1978 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 24 παρ. 7 του ν. 1116/1981, 24 του ν.δ. 3083/1954 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 5 του ν.δ. 3619/1956, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 1 του ν.δ. 4041/1960.

Η διαδικασία και ο τρόπος απόδοσης των εισφορών θα καθορισθεί με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

6. Η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του άρθρου 32 παρ. 1 εδάφ. α` του ν.δ. 2961/1954 (ΦΕΚ 197 Α`) εργοδοτική εισφορά αυξάνεται κατά 0,67%, η δε εργατική κατά 0,33% και υπολογίζεται επί των αναφερομένων στις διατάξεις αυτές αποδοχών των μισθωτών.

Η ισχύς της διατάξεως αυτής αρχίζει από την 1η του τρίτου από της δημοσιεύσεως του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως μήνα έχει δε εφαρμογή και για τους από 1.1.1993 και μετά ασφαλιζόμενους.

Άρθρο 45
Εισφορά πρόωρης συνταξιοδότησης – Επαγγελματικού κινδύνου.

1. Η πρόσθετη ειδική εισφορά για την κύρια ασφάλιση των υπαγομένων σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις των φορέων (πλην Ι.Κ.Α.) στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα ορίζεται σε ποσοστό 3,60% και βαρύνει τους ασφαλισμένους κατά 2,20% και τους εργοδότες κατά 1,40% και των απασχολουμένων σε υπόγειες στοές μεταλλείων – λιγνιτωρυχείων, καθώς και σε υποθαλάσσιες εργασίες σε ποσοστό 7,50% και βαρύνει κατά 2,50% τους ασφαλισμένους και κατά 5% τους εργοδότες.

2. Η πρόσθετη ειδική εισφορά των ασφαλισμένων στο Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ. απασχολουμένων σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα ορίζεται σε ποσοστό 2% και βαρύνει τους ασφαλισμένους κατά 1,25% και τους εργοδότες κατά 0,75% και των απασχολουμένων σε υπόγειες στοές μεταλλείων – λιγνιτωρυχείων, καθώς και σε υποθαλάσσιες εργασίες σε ποσοστό 3% και βαρύνει κατά 1% τους ασφαλισμένους και κατά 2% τους εργοδότες. Η ισχύει της παραγράφου αυτής αρχίζει από 1.1.1993.

Η ανωτέρω πρόσθετη ειδική εισφορά Ι.Κ.Α.-Τ.Ε.Α.Μ σε ποσοστό δύο τοις εκατό (2%) με την αυτή αναλογία ασφαλισμένου και εργοδότη, ισχύει και για τους ασφαλισμένους του Ι.Κ.Α, που απασχολούνται σε ειδικές κατηγορίες επαγγελμάτων για τους οποίους τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, κατά την έναρξη ισχύος της διάταξης αυτής, είναι ευνοϊκότερα αυτών που ισχύουν για τους λοιπούς ασφαλισμένους.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το εδάφ.α παρ.2 άρθρ.7 Ν.2556/1997 Α 270/24.12.1997

3. Το ποσοστό εισφοράς για τις περιπτώσεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου αυτού και τις αντίστοιχες του Ι.Κ.Α. δύναται να επανακαθορισθεί με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ύστερα από αναλογιστική μελέτη.

4. Οι τρείς (3) πρώτες παράγραφοι της περ. Θ` του άρθρου 24 του α.ν. 1846/1951 όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 3 του ν.δ. 4104/1960 (ΦΕΚ 147 Α`)αντικαθίσταται ως κατωτέρω:

Εισφορά επαγγελματικού κινδύνου, που βαρύνει τον εργοδότη ίση προς 1% επί των αποδοχών των μισθωτών των απασχολουμένων σε επιχειρήσεις και εργασίες, που ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 1 του β.δ. 473/1961 και διεξάγονται κάτω από τέτοιες συνθήκες, ώστε να τίθεται σε κίνδυνο η ζωή ή η υγεία των εργαζομένων.

Οι επιχειρήσεις καταβάλλουν στο Ι.Κ.Α. ολόκληρη την εισφορά επαγγελματικού κινδύνου και για το προσωπικό τους, που υπάγεται σ` έναν μόνο κλάδο ασφάλισης Ι.Κ.Α.

Άρθρο 46
Ασφαλιστικές εισφορές – Λοιπά θέματα ειδικών ταμείων.

1. Από 1.1.1993 το ποσοστό εισφοράς εργοδότη στα ειδικά ταμεία κύριας ασφάλισης του προσωπικού των Τραπεζών Αγροτικής, Ελλάδος και Κτηματικής, Εθνικής, Ε.Τ.Β.Α., Ιονικής – Λαϊκής, του Τ.Α.Π. – Ο.Τ.Ε. και του Τ.Σ.Π.Η.Σ.Α.Π. καθορίζεται σε 22%.

Μεγαλύτερα ποσοστά προβλεπόμενα από τις καταστατικές διατάξεις των παραπάνω ταμείων για τον εργοδότη εξακολουθούν να ισχύουν.

Το ποσοστό εισφοράς των ασφαλισμένων στα παραπάνω Ταμεία ορίζεται από 1.1.1995 σε 11%

Η προσαρμογή κατά την τριετία του πράγματι καταβαλλομένου ποσοστού εισφοράς των ασφαλισμένων προς το ανωτέρω ποσοστό γίνεται κατά το 1/3 της διαφοράς κατ` έτος, αρχής γενομένης από 1.1.1993.

2. Ειδικά για την Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, ορίζονται τα κάτωθι:

α. Ως οιονεί έσοδα του ασφαλιστικού συστήματος της Δ.Ε.Η. νοούνται τα κάτωθι ποσά:

α.α. το 300% των εισφορών των ασφαλισμένων για τους κλάδους κύριας σύνταξης υγείας και απασχολουμένων σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα,

β.β. το 200% των εισφορών των ασφαλισμένων για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης,

γ.γ. το 150% των εισφορών των ασφαλισμένων που απασχολούνται σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα,

δ.δ. το 100% των εισφορών των ασφαλισμένων για τον κλάδο πρόνοιας.

β. Το ποσοστό εισφοράς των ασφαλισμένων, σε διάστημα τριών ετών, ορίζεται συνολικά ως εξής:

1.1.1993 1.1.1994 1.1.1995 και εφεξής -Κλάδος Κύριας Σύνταξης 9% 10% 11%

-Κλάδος Επικ. Ασφάλισης 3,5% 4% 4,5%

-Κλάδος Πρόνοιας 2% 3% 4%

-Κλάδος Υγείας 2,5% 2,5% 2,5%

-Απασχολούμενοι σε ορυχεία σταθμούς παραγωγής και δίκτυα 2,5% 2,5% 2,5%

-Βαρέα και ανθυγιεινά επαγγ. 1,5% 2% 2,5%

γ. Η οιονεί εισφορά της Δ.Ε.Η. ως εργοδότη προκύπτει εάν από το σύνολο των οιονεί εσόδων του ασφαλιστικού της συστήματος αφαιρεθούν οι εισφορές των ασφαλισμένων.

δ. Η Δ.Ε.Η., ως εργοδότης των ασφαλισμένων στο ισχύον ασφαλιστικό της σύστημα, από το έτος 1997 και για κάθε ημερολογιακό έτος μέχρι του 2001 συμπεριλαμβανομένου, θα καλύπτει δαπάνες, που δεν μπορεί να υπερβαίνουν ποσό μεγαλύτερο των πενήντα δισεκατομμυρίων (50.000.000.000) δραχμών πέραν της οιονεί εισφοράς της ως εργοδότη.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το δωδέκατο άρθρο του  Ν.2593/1998(Α 59)

ε. Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των υπαγομένων στα σημερινά βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα της Διεύθυνσης Ασφαλίσεως Προσωπικού Δ.Ε.Η. και απασχολουμένων σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα αυξάνονται κατά ένα έτος από 1.1.1998 και μετά, μέχρι του 55ου έτους της ηλικίας. Με τη συμπλήρωση του 50ου έτους χορηγείται σύνταξη μειωμένη κατά 1/200 για κάθε μήνα που λείπει από το όριο ηλικίας που απαιτείται για πλήρη συνταξιοδότηση, όπως αυτό διαμορφώνεται με τις διατάξεις του παρόντος.

στ. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του προηγούμενου εδαφίου, τα όρια ηλικίας των υπαγομένων στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα της Διεύθυνσης Ασφαλίσεως Προσωπικού Δ.Ε.Η., αυξάνονται κατά ένα εξάμηνο ανά έτος από 1.1.1998 και μετά, μέχρι του 60ου έτους της ηλικίας.

ζ. Ειδικότερα για τον κλάδο πρόνοιας ορίζονται τα εξής:

Το ανώτατο όριο του πέραν των δέκα εκατομ. δραχμών (10.000.000 δρχ.) ποσού του εφάπαξ, το οποίο καταβάλλεται στους συνταξιοχοτουμένους θα περιορισθεί κατά το 1/6 ανά έτος (επί μια 6ετία) από 1.1.1993, μέχρι του ορίου των δέκα εκατομ. δραχμών. (10.000.000 δρχ.), αναπροσαρμοζόμενο κατά τις διατάξεις του άρθρου 57 του παρόντος νόμου.

η. Οι διατάξεις του άρθρου 47 του ν. 1469/1984 (ΦΕΚ 111 Α`) καταργούνται από 1.1.1993.

3. Η εισφορά του εργοδότη των ειδικών ταμείων του άρθρου 9 του ν. 1976/1991 για τον κλάδο ασθένειας δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη του 6,25%.

Μεγαλύτερες εισφορές μειώνονται σταδιακά σε 3 χρόνια κατά το 1/3 ετησίως της διαφοράς από 1.1.1993.

4. Με επιφύλαξη των διατάξεων της επόμενης παραγράφου και της παρ. 2 από 1.1.1993 οι εργοδότες των ασφαλισμένων των Ειδικών Ταμείων κύριας ασφάλισης του άρθρου 9 του ν. 1976/1991 θα καλύπτουν τα ετήσια οργανικά ελλείματα, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 11 του ν. 1902/1990, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 10 του ν. 1976/1991, που τυχόν θα προκύψουν και μέχρι ποσό, που δεν θα υπερβαίνει σε καμιά περίπτωση το ποσό που καταβλήθηκε για την κάλυψη των ελλειμάτων του 1992.

5. Ειδικότερα από 1.1.1993 το οργανικό έλλειμα του Ταμείου Συντάξεων Προσωπικού Η.Σ.Α.Π., θα καλύπτεται είτε από τον Λ.Α.Φ.Κ.Α. (άρθρο 67) είτε με επιχορήγηση από το Κρατικό Προϋπολογισμό.

Άρθρο 47
Συντάξιμος χρόνος

1. Ο προβλεπόμενος από τις οικείες διατάξεις όλων των φορέων κύριας ασφάλισης Συντάξιμος χρόνος δεκαπέντε (15) ετών για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος των μητέρων με ανήλικα ή σωματικώς ή πνευματικώς ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιά κατά ποσοστό 50% και άνω ή ανίκανο σύζυγο κατά ποσοστό 67% και άνω ή εγγάμων γυναικών, καθώς και των χήρων ή διαζευγμένων με άγαμα παιδιά που έχουν υπαχθεί για πρώτη φορά στην υποχρεωτική ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης μέχρι 31-12-1982 εφόσον δεν έχει συμπληρωθεί μέχρι 31-12-1992, αυξάνεται από 1-1-1993 ανά έξι (6) μήνες κάθε έτος και μέχρι τη συμπλήρωση πλήρους συντάξιμου χρόνου δεκαεπτά (17) ετών και έξι (6) μηνών.

2. Συντάξιμος χρόνος μικρότερος των 15 ετών προβλεπόμενος από τις καταστατικές διατάξεις των φορέων για τη συνταξιοδότηση με αυξημένο όριο ηλικίας ορίζεται από 1-1-1993 η 15ετία.

3. Για τους άνδρες, που έχουν υπαχθεί στην υποχρεωτική ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης μέχρι 31-12-1982 και συμπληρώνουν τον προβλεπόμενο από τις καταστατικές διατάξεις των φορέων συντάξιμο χρόνο από 1-1-1998 και μετά, καθώς και για τους υπαγομένους στην υποχρεωτική ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης από 1-1-1983 μέχρι 31-12-1992, ο Συντάξιμος χρόνος δεν μπορεί να είναι μικρότερος των 25 ετών.

4. Για τις γυναίκες που έχουν υπαχθεί στην υποχρεωτική ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης μέχρι 31.12.1982 και συμπληρώνουν από 1.1.1998 και μετά τον προβλεπόμενο από τις καταστατικές διατάξεις των φορέων συντάξιμο χρόνο, καθώς και το χρόνο της παρ. 1 όπως έχει διαμορφωθεί την 31.12.1997 και της παρ. 2 του άρθρου αυτού ο συντάξιμος χρόνος αυξάνεται από την παραπάνω χρονολογία ανά έξι (6) μήνες κάθε έτος μέχρι συμπληρώσεως συντάξιμου χρόνου 25 ετών.

Ειδικά για τις μητέρες με ανήλικα ή σωματικώς ή πνευματικώς ανίκανα παιδιά κατά ποσοστό 50% και άνω ή ανίκανο σύζυγο κατά ποσοστό 67% και άνω, η ανωτέρω αύξηση αρχίζει από 1-1-2003.

5. Από τις ρυθμίσεις των παραγράφων 1 έως 4 του άρθρου αυτού εξαιρούνται οι ασφαλισμένοι του Ι.Κ.Α, οι ασφαλισμένοι των φορέων της παραγράφου 5α του άρθρου 48 του παρόντος και οι ασφαλισμένοι των Ειδικών Ταμείων του άρθρου 9 του ν. 1976/1991 οι υπαγόμενοι στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, καθώς και οι απασχολούμενοι σε υπόγειες στοές μεταλλείων – λιγνιτωρυχείων και υποθαλάσσιες εργασίες, καθώς και οι απασχολούμενοι σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα της Δ.Ε.Η.

6. Για τους ασφαλισμένους, οι οποίοι συμπληρώνουν το 65ο έτος της ηλικίας ο ελάχιστος χρόνος για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ορίζεται σε 15 έτη.

Οι ασφαλισμένοι των ταμείων μισθωτών, εφόσον μετά τη διακοπή της ασφάλισής τους καταστούν ανίκανοι σε ποσοστό 67% και άνω και δεν δικαιωθούν άλλης σύνταξης για την αιτία αυτή ή αποβιώσουν και έχουν συμπληρώσει τον πιο πάνω ελάχιστο χρόνο, θεμελιώνουν οι ίδιοι ή τα μέλη οικογένειάς τους δικαίωμα σύνταξης. Η σύνταξή τους ή των μελών οικογένειάς τους αρχίζει να καταβάλλεται από την ημέρα υποβολής της σχετικής αίτησης. Στις πιο πάνω περιπτώσεις, όπου από τις καταστατικές διατάξεις των οικείων ασφαλιστικών οργανισμών δεν ρυθμίζεται διαφορετικά, η σύνταξη όσων ασφαλισμένων διακόψουν την ασφάλιση τους πριν από τη συμπλήρωση του 65ου έτους υπολογίζεται επί των αποδοχών του χρόνου διακοπής της ασφάλισης και προσαυξάνεται με όλες τις αυξήσεις των συντάξεων που έχουν στο μεταξύ χορηγηθεί στους συνταξιούχους κάθε ασφαλιστικού οργανισμού.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.7 άρθρ.6 Ν.2335/1995 (Α 185).

7. Οι προβλεπόμενες από τις καταστατικές των Ειδικών Ταμείων του άρθρου 9 του ν. 1976/1991 προϋποθέσεις συνταξιοδοτήσεως και υπολογισμού σύνταξης και Εφάπαξ βοηθήματος για διοικητές, υποδιοικητές, προέδρους, αντιπροέδρους, διευθύνοντες συμβούλους, γενικούς διευθυντές και εντεταλμένους συμβούλους, καταργούνται από 24.8.1992.

8. Οι διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 612/1977 και της παρ. 8 του άρθρου 40 του ν. 1902/1990 εξακολουθούν να ισχύουν.

9. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 28 του α.ν. 1846/1951, όπως προστέθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 27 του ν. 1902/1990, αντικαθίσταται από τότε που ίσχυε ως εξής:

“Αν ο ασφαλισμένος λαμβάνει σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας από άλλο ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφάλισης (πλην Ο.Γ.Α.) ή το Δημόσιο, εκτός των αναπήρων και θυμάτων πολέμων και μητέρων, που συνταξιοδοτήθηκαν με το άρθρο 63 παρ. 4 του ν. 1892/1990, δικαιούται από το Ι.Κ.Α. πλήρη σύνταξη γήρατος εφόσον κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης έχει συμπληρώσει το όριο ηλικίας, που απαιτείται σε κάθε περίπτωση από τη νομοθεσία για την απονομή πλήρους σύνταξης και πάντως όχι κάτω του 60ου έτους για τους άνδρες και του 55ου για τις γυναίκες και έχει πραγματοποιήσει τις απαιτούμενες σε κάθε περίπτωση ελάχιστες ημέρες εργασίας, οι οποίες δεν μπορεί να είναι λιγότερες από 5.100

Για τους ασφαλισμένους που μέχρι 31-12-91 έχουν συμπληρώσει το 63ο έτος της ηλικίας τους οι άνδρες και το 58ο οι γυναίκες απαιτούνται, οι κατά περίπτωση αναφερόμενες στην παρ. 1 εδ. α` ημέρες εργασίας, οι οποίες από 1-1-1994 ανέρχονται σε 5.100. Αν ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει 4.500 ημέρες εργασίας τουλάχιστον και έχει συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας του ο άνδρας και το 60ο έτος η γυναίκα δικαιούται σύνταξη γήρατος μειωμένη κατά 50%. Οι διατάξεις της νομοθεσίας, που προβλέπουν την απονομή μειωμένης σύνταξης γήρατος δεν εφαρμόζονται για την απονομή δεύτερης σύνταξης”.

10. Στο τέλος της παρ. 2 του άρθρου 28 του α.ν. 1846/1951, όπως αντικαταστάθηκε από την παρ. 1 του άρθρου 27 του ν. 1902/1990 και την προηγούμενη παράγραφο προστίθεται διάταξη, που έχει ως εξής:

“Οι προβλεπόμενες από το πρώτο εδάφιο πέντε χιλιάδες εκατό (5.100) και τέσσερις χιλιάδες πεντακόσιες (4.500) ημέρες εργασίες και από το δεύτερο εδάφιο τρείς χιλιάδες (3.000) ημέρες εργασίας αυξάνονται προοδευτικά σε έξι χιλιάδες (6.000), τέσσερις χιλιάδες οκτακόσιες (4.800) και τρεις χιλιάδες εξακόσιες (3.600) ημέρες αντίστοιχα με την προσθήκη στις 5.100, 4.500 και 3.000 ημέρες ανά εκατό πενήντα (150) ημερών κατά μέσο όρο για κάθε επόμενο ημερολογιακό έτος, αρχή γενομένης από 1ης Ιανουαρίου 1998.

Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής και της προηγούμενης παραγράφου έχουν εφαρμογή και στους λοιπούς φορείς κύριας ασφάλισης προκειμένου για τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος και αναπηρίας. Ειδικά για την συνταξιοδότηση λόγω γήρατος απαιτείται η συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας. “Οι διατάξεις της τελευταίας περίπτωσης του δευτέρου εδαφίου της παραγράφου αυτής δεν έχουν εφαρμογή σε κάθε περίπτωση που θεμελιώνεται δικαίωμα σύνταξης σε περισσότερους του ενός φορείς κύριας ασφάλισης ταυτόχρονα ή μέσα σε διάστημα έξι (6) μηνών, από την έκδοση της συνταξιοδοτικής απόφασης από τον πρώτο φορέα.

Για τα πρόσωπα που συνταξιοδοτήθηκαν πριν από την ισχύ του παρόντος ή πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν από τον πρώτο φορέα μέχρι το έτος 1998 είναι δυνατή η συνταξιοδότησή τους λόγω γήρατος και πριν από το προβλεπόμενο από τις διατάξεις της παραγράφου αυτής όριο ηλικίας, εφόσον θεμελιώνουν από τον δεύτερο αυτόν φορέα, σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας του δικαίωμα σύνταξης με μικρότερη ηλικία των 65 ετών μέχρι τις 31.12.1997 διαφυλασσομένων κατά τα λοιπά των διατάξεων των παρ. 9 και 10 του άρθρου 47 του ανωτέρω νόμου.

Η ισχύς της παραγράφου αυτής αρχίζει από 7-10- 1992″.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.6 του άρθρου 19 του Ν.2150/1993 (ΦΕΚ Α 98)

11. Στο τέλος της παρ. 2 του άρθρου 4 του α.ν. 1022/1946 (ΦΕΚ 75Α`) προστίθεται διάταξη, που έχει ως εξής:

” Τα ανωτέρω ισχύουν εφόσον έχει συμπληρωθεί ο απαιτούμενος για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος χρόνος”.

12. Οι διατάξεις του άρθρου 40 του παρόντος νόμου εφαρμόζονται αναλόγως και για τους μέχρι 31-12-1992 υπαγομένους στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης.

Διατάξεις που προβλέπουν αναγνώριση άλλων χρόνων πλην των αναφερομένων στο άρθρο 40 του παρόντος νόμου ή προσμέτρηση άλλου πλασματικού χρόνου για την θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξηση του ποσού της σύνταξης καταργούνται από 1.1.1994, με εξαίρεση τις διατάξεις, που προβλέπουν την αναγνώριση από φορείς επικουρικής ασφάλισης, του χρόνου που διανύθηκε στο φορέα κύριας ασφάλισης και μέχρι τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, τις διατάξεις που προβλέπουν αναγνώριση χρόνου εθνικής αντίστασης, τις διατάξεις των παρ. 4, 5 του άρθρου 5 και του άρθρου 7 του ν. 1759/1988 και των παρ. 4 και 5 του άρθρου 4 του ν. 1880/1990.

Χρόνοι, που έχουν αναγνωρισθεί και εξαγορασθεί μέχρι 31.12.1993 βάσει των καταργούμενων διατάξεων, θεωρούνται έγκυροι.

Άρθρο 48
Όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση

1. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 825/1978 προστίθεται διάταξη, που έχει ως εξής:

“Το παραπάνω προβλεπόμενο όριο ηλικίας αυξάνεται προκειμένου περί ανδρεών ανά έξι (6) μήνες κάθε έτος, αρχής γενομένης από 1.1.1998 και μέχρι του 60ου έτους “.

Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 825/1978, καθώς και η παρ. 3 του άρθρου 27 του ν. 1902/1990 καταργούνται από 1.1.1994.

2. Οι προϋποθέσεις συνταξιοδοτήσεως των απασχολουμένων σε υπόγειες στοές μεταλλείων – λιγνιτωρυχείων ασφαλισμένων του Ι.Κ.Α. ισχύουν και για τους απασχολουμένους σε υποθαλάσσιες εργασίες.

3. Οι προϋποθέσεις συνταξιοδοτήσεως του άρθρου 9 του ν. 1976/1991, όπως τροποποιούνται και συμπληρώνονται με τις διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρμόζονται και για τους ασφαλισμένους του Ταμείου Συντάξεως και Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Γεωργικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων του Ταμείου Ασφαλίσεως Προσωπικού Περιφερειακού Γενικού Νοσοκομείου “Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ” και του Ταμείου Ασφαλίσεως Προσωπικού Ασφαλιστικής Εταιρείας “Η ΕΘΝΙΚΗ”.

Για την συνταξιοδότηση των ασφαλισμένων των φορέων αυτών κατ` εφαρμογή των διατάξεων της περ. δ`της παρ. 5 του άρθρου 9 του ν. 1976/1991, εφόσον από τις καταστατικές διατάξεις των φορέων τους προβλέπονται περισσότεροι του ενός χρόνοι ασφάλισης φια την αυτήν κατηγορία προσώπων, με αντίστοιχα όρια ηλικίας, τα 7 επιπλέον έτη, όπως αυτά αυξάνονται από 1.1.1998 με τις διατάξεις του εδαφ. γ`της επομένης παραγράφου, προστίθενται στο χρόνο ασφάλισης, για τον οποίο έχει συμπληρωθεί και το προβλεπόμενο από τα καταστατικά αντίστοιχο όριο ηλικίας.

4. α. Το όριο ηλικίας 42 ετών, που προβλέπεται από την παρ. 5 του άρθρου 9 του ν. 1976/1991 για τις γυναίκες με ανήλικα ή σωματικώς ή πνευματικώς ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιά κατά ποσοστό 50% και άνω ή ανίκανο σύζυγο κατά ποσοστό 67% και άνω, που έχουν υπαχθεί για πρώτη φορά στην υποχρεωτική ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης μέχρι 31.12.1992 και συμπληρώνουν τον προβλεπόμενο από τις καταστατικές διατάξεις των φορέων συντάξιμο χρόνο μέχρι 31.12.1982 και συμπληρώνουν τον προβλεπόμενο από τις καταστατικές διατάξεις των φορέων συντάξιμο χρόνο μέχρι 31.12.1997 αυξάνεται ανά έξι (6) μήνες κάθε έτος από 1.1.1993 και μέχρι της συμπληρώσεως της ηλικίας τους τεσσαρακοστού τετάρτου (44ου) έτους και έξι (6) μηνών η δε ασφαλισμένη θα ακολουθεί το όριο ηλικίας που ισχύει κατά το χρόνο που συμπληρώνει 15ετή ή 20ετή πλήρη συντάξιμη υπηρεσία, σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις κάθε Ταμείου.

Επίσης τα όρια ηλικίας που προβλέπονται από τις παραπάνω διατάξεις για όσους έχουν υπαχθεί για πρώτη φορά στην υποχρεωτική ασφάλιση οποιουδήποτε φορές κύριας ασφάλισης μέχρι 31.12.1982 και συμπληρώνουν τον προβλεπόμενο από τις καταστατικές διατάξεις των φορέων συντάξιμο χρόνο από 1.1.1998 και μετά, καθώς και για όσους υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης από 1.1.1983 μέχρι 31.12.1992 αυξάνονται ανά έξι (6) μήνες κάθε έτος, αρχής γενομένης από 1.1.1998, μέχρι συμπληρώσεως του 65ου έτους για τους άνδρες και του 60ου έτους για τις γυναίκες, πλην των μητέρων με ανήλικα ή σωματικώς ή πνευματικώς ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιά κατά ποσοστό 50% και άνω ή ανίκανο σύζυγο κατά ποσοστό 67% και άνω.

Οι διατάξεις της παρ. 8 του 9 του ν.1976/1991 εξακολουθούν να ισχύουν.

β. Τα όρια ηλικίας των ασφαλισμένων των Ειδικών Ταμείων του άρθρου 9 του ν. 1976/1991 πλην της Διεύθυνσης Ασφαλίσεως Προσωπικού Δ.Ε.Η., των υπαγομένων στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα αυξάνονται από 1.1.1998 ανά έξι (6) μήνες κάθε έτος μέχρι της συμπληρώσεως του 60ου έτους για τους άνδρες και του 55ου έτους για τις γυναίκες.

Για τους απασχολουμένους σε υποθαλάσσιες εργασίες και υπόγειες στοές μεταλλείων – λιγνιτωρυχείων τα όρια ηλικίας αυξάνονται κατά τα ανωτέρω μέχρι συμπληρώσεως των ορίων ηλικίας των οριζομένων από τις ισχύουσες διατάξεις για τους απασχολουμένους σε υπόγειες στοές μεταλλείων – λιγνιτωρυχείων ασφαλισμένους τους Ι.Κ.Α.

Για τη συνταξιοδότηση των ανωτέρω με τις διατάξεις για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα ή τις διατάξεις για τους απασχολουμένους σε υπόγειες στοές μεταλλείων – λιγνιτωρυχείων, καθώς και υποθαλάσσιες εργασίες απαιτείται η πραγματοποίηση στις εργασίες ή τα επαγγέλματα αυτά των 3/4 του απαιτούμενου εκάστοτε συνολικού συντάξιμου χρόνου για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Γ. Για τη συνταξιοδότηση των ανδρών ασφαλισμένων των Ειδικών Ταμείων και των γυναικών για τις οποίες ο προβλεπόμενος από τις καταστατικές διατάξεις Συντάξιμος χρόνος είναι 25ετία κατά την εφαρμογή των διατάξεων της περ. δ` της παρ. 5 του άρθρου 9 του ν. 1976/1991 τα επτά (7) επιπλέον έτη αυξάνονται από 1.1.1998 κατά έξι (6) μήνες κάθε έτος για όσους συμπληρώνουν το συντάξιμο χρόνο από 1.1.1998 και μετά, μέχρι τη συμπλήρωση δέκα (10) πλήρων ετών, ο δε ασφαλισμένος θα ακολουθεί το αυξημένο όριο που ισχύει κατά το έτος που συμπληρώνει το συντάξιμο χρόνο.

5α. Για τους φορείς κύριας ασφάλισης: α) Ταμείο Συντάξεως Προσωπικού Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης, β) Ταμείο Ασφαλίσεως Ιδιοκτητών, Συντακτών και υπαλλήλων Τύπου, γ) Ταμείο Συντάξεως Εφημεριδοπωλών και υπαλλήλων πρακτορείων, δ) Ταμείο Συντάξεως Εφημεριδοπωλών και υπαλλήλων πρακτορείων Θεσσαλονίκης, ε) Ταμείο Ασφαλίσεως Τεχνικών Τύπου Αθηνών εφαρμόζονται τα εξής:

β. Τα όρια ηλικίας που ορίζονται από τα καταστατικά των παραπάνω φορέων αυξάνονται από 1.1.1998 ανά έξι (6) μήνες κάθε έτος μέχρι της συμπληρώσεως του 50ού έτους για τις μητέρες με ανήλικα ή σωματικώς ή πνευματικώς ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιά, του 60ού για τους άνδρες και του 55ού για τις λοιπές γυναίκες.

Ειδικά για τις μητέρες με ανήλικα ή σωματικώς ή πνευματικώς ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιά, όπου από τις καταστατικές διατάξεις, προβλέπεται συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας ορίζεται από 1.1.1993 όριο ηλικίας το 42ο, το οποίο αυξάνεται από την ίδια χρονολογία ανά έξι (6) μήνες κάθε έτος μέχρι του 55ου και 60ού έτους αντίστοιχα.

γ. Όπου από τις καταστατικές διατάξεις των φορέων του εδαφίου α` της παραγράφου αυτής προβλέπεται χορήγηση μειωμένης σύνταξης με μικρότερα όρια ηλικίας, τα όρια αυξάνονται από 1.1.1998 με τον ίδιο πιο πάνω τρόπο μέχρι της συμπληρώσεως του 60ού έτους για τους άνδρες και του 55ου έτους για τις γυναίκες.

Το ποσό της σύνταξης στις περιπτώσεις αυτές μειώνεται κατά 1/200 για κάθε μήνα, που λείπει από το όριο ηλικίας, που απαιτείται για πλήρη συνταξιοδότηση όπως αυτό διαμορφώνεται κάθε έτος με τις διατάξεις του παρόντος.

δ. Οι εισφορές ασφαλισμένου και εργοδότη που ισχύουν σήμερα για τους φορείς του εδαφ. α` αυτής της παραγράφου και τον ΕΔΟΕΑ δεν μεταβάλλονται λόγω εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος νόμου.

Για όσους ασφαλιστούν στους ανωτέρω φορείς από την 1.1.1993 και μετά, δεν θα καταβάλλεται η εισφορά του Κράτους για κύρια σύνταξη και για ασθένεια.

6α. Μεγαλύτερα όρια ηλικίας των οριζομένων στις παρ. 4 και 5 του παρόντος άρθρου προβλεπόμενα από τις καταστατικές διατάξεις των φορέων των παραπάνω παραγράφων εξακολουθούν να ισχύουν.

β. Καταστατικές διατάξεις των φορέων κύριας ασφάλισης μισθωτών (πλήν) Ι.Κ.Α.) που προβλέπουν συνταξιοδότηση με 35 έτη ασφάλισης χωρίς όριο ηλικίας, εξακολουθούν να ισχύουν για όσους έχουν υπαχθεί στην υποχρεωτική ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης μέχρι 31.12. 1982.

Ειδικά οι κατά το προηγούμενο εδάφιο ασφαλισμένοι από 1.1.1983 μέχρι 31.12.1992 δικαιούνται σύνταξη με την συμπλήρωση συντάξιμου χρόνου 35 ετών και ηλικίας 60 ετών οι άνδρες και 58 ετών οι γυναίκες.

γ. Αν οι ασφαλισμένοι των παρ. 4 και 5 του άρθρου αυτού έχουν συμπληρώσει τον απαιτούμενο συντάξιμο χρόνο από τον οποίο 750 ημέρες ή 2,5 έτη την τελευταία πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδοτήσεως πενταετία δικαιούνται σύνταξη γήρατος μειωμένη κατά το 1/200 της μηνιαίας συντάξεως, για κάθε μήνα που λείπει από το κατά τα ανωτέρω οριζόμενο όριο ηλικίας και μέχρι εξήντα (60) το πολύ μήνες κατά περίπτωση εφόσον έχουν συμπληρώσει οι άνδρες το 60ο έτος της ηλικίας τους και οι γυναίκες το 550 έτος.

δ. Στις περιπτώσεις σταδιακής αύξησης του ορίου ηλικίας οι παραπάνω ασφαλισμένοι θα ακολουθούν το όριο ηλικίας που ισχύει κατά την συμπλήρωση του συντάξιμου χρόνου.

ε. Κατά τα λοιπά, για τους ασφαλισμένους των Ειδικών Ταμείων και τους ασφαλισμένους των Ταμείων της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου, ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 9 του ν. 1976/1991.

7. Όρια ηλικίας συνταξιοδότησης ασφαλισμένων φορέων κύριας ασφάλισης αυτοαπασχολουμένων, μικρότερα του 65ου έτους για άνδρες, του 60ού έτους για τις λοιπές γυναίκες και του 50ού έτους για τις μητέρες με ανήλικά ή σωματικώς ή πνευματικώς ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιά, κατά ποσοστό 50% και άνω ή ανίκανο σύζυγο κατά ποσοστό 67% και άνω, αυξάνονται προοδευτικά ανά 6 μήνες κατ` έτος αρχής γενομένης από 1.1. 1998 μέχρι συμπληρώσεως των παραπάνω ορίων.

Ειδικά με τη συμπλήρωση συντάξιμου χρόνου 35 ετών ή 10.500 ημερών οι άνδρες ασφαλισμένοι δικαιούνται σύνταξη στο 60ό έτος της ηλικίας τους και οι γυναίκες στο 58ο έτος.

Μεγαλύτερα όρια ηλικίας των οριζομένων στα προηγούμενα εδάφια προβλεπόμενα από τις καταστατικές διατάξεις των οικείων φορέων εξακολουθούν να ισχύουν.

Με τη συμπλήρωση του 60ού έτους και του 55ου έτους της ηλικίας οι άνδρες και οι γυναίκες αντίστοιχα και του συντάξιμου χρόνου, που ορίζεται στο άρθρο 47 του παρόντος νόμου, από τον οποίο 750 ημέρες ή 2,5 έτη την τελευταία πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδοτήσεως πενταετία, οι ασφαλισμένοι που ορίζονται στο πρώτο εδάφιο δικαιούνται σύνταξη γήρατος, μειωμένη κατά 1/200 της πλήρους μηνιαίας σύνταξης, για κάθε μήνα που λείπει από τα κατά τα προηγούμενα εδάφια οριζόμενα όρια ηλικίας και μέχρι εξήντα (60) το πολύ μήνες κατά περίπτωση.

Όπου από τις οικείες διατάξεις των παραπάνω φορέων προβλέπεται συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα ή ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιά, χωρίς όριο ηλικίας η συνταξιοδότηση γίνεται με τη συμπλήρωση του 42ου έτους της ηλικίας. Το παραπάνω όριο ηλικίας αυξάνεται από 1.1.1993 ανά έξι (6) μήνες κάθε έτος μέχρι του 50ού. Με επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 1 του ν. 612/1977 και της παρ. 8 του άρθρου 40 του ν. 1902/1990 λοιπές διατάξεις, που προβλέπουν συνταξιοδότηση λόγω γήρατος χωρίς όριο ηλικίας ασφαλισμένων της παρ. αυτής, καταργούνται από 1.1.1998.

8. Το όριο ηλικίας του 68ου έτους, που ορίζεται από την παρ. 1 του άρθρου 17 του ν. 1422/1984 (ΦΕΚ 27 Α`) για την συνταξιοδότηση των ανασφάλιστων υπερηλίκων από τον Ο.Γ.Α. μειώνεται από 1ης Ιανουαρίου του 1993 στο 65ο έτος.

Άρθρο 49
Συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας
Διατάξει φορέων κύριας ασφάλισης, που προβλέπουν συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας με ποσοστό αναπηρίας μικρότερο του 50% δεν ισχύουν.

Ο κανονισμός που προβλέπεται από την περ. ε` της παρ. 5 του άρθρου 28 του α.ν. 1846/1951, όπως ισχύει τροποποιήθηκε με το άρθρο 27 του ν. 1902/1990, ισχύει και για όλους τους φορείς, που χορηγούν συντάξεις λόγω αναπηρίας συμπεριλαμβανομένου και του Ο.Γ.Α.

Άρθρο 50
Συντάξιμες αποδοχές

1. Στο τέλος του πρώτου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 37 του α.ν. 1846/1951 όπως ισχύει προστίθεται διάταξη, που έχει ως εξής;

Από 1-1-1993 για τον υπολογισμό των συντάξεων λαμβάνεται υπόψη το 90% των δώρων εορτών. Το ποσοστό αυτό μειώνεται για κάθε επόμενο έτος κατά δέκα (10) ποσοστιαίες μονάδες μέχρι μηδενισμού του”.

2. Οι παραπάνω διατάξεις έχουν εφαρμογή και στους λοιπούς φορείς κύριας ασφάλισης, στους οποίους για τον προσδιορισμό των συντάξεων λαμβάνονται υπόψη, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις, τα δώρα εορτών και το επίδομα αδείας.

Άρθρο 51
Ποσό σύνταξης

1. Προκειμένου για μισθωτούς, το ποσό της μηνιαίας σύνταξης λόγω γήρατος ή αναπηρίας για χρόνο ασφάλισης 35 ετών ή 10.500 ημερών δεν μπορεί να υπερβαίνει, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειακών επιδομάτων, το 80% των κατά τις οικείες διατάξεις των φορέων και τις διατάξεις του άρθρου 50 του παρόντος μηνιαίων συντάξιμων αποδοχών, ούτε το τετραπλάσιο του κατά το έτος 1991 μέσου μηνιαίου κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτε ποσοστό αυξήσεως των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 44 παρ.6 Ν.3986/2011,ΦΕΚ Α 152/1.7.2011.

2. Το ποσό της σύνταξης για όσους παραμένουν στην υπηρεσία μετά τη συμπλήρωση 35ετούς συντάξιμου χρόνου αυξάνεται κατά 2,5% για κάθε πλήρες έτος ασφάλισης ή 300 ημέρες υπηρεσίας πέραν του 35ου έτους έως και του 37ου και κατά 3,5% για κάθε πλήρες έτος ασφάλισης ή 300 ημέρες υπηρεσίας και πέραν του 37ου έτους μέχρι και του 40ού. Η προσαύξηση αυτή χορηγείται και πέραν του 80% των συντάξιμων αποδοχών της προηγούμενης παραγράφου, το ποσό όμως της σύνταξης δεν μπορεί να υπερβαίνει το τετραπλάσιο του κατά το έτος 1991 μέσου μηνιαίου κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτε ποσοστό αυξήσεως των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων. Από τις διατάξεις της παραγράφου αυτής εξαιρείται το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, για το οποίο έχουν εφαρμογή διατάξεις της νομοθεσίας του.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.2 άρθρου 25 Ν.3863/2010, ΦΕΚ Α 15/15.7.2010,αντικαταστάθηκε πάλι με το άρθρο 44 παρ.7 Ν.3986/2011,ΦΕΚ Α 152/1.7.2011.

3. Με επιφύλαξη των διατάξεων της περ. δ`της παρ. 5 του άρθρου 28 του α.ν. 1846/1951 τα κατώτατα όρια συντάξεων, που χορηγούν οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης μειώνονται σε κάθε περίπτωση που ο συνταξιούχος λαμβάνει σύνταξη μειωμένη.

4. Στους ασφαλισμένους του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων, οι οποίοι καθίστανται συνταξιούχοι λόγω γήρατος από 1.1.1993 και μετά, έχουν χρόνο ασφάλισης άνω των 4.500 ημερών και δικαιούνται τα κατώτατα όρια σύνταξης, χορηγείται προσαύξηση 1% για κάθε 300 ημέρες ασφάλισης επιπλέον των 4.500 ημερών, που υπολογίζεται επί του 25πλασίου του τεκμαρτού ημερομισθίου της ασφαλιστικής κλάσης στην οποία κατατάσσονται οι ασφαλισμένοι.

Η κατά το προηγούμενο εδάφιο προσαύξηση χορηγείται και σε ασφαλισμένους του Ι.Κ.Α., οι οποίοι συνταξιοδοτούνται λόγω γήρατος από 1.1.1993 και μετά και η σύνταξη που δικαιούνται είναι μεγαλύτερη των κατώτατων ορίων εφόσον τα κατώτατα όρια σύνταξης και η προσαύξηση που τους αναλογεί σύμφωνα με τα ανωτέρω υπερβαίνουν το Ποσό σύνταξης που δικαιούνται βάσει των οργανικών διατάξεων.

5. Η σύνταξη που καταβάλλεται από φορείς κύριας και επικουρικής ασφάλισης σε θήλεα τέκνα θανόντος ασφαλισμένου ή συνταξιούχου και πέραν του 18ου έτους της ηλικίας ή του 24ου εάν σπουδάζουν μειώνεται κατά το 1/3 εφόσον το μέσο μηνιαίο ακαθάριστο πραγματικό εισόδημά τους, πέραν της σύνταξης (κύριας και επικουρικής), όπως αυτό προκύπτει από τη φορολογική δήλωσή τους, του προηγούμενου έτους, υπερβαίνει το 40πλάσιο του εκάστοτε ημερομίσθιου ανειδίκευτου εργάτη και κατά το 1/2 εφόσον υπερβαίνει το 60πλάσιο.

Στην περίπτωση αυτή υποχρεούνται να υποβάλλουν στους φορείς κύριας ασφάλισης από τους οποίους τους χορηγείται σύνταξη, στο πρώτο δίμηνο κάθε έτους, επικυρωμένο αντίγραφο εκκαθαριστικού σημειώματος του φόρου εισοδήματος του προηγούμενου έτους.

Τα πιο πάνω δεν ισχύουν για τα ανάπηρα και ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιά με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%.

Αυστηρότερες προϋποθέσεις προβλεπόμενες από τις καταστατικές διατάξεις των Ταμείων εξακολουθούν να ισχύουν.

6. Οι διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 40 του ν. 1902/1990 έχουν εφαρμογή και για τους συνταξιοδοτηθέντες πριν από την εφαρμογή και για τους συνταξιοδοτηθέντες πριν από την εφαρμογή του παραπάνω νόμου.

Η αναπροσαρμογή της σύνταξης γίνεται ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου και τα οικονομικά αποτελέσματα αρχίζουν από την ημερομηνία της αίτησης.

ΚΕΦAΛΑΙΟ Β΄
Επικουρική ασφάλιση

Άρθρο 52
Εισφορές

1. Το ποσοστό εισφοράς στους φορείς επικουρικής ασφάλισης μισθωτών δεν μπορεί να είναι, για τον ασφαλισμένο, κατώτερο του 3% επί των αποδοχών αυτού, που υπόκεινται σε εισφορές σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις κάθε φορά και του 3% για τον εργοδότη. Μικρότερα ποσοστά αναπροσαρμόζονται σταδιακά από 1-1-1993 σε τρία έτη.

2. Από 1-1-1995 η σχέση εισφοράς ασφαλισμένου προς την εισφορά εργοδότη στους φορείς επικουρικής ασφάλισης μισθωτών, στους οποίους προβλέπεται εισφορά εργοδότη ορίζεται σε 1 προς 1. Η παραπάνω σχέση δεν ισχύει για τους φορείς Επικουρικής Ασφάλισης, οι οποίοι χορηγούν σύνταξη σε υποκατάσταση κύριας ασφάλισης. Αν οι εργοδότες των ασφαλισμένων των επικουρικών αυτών φορέων καλύπτουν τα οργανικά ελλείμματα σύμφωνα με τις καταστατικές η άλλες διατάξεις, η κάλυψη γίνεται μέχρι ποσού που δεν θα υπερβαίνει σε καμιά περίπτωση το ποσό που καταβλήθηκε για την κάλυψη των ελλειμμάτων του έτους 1992.

Αν η εισφορά ασφαλισμένου και εργοδότη διαφέρουν από την κατά τα ανωτέρω σχέση, αποκαθίσταται η σχέση αυτή με αύξηση της μικρότερης εισφοράς ή μείωση της μεγαλύτερης η και τα δύο, με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ύστερα από γνώμη του Δ.Σ. του φορέα και του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλειας (Σ.Κ.Α.).

Ως εισφορά ασφαλισμένου η εργοδότη για την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου αυτής θεωρούνται και οι εισφορές, οι οποίες δεν υπολογίζονται σε ποσοστό επί των αποδοχών των ασφαλισμένων, κατά τα οριζόμενα με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. “Στους φορείς ή κλάδους επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας, που προβλέπεται ενιαία ασφαλιστική εισφορά, για τη χορήγηση επικουρικής σύνταξης και εφάπαξ παροχής, δύναται η ανωτέρω εισφορά να κατανέμεται και να αναπροσαρμόζεται, με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, μετά από γνώμη του Δ.Σ. του φορέα αυτού. Με την ίδια απόφαση δύναται να διαχωρίζονται οι φορείς ή κλάδοι αυτοί σε αυτοτελείς κλάδους με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια και να κατανέμεται η κινητή και ακίνητη περιουσία τους”.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.5 άρθρ.8 Ν.2335/1995 (Α 185)

Οι ανωτέρω διατάξεις εφαρμόζονται αναλόγως και στους φορείς ή κλάδους ασφάλισης ασθένειας και πρόνοιας.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.6 άρθρ.16 Ν.2556/1997 Α 270/24.12.1997.

3. Το μηνιαίο ποσό της εισφοράς, που καταβάλλεται στους φορείς επικουρικής ασφάλισης αυτοπασχολουμένων, δεν μπορεί να είναι από 1-1-1995 και μετά μικρότερο της εισφοράς, που προκύπτει με βάση το κατά το έτος 1991 μέσο μηνιαίο κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. αναπροσαρμοσμένο με το εκάστοτε ποσοστό αυξήσεως των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων και ποσοστό 6%. Μικρότερο ποσό αναπροσαρμόζεται σταδιακά από 1-1-1993 σε διάστημα τριών ετών.

Άρθρο 53
Προϋποθέσεις συνταξιοδοτήσεως -Συντάξιμες αποδοχές

1. Οι προϋποθέσεις συνταξιοδοτήσεως λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου των ασφαλισμένων των φορέων κύριας ασφάλισης, όπως τροποποιούνται με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, ισχύουν και για τους φορείς επικουρικής ασφάλισης, στους οποίους υπάγονται οι ασφαλισμένοι. Υφιστάμενες ευνοϊκότερες διατάξεις των καταστατικών φορέων επικουρικής ασφάλισης προσαρμόζονται κατά τα ανωτέρω μέχρι 31.12.1997.

Κατ’ εξαίρεση εξακολουθούν ισχύουσες οι ειδικές διατάξεις του Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ. και των λοιπών επικουρικών φορέων για τη συνταξιοδότηση νέων κατηγοριών ασφαλισμένων ή ασφαλισμένων νέων περιοχών.

Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής δεν ισχύουν για φορείς επικουρικής ασφάλισης που χορηγούν σύνταξη σε υποκατάσταση κύριας ασφάλισης και για το Τ.Ε.Α.Ε.Υ.Ε.Ε.Ο.

Για τους φορείς επικουρικής ασφάλισης που χορηγούν σύνταξη σε υποκατάσταση κύριας ασφάλισης, καθώς και για τα λοιπά ειδικά επικουρικά ταμεία του άρθρου 9 του ν. 1976/1991, έχουν εφαρμογή ως προς το συντάξιμο χρόνο και τα όρια ηλικίας, οι διατάξεις του άρθρου 47 και οι παρ. 4 και 6 του άρθρου 48 του παρόντος νόμου.

2. Οι διατάξεις του αρθρου 50 του νόμου αυτού έχουν εφαρμογή και για τους φορείς επικουρικής ασφάλισης.

Άρθρο 54
Ποσό σύνταξης

1. Το ύψος της επικουρικής σύνταξης, που χορηγείται από τους φορείς επικουρικής ασφάλισης μισθωτών, καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων μετά από σύνταξη αναλογιστικής μελέτης και γνώμη του Δ.Σ. κάθε επικουρικού φορέα και γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλισης (Σ.Κ.Α.), ανάλογα με την οικονομική κατάσταση κάθε φορέα, όπως αυτή διαμορφώνεται μετά τις ρυθμίσεις του νόμου αυτού σχετικά με τις εισφορές, τις χρονικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και τα όρια ηλικίας.

Με την ίδια απόφαση δύναται να ανακαθορίζονται και οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις για λόγους ίσης μεταχείρισης.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.2 άρθρ.25 Ν.2556/1997 Α 270/24.12.1997.

2. Οι διατάξεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 51 του παρόντος νόμου εφαρμόζονται και για τους φορείς επικουρικής ασφάλισης.

3. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων μέχρι 31.12.1993 ύστερα από γνώμη του Δ.Σ. του Ταμείου Συντάξεως Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.) και σύνταξη αναλογιστικής μελέτης, αναδιαρθρώνονται οι εισφορές και παροχές του κλάδου κύριας Ασφάλισης του Ταμείου και Ειδικού Λογαριασμού Προσθέτων Παροχών (Ε.Λ.Π.Π.) και θεσπίζονται οι αναγκαίες μεταβατικές διατάξεις για τους μέχρι 31.12.1992 ασφαλισμένους των φορέων αυτών. Μέχρι της εκδόσεως του ανωτέρω προεδρικού διατάγματος διατηρούνται οι ισχύουσες διατάξεις ως προς τις παροχές των φορέων αυτών.

ΚΕΦAΛΑΙΟ Γ΄

Άρθρο 55
Ασφάλιση ασθένειας

1. Η υπό του άρθρου 25 παρ. 1 του α.ν. 1846/1951, όπως ισχύει, προβλεπόμενη εισφορά εργοδότη και ασφαλισμένου υπέρ του κλάδου παροχών ασθενείας και μητρότητας σε είδος αυξάνεται από 1ης Ιανουαρίου 1993 κατά 0,90 της μονάδας, ήτοι κατά 0,60 της μονάδας σε βάρος των ασφαλισμένων , οριζόμενη σε 6,45 ποσοστιαίες μονάδες, εκ των οποίων 4,30 ποσοστιαίες μονάδες βαρύνουν τους εργοδότες και 2,15 τους ασφαλισμένους.

Το συνολικό ποσοστό εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη για τον κλάδο ασθένειας του Ι.Κ.Α ορίζεται από 1.1.1993 σε 7,65 ποσοστιαίες μονάδες, από τις οποίες 5,10 ποσοστιαίες μονάδες βαρύνουν τους εργοδότες και 2,55 τους ασφαλισμένους.

2. Εφόσον το ισχύον ποσοστό εισφοράς στους φορείς ασφάλισης ασθένειας μισθωτών είναι μικρότερο του κατά την προηγούμενη παράγραφο καθοριζόμενου για το Ι.Κ.Α. αναπροσαρμόζεται σταδιακά σε τρία έτη, αρχής γενομένης από 1-1-1993.

Μεγαλύτερα ποσοστά εξακολουθούν να ισχύουν.

3. Το ποσό της μηνιαίας εισφοράς που καταβάλλεται στους φορείς ασφάλισης ασθένειας, οι οποίοι ασφαλίζουν αυτοαπασχολουμένους καθορίζεται με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ύστερα από αναλογιστική μελέτη και γνώμη των Δ.Σ. των φορέων και του Σ.Κ.Α. και δεν μπορεί να είναι μικρότερο του ποσού που προκύπτει με βάση το κατά το έτος 1991 μέσο μηνιαίο κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτε ποσοστόν αυξήσεως των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων και του ποσοστού εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη, που ορίζεται στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου αυτού.

Μικρότερα ποσά αναπροσαρμόζονται σταδιακά σε τρία έτη 1-1-1993.

4. Η κράτηση 1% επί των αποδοχών δημοσίων υπαλλήλων και των συντάξεων των συνταξιούχων του Δημοσίου για την υγειονομική τους περίθαλψη αυξάνεται από 1-1-1993 κατά 0,80% και από 1-1-1994 κατά 0,75% και διαμορφώνεται σε 2,55%.

5. Το ποσοστό εισφοράς επί των συντάξεων για την ασφάλιση ασθένειας συνταξιούχων των φορέων κύριας ασφάλισης και του Δημοσίου δύναται να επανακαθορισθεί με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

ΚΕΦAΛΑΙΟ Δ΄
Εφάπαξ βοηθήματα

Άρθρο 56
Προϋποθέσεις χορηγήσεως Εφάπαξ βοηθήματος.

1. Στον ασφαλισμένο σε κάθε φορέα ασφάλισης πρόνοιας απονέμεται εφάπαξ βοήθημα, εφόσον έτυχε κύριας σύνταξης λόγω γήρατος ή οριστικής αναπηρίας από οποιονδήποτε φορέα και πληροί τις λοιπές προϋποθέσεις του οικείου ταμείου.

Εφάπαξ βοήθημα χορηγείται στους κατά τις διατάξεις κάθε φορέα ασφάλισης πρόνοιας δικαιούχους θανόντος ασφαλισμένου, εφόσον συντρέχουν οι χρονικές προϋποθέσεις συνταξιοδοτήσεως λόγω θανάτου που ισχύουν στο φορέα κύριας ασφάλισης.

Στην περίπτωση κατά την οποία, σύμφωνα με το παραπάνω εδάφιο, δεν υπάρχουν πρόσωπα που δικαιούνται σύνταξη εξαιτίας του θανάτου του ασφαλισμένου, το εφάπαξ βοήθημα χορηγείται στον επιζώντα σύζυγο και στα τέκνα αυτού ανάλογα με το κληρονομικό τους δικαίωμα.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.5 άρθρ.16 Ν.2556/1997,ΦΕΚ Α 270/24.12.1997.

Στην περίπτωση που σύμφωνα με τα ανωτέρω εδάφια δεν υπάρχουν πρόσωπα που να δικαιούνται το εφάπαξ βοήθημα, εφόσον ο θανών είχε συμπληρώσει κατά το χρόνο θανάτου εικοσαετή τουλάχιστον ασφάλιση στον οικείο φορέα πρόνοιας (ή διαδοχικά σε περισσότερους του ενός φορείς) το βοήθημα αυτό καταβάλλεται στους γονείς και αδελφούς/ές του θανόντος ασφαλισμένου, κατά το ποσοστό του κληρονομικού τους δικαιώματος.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παράγραφο 2β άρθρου 82 Ν.3996/2011,ΦΕΚ Α 170/5.8.2011.

Εφόσον οι ασφαλισμένοι φορέων ασφάλισης πρόνοιας υπάγονται σε επικουρικούς φορείς, οι οποίοι χορηγούν σύνταξη σε υποκατάσταση κύριας ασφάλισης, για την απονομή του Εφάπαξ βοηθήματος, ισχύουν οι προϋποθέσεις των φορέων αυτών. Οι διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της περ. στ`της παραγράφου 5 του άρθρου 9 του ν. 1976/1991 εξακολουθούν να ισχύουν. Υφιστάμενες ευνοϊκότερες διατάξεις φορέων ασφάλισης πρόνοιας προσαρμόζονται κατά τα ανωτέρω μέχρι 31.12.1997.

2. Στους μη δικαιούμενους Εφάπαξ βοηθήματος κατά την αποχώρηση από την εργασία ή το επάγγελμα για το οποίο ασφαλίστηκαν σε φορέα πρόνοιας για χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον τριών (3) ετών ή σε περίπτωση θανάτου αυτών στα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 1, εφόσον ο θανών είχε συμπληρώσει τον παραπάνω χρόνο ασφάλισης, μετά από αίτηση τους, η οποία υποβάλλεται οποτεδήποτε, επιστρέφονται οι ατομικές τους εισφορές, εντόκως, από το χρόνο είσπραξής τους με ετήσιο επιτόκιο 8% για κάθε χρόνο. Αύξηση ή μείωση του επιτοκίου γίνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.3 άρθρ.9 Ν.2335/1995 (Α 185)

Άρθρο 57
Εισφορές – Ανώτατο όριο Εφάπαξ βοηθήματος Ειδικών Ταμείων

1. Η προβλεπόμενη από τις οικείες διατάξεις των φορέων ασφαλίσεως πρόνοιας των υπαλλήλων των Τραπεζών Εθνικής, Ελλάδος και Κτηματικής, Αγροτικής, Ε.Τ.Β.Α., Ιονικής-Λαϊκής και Εμπορικής, του Ο.Τ.Ε και του Κλάδου Πρόνοιας του Ταμείου Ασφαλίσεως Προσωπικού Ασφαλιστικής Εταιρείας “ΕΘΝΙΚΗ”, που χορηγούν Εφάπαξ βοηθήματα, εισφορά εργοδότη μειώνεται προοδευτικά, αρχής γενομένης από 1.1.1993 κατά το 1/10 για κάθε έτος.

Η κατά τα άνω μειούμενη εισφορά προστίθεται αντίστοιχα στην εργοδοτική εισφορά υπέρ του φορέα κύριας σύνταξης, στον οποίο υπάγονται οι ασφαλισμένοι των φορέων ή κλάδων ασφάλισης πρόνοιας, πλην του Κλάδου Προνοίας του Ταμείου Ασφαλίσεως Προσωπικού Εμπορικής Τράπεζας, η οποία προστίθεται στην εργοδοτική εισφορά υπέρ του Ταμείου Επικουρικής Ασφαλίσεως Προσωπικού Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος.

2. Σε περίπτωση που υπάρχει ενιαίο ασφάλιστρο του κλάδου πρόνοιας με άλλους κλάδους, το ποσοστό της εισφοράς που αναλογεί στον κάθε κλάδο καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ύστερα από αναλογιστική μελέτη και γνώμη του Δ.Σ. του φορέα και του Σ.Κ.Α.

3. Το ακαθάριστο ποσό του Εφάπαξ βοηθήματος, που χορηγούν οι φορείς ασφάλισης πρόνοιας της παρ. 1 του άρθρου αυτού για 35 έτη ασφάλισης δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 10.000.000 δρχ.

Επιπλέον ποσό Εφάπαξ βοηθήματος προβλεπόμενο από τις καταστατικές διατάξεις των φορέων χορηγείται μειωμένο κατά το 1/6 για κάθε έτος από 1.1.1993 και μετά.

Για χρόνο ασφάλισης μικρότερο ή μεγαλύτερο των 35 ετών, το παραπάνω ποσό μειούται ή αυξάνεται αναλόγως των ετών ασφάλισης.

4. Με απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων αναπροσαρμόζεται κάθε φορά το ανώτατο όριο του Εφάπαξ βοηθήματος της προηγούμενης παραγράφου, σύμφωνα με την εισοδηματική πολιτικής της κυβέρνησης, όπως αυτή καθορίζεται με απόφαση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας για τα Εφάπαξ βοηθήματα.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρ.80Ν.2676/1999,ΦΕΚ Α` 1/5.1.1999

Άρθρο 58
Έκταση εφαρμογής – Τελικές διατάξεις

1. Οι διατάξεις των άρθρων 44 έως 58 του παρόντος νόμου έχουν εφαρμογή για τους μέχρι 31.12.1992 ασφαλισμένους σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επί μέρους διατάξεις. Από τις παραπάνω διατάξεις εξαιρείται ο Ο.Γ.Α., εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επί μέρους διατάξεις.

2. Για τα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά θέματα, που δεν ρυθμίζονται από τις διατάξεις του τετάρτου μέρους του παρόντος νόμου (άρθρ. 44 έως 58) εξακολουθούν αν ισχύουν οι υφιστάμενες γενικές η ειδικές διατάξεις των φορέων.

ΚΕΦAΛΑΙΟ Ε΄
Λοιπά ασφαλιστικά θέματα φορέων κοινωνικής ασφάλισης

Άρθρο 59
Κοινωνικοί πόροι

1. Τα εισπραττόμενα από το οικονομικό έτος 1993 και μετά ποσά κοινωνικών πόρων από φορείς ή κλάδους ή λογαριασμούς κύριας και επικουρικής ασφάλισης διατηρούνται ως έσοδα των φορέων αυτών η κλάδων στο ύψος των βεβαιωθέντων ποσών κατά το έτος 1992. Τα επιπλέον των ανωτέρω ποσά αποτελούν έσοδο του κατά το Άρθρο 67 του παρόντος νόμου Λογαριασμού Αλληλεγγύης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, εισπράττονται από τους παραπάνω φορείς αποδίδονται στο σχετικό λογαριασμό.

Ειδικά ο κοινωνικός πόρος του Ι.Κ.Α. της παρ. 1η της παρ. 4 του άρθρου αυτού, που προέρχεται από εισαγόμενα προϊόντα διατηρείται ως έσοδο του Ιδρύματος στο ύψος του ποσού που θα εισπραχθεί το έτος 1993.

Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ  με την παρ.2 άρθρ.150Ν.3655/2008,ΦΕΚ Α 58/3.4.2008

2. Από 1.1.2001 οι θεσπισμένοι υπέρ φορέων η κλάδων ή λογαριασμών ασφάλισης Πρόνοιας, κοινωνικοί πόροι αποτελούν έσοδα του κατά το άρθρο 67 του παρόντος νόμου Λογαριασμού Αλληλεγγύης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης. Για κάθε έτος, αρχής γενομένης από το έτος 1993 το 1/8 των κοινωνικών πόρων, οι οποίοι εισπράττονται από φορείς πρόνοιας αποτελεί έσοδο του Λογαριασμού Αλληλεγγύης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης και αποδίδεται σ ‘αυτόν από τους οικείους φορείς, κλάδους η λογαριασμούς. Σε περίπτωση που υπάρχει ενιαίος κοινωνικός πρός περισσότερων κλάδων του αυτού φορέα ασφάλισης, καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων το ποσοστόν του πόρου που αναλογεί σε κάθε κλάδο.

3. Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων καθορίζεται ο τρόπος απόδοσης των κατά την παρ. 1 κοινωνικών πόρων, ο τρόπος είσπραξης των κατά την παρ. 2 κοινωνικών πόρων και κάθε άλλη λεπτομέρεια αναγκαία για την εφαρμογή του άρθρου αυτού. Η απόδοση από τους υπόχρεους φορείς κοινωνικής ασφάλισης των κατά τις παραγράφους 1 και 2 κοινωνικών πόρων γίνεται, σε περίπτωση μη έγκαιρης κατάρτισης των Απολογισμών – Ισολογισμών τους, προσωρινά βάσει προϋπολογιστικώνστοιχείων.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.3 άρθρ.10 Ν.2335/1995(Α 185).

4. Κοινωνικοί όροι υπαγόμενοι στη ρύθμιση των προηγούμενων παραγράφων είναι οι εξής προβλεπόμενοι από τις ισχύουσες διατάξεις:

1) Ι.Κ.Α.α. 0,27 δρχ. ανά χιλιόγραμμο καταναλισκόμενου άλατοςβ. εισφορά στα εισιτήρια αστικών συγκοινωνιών Θεσσαλονίκηςγ. εισφορά στα εισιτήρια ΗΕΜ-ΚΤΕΛδ. εισφορά στα εξαγόμενα καπνάε. εισφορά στα καταναλισκόμενα καπνικά προϊόνταστ. εισφορά επί εγγείου φόρου καπνούζ. 1% στα έσοδα εξ εισφορών του Ταμείου Ασφαλίσεως Ασθενείας των Τραπεζών Πίστεως, Γενικής, και Αμέρικαν Εξπρές,η. εισφορά 2% επί της αξίας του χάρτου, χαρτονίων, καθώς και των τεχνουργημάτων από κυτταρίνη, χαρτί και χαρτόνι των κεφαλαίων 48 της συνδυασμένης ονοματολογίας.θ. 0,25% στα πωλούμενα περιοδικά και εβδομαδιαίες εφημερίδες, 2% στα πωλούμενα υλικά από στοιχειοχητήρια.

2) Ταμείο Συντάξεως Αυτοκινητιστών (Τ.Σ.Α.)α. εισφορά για κάθε εκμεταλλευτή επαγγελματικού αυτοκινήτου Ι.Χ.β. δρχ. 20.000 για έκδοση άδειας κυκλοφορίας αυτοκινήτου Ι.Χ.γ. δρχ. 3.000 για κάθε επέκταση ή έκδοση αντιγράφου άδειας ικανότητας οδηγούδ. δρχ. 30.000 για την έκδοση επαγγελματικής άδειας ικανότητας οδηγούε. το 50% της εισφοράς παντός ιδιοκτήτου επαγγελματικού αυτοκινήτου.

3) Ταμείο Συντάξεως Προσωπικού Η.Σ.Α.Π.:2 λεπτά για κάθε εισιτήριο απλής διαδρομής και 4 λεπτά για κάθε εισιτήριο με επιστροφή της γραμμής Ομόνοιας-Κηφισιάς.

4) Ταμείο Προνοίας και Επικουρικής Ασφ.Προσωπικού Ιπποδρομιών Ελλάδος (Κλάδος Σύνταξης και Πρόνοιας)α. 0,5% επί αμοιβαίου στοιχήματος,β. 10% επί ανεξαργυρώτων δελτίων

5) Ταμείο Νομικών

α`. Δικαιώματα επί καταστατικών εταιρειών ή τροποποιήσεων αυτών: 0,5%, στο ποσό του κεφαλαίου κάθε εμπορικής εταιρείας που συνιστάται εκτός Α.Ε.,β`. 1,25% στην αξία του αντικειμένου για τη μεταγραφή κάθε πράξης μεταβιβάσεως ακινήτου ή εμπραγμάτου δικαιώματος επί ακινήτου,γ`. Δικαίωμα στις εισπραττόμενες από το Δημόσιο χρηματικές ποινές και μετατροπές ποινών εκ ποσοστού 9%,δ`. Ποσοστό 20% στο δικαστικό ένσημο.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 23 Ν.2335/1995 (Α185).

6) Τ.Σ.Α.Υ. (Κλάδος Σύνταξης)α. 6,5% ιατρόσημο στα εισαγόμενα ιδιοσκευάσματα από το εξωτερικό,β. 6,5% ιατρόσημο στα ιδιοσκευάσματα που παρασκευάζονται ή συσκευάζονται στην Ελλάδαγ. Εισφορά κλινικών,(δ. Προμήθειες 3% επί της εισφοράς υπέρ Π.Φ.Σ.)

Σημ.: όπως η περ. δ΄του εδαφ.6 ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ.2 άρθρ.18Ν.3232/2004,ΦΕΚ Α 48/12.2.2004,με την οποία ορίζεται επίσης ότι: “Τα ποσά που έχουν ήδη αποδοθεί στο Λογαριασμό Αλληλεγγύης Φορέων ΚοινωνικήςΑσφάλισης (Λ.Α.Φ.Κ.Α.) από το Ταμείο Συντάξεως και ΑυτασφαλίσεωςΥγειονομικώνδεν αναζητούνται, καθώς επίσης και τα ποσά που δεν έχουν αποδοθεί σεεφαρμογήτης καταργούμενης περίπτωσης”.

7) Ταμείο Συντάξεων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (Κλάδος Σύνταξης)α. 0,1% στο προϋπολογισμό πάσης φύσεως τεχνικών έργων και οικοδομών που εκτελούνται από το Δημόσιο και τους Δήμους και Κοινότητες,β. από κινητό ένσημο,γ. 0,1% στην αξία των εισαγομένων μηχανημάτων από την αλλοδαπή για εκτέλεση έργων οδοποιίας οικοδ. και υδρ. λιμεν.

8) Ταμείο Συντάξεως Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Γ.Σ.Ο.0,10 δρχ. ανά χιλιόγρ. επί των γεωργικών προϊόντων και 0,20 ανά χιλιόγρ. κάθε είδους γεωργικών εφοδίων

9) Ταμείο Επικουρικής Ασφαλίσεως Εκπροσώπων και Υπαλλήλων Εργατικών και Επαγγελματικών Οργανώσεων (Κλάδος Σύνταξης) (Κλάδος Πρόνοιας)α. 22/23 του 0,5 στα έσοδα των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισηςβ. 22/23 του 10% των εσόδων της Εργατικής Εστίαςα. 1/23 του 0,5% των εσόδων των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισηςβ. 1/23 του 10% των εσόδων της Εργατικής Εστίας

10) Ταμ.Επικ.Ασφαλίσεως Προσωπικού Εταιρειών Τσιμέντων (Κλάδος Σύνταξης)2% στην τιμή των πωλ.τσιμέντων

11) Ταμείο Επικουρικής Ασφαλίσεως Προσωπικού Ε.Υ.Δ.Α.Π.α. 1% για κάθε είδους προμήθειες της Εταιρίας Υδάτων, εξαιρουμένων των βασικών έργων υδρεύσεωςβ. 1% για κάθε λογαριασμό υδροληψίας

12) Ταμείο Επικουρικής Ασφαλίσεως Χημικώνα. Δρχ. 0,30 για κάθε παραγ.τον.τσιμ.β. Δρχ. 0,02 για κάθε χ/μο διατ. οι/τοςγ. Δρχ. 0,02 για κάθε χ/μο παρ. ζύμηςδ. Δρχ. 0,40 για κάθε τόν.παρ.οξέων

13) Ταμείο Επικουρικής Ασφαλίσεως Υπαλλήλων Φαρμακευτικών Εργασιών (Κλάδος Σύνταξης)2% στην τιμή χονδρ.πωλ. φαρμ. από τις βιομηχανίες και αντιπροσώπους φαρμακευτικών ειδών

14) Ταμείο Ασφαλίσεως Δημοτικών και Κοινοτικών ΥπαλλήλωνΚράτηση 2% στην αξία των με εργολαβία εκτελ.έργων και των για δημοπρ. προμηθ/νων υλικών από τους Οργ.Τοπ.Αυτοδιοίκησης και κράτηση 2% στα καταβαλ. από τους Οργαν.Τοπ.Αυτοδ.ενοίκια

15) Ταμείο Πρόνοιας Υπαλλήλων Ο.Λ.Π. (Κλάδος Πρόνοιας)Εισφορά Ο.Λ.Π. 2% για κάθε δαπάνη του Ο.Λ.Π. εξαιρέσει των μισθών του προσωπικού,

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με τη υπ`αριθμ.154/1996/1993 απόφασης του Υπουργού Υγείας,Πρόνοιας και Κοιν.Ασφαλίσεων (ΦΕΚ Β`124).

(Κλάδος Αρωγής)ποσοστό 25% για το εισπραττόμενο ειδικό έσοδο, για υπερωρίες υπαλλήλων Ο.Λ.Π. και το τυχόν υπόλοιπο μετά την πληρωμή των υπερωριών

16) Ταμείο Προνοίας Προσωπικού Ο.Σ.Ε.2% στα τιμολόγια των εισιτηρίων των δικτύων

17) Ταμείο Επικουρικής Ασφαλίσεως Προσωπικού Ραδιοφωνίας και Τουρισμού (Κλάδος Πρόνοιας)1,6% του εξ 20% αγγελιοσήμου της τηλεόρασης (κρατικής και ιδιωτικής) και 3,8% του εξ 20% αγγελιοσήμου του ραδιοφώνου (κρατικού και ιδιωτικού).

18) Ταμείο Υγείας Δικηγόρων ΕπαρχιώνΔικαίωμα 1,25% για χρηματικές ποινές

19) Ταμείο Προνοίας Προσωπικού Οργανισμού Λιμένος Θεσ/κηςα. 2% στην αξία εκτελουμένων έργων μέσα στον Ο.Λ.Θ. και του κάθε είδους προμηθειών υλικών, καθώς και σε κάθε πληρωμή.

(Κλάδος Πρόνοιας)

β. Από εκποίηση αζήτητων εμπορευμάτωνγ. Από πώληση άχρηστου υλικού

(Κλάδος Αρωγής)

δ. Από κρατήσεις σε δαπάνες ή έσοδα του Δημοσίου ή άλλων ν.π.δ.δ.

20) Ταμείο Αρωγής και Υγείας Υπαλλήλων Υπουργείου ΕμπορίουΚράτηση 0,30% υπέρ του Ταμείου από πρόγραμμα κρατικών προμηθειών του Υπουργείου Εμπορίου

21) Ταμείο Επικουρικής Ασφαλίσεως και Προνοίας Προσωπικού ΕΡΤ2 (Κλάδος Πρόνοιας)1,2% του εξ 20% αγγελιοσήμου του ραδιοφώνου “κρατικού και ιδιωτικού”, 0,9% του εξ 20% αγγελιοσήμου της τηλεόρασης “κρατικής και ιδιωτικής”.

22) Ταμείο Προνοίας Δικηγόρων Αθηνώνα. 1% στο κεφάλαιο που αναγράφεται στα καταστατικά των Εταιρειώνβ. 20% στο δικαστικό ένσημογ. 1,75% στις χρηματικές ποινές

23) Ταμείο Προνοίας Δικηγόρων Πειραιώςα. 0,25% για χρηματικές ποινέςβ. 20% για δικαστικό ένσημο

24) Ταμείο Προνοίας Δικηγόρων Θεσ/νίκης0,25% στις χρηματικές ποινές.

25) Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών υπαλλήλωνα. Κράτηση 3% σε δαπάνες για έργα, προμήθειες και προσφερόμενες υπηρεσίες Δημοσίου από τρίτους.β. Κράτηση 3% σε δαπάνες για έργα, προμήθειες νομικών προσώπων, ειδικών Ταμείων, αυτόνομων οργανισμών κ.λπ.γ. Κράτηση 3% στα ενοίκια των δημοσίων καταστημάτων που καταβάλλουν οι πολιτικές υπηρεσίες στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό.δ. Εσοδα από πώληση αχρήστου υλικού του Δημοσίου.

26) Τ.Ε.Β.Ε. (Κλάδος Σύνταξης)Απόδοση πρόσθετου ποσοστού που αναλογεί στα κάθε είδους αναλογικά πάγια τέλη χαρτοσήμου.

27) Ταμείο Ασφαλίσεως ΕμπόρωνΑπόδοση πρόσθετου ποσοστού που αναλογεί στα κάθε είδους αναλογικά πάγια τέλη χαρτοσήμου.

5. Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, επέρχεται κάθε τυχόν επιβαλλόμενη συμπλήρωση η διόρθωση του κατά την προηγούμενη παράγραφο πίνακα κοινωνικών πόρων.

Άρθρο 60
Από 1ης Ιανουαρίου 2001 καταβάλλεται ειδική μηνιαία εισφορά από τους συνταξιούχους των φορέων κύριας και επικουρικής ασφάλισης, πλην Ο.Γ.Α. και Ν.Α.Τ., ως εξής:

Για τμήμα σύνταξης μέχρι 135.000 δρχ. ποσοστό 1%.

Για τμήμα σύνταξης από 135.001 μέχρι 200.000 δρχ. ποσοστό 2%.

Για τμήμα σύνταξης από 200.001 μέχρι 300.000 δρχ. ποσοστό 3%.

Για τμήμα σύνταξης από 300.001 μέχρι 400.000 δρχ. ποσοστό 4%.

Για τμήμα σύνταξης από 400.001 δρχ. και άνω ποσοστό 5%.

Οι συντάξεις μέχρι 135.000 δρχ. δεν υπόκεινται σε εισφορά.

Η παραπάνω ειδική εισφορά παρακρατείται από τις καταβαλλόμενες συντάξεις, στις οποίες δεν περιλαμβάνονται τα δώρα εορτών και το επίδομα αδείας.

Η εισπραττόμενη κατά τα παραπάνω ειδική εισφορά αποτελεί πόρο του Λογαριασμού Αλληλεγγύης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (Λ.Α.Φ.Κ.Α.).

Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ορίζεται ο χρόνος λήξης της κατά τα ανωτέρω ειδικής εισφοράς, η οποία δεν μπορεί να είναι νωρίτερα από την 31 η Δεκεμβρίου 2001.

Από την εισφορά του άρθρου αυτού εξαιρούνται οι παντελώς τυφλοί, οι παραπληγικοί και τετραπληγικοί και οι πάσχοντες από μεσογειακή και δρεπανοκυτταρική αναιμία συνταξιούχοι

Σημ.: όπως το άρθρο 60 αντικαταστάθηκε  με το άρθρο 39 Ν.2956/2001,ΦΕΚ Α 258/6.11.2001.

Άρθρο 61
Εισφορά υπέρ της κοινωνικής ασφάλισης

1. Για την αντιμετώπιση των ελλειμμάτων της κοινωνικής ασφάλισης θεσπίζεται εφάπαξ εισφορά 10% επί των κατά την 31.12.1991 κατατεθειμένων στην Τράπεζα της Ελλάδος ή άλλο πιστωτικό ίδρυμα χρηματικών διαθεσίμων και επί της κατά την 31.12.1991 αξίας των χρεογράφων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης υπέρ των οποίων έχουν θεσπισθεί κοινωνικοί πόροι, όπως ορίζονται στο άρθρο 59 του παρόντος, οι οποίοι κατά το έτος 1991 αποτελούσαν το 33% τουλάχιστον των εσόδων από εισφορές ασφαλισμένου και εργοδότη για κάθε κλάδο ασφάλισης.

2. Η εισφορά της παρ. 1 περιέρχεται στο Λογαριασμό Αλληλεγγύης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης.

3. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, καθορίζεται ο τρόπος είσπραξης και απόδοσης των κατά την παρ. 1 εισφορών και κρατήσεων, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

Άρθρο 62
Εξαγορά χρόνου βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων

1. Χρόνος ασφάλισης που παρασχέθηκε προ της υπαγωγής κατηγορίας εργασιών ή ειδικοτήτων στις διατάξεις περί βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων του Ι.Κ.Α. λαμβάνεται υπόψη κατόπιν εξαγοράς από τους ενδιαφερομένους, για τη συμπλήρωση των χρονικών προϋποθέσεων συνταξιοδότησης με τις διατάξεις περί βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων του οικείου φορέα, για τις εργασίες η ειδικότητες που έχουν ενταχθεί στις σχετικές διατάξεις. Η εξαγορά του παραπάνω χρόνου γίνεται για κάθε μήνα με ποσοστό εισφοράς 3,60% επίτου 25πλασίου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη όπως ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης συνταξιοδοτήσεως. Η εξόφληση του ποσού της εξαγοράς γίνεται εφάπαξ ή σε 60 ισόποσες άτοκες μηνιαίες δόσεις με παρακράτηση του ποσού κάθε δόσης από τη σύνταξη.

2. Εξαγορά, κατά τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο, γίνεται και στην περίπτωση χρόνου απασχόλησης σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, ο οποίος διανύθηκε στην ασφάλιση του Δημοσίου, φορέων κύριας ασφάλισης μισθωτών ή φορέων κύριας ασφάλισης αυτοτελώς απασχολούμενων προσώπων και υπολογίζεται με τις διατάξεις περί διαδοχικής ασφάλισης από το Ι.Κ.Α. για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, σύμφωνα με τις διατάξεις περί βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων του φορέα αυτού”.

Ως αποδοχές για τον υπολογισμό του ποσού της εξαγοράς στις παραπάνω περιπτώσεις λαμβάνεται το 25πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη όπως ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης συνταξιοδοτήσεως και ως ποσοστό εισφοράς το κατά την προηγούμενη παράγραφο οριζόμενο.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  από την παρ.6άρθρ.5 Ν.2335/1995 (Α 185)

3.Οι διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 3 του ν. 1880/1990 (ΦΕΚ 39 Α`) καταργούνται.

4. Η ισχύς του άρθρου αυτού αρχίζει 1.1.1993.

Άρθρο 63
Ασφαλιστική ενημερότητα

1. Οι αρμόδιες διευθύνσεις οικονομικών υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών (Δ.Ο.Υ.) δεν θεωρούν φορολογικά βιβλία ή στοιχεία επιχειρήσεων ή επιτηδευματιών αν η σχετική αίτηση των ενδιαφερομένωνδε συνοδεύεται από βεβαίωση του οικείου φορέα κοινωνικής ασφάλισης περί καταβολής η διακανονισμού των οφειλομένων ασφαλιστικών εισφορών προς αυτούς.

Οι εν λόγω βεβαιώσεως έχουν ετήσια ισχύ.

2. Κατ` εξαίρεση των κείμενων διατάξεων επιτρέπεται η χρηματοδότηση απόπιστωτικά ιδρύματα χωρίς την προσκόμιση από το χρηματοδοτούμενο φυσικό ήνομικό πρόσωπο βεβαιώσεως του Ι.Κ.Α. ή του οικείου φορέα κοινωνικής ασφάλισηςπερί μη υπάρξεως οποιασδήποτε ληξιπρόθεσμης οφειλής του από ασφαλιστικέςεισφορές σε αυτά, εφόσον το σύνολο της χρηματοδοτήσεως κατατεθεί από τοπιστωτικό ίδρυμα υπέρ του Ι.Κ.Α. ή του οικείου φορέα κοινωνικής ασφάλισης γιαλογαριασμό του χρηματοδοτούμενου, πλην ενδεχόμενης υποχρεωτικής παρακρατήσεωςυπέρ του Δημοσίου.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.2 άρθρου 90Ν.3842/2010,ΦΕΚ Α 58/23.4.2010.

Άρθρο 64
Μητρώο ασφαλισμένων εργοδοτών καισυνταξιούχων -Δελτία απογραφής

1. Το μητρώο ασφαλισμένων και συνταξιούχων, καθώς και το μητρώο εργοδοτών στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης τηρείται μηχανογραφικά κατά τα οριζόμενα με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης υποχρεούνται να υποβάλλουν στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων κάθε αναγκαίο στοιχείο για την τήρηση του Γενικού Μητρώου ασφαλισμένων συνταξιούχων και εργοδοτών.

Στο Εθνικό Μητρώο όλων των ασφαλισμένων και συνταξιούχων της χώρας δύνανται να περιλαμβάνονται και οι Έλληνες ομογενείς που ασφαλίζονται στα Κράτη – Μέλη της Κοινότητας και στις χώρες της ΕΖΕΣ.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.8 άρθρ.20Ν.2556/1997Α 270/24.12.1997

Οι φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης καθώς και οι δημόσιοι φορείς, οργανισμοί και υπηρεσίες που τηρούν αρχεία για ασφαλισμένους ή συνταξιούχους υποχρεούνται να υποβάλλουν κάθε αναγκαίο στοιχείο για τη δημιουργία και λειτουργία των Εθνικών Γενικών Μητρώων ασφαλισμένων, συνταξιούχων και εργοδοτών. Οι ασφαλισμένοι, συνταξιούχοι και οι εργοδότες εφοδιάζονται με παραστατικό του αριθμού μητρώου τους στοιχείο, κατά τα οριζόμενα με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων”.

Φορέας επεξεργασίας των ανωτέρω στοιχείων, για τη δημιουργία Εθνικών Μητρώων ορίζεται το Κέντρο Ηλεκτρονικού Υπολογιστή Κοινωνικών Υπηρεσιών (ΚΗΥΚΥ), στο οποίο ανατίθεται και η ανάπτυξη του Πληροφοριακού Συστήματος των Εθνικών Γενικών Μητρώων και η λειτουργία αυτού.

Η Διοίκηση του έργου, ο συντονισμός των αρμοδίων φορέων, οργανισμών και υπηρεσιών και ο καθορισμός διαδικασιών, προτεραιοτήτων και τρόπου εργασίας – λειτουργίας – εκμετάλλευσης του Πληροφοριακού Συστήματος ανήκουν στην αρμοδιότητα της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με τις παρ.2-3 άρθρ.39 Ν.2676/1999 ΦΕΚ 1/5.1.1999.

2. Η εγγραφή ασφαλισμένου η εργοδότη στα μητρώα του φορέα γίνεται βάσει δηλώσεως (δελτίου απογραφής) του ασφαλισμένου ή εργοδότη. Εργοδότης, ο οποίος απασχολεί πρόσωπο, το οποίο δεν έχει εγγραφεί στο μητρώο του οικείου φορέα υποχρεούται να υποβάλει εντός τριών ημερών από την έναρξη της απασχόλησης, στο φορέα το σχετικό δελτίο απογραφής. Πρόσωπα, τα οποία έχουν έννομο συμφέρον για την εγγραφή ασφαλισμένου στην ασφάλιση δικαιούνται να υποβάλλουν στον αρμόδιο φορέα δήλωση για την εγγραφή του. Σε κάθε περίπτωση τα όργανα ασφάλισης κάθε φορά, όταν πληροφορηθούν την ύπαρξη προσων, τα οποία υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του φορέα και δεν έχουν εγγραφεί στο μητρώο ή εργοδοτών, οι οποίοι απασχολούν προσωπικό το οποίο υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση του φορέα, οι οποίοι δεν έχουν απογραφεί, οφείλουν να προβούν αυτεπάγγελτα στην εγγραφή τους.

Ο τύπος και το περιεχόμενο της δηλώσεως απογραφής ο τρόπος διαπίστωσης αναπόγραφων ασφαλισμένων – εργοδοτών, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια καθορίζονται με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Άρθρο 65
Δώρο εορτών συνταξιούχων

1. Από τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης παρέχεται με την ευκαιρία των εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα κάθε έτους ως δώρο: α) στους συνταξιούχους και βοηθηματούχους (τύπου σύνταξης) ποσό ίσο με μια μηνιαία σύνταξη κατά τις εορτές των Χριστουγέννων και μισή σύνταξη κατά τις εορτές του Πάσχα, β) στους επιδοτούμενους λόγω ασθενείας ασφαλισμένους ποσό ίσο προς 25 ημερήσια επιδόματα ασθενείας για τις εορτές Χριστουγέννων και 13 επιδόματα για τις εορτές του Πάσχα.

2. Ως χρόνος πληρωμής του κατά την προηγούμενη παράγραφο δώρου εορτών Πάσχα και Χριστουγέννων ορίζεται αντίστοιχα η δέκατη ημέρα πριν από το Πάσχα και η 16η Δεκεμβρίου κάθε έτους. Αν οι ανωτέρω ημερομηνίες συμπίπτουν με μη εργάσιμες ημέρες, μετατίθενται στην προηγούμενη εργάσιμη.

3α. Δικαιούχοι του δώρου Χριστουγέννων και του δώρου Πάσχα είναι οι συνταξιούχοι και βοηθηματούχοι (τύπου σύνταξης) των φορέων κύριας και επικουρικής ασφάλισης εφόσον συνταξιοδοτούνται ή δικαιούνται βοηθήματος (τύπου σύνταξης) την 1η Δεκεμβρίου ή την πρώτη του μήνα που εορτάζεται το Πάσχα. Το ανωτέρω δώρο δικαιούνται επίσης και συνταξιούχοι ή βοηθηματούχοι (τύπου σύνταξης) για τους οποίους θα εκδοθεί συνταξιοδοτική απόφαση με την 1η Δεκεμβρίου ή την πρώτη του μήνα που εορτάζεται το Πάσχα εφόσον η έναρξη της συνταξιοδοτήσεως εμπίπτει στο χρονικό διάστημα μέχρι και την 1η Δεκεμβρίου ή την πρώτη του μήνα που εορτάζεται το Πάσχα.

Αν οι ανωτέρω συνταξιοδοτηθούν για τμήμα του μήνα που εορτάζεται το Πάσχα ή του μήνα Δεκεμβρίου, δικαιούνται τόσων τριακοσίων δώρου, όσες και οι ημέρες που θα συνταξιοδοτηθούν. Στους συνταξιούχους η βοηθηματούχους (τύπου σύνταξης) που η συνταξιοδότησή τους έληξε μέσα στο χρονικό διάστημα από της ημερομηνίας του Πάσχα μέχρι της 25η Δεκεμβρίου και αντίστροφα, ως δώρο Χριστουγέννων η Πάσχα καταβάλλεται ποσό ίσο προς ένα τριακοστό (1/30) της μηνιαίας σύνταξης η βοηθήματος για κάθε οκταήμερο συνταξιοδότησής τους, χωρίς να δύνανται να υπερβεί το ποσό των δώρων τη μια σύνταξη ή βοήθημα για τα Χριστούγεννα και τη μισή σύνταξη ή μισό βοήθημα για το Πάσχα.

3β. Επίσης δικαιούχοι του δώρου Πάσχα και Χριστουγέννων είναι οι επιδοτούμενοι για ασθένεια ασφαλισμένοι από την 25η Δεκεμβρίου μέχρι την ημερομηνία του Πάσχα και από την ημερομηνία του Πάσχα μέχρι την 25η Δεκεμβρίου κάθε έτους αντίστοιχα.

Αν οι ανωτέρω επιδοτηθούν για τμήμα του παραπάνω χρονικού διαστήματος δικούνται ως δώρο ποσό ίσο με ένα ημερήσιο επίδομα για κάθε 9ήμερο επιδότησης μέσα στο ανωτέρω χρονικό διάστημα και μέχρι 13 το πολύ ημερήσια επιδόματα για το Πάσχα και 25 για τα Χριστούγεννα.

4. Η καταβολή του δώρου από φορέα κοινωνικής ασφάλισης δεν αποκλείει την καταβολή του δώρου από έτερο φορέα ασφάλισης.

5. Σε περίπτωση καταβολής από φορέα δύο συντάξεων στο αυτό πρόσωπο δώρο χορηγείται και για τις δύο συντάξεις.

6. Αν συνταξιούχος εργάζεται και παίρνει σύνταξη και μισθό η καταβολή του δώρου από το φορέα κοινωνικής ασφάλισης είναι ανεξάρτητη από τη χορήγηση δώρου από τον εργοδότη.

7. Το χορηγούμενο δώρο απαλλάσσεται από τις κρατήσεις υπέρ τρίτων πλην χαρτοσήμου, καθώς και τις κρατήσεις για ασφαλιστικές εισφορές υπέρ οποιουδήποτε φορέα κοινωνικής ασφάλισης εκτός αν από τις οικείες διατάξεις φορέα προβλέπεται η επιβολή ασφαλιστικών κρατήσεων στο δώρο.

8. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν έχουν εφαρμογή από της ισχύος του νόμου αυτού, για τους μέχρι την 31.12.1992 συνταξιούχους και ασφαλισμένους των Ταμείων Αρωγής του Δημοσίου, οι οποίοι δεν καταβάλλουν ασφαλιστική εισφορά υπέρ των δώρων αυτών”.

Σημ.: όπως προστέθηκε  με την παρ.6 άρθρ.9 Ν.2335/1995(Α 185)

9 . Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και ΚοινωνικώνΑσφαλίσεων ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου.

Σημ.: όπως αναριθμήθηκε με την παρ.6 άρθρ.9 Ν.2335/1995(Α 185)

10 . Η παρ. 2 του άρθρου 1 του ν.δ. 4577/1966 (ΦΕΚ 230 Α`)καταργείται.

Σημ.: όπως αναριθμήθηκε με την παρ.6 άρθρ.9 Ν.2335/1995(Α 185)

Άρθρο 66
Αύξηση παροχών
Οι συντάξεις και τα κατώτατα όρια που χορηγεί το Ι.Κ.Α., καθώς και οι συντάξεις που χορηγούν το Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ., Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Ε.Α.Μ. και τα ειδικά ταμεία κύριας και επικουρικής ασφάλισης του άρθρου 9 του ν. 1976/1991 αναπροσαρμόζονται κάθε φορά από την ίδια ημερομηνία κατά το ποσοστό αναπροσαρμογής των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων, καταργούμενων αντιστοίχων των σχετικών διατάξεων των άρθρων 17,29 και 31 του ν. 1902/1990 και των καταστατικών διατάξεων. Με επιφύλαξη των διατάξεων του προηγούμενου εδαφίου η αύξηση των συντάξεων και λοιπών παροχών, που χορηγούν οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης, ενεργείται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ή του Υπουργού Οικονομικών, προκειμένου για το Μ.Τ.Π.Υ. ύστερα από γνώμη του Δ.Σ. των φορέων εντός των ορίων της εισοδηματικής πολιτικής όπως καθορίζεται εκάστοτε με απόφαση της Επιτροπής Τιμών και Εισοδημάτων και των οικονομικών δυνατοτήτων των φορέων.

Άρθρο 67
Σύσταση Λογαριασμού Αλληλεγγύης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης
Συνιστάται στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ειδικός λογαριασμός με τίτλο “Λογαριασμός Αλληλεγγύης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης”(Λ.Α.Φ.Κ.Α.) με σκοπό την οικονομική ενίσχυσηελλειμματικών φορέων κοινωνικής ασφάλισης.

Πόροι του παραπάνω λογαριασμού είναι οι κατά το άρθρο 59 του παρόντος νόμου κοινωνικοί πόροι, η κατά το άρθρο 61 εισφορά και οι τόκοι των καταθέσεων. Ο Λ.Α.Φ.Κ.Α.τηρείταιστην Τράπεζα της Ελλάδος η στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων σε έντοκο λογαριασμό με τοεπιτόκιο που ισχύει εκάστοτε για τα χρηματικάδιαθέσιμα των φορέων της κοινωνικής ασφάλισης. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων καθορίζεται ο τρόπος λειτουργίας του Λ.Α.Φ.Κ.Α., η διαδικασία ενίσχυσηςτων ελλειμματικών φορέων κοινωνικής ασφάλισης, η λογιστική του εξυπηρέτηση και κάθεάλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

Άρθρο 68
Κάλυψη επιβάρυνσης φορέων κοινωνικής ασφάλισης με δαπάνες πρόνοιας
Εφόσον για την εξυπηρέτηση γενικότερωνσκοπών κοινωνικής πολιτικής παρίσταται ανάγκη επιβαρύνσεως των φορέων κοινωνικής ασφάλισης οι οικονομικές συνέπειες από την επιβάρυνση καλύπτονται με επιχορήγηση από το γενικό προϋπολογισμό,εγγραφόμενης σχετικής πιστώσεως στον ειδικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων,ύστερα απόαναλογιστικήμελέτη.Αν δεν διατίθεται στους φορείς η ανάλογη επιχορήγηση δεν θα πραγματοποιούν τις κατάτο προηγούμενο εδάφιο επιβαρύνσεις.

Άρθρο 69
Διαδοχική ασφάλιση
Στο τέλος της παρ.3 του άρθρου 11 του ν.1405/1983 (ΦΕΚ 180 Α`) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει μετά την αντικατάσταση της με το άρθρο 15 του ν.1902/1990, προστίθεται διάταξη, που έχει ως εξής :

“Ο συμμετέχων οργανισμός επιβαρύνεται με τη δαπάνη συνταξιοδοτήσεως όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώσει το όριο ηλικίας,που προβλέπεται από τη νομοθεσία του, όποτε και καταβάλλεται στον ασφαλισμένοτο ποσόσύνταξης που του αναλογεί και γίνεται η απόδοση της σχετικής επιβάρυνσης.

Αν ο οργανισμός, που απονέμει τη σύνταξη, χορηγεί σύνταξη σε ηλικία μικρότερη, από την ηλικία με την οποία συνταξιοδοτούνται οι ασφαλισμένοι που υπάγονται στον Κανονισμό βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων του Ι.Κ.Α., ο συμμετέχων οργανισμός επιβαρύνεται με τη δαπάνη συνταξιοδοτήσεως όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώσει το όριοηλικίας, που προβλέπεται από τη νομοθεσία του Ι.Κ.Α.για τη συνταξιοδότηση των υπαγομένωνστα βαρέα και ανθυγιεινάεπαγγέλματα, οπότε και καταβάλλεται στον ασφαλισμένο το ποσό της σύνταξης που του αναλογεί και γίνεται η απόδοση της σχετικής επιβάρυνσης”.

Άρθρο 70
Απασχόληση συνταξιούχων

1. Το πρώτο εδάφιο περίπτωση γ` της παρ.7 του άρθρου 29 του α.ν. 1846/1951, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής :

“Εάν και εφόσονο λόγωγήρατος συνταξιούχος κερδίζει μηνιαίως από εξαρτημένη εργασίαποσόανώτεροτου 50πλάσιου του εκάστου ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη”.

2. Οι διατάξεις των παρ.3 και 5 του άρθρου 10 του ν.825/1978 (ΦΕΚ 89 Α`) καταργούνται.

Άρθρο 71
Αναλογιστικές μελέτες

1. Οι προβλεπόμενεςαπό τις διατάξεις του παρόντος νόμου αναλογιστικές μελέτες καταρτίζονται με μέριμνα των φορέων εντός έτους απότην έναρξη ισχύοςτου νόμου αυτού, εκτός αν ορίζεται διαφορετικάστις επί μέρους διατάξεις.

2. Οι φορείςκοινωνικής ασφάλισηςυποχρεούνται όπως ανά πενταετία, αρχής γενομένης από το έτος 1993, καταρτίζουν αναλογιστικές μελέτες, ώστε να τίθεται σε υγιείς βάσειςη σχέση εισφορών – παροχών για να μη διαταράσσεται μακροχρόνιαη οικονομική κατάσταση των φορέων.

Οι παραπάνω μελέτες καταρτίζονται ύστερα από απόφαση των Δ.Σ. των φορέων, η οποίαεγκρίνεται από τον Υπουργό Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων,υποβάλλονται δε στον Πρόεδρο της Βουλής από τον Υπουργό Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

3. Αναλογιστικές μελέτες καταρτίζονται και σε κάθε άλλη περίπτωση που κριθεί αναγκαίο από τον Υπουργό Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σε ό,τι αφορά στη μεταβολή των όρων χρηματοδότησης και παροχών των φορέων κοινωνικής ασφάλισης.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.8 άρθρ.13 Ν.2335/1995 (Α 185)

Άρθρο 72
Είσπραξη καθυστερούμενων εισφορών

1. Οι απαιτήσειςτων φορέων κοινωνικής ασφάλισης απόληξιπρόθεσμες εισφορές, πρόσθετα τέλη και επιβαρύνσεις, που προβλέπονται από τις ισχύουσεςδιατάξεις, εισπράττονται κατ`εφαρμογή του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.) από τους φορείς η τα ταμεία των φορέων αυτών.

Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδεται μετά απόπρόταση του φορέα, μπορεί να ανατίθεται η είσπραξη των παραπάνω απαιτήσεων στις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.).

Τίτλο βεβαίωση και είσπραξης των ανωτέρω απαιτήσεων αποτελούν πράξεις του φορέα η καταστάσεις οφειλετών, οι οποίες συντάσσονται κατά τα οριζόμενα με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Στην περίπτωση που η είσπραξη των απαιτήσεων ανατίθεται στις Δ.Ο.Υ., οι τίτλοιείσπραξης συντάσσονται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 58 έως 60 του π.δ.16/1989 (ΦΕΚ 6Α`).

2. Όπου από τις καταστατικές διατάξειςφορέων ασφάλισης αυτοαπασχολούμενων δεν προβλέπεται εξόφληση ασφαλιστικών εισφορών σε δόσεις, δύναται τα διοικητικά συμβούλια των φορέων αυτών να ρυθμίσουν, ύστερα απόαίτηση των ενδιαφερόμενων την εξόφληση καθυστερούμενων μέχρι και 28-2-93 ασφαλιστικών εισφορών σε 24 το πολύ μηνιαίες δόσεις, μαζί με τα αναλογούντα πρόσθετα τέλη και τις τυχόν προσαυξήσεις. Η αίτηση για την κατά τα ανωτέρω ρύθμιση πρέπει να υποβληθεί μέχρι 30-4-93.Η καθυστέρηση καταβολής δύο εν συνεχεία δόσεων συνεπάγεται την απώλειατου δικαιώματος τμηματικής εξόφλησης των οφειλών.

3. Ρύθμισηαπό το Δ.Σ. του Ταμείου Συντάξεων Προσωπικού Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο, μπορεί να γίνει και για οφειλόμενες εισφορές αγγελιοσήμου περιοδικού Τύπου, τηλεόρασης και ραδιοφώνου, χωρίς επιπλέον προσαυξήσεις.

Άρθρο 73
Έκδοση κανονιστικών πράξεων για τη ρύθμιση ασφαλιστικών, συνταξιοδοτικών κ.λπ. θεμάτων
Για την έκδοση των προβλεπόμενων από την ισχύουσα νομοθεσία κανονιστικών εν γένει πράξεων των αρμόδιων υπουργών, με τις οποίες ρυθμίζονται :

α) ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικάθέματα των δημοσίων υπαλλήλων, των στρατιωτικών εν γένει και των ναυτικών, β) θέματα που έχουν σχέση με την πρόσθετη ασφάλιση και την ασθένεια των ανωτέρω κατηγοριών προσώπων και γ) θέματα του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων, απαιτείται εφεξής η σύμπραξη του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Άρθρο 74
Σύσταση Εθνικού Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλειας

1. Συνιστάται στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Εθνικό Συμβούλιο Κοινωνικής Ασφάλειας (Ε.Σ.Κ.Α.).

2. Το Συμβούλιο αποτελείται από τα παρακάτω μέλη :

α. Το Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος ως πρόεδρο αναπληρούμενο από υποδιοικητήτης ίδιας Τράπεζας.

β. Το ΓενικόΓραμματέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων με αναπληρωτή του οριζόμενο από τον Υπουργό Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

γ. Εναν εκπρόσωπο των εργοδοτών οριζόμενο με τον αναπληρωτή του από το ΣύνδεσμοΕλληνικών Βιομηχανιών.

δ. Εναν εκπρόσωπο των εργαζομένων οριζόμενο με τον αναπληρωτή του από τη Γ.Σ.Ε.Ε.

ε. Εναν εκπρόσωποτων αγροτών οριζόμενο με τον αναπληρωτή του από τη ΣΥΔΑΣΕ και ΓΕΣΑΣΕ εναλλάξ για κάθε θητεία από κάθεοργάνωση.

στ. Εναν εκπρόσωπο των δημοσίων υπαλλήλων οριζόμενο με τον αναπληρωτή του από την Α.Δ.Ε.Δ.Υ..

ζ. Εναν εκπρόσωπο των εμπόρων οριζόμενο με τον αναπληρωτή του απότην Ένωση Εμπορικών Συλλόγων Ελλάδος.

η. Ενανεκπρόσωπο των επαγγελματικών – βιοτεχνών οριζόμενο με τον αναπληρωτή του από τη Γ.Σ.Ε.Β.Ε..

θ. Εναν εκπρόσωποοριζόμενο με τον αναπληρωτή του από την Ένωση Εμπορικών και Βιομηχανικών Επιμελητηρίων.

ι. Εναν εκπρόσωποοριζόμενο με τον αναπληρωτή του απότις πανελλήνιες οργανώσεις – ιατρών, οδοντιάτρων, φαρμακοποιών και κτηνιάτρων – τη ΣυντονιστικήΕπιτροπή των Δικηγορικών Συλλόγωνκαι το ΤεχνικόΕπιμελητήριο, εναλλάξγια κάθεθητεία από κάθε οργάνωση.

Χρέη γραμματέα ασκεί ο ΓενικόςΔιευθυντής Κοινωνικής Ασφαλίσεως της Γ.Γ.Κ.Α. με αναπληρωτή του διευθυντή οριζόμενο από τον Υπουργό Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

3. Το Συμβούλιο αποτελεί γνωμοδοτικόόργανο επί θεμάτων κοινωνικοασφαλιστικής πολιτικής, τα οποία παραπέμπονται σ` αυτό από τους υπουργός που εποπτεύουν φορείς κοινωνικής ασφάλισης.

4. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων καθορίζεται η θητεία και ο τρόπος λειτουργίας του Συμβουλίου και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

Άρθρο 75
Προκαταβολή κρατικής επιχορήγησης στο Ι.Κ.Α.
Στο τέλος του άρθρου 3 τουν.δ. 465/1970 (ΦΕΚ Α 57) προστίθεται παράγραφος που έχει ως εξής: “Για την κάλυψη του ετεροχρονισμού εισπράξεων και πληρωμών τουΙδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Ι.Κ.Α.) κατά τον τελευταίο μήνα κάθεημερολογιακούέτους, τοΔημόσιο δύναται να προκαταβάλλει κατά τον μήνα αυτόν το ποσό του ετεροχρονισμού, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα είκοσι πέντε δισεκατομμύρια (25.000.000.000) δραχμές, έναντι της προβλεπόμενης κρατικής επιχορήγησης προς το Ίδρυμα του επομένου έτους.”

ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ
Οργανωτικά θέματα κοινωνικής ασφάλισης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
Ένταξη-Συγχώνευση φορέων κοινωνικής ασφάλισης

Άρθρο 76
Ένταξη σε φορείς ασφάλισης. Συγχώνευση στο Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ.

1. Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονταιμε πρόταση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ύστερα από γνώμη των Δ.Σ. των φορέων, δύναται να εντάσσονται ταμείαη κλάδοι η λογαριασμοί πρόσθετης ασφάλισης και ασθένειας στους φορείς κύριας ασφάλισης στους οποίους υπάγονταιοι ασφαλισμένοι των παραπάνωταμείων, κλάδων η λογαριασμών πρόσθετηςασφάλισης και ασθένειας σε αντίστοιχους συνιστώμενους κλάδους, κατά τα οριζόμεναστο άρθρο 77 του παρόντος.

2. Ένταξηκατά τη διαδικασία της παρ.1 του άρθρου αυτού μπορεί να γίνει και φορέων κύριας ασφάλισης, πρόσθετης ασφάλισης και ασφάλισής ασθένειας σε ομοειδείς φορείς κύριας ασφάλισης η φορέων πρόσθετης ασφάλισης και ασφάλισης ασθένειας σε ομοειδείς φορείς πρόσθετης ασφάλισης η ασφάλισης ασθένειας. Στις ρυθμίσεις της παραγράφου αυτής δεν περιλαμβάνονται τα ταμεία προνοίας δικηγόρων.

3. Οι παρ.2 και 3 του άρθρου 11 του ν.997/1979 (ΦΕΚ 287 Α`) αντικαθίστανται ως εξής :

“2. Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ύστερα από αναλογιστική μελέτη και γνώμη του οικείου φορέα και του Σ.Κ.Α., συγχωνεύονται στο Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ. οι φορείς επικουρικής ασφάλισης, οι οποίοι, λαμβανομένων υπόψη του ύψους των εισφορών των ασφαλισμένων και εργοδοτών, των προσόδων περιουσίας, τωνπροϋποθέσεων απονομής των παροχών, του ύψους και της εκτάσεως αυτών και των εξόδων διοίκησης τους, δεν μπορούν να παρέχουν την ελάχιστη ασφαλιστική προστασία, την οποία παρέχειεκάστοτε το Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ..Επίσης συγχώνευση κατά τα ανωτέρω γίνεται και των φορέων επικουρικής ασφάλισης στους οποίους η σχέση μεταξύ συνταξιούχων και ασφαλισμένων είναι μικρότερη της σχέσης 1 προς 2, εκτός αν η οικονομική κατάσταση του φορέαασφάλισης επιτρέπεται τη συνέχιση της λειτουργίας του.

3. Απότης εκδόσεως του κατάτην παρ.1 προεδρικού διατάγματος το Ι.Κ.Α.- Τ.Ε.Α.Μ. υποκαθίσταται αυτοδικαίως και χωρίςάλλη διατύπωση σε όλα γενικάτα εμπράγματα και ενοχικά δικαιώματα και υποχρεώσεις του συγχωνευόμενου ταμείου, ως καθολικόςδιάδοχος.Στο περιθώριο των οικείων βιβλίων μεταγραφών σημειώνεται προκειμένου περί ακινήτων η με τον παρόντα νόμο και το οικείοπροεδρικόδιάταγμα επερχόμενη μεταβολή.

Εκκρεμείς δίκες του συγχωνευόμενου φορέα συνεχίζονται απότο Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ., νομιμοποιούμενου προςτούτοενεργητικά και παθητικά.

Με τα προεδρικάδιατάγματα για τη συγχώνευση θακαθορισθούν ιδίωςη συνέχισητης ασφάλισης των ασφαλισμένων των συγχωνευόμενων φορέων, ο υπολογισμός χρόνου που έχει αναγνωρισθεί, η καταβολή των παροχών, οι μεταφερόμενες θέσεις προσωπικού και η διάρθρωση των μεταφερόμενων θέσεων,η ένταξη του μεταφερόμενουπροσωπικού και κάθε άλλη αναγκαίαλεπτομέρεια.

4. Οι διατάξειςτης προηγούμενης παραγράφου εφαρμόζονται και για τους φορείς επικουρικής ασφάλισης προσωπικού ν.π.δ.δ., οι οποίοι, εφόσον συντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις, συγχωνεύονται στο Ι.Κ.Α. _ ΕΤΕΑΜ.

Άρθρο 77
Ρυθμίσεις για τις εντάξεις

1. Απότης εντάξεως των φορέων του άρθρου 76 του παρόντος νόμου ο φορέας, στονοποίο γίνεται η ένταξη, υποκαθίσταται δια του αντίστοιχου κλάδου στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των εντασσόμενων ταμείων, κλάδων η λογαριασμών.

2. Οι συνιστώμενοι κλάδοι έχουν λογιστική και διαχειριστική αυτοτέλεια και τα κεφάλαια των εντασσόμενων ταμείων,κλάδων η λογαριασμών περιέρχονται σ` αυτούς απαγορευομένης της μεταφοράς η χρησιμοποιήσεως κεφαλαίων τους για τους ανάγκες άλλων κλάδων η λογαριασμών του ενιαίου φορέα, εκτός εάν μετάαπό σύνταξη αναλογιστικής μελέτης αποδεικνύεται ότι με τη μεταφορά επιτυγχάνεται η βιωσιμότητα του συνόλου των κλάδων.

3. Οι κατάτην έκδοσητου προεδρικούδιατάγματοςυφιστάμενες διατάξεις που αφορούντην ασφάλιση, τις εισφορές και τις παροχές κάθε εντασσόμενου ταμείου, κλάδου η λογαριασμού, όπως τροποποιούνται από τις διατάξεις του παρόντος νόμου, διατηρούνται σε ισχύκαι διέπουν τις αντίστοιχες κατηγορίες ασφαλιζόμενων προσώπων στονενιαίοφορέακαι τους συνταξιούχους.

4. Η ακίνητηπεριουσία των εντασσόμενων ταμείων, κλάδων η λογαριασμών περιέρχεται στον αντίστοιχο κλάδο του φορέα που γίνεται η ένταξη. Για τη μεταβίβαση αυτή δεν οφείλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτου, ούτε οποιοσδήποτε άλλος φόρος, τέλος η δικαίωμα υπέρ του Δημοσίου, δήμου η κοινότητας η άλλων προσώπων. Ο Υπουργός Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων εκδίδει πράξη, η οποία περιέχει περιγραφή των ακινήτων και μεταγράφεται ατελώςστα βιβλίατου αρμόδιου υποθηκοφυλακείου.

5 Με τα προεδρικάδιατάγματα που θα εκδοθούν θα καθορισθούν ιδίως η συνέχιση της ασφάλισης των ασφαλισμένων των εντασσόμενων ταμείων, κλάδων η λογαριασμών, ο υπολογισμός του χρόνου ασφάλισης που έχει διανυθεί,καθώς και του χρόνου που έχει αναγνωρισθεί, η συνέχιση καταβολής των παροχών, η διάρθρωση των υπηρεσιών και θέσεων προσωπικού, η ένταξη του μεταφερόμενου προσωπικού, η οικονομικήοργάνωση, ο σκοπός και κάθεάλλη αναγκαίαλεπτομέρεια.

Άρθρο 78
Γνώμη Δ.Σ. φορέων για τις εντάξεις η συγχωνεύσεις
Η προβλεπόμενη από τον παρόντα νόμο γνώμη των Δ.Σ. των φορέων για τις εντάξεις η συγχωνεύσεις υποβάλλεται εντός μηνός από της κοινοποιήσεως στους οικείους φορείς των σχετικών περί αυτής εγγράφων του Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.Αν δεν υποβληθεί η παραπάνω γνώμη εγγράφως εντός της παραπάνω προθεσμίας, τα σχετικά προεδρικά διατάγματα εκδίδονται χωρίς τη γνώμη των φορέων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
Οργανωτικά θέματα φορέων – Υπηρεσίες

Άρθρο 79
Συντονιστές διοίκησης

1. Σε κάθεφορέακοινωνικής ασφάλισης, που λειτουργεί ως ν.π.δ.δ. και δεν έχει συσταθείγενική διεύθυνση, μπορεί να ορίζεται συντονιστής διοίκησης, εφόσον προβλέπονται από τους οικείους Οργανισμούς δύο τουλάχιστον διευθύνσεις.

2. Έργο του συντονιστή διοίκησης είναι κυρίως ο σχεδιασμός και ο συντονισμός των δραστηριοτήτων για την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής στο χώρο της ευθύνης του. Στο συντονιστή διοίκησηςμπορεί να ανατίθενται και ειδικότερα καθήκοντα ανάλογα με τις ανάγκες της υπηρεσίας.

3. Συντονιστής διοίκησης ορίζεται με απόφαση του Δ.Σ. του φορέα, υπάλληλος βαθμού Α` της κατηγορίας ΠΕ,που έχει επιλεγεί ως προϊστάμενος διεύθυνσης η αντίστοιχου επιπέδου οργανικής μονάδας.

Η θέση του προϊσταμένου, που ορίζεται συντονιστής διοίκησης καλύπτεται με την επιλογή προσωρινού προϊσταμένου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 63 του ν.1943/1991. Έως ότου επιλεγεί προσωρινός προϊστάμενος εφαρμόζονται οι διατάξεις των παρ.1 έως 3 του άρθρου 13 του ν.1586/1986.

4.Ο προϊστάμενος που ορίζεται συντονιστής διοίκησης λαμβάνει το επίδομα συντονιστή που προβλέπεται από το άρθρο 12 του ν.1586/1986 και δεν δικαιούται επίδομα προϊσταμένου διεύθυνσης η αντίστοιχου επιπέδου οργανικής μονάδας από την ανάληψητων καθηκόντων συντονιστή διοίκησης.Το επίδομακαταβάλλεται και στην περίπτωση προσωρινής απουσίας των παραπάνω από τα καθήκοντα τους, όχι όμως πέραν,των δύομηνώνκάθε φορά.

5. Η άσκηση καθηκόντων συντονιστή διοίκησηπαύει οποτεδήποτε με απόφαση του αρμόδιου για τον ορισμό οργάνου η λήγει αυτοδικαίως, όταν ο υπάλληλος παύει να έχει την ιδιότητα του προϊσταμένου διεύθυνσης η οργανικής μονάδας αντίστοιχου επιπέδου.

Άρθρο 80
Σύσταση υπηρεσιών

1. Στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, που λειτουργούνως ν.π.δ.δ. συνιστώνεται, όπου δεν υπάρχουν, υπηρεσίες :

α) Ταμείου, β) Μηχανογράφησης, γ) Επιθεώρησης και δ) Γραφείο Νομικών Υποθέσεων.

2. Η οργάνωση των πιο πάνω συνιστώμενων, με τοπαρόν υπηρεσιών και γραφείων, καθώς και κάθε άλληαναγκαία λεπτομέρεια απαραίτητη για τη λειτουργία τους, καθορίζεται με προεδρικόδιάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Άρθρο 81
Συστέγαση και συντονισμός περιφερειακών υπηρεσιών ασφαλιστικών οργανισμών

1. Οι περιφερειακές υπηρεσίες των ασφαλιστικών οργανισμών, ου λειτουργών στις έδρες των νομών, δύναται να συστεγάζονταισε ενιαίο κτίριοείτε δια της μισθώσεως από κοινού κτιρίου είτε,εφόσονασφαλιστικός οργανισμός διαθέτει ακίνητο, δια της απευθείας μισθώσεως χώρων του κτιρίου στους ασφαλιστικούς οργανισμούς που στερούνται ακινήτου.

Συστέγαση σε ενιαίο κτίριοκατά τα ανωτέρω γίνεται και κεντρικών υπηρεσιών φορέων κοινωνικής ασφάλισης.

2. Για το συντονισμότων δραστηριοτήτων των περιφερειακών υπηρεσιών όλων των ασφαλιστικώνοργανισμών ορίζεται στην έδρα κάθε νόμου συντονιστής διοίκησης ένας από τους υπηρετούντες υπαλλήλους των παραπάνω οργανισμών.

Συντονιστής διοίκησης ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, υπάλληλος με βαθμό Α` της κατηγορίας ΠΕ,που έχει επιλεγεί ως προϊστάμενος διεύθυνσης και σε περίπτωση ελλείψεως, ως προϊστάμενος τμήματος. Κατάτα λοιπάεφαρμόζονται αναλόγωςοι διατάξεις του άρθρου 79 του παρόντος.

3. Με απόφαση του ΥπουργούΥγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ορίζεται κάθε αναγκαίαλεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού.

Άρθρο 82
Σύναψη συμβάσεων
Φορείς κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίοι στερούνται κατάλληλων υπηρεσιών η οι υπάρχουσες υπηρεσίες αδυνατούννα διεκπεραιώσουν το σύνολο των εργασιώνκάθε φορέα, δύναται να αναθέτουν απευθείας, χωρίς διαγωνισμό, με σύμβαση, σε άλλους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, που λειτουργούν υπό μορφή ν.π.δ.δ. και διαθέτουν την κατάλληλη οργάνωση, την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας, ιδίως μηχανογράφηση, βεβαίωση και είσπραξη εσόδων, παροχή υπηρεσιών περίθαλψης, λογιστική οργάνωση.

Με την κατάτα ανωτέρω σύμβαση, η οποία εγκρίνεται από τα διοικητικά συμβούλιατων φορέων και τον Υπουργό Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις εκτελέσεως των εργασιών, τοεργολαβικόαντάλλαγμα και κάθεάλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
Οικονομική οργάνωση

Άρθρο 83
Λογιστικό σύστημα

1. Οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης εφαρμόζουν ενιαίολογιστικό σχέδιο.

2. Με προεδρικόδιάταγμα, που προτείνεται από τους Υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, καθορίζεται το ενιαίο λογιστικόσχέδιο των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και κάθε αναγκαίαλεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.

Άρθρο 84
Κατασταλτικός έλεγχος
Ο ετήσιος τακτικός Κατασταλτικός έλεγχος των φορέων κοινωνικής ασφάλισης διενεργείται από το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Επίσης έλεγχος ενεργείται από τη Διεύθυνση Επιθεωρήσεως της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων σύμφωνα με τον Οργανισμό της.

Έλεγχος της διαχείρισηςγενικάανατίθεται κάθε έτος από τα Δ.Σ. φορέωνσε ορκωτούς ελεγκτές.Οι εκθέσεις των ορκωτών ελεγκτών για τον παραπάνω έλεγχο, υποβάλλονται από τους Υπουργούς Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Δικαιοσύνης στον Πρόεδρο της Βουλής.

Άρθρο 85
Προϋπολογισμός-Απολογισμός-Ισολογισμός φορέων

1. Οι προβλεπόμενες να πραγματοποιηθούν κάθεοικονομικόέτος εισπράξεις και πληρωμές των φορέων κοινωνικής ασφάλισης αναγράφονται, κατά πηγή είσπραξης και κατηγορία δαπάνης, στονετήσιο προϋπολογισμό.

2. Ο προϋπολογισμός συντάσσεται από το φορέακαι εισάγεται για ψήφιση με αιτιολογημένη έκθεση στο διοικητικόσυμβούλιο, εντός του μηνός Δεκεμβρίου του προηγούμενου οικονομικούέτους.

3. Οι προϋπολογισμοίτων φορέων κοινωνικής ασφάλισηςεγκρίνονται από τονΥπουργόΥγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, στον οποίο υποβάλλονται το βραδύτερο μέχρι τέλους Δεκεμβρίου του προηγούμενου οικονομικού έτους.

4. Οι απολογισμοί -ισολογισμοίτων φορέων κοινωνικής ασφάλισης για κάθε οικονομικόέτος καταρτίζονται και υποβάλλονται μέχρι τέλος Απριλίου του επόμενουέτους στο Δ.Σ. του φορέαγια έγκριση. Μέχρι τέλος Ιουνίου του επόμενου έτους οι απολογισμοί – ισολογισμοί υποβάλλονται από το Δ.Σ. στον Υπουργό Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για έγκριση.

( Η μηκατά τα ανωτέρω κατάρτιση και υποβολή για έγκριση στον Υπουργό των προϋπολογισμώνκαι απολογισμών – ισολογισμών συνεπάγεται την αυτοδίκαιη λήξητης θητείας του Δ.Σ. του φορέα, η οποίακαι δεν μπορεί να ανανεωθεί.”Η ισχύς των διατάξεων του εδαφίου αυτού αρχίζει ένα έτος μετά την εφαρμογή του Κλαδικού Λογιστικού Σχεδίου των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης”).

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.2 άρθρ.73Ν.2676/1999ΦΕΚ 1/5.1.1999 και με το άρθρο 23 Ν.2874/2000, ΦΕΚ Α 286/29.12.2000.

Άρθρο 86
Κοινωνικός Προϋπολογισμός
Κάθε έτος συντάσσεται από τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ο Κοινωνικός Προϋπολογισμός, με τον οποίο δημοσιεύονται στοιχεία των εγκεκριμένων προϋπολογισμών των φορέων κοινωνικής ασφάλισης.

Ο Κοινωνικός Προϋπολογισμός συνοδεύεται από εισηγητική έκθεση του Υπουργού, η οποία περιέχει ανάλυση και αιτιολόγηση των επί μέρους κονδυλίων των προβλεπόμενων εισπράξεων και πληρωμών, μαζί με συγκριτικά στοιχεία προς τα παρελθόντα έτη και τα γενικότερα στοιχεία της εθνικής οικονομίας.

Ο Κοινωνικός Προϋπολογισμός κάθε έτους υποβάλλεται από τον Υπουργό Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στον Πρόεδρο της Βουλής.

Άρθρο 87
Σύσταση υπηρεσιών εντελλομένων εξόδων
Για την εκκαθάριση και εντολή πληρωμής των εξόδων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης δύναται να συνιστώνται με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για κάθε φορέα ή ομάδα φορέων υπηρεσίες εντελλομένων εξόδων.Με τα παραπάνω προεδρικά διατάγματα, θα καθορισθούν η οργάνωση και η στελέχωση των υπηρεσιών εντελλομένων εξόδων και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

Άρθρο 88
Διάθεση ποσών
Οι διατάξεις της περιπτώσεως στ` της παρ. 6 του άρθρου 5 του ν. 861/1979 εφαρμόζονται αναλόγως και στους λοιπούς φορείς κοινωνικής ασφάλισης.

Άρθρο 89
Είσπραξη ασφαλιστικών εισφορών από ιδιώτες

1. Οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίοι στερούνται του αναγκαίου προσωπικού για την είσπραξη των οφειλόμενων από τους υπόχρεους ασφαλιστικών εισφορών μπορούν, με απόφαση των διοικητικών συμβουλίων τους, να αναθέτουν σε ιδιώτες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, την είσπραξη των εν λόγω εσόδων τους.

2. Η ανάθεση γίνεται με σύμβαση μίσθωσης έργου, η οποία συνάπτεται μεταξύ του νόμιμου εκπροσώπου του ασφαλιστικού φορέα και του ενδιαφερομένου αναδόχου. Η αμοιβή του αναδόχου καθορίζεται σε ποσοστό επί των εισπράξεων, το οποίο δεν μπορεί να είναι ανώτερο του τέσσερα στα εκατό (4%) επί των εισπραττόμενων ποσών.

3. Η διαδικασία ανάδειξης του αναδόχου, ο τύπος και το περιεχόμενο της σύμβασης έργου, ο τρόπος είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών, ο τρόπος και ο χρόνος απόδοσης των εισπραττόμενων ποσών, το είδος και το ύψος της εγγύησης που καταβάλλει ο ανάδοχος, ο τρόπος και ο χρόνος καταβολής της αμοιβής του αναδόχου και κάθε άλλη λεπτομέρεια ορίζονται με αποφάσεις του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

4. Για τα θέματα που δεν ρυθμίζονται ειδικά από τις αποφάσεις της παραγράφου 3 εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 681 επ. του Α.Κ. και των παραγράφων 1 εδ. β` παρ. 2 και 3 του άρθρου 15 του ν. 1735/1987(ΦΕΚ 195 Α`).

Άρθρο 90
Συγχώνευση Φορέων Ασφάλισης Προσωπικού ΕΡΤ

1. Το Ταμείο Επικουρικής Ασφαλίσεως Υπαλλήλων Ραδιοφωνίας και Τουρισμού (Τ.Ε.Α.Υ.Ρ.Τ.) συγχωνεύεται στο Ταμείο Επικουρικής Ασφαλίσεως και Πρόνοιας του προσωπικού της ΕΡΤ 2 (Τ.Ε.Α.Π.Π. ΕΡΤ 2), το οποίο μετονομάζεται σε”Ταμείο Επικουρικής Ασφαλίσεως και Πρόνοιας Προσωπικού Ελληνικής Ραδιοφωνίας – Τηλεόρασης και Τουρισμού” (Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.Τ.).

2. Οι ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι του συγχωνευόμενου Ταμείου καθίστανται ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι του Ταμείου Επικουρικής Ασφαλίσεως και Πρόνοιας Προσωπικού Ελληνικής Ραδιοφωνίας – Τηλεόρασης και Τουρισμού για τους αντίστοιχους κλάδους, στους οποίους ήταν ασφαλισμένοι στο συγχωνευόμενο Ταμείο και διέπονται από την νομοθεσία του Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.Τ.

Επίσης στην ασφάλιση του Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.Τ. υπάγονται για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ βοήθημα όσοι προσλαμβάνονται μετά την ισχύ του παρόντος νόμου στην ΕΡΤ Α.Ε. στον Εθνικό Οργανισμό Τουρισμού και στη Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων, εφόσον από τις διατάξεις του συγχωνευόμενου Ταμείου προβλέπετο η υπαγωγή τουςστους αντίστοιχους κλάδους του Ταμείου αυτού.

3. Οι συντάξεις των συνταξιούχων του συγχωνευόμενου Ταμείου καταβάλλονται από το Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.Τ.Οι ασφαλισμένοι του συγχωνευόμενου φορέα (Τ.Ε.Α.Υ.Ρ.Τ.) δικαιούνται να επιλέξουν την εφαρμογή των διατάξεων του συγχωνευόμενουφορέα (Τ.Ε.Α.Υ.Ρ.Τ.) για την παροχή επικουρικής σύνταξης και εφάπαξ βοηθήματος, εφόσον αποχωρήσουν της υπηρεσίας και ασκήσουν τοδικαίωμα αυτό εντός πέντε (5) ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με εδάφ.α`της παρ.5 άρθρ.10 Ν.2335/1995 (Α 185)

4. Από την 1-1-1993 θεσπίζεται μηνιαία εισφορά των ασφαλισμένων του Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.Τ. για τον κλάδο Πρόνοιας εκ ποσοστού 3% επί των τακτικών αποδοχών αυτών, όπως προεβλέπετο από τον ιδρυτικό νόμο του Ταμείου 621/1977 (ΦΕΚ 171 Α`).

5. Ο Χρόνος ασφάλισης στο συγχωνευόμενο Ταμείο, συμπεριλαμβανομένου και του βάσει των διατάξεων της νομοθεσίας τούτου τυχόν ήδη αναγνωρισθέντος ή προσμετρηθέντος χρόνου από προϋπηρεσία ή άλλη αιτία, θεωρείται ως Χρόνος ασφάλισης στο Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.Τ.

6. Το σύνολο του ενεργητικού και παθητικού του συγχωνευόμενου Ταμείου, μεταβιβάζεται στο Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.Τ.ως καθολικό διάδοχο αυτού. Εκκρεμείς δίκες, οι οποίες προέκυψαν από τη λειτουργία του συγχωνευόμενου Ταμείου, συνεχίζονται από και κατά του Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.Τ. χωρίς διακοπή.

7. `Όλη η ακίνητη περιουσία του συγχωνευόμενου Ταμείου μεταφέρεται αυτοδίκαια στο Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.Τ.Η μεταβίβαση αυτή απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής φόρου μεταβίβασης ακινήτων υπέρ του Δημοσίου, όπως και άλλων φόρων, τελών ή δικαιωμάτων υπέρ δήμου ή κοινότητας ή άλλων τρίτων.

Για τη μεταβίβαση της κυριότητας, ο Υπουργός Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων συντάσσει σχετική πράξη στην οποία περιγράφονται τα ακίνητα και μεταγράφεται στα βιβλία του αρμόδιου υποθηκοφυλακείου ατελώς.

8. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται εντός έτους από τη δημοσίευση του νόμου με πρόταση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και γνώμη του Δ.Σ. του Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.Τ., καθορίζονται θέματα αφορώντα τη διοικητική και οικονομική οργάνωση, τη σύνθεση των υπηρεσιών, τη διαχείριση της περιουσίας, τη μεταφορά προσωπικού, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια αναγκαία για τη λεπτομέρεια του Ταμείου.

Μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος αυτού τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία του καταργούμενου Ταμείου έσοδα, εξακολουθούν να καταβάλλονται από τους υπόχρεους στο Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.Τ., η δε διοίκηση του Ταμείου ασκείται από το υφιστάμενο Δ.Σ. του Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.Τ.

9. Με όμοια προεδρικά διατάγματα ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και εφάπαξ παροχής, το ύψος της καταβαλλόμενης σύνταξης και Εφάπαξ βοηθήματος, το ύψος των εισφορών και λοιπών φόρων του Ταμείου σύμφωνα και με τις διατάξεις του παρόντος νόμου.

Άρθρο 91
Η παρ. 6 του άρθρου 19 του ν. 1767/1988 αντικαθίσταται, ως εξής:

“6. α) Η επιτροπή λειτουργεί κατά τις ώρες λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών και ευρίσκεται σε απαρτία όταν τα παρόντα μέλη, μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος, είναι περισσότερα από τα απόντα, ανεξαρτήτως του αριθμού των μελών της.

β) Στους εκπροσώπους των εργαζομένων και του Τεχνικού Επιμελητηρίου, που μετέχουν στην Επιτροπή, καταβάλλεται αμοιβή για κάθε ώρα απασχόλησής τους, η οποία βαρύνει τον προϋπολογισμό του Οργανισμού της Εργατικής Εστίας.

γ) Το ύψος της ανωτέρω αμοιβής, ο τρόπος καταβολής αυτής και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας. Η πρώτη απόφαση που θα εκδοθεί έχει αναδρομική ισχύ από 1ης Ιανουαρίου 1991.

δ) Ο χρόνος συμμετοχής των εκπροσώπων των εργαζομένων στην επιτροπή, για τον οποίο λαμβάνουν αμοιβή, θεωρείται ως Χρόνος ασφάλισης στους φορείς κύριας και επικουρικής ασφάλισης και για όλους του κλάδους ασφάλισης που υπάγονται λόγω του επαγγέλματός τους. “Οι εισφορές που υπολογίζονται στις ως άνω καταβαλλόμενες αμοιβές αποδίδονται στους παραπάνω φορείς από τον Οργανισμό Εργατικής Εστίας (Ο.Ε.Ε.). Η εργοδοτική εισφορά για τους εκπροσώπους των εργαζομένων, που μετέχουν στην Επιτροπή, βαρύνει τον προϋπολογισμό του Ο.Ε.Ε. χωρίς να υφίσταται μεταξύ τους εργασιακή Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 6 του Ν.. 3227/2004 (ΦΕΚ Α 31)

Άρθρο 92

1. Η δια του ν. 735/1977 συσταθείσα ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία”ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΙΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ HELEXPO – ΔΕΘ Α.Ε.”αποτελεί τον επίσημο εκθεσιακό φορέα της χώρας.

2. Η HELEXPO – ΔΕΘ Α.Ε. έχει την ευθύνη σύνταξης του εθνικού εκθεσιακού προγράμματος, συντονισμού και ελέγχου της λειτουργίας των εκθέσεων στο εσωτερικό με γνώμονα το συμφέρον της Εθνικής Οικονομίας μετά από έγκριση του αρμόδιου Υπουργού Εμπορίου.

Με απόφαση του Υπουργού Εμπορίου και ύστερα από εισήγηση του Εθνικού Εκθεσιακού φορέα καθορίζονται οι προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες επιτρέπεται η λειτουργία ειδικών εκθέσεωναπό φυσικά ή νομικά πρόσωπα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.

3. Οι διατάξεις του άρθρου 20 του ν. 2081/1992 καταργούνται.

Άρθρο 93
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς του νόμου αυτού αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επί μέρους διατάξεις.

Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόμου του Κράτους.

Αθήνα, 1 Οκτωβρίου 1992

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣΩΤ. ΚΟΥΒΕΛΑΣΙΩ.ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ

ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝΝΙΚ.ΚΛΕΙΤΟΣΣΤ. ΜΑΝΟΣ

ΥΦΥΠ. ΥΓΕΙΑΣ, ΠΡΟΝΟΙΑΣΕΡΓΑΣΙΑΣΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝΑΡ. ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΣΔΗΜ.ΣΟΥΦΛΙΑΣ

ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣΕΜΠΟΡΙΟΥΑΡΙΣΤ. ΠΑΥΛΙΔΗΣΙΩ.ΠΑΛΑΙΟΚΡΑΣΣΑΣ

Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους

Αθήνα, 2 Οκτωβρίου 1992

Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΙΩ. ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ