Νόμος 1174 ΦΕΚ Α΄182/13.7.1981
Περί κυρώσεως της ψηφισθείσης εις Γενεύην το έτος 1957 υπ’ άριθ. 106 Διεθνούς Συμβάσεως “περί της εβδομαδιαίας αναπαύσεως εις το εμπόριον και τα γραφεία”.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής απεφασίσαμεν

Άρθρον πρώτον
Κυρούται και έχει ισχύν νόμου, η υπ`αριθ. 106 Διεθνής Σύμβασις “περί της εβδομαδιαίας αναπαύσεως εις το εμπόριον και τα γραφεία”, ψηφισθείσα κατά την 40ην σύνοδον της Γενικής Συνδιασκέψεως της Διεθνούς Οργανώσεως Εργασίας του έτους 1957, της οποίας το κείμενον εις Ελληνικήν μετάφρασιν και Γαλλικόν πρωτότυπον έχει ως ακολούθως:
ΣΥΜΒΑΣΙΣ 106
Περί της εβδομαδιαίας αναπαύσεως εις το εμπόριον και τα γραφεία.
Η Γενική Συνδιάσκεψη της Διεθνούς Οργανώσεως Εργασίας, συγκληθείσα εν Γενεύη υπό του Διοικητικού Συμβουλίου του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας και συνελθούσα αυτόθι την 5ην Ιουνίου 1957 εις την τεσσαροκοστήν σύνοδον αυτής.
Αφού απεφάσισε την αποδοχήν διαφόρων προτάσεων σχετικών προ την εβδομαδιαίαν ανάπαυσιν εις το εμπόριον και τα γραφεία θέμα αποτελούν το πέμπτον σημείον της ημερησίας διατάξεως της συνόδου,
Αφού απεφάσισεν όπως αι προτάσεις αύται λάβουν τον τύπον διεθνούς συμβάσεως.
Αποδέχεται σήμερον 25 Ιουνίου 1957 την ως έπειτα σύμβασιν ήτις θα αποκαλήται Σύμβασις περί εβδομαδιαίας αναπαύσεως (εμπόριον και γραφεία) 1957.
Άρθρον 1.
Αι διατάξεις της παρούσης συμβάσεως εφ` όσον δεν θα έχουν τεθή εις εφαρμογήν είτε μερίμνη επισήμων Οργανισμών καθορισμού των ημερομισθίων είτε δια συλλογικών συμβάσεων ή διαιτητικών αποφάσεων, είτε δια παντός ετέρου τρόπου συμφώνου προς την εθνικήν πρακτικήν και εμφανιζομένου ως προσφόρου βάσει των εθνικών συνθηκών δέον να εφαρμόζονται δια της εθνικής νομοθεσίας.
Άρθρον 2
Η παρούσα σύμβασις εφαρμόζεται εις άπαν το προσωπικόν, περιλαμβανομένων και των μαθητευομένων των κάτωθι επιχειρήσεων, ιδρυμάτων ή διοικήσεων, είτε δημοσίων είτε ιδιωτικών:
α) των εμπορικών επιχειρήσεων,
β) των επιχειρήσεων, ιδρυμάτων ή διοικήσεων, το προσωπικόν των οποίων απασχολείται κυρίως εις εργασίαν γραφείου, περιλαμβανομένων και των γραφείων των ελευθερίων επαγγελμάτων.
γ) εν ω μέτρω τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα δεν απασχολούνται εις τας εν άρθρω 3 αναφερομένας επιχειρήσεις, ουδ` υπόκεινται εις την εθνικήν νομοθεσίαν ή ετέρας διατάξεις διεπούσας την εβδομαδιαίαν ανάπαυσιν εις την βιομηχανίαν, τα μεταλλεία, τας μεταφοράς ή την γεωργίαν:
ι) των εμπορικών υπηρεσιών πάσης ετέρας επιχειρήσεως
ιι) των υπηρεσιών πάσης ετέρας επιχειρήσεως το προσωπικόν των οποίων ασχολείται κυρίως εις εργασίαν γραφείου.
ιιι) των επιχειρήσεων αι οποίαι έχουν συγχρόνως εμπορικόν και βιομηχανικόν χαρακτήρα.
Άρθρον 3
1. Η παρούσα σύμβασις θα εφαρμόζεται επίσης εις άπαν το προσωπικόν εκείνων εκ των επομένων επιχειρήσεων, τας οποίας τα επικυρούντα την σύμβασιν Μέλη, θέλουν απαριθμήσει εις δήλωσιν, συνοδεύουσαν την επικύρωσιν των:
α) των επιχειρήσεων, Ιδρυμάτων και διοικήσεων, αι οποίαι παρέχουν υπηρεσίας προσωπικής φύσεως, β) των ταχυδρομείων ως και των υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών, γ) των επιχειρήσεων τύπου και, δ) των επιχειρήσεων δημοσίων θεαμάτων και διασκεδάσεων.
2. Παν Μέλος επικυρούν την παρούσαν σύμβασιν δύναται εφεξής να κοινοποιή εις τον Γενικόν Διευθυντήν του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας δήλωσιν αναφέρουσαν ότι αποδέχεται τας υποχρεώσεις της συμβάσεως δι` επιχειρήσεις απαριθμουμένας εν τη προηγουμένη παραγράφω αίτινες ενδεχομένως δεν είχον μνημονευθή εις προγενεστέραν δήλωσιν.
3. Παν Μέλος έχον επικυρώσει την παρούσαν σύμβασιν δέον όπως αναφέρη εις τας δυνάμει του άρθρου 22 του Καταστατικού Χάρτου της Διεθνούς Οργανώσεως Εργασίας υποβαλλομένας ετησίας εκθέσεις εν τινί μέτρω έδωσεν ή προτίθεται να δώση συνέχειαν εις τας διατάξεις της συμβάσεως εις ο,τι αφορά εκείνας εκ των εν τη παραγράφω 1 του παρόντος άρθρου αναφερομένων επιχειρήσεων, αι οποίαι δεν καλύπτονται δια δηλώσεως γενομένης συμφώνως προς τας παραγράφους 1 ή 2 ως και ποίαι είναι αι πραγματοποιηθείσαι πρόοδοι δια την προοδευτικήν εφαρμογήν της συμβάσεως επί των επιχειρήσεων τούτων.
Άρθρον 4
1. Οσάκις είναι αναγκαίον, δέον να λαμβάνωνται κατάλληλα μέτρα προκαθορισμού της διαχωριστικής γραμμής μεταξύ των επιχειρήσεων, εφ` ων εφαρμόζεται ή παρούσα σύμβασις και των λοιπών επιχειρήσεων.
2. Εις πάσας τας περιπτώσεις, καθ` ας δεν φαίνεται βέβαιον ότι εφαρμόζεται η παρούσα σύμβασις εις δεδομένην επιχείρησιν, ίδρυμα ή διοίκησιν το ζήτημα θα επιλύεται είτε υπό της αρμοδίας αρχής, μετά γνώμην των ενδιαφερομένων αντιπροσωπευτικών οργανώσεων των εργοδοτών και των εργαζομένων, εάν υφίστανται τοιαύται, είτε συμφώνως προ πάσαν ετέραν μέθοδον, σύμφωνον προς την εθνικήν νομοθεσίαν και πρακτικήν.
Άρθρον 5
Εν εκάστη χώρα, η αρμοδία αρχή ή ο οργανισμός δύναται να αποκλείση του πεδίου εφαρμογής της παρούσης συμβάσεως: α) τας επιχειρήσεις ένθα απασχολούνται μόνον μέλη της οικογενείας του εργοδότου, εφ` όσον δεν είναι μισθωτοί ή δεν δύνανται να θεωρηθούν ως τοιούτοι, β) τα πρόσωπα τα κατέχοντα ανωτέραν θέσιν διευθύνσεως.
Άρθρον 6
1. Πάντα τα πρόσωπα, εφ` ων, εφαρμόζεται η παρούσα σύμβασις, θα έχουν δικαίωμα, υπό την επιφύλαξιν των υπό των επομένων άρθρων προβλεπομένων εξαιρέσεων, εβδομαδιαίας αναπαύσεως περιλαμβανούσης τουλάχιστον εικοσιτέσσαρας συνεχείς ώρας ανά εκάστην περίοδον επτά ημερών.
2. Η περίοδος της εβδομαδιαίας αναπαύσεως δέον κατά το δυνατόν, να χορηγήται ταυτοχρόνως εις πάντα τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα της αυτής επιχειρήσεως.
3. Η περίοδος της εβδομαδιαίας αναπαύσεως, δέον να συμπίπτη, κατά το δυνατόν με την ημέραν της εβδομάδος, την ανεγνωρισμένην ως ημέραν αναπαύσεως υπό των παραδόσεων ή των συνηθειών της χώρας ή της περιοχής. 4. Αι παραδόσεις και αι συνήθειαι των θρησκευτικών μειονοτήτων δέον να γίνωνται κατά το δυνατόν, σεβασταί.
Άρθρον 7
1. Οσάκις ή φύσις της εργασίας, ή φύσις των υπό της επιχειρήσεως παρεχομένων υπηρεσιών, η σπουδαιότης του προς εξυπηρέτησιν πληθυσμού ή ο αριθμός των απασχολουμένων προσώπων δεν επιτρέπουν την εφαρμογήν των διατάξεων του άρθρου 6 δύνανται να λαμβάνωνται μέτρα υπό της αρμοδίας εν εκάστη χώρα αρχής ή οργανισμού προκειμένου να υποβληθούν, ενδεχομένως, ωρισμέναι κατηγορίαι προσώπων ή επιχειρήσεων περιλαμβανομένων εν τω πεδίω εφαρμογής της παρούσης συμβάσεως, εις ειδικά συστήματα εβδομαδιαίας αναπαύσεως, λαμβανομένης υπ` όψιν πάσης σχετικής κοινωνικής και οικονομικής εκτιμήσεως.
2. Τα πρόσωπα, εφ` ων εφαρμόζονται τα ειδικά ταύτα συστήματα, θα έχουν δικαίωμα δι` εκάστην περίοδον επτά ημερών, αναπαύσεως συνολικής διαρκείας τουλάχιστον ίσης προς την εν άρθρω 6 προβλεπομένην περίοδον.
3. Αι διατάξεις του άρθρου 6 δέον να εφαρμόζωνται, ουχ` ήττον, εις το προσωπικόν, το απασχολούμενον εις εκείνους των κλάδων εκμεταλλεύσεως, υπαγομένης εις ειδικά συστήματα, οίτινες θα υπήγοντο εις τας ειρημένας διατάξεις, αν ήσαν, ανεξάρτητοι.
4. Παν μέτρον, αφορών εις την εφαρμογήν των διατάξεων των παραγράφων 1, 2 και 3 του παρόντος άρθρου δέον να λαμβάνεται εν συνεννοήσει μετά των ενδιαφερομένων αντιπροσωπευτικών οργανώσεων των εργοδοτών και των εργαζομένων, εαν υφίστανται τοιαύται.
Άρθρον 8
1. Προσωριναί εξαιρέσεις ολικαί ή μερικαί περιλαμβανομένων και των αναστολών ή των μειώσεων της αναπαύσεως, από τας διατάξεις των άρθρων 6 και 7 δύνανται να επιτρέπωνται, εν εκάστη χώρα, είτε υπό της αρμοδίας αρχής, είτε συμφώνως προς πάσαν άλλην μέθοδον, εγκεκριμένων υπό της αρμοδίας αρχής και σύμμορφον προς την εθνικήν νομοθεσίαν και πρακτικήν α) εν περιπτώσει ατυχήματος, επελθόντος ή επικειμένου και εν περιπτώσει ανωτέρας βίας ή επειγουσών εργασιών, εκτελεσθησομένων εις τας εγκαταστάσεις, αλλά μόνον εν ω μέτρω είναι αναγκαίον ίνα αποτραπή σοβαρά βλάβη εις την κανονικήν λειτουργίαν της εκμεταλλεύσεως,
β) εν περιπτώσει εξαιρετικής σωρεύσεως εργασίας, προκαλουμένης εξ ιδιατέρων περιστάσεων εφ` όσον δεν δύναται κανονικώς ν` αναμένεται από τον εργοδότη όπως προσφύγη εις άλλα μέτρα. γ) προς πρόληψιν απωλείας εμπορευμάτων υποκειμένων εις αλλοίωσιν.
2. Οσάκις πρόκειται να καθορισθούν αι περιπτώσεις καθ` ας θα δύναται να εφαρμόζωνται προσωριναί εξαιρέσεις, κατ` εφαρμογήν των εδαφίων β` και 1 της προηγουμένης, παραγράφου, θα ζητήται η γνώμη των ενδιαφερομένων αντιπροσωπευτικών οργανώσεων των εργοδοτών και εργαζομένων, εάν υφίστανται τοιαύται.
3. Οσάκις εφαρμόζονται προσωριναί εξαιρέσεις, υπό τας προβλεπομένας εις το παρόν άρθρον προϋποθέσεις, δέον να χορηγήται εις τους ενδιαφερομένους αναπληρωματική ανάπαυσις, συνολικής διαρκείας ίσης τουλάχιστον προς την εν τω άρθρω προβλεπομένην ελαχίστην τοιαύτην.
Άρθρον 9
Καθ` ο μέτρον η αμοιβή καθορίζεται υπό της νομοθεσίας ή εξαρτάται από τας διοικητικάς αρχάς, δέον όπως ουδεμία μείωσις του εισοδήματος των υπό της συμβάσεως καλυπτομένων προσώπων προκύπτει εκ της εφαρμογής των συμφώνως προς την σύμβασιν λαμβανομένων μέτρων.
Άρθρον 10
1. Δέον όπως λαμβάνωνται κατάλληλα μέτρα προς εξασφάλισιν της καλής εφαρμογής των κανόνων ή διατάξεων, των σχετικών με την εβδομαδιαίαν ανάπαυσιν, δια προσηκούσης επιθεωρήσεως ή δι`ετέρων μέσων.
2. Εφ` όσον τα μέσα δια των οποίων δίδεται ισχύς εις τας διατάξεις της παρούσης συμβάσεως, επιτρέπουν τούτο, η αποτελεσματική εφαρμογή των ειρημένων διατάξεων δέον να εξασφαλίζεται δια της προβλέψεως καταλλήλου συστήματος κυρώσεων.
Άρθρον 11
Παν Μέλος επικυρούν την παρούσαν σύμβασιν θα παρέχη εις τας κατά το άρθρον 22 του Καταστατικού Χάρτου της Οργανώσεως Εργασίας υποβαλλομένας ετησίας αυτού εκθέσεις: α) πίνακας των κατηγοριών προσώπων και επιχειρήσεων υποκειμένων εις τα ειδικά συστήματα εβδομαδιαίας αναπαύσεως, τα προβλεπόμενα εν άρθρω 7, β) πληροφορίας περί των όρων υφ` ους δύνανται να παρέχωνται προσωριναί εξαιρέσεις κατ` εφαρμογήν των διατάξεων του άρθρου 8.
Άρθρον 12
Ουδεμία των διατάξεων της παρούσης συμβάσεως θίγει νόμον, απόφασιν, έθιμον ή συμφωνίαν εξασφαλίζουσαν εις τους ενδιαφερομένους εργαζομένους όρους ευνοϊκωτέρους των υπό της συμβάσεως προβλεπομένων.
Άρθρον 13
Η εφαρμογή των διατάξεων της παρούσης συμβάσεως δύναται να αναστέλλεται καθ` άπασαν την χώραν, δια διαταγής της Κυβερνήσεως εν περιπτώσει πολέμου ή εν περιπτώσει γεγονότων εμφανιζόντων κίνδυνον δια την εθνικήν ασφάλειαν.
Άρθρον 14
Αι επίσημοι επικυρώσεις της παρούσης συμβάσεως ανακοινούται εις τον Γενικόν Διευθυντήν του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας παρ` ου και καταχωρίζονται.
Άρθρον 15
1. Η παρούσα σύμβασις δεσμεύει μόνον τα Μέλη της Διεθνούς Οργανώσεως Εργασίας ων η επικύρωσις έχει καταχωρισθή υπό του Γενικού Διευθυντού.
2. Τίθεται αύτη εν ισχύι δώδεκα μήνας μετά την υπό του Γενικού Διευθυντού καταχώρισιν των επικυρώσεων υπό δύο (2) Μελών.
3. Ακολούθως η σύμβασις αύτη έρχεται ισχύουσα δι` έκαστον Μέλος δώδεκα μήνας, αφ`ης καταχωρισθή η επικύρωσις αυτού.
Άρθρον 16
1. Παν Μέλος επικυρούν την παρούσαν σύμβασιν δύναται να καταγγέλλη ταύτην μετά πάροδον δεκαετίας από της ενάρξεως της ισχύος της, δια πράξεως ανακοινουμένης εις τον Γενικόν Διευθυντήν του Διεθνούς Γραφείου της Εργασίας και υπ`αυτού καταχωριζομένης. Η καταγγελία άρχεται ισχύουσα εν έτος μετά την καταχώρισιν αυτής.
2. Παν Μέλος επικυρούν την παρούσαν σύμβασιν το οποίον, εντός έτους από της λήξεως της εν τη προηγουμένη παραγράφω μνημονενομένης δεκαετίας δεν έχει κάμει χρήσιν της υπό του παρόντος άρθρου προβλεπομένης δυνατότητος καταγγελίας, δεσμεύεται δια μίαν νέαν δεκαετίαν και συνεπώς δικαιούνται να καταγγέλλη την παρούσαν σύμβασιν επί τη λήξει εκάστης δεκαετίας υπό τους εν τω παρόντω άρθρω προβλεπομένους όρους.
Άρθρον 17
1. Ο Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας γνωστοποιεί εις άπαντα τα Μέλη της Διεθνούς Οργανώσεως Εργασίας την καταχώρισιν πασών των επικυρώσεων και καταγγελιών, αίτινες ανακοινούνται πρός αυτόν υπό των Μελών της Οργανώσεως.
2. Γνωστοποιών εις τα Μέλη της Οργανώσεως την καταχώρισιν της δευτέρας επικυρώσεως, ήτις τω έχει ανακοινωθή, ο Γενικός Διευθυντής εφιστά την προσοχήν των Μελών της Οργανώσεως επί της ημερομηνίας αφ`ης η παρούσα σύμβασις άρχεται ισχύουσα.
Άρθρον 18
Ο Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας ανακοινοί εις τον Γενικόν Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, προς καταχώρισιν, συμφώνως προς το άρθρον 102 του Καταστατικού Χάρτου των Ηνωμένων Εθνών πλήρεις πληροφορίας σχετικάς προς πάσας τας επικυρώσεις και τας πράξεις καταγγελίας τας οποίας ούτος έχει καταχωρίσει συμφώνως προς τα προηγουμένα άρθρα.
Άρθρον 19
Το Διοικητικόν Συμβούλιον του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας οσόκις κρίνει τούτο αναγκαίον υποβάλλει εις την Γενικήν Συνδιάσκεψιν, έκθεσιν περί της εφαρμογής της παρούσης συμβάσεως και αποφασίζει εάν συντρέχη περίπτωσις εγγραφής εις την ημερησίαν διάταξιν της Συνδιασκέψεως θέματος ολικής ή μερικής αναθεωρήσεως αυτής.
Άρθρον 20
1. Εν η περιπτώσει η Συνδιάσκεψις ήθελεν αποδεχθή νεωτέραν σύμβασιν επαγομένην εν όλω ή εν μέρει αναθεώρησιν της παρούσης συμβάσεως και εφ` όσον ή νεωτέρα σύμβασις δεν ορίζει άλλως: α) Η επικύρωσις υπό Μέλους της νεωτέρας συμβάσεως της αναθεωρούσης την παρούσαν, επάγεται αυτοδικαίως, παρά τας διατάξεις του ανωτέρω άρθρου 16, άμεσον καταγγελίαν της παρούσης συμβάσεως υπό την επιφύλπξιν ότι έχει τεθή εν ισχύι ή αναθεωρούσα ταύτην νεωτέρα σύμβασις, β) Αφ` ης η επαγομένη την αναθεώρησιν νεωτέρα σύμβασις τεθή εν ισχύι ή παρούσα σύμβασις παύει να είναι ανοικτή εις την επικύρωσιν των Μελών.
2. Η παρούσα σύμβασις παραμένει, ουχ ήττον, εν ισχύι, υπό τον τύπον και το περιεχόμενον αυτής, δια τα Μέλη άτινα, επικυρώσαντα αυτήν, δεν ήθελον επικυρώσει την αναθεωρούσαν ταύτην νεωτέραν σύμβασιν.
Άρθρον 21
Το γαλλικόν και αγγλικόν κείμενον της παρούσης συμβάσεως είναι εξ ίσου αυθεντικά.

Άρθρον δεύτερον
Ως αρμοδία αρχή δια την έγκρισιν των προσωρινών, ολικών ή μερικών, εξαιρέσεων κατά τας διατάξεις του άρθρου 8, της κυρουμένης Διεθνούς Συμβάσεως ορίζεται ο οικείος Νομάρχης.

Άρθρον τρίτον
Δια Προεδρικού Διατάγματος εκδιδομένου προτάσει του Υπουργού Εργασίας, μετά γνώμην του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας δύνανται να εξαιρούνται της εφαρμογής της δια του παρόντος κυρουμένης Διεθνούς Συμβάσεως πρόσωπα κατέχοντα ανωτέραν θέσιν διευθύνσεως.

Άρθρον τέταρτον
Ο εργοδότης και ο υπό τούτου προστηθείς παραβαίνοντες τας διατάξεις της δια του παρόντος κυρουμένης Διεθνούς Συμβάσεως τιμωρούνται με τας ποινάς του άρθρου 17 του Β.Δ. 748/1966 “περί κωδικοποιήσεως, καταργήσεως, τροποποιήσεως και συμπληρώσεως των διατάξεων της κειμένης, νομοθεσίας περί εβδομαδιαίας και Κυριακής αναπαύσεως και ημερών αργίας”.

Άρθρον πέμπτον
Η ισχύς του παρόντος νόμου άρχεται από της δημοσιεύσεως του δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως.

Ο παρών νόμος ψηφισθείς υπό της Βουλής και παρ΄Ημών σήμερον κυρωθείς , δημοσιευθήτω δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθήτω ως νόμος του Κράτους.

Εν Αθήναις τη 03 Ιουλίου 1981

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ