ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 358/2025 ΦΕΚ Α 79/20.05.2025
Χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικής τραπεζικής από τα εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα.
Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Έχοντας υπόψη: 1. Την παρ. 2 του άρθρου 9, την παρ. 2 του άρθρου 46 του ν. 590/1977 «Περί Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος» (Α’ 146),
2. ότι κατά την παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 590/1977 και υπό την επιφύλαξη των αρμοδιοτήτων των στοιχείων ζ’, θ’, ι’, ιγ’ του άρθρου 4 του ν. 590/1977 η Διαρκής Ιερά Σύνοδος ασκεί κατά το μεσοδιάστημα μεταξύ των κατά την παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 590/1977 τακτικών συνεδριών της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας (Ι.Σ.Ι.) κάθε εξουσία και αρμοδιότητα της Ι.Σ.Ι. όπως για την έκδοση του προκειμένου κανονισμού κατά την παρ. 2 του άρθρου 46 του ως άνω νόμου με την επιφύλαξη των ρητώς απονεμηθεισών αποκλειστικώς στην Ι.Σ.Ι. (ΣτΕ 3060/2001 σκ. 8),
3. την αντικειμενική ανάγκη θεσπίσεως διενέργειας συναλλαγών και παρακολουθήσεως τραπεζικών λογαριασμών των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής ιδίως εν όψει του περιορισμού των υποκαταστημάτων τραπεζών στην χώρα,
4. την υπ’ αρ. 20/2025 εισήγηση του Ειδικού Νομικού Συμβούλου της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος,
5. την από 11.3.2025 απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου,
6. το γεγονός ότι οι διατάξεις του παρόντος δεν αφορούν σε διοικητική διαδικασία για την οποία υπάρχει υποχρέωση καταχώρισης στο ΕΜΔΔ-ΜΙΤΟΣ ψηφίζει τον Κανονισμό 358/2025, που έχει ως ακολούθως:
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ 358/2025 «Χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικής τραπεζικής από τα εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα»
Άρθρο 1
1. Επιτρέπεται η χρήση εκ μέρους της Εκκλησίας της Ελλάδος, της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, του Διορθοδόξου Κέντρου της Εκκλησίας της Ελλάδος, εκάστης Ιεράς Μητροπόλεως της Εκκλησίας της Ελλάδος, εκάστης Ενορίας, εκάστης Ιεράς Μονής (εκκλησιαστικά ΝΠΔΔ, παρ. 4 του άρθρου 1 του ν. 590/1977, Α’ 146), εκάστου εκκλησιαστικού ιδρύματος, εκάστου Ιερού Προσκυνήματος και εκάστου εκκλησιαστικού μουσείου (εκκλησιαστικά ΝΠΙΔ, παρ. 4 του άρθρου 1 του ν. 590/1977, Α’ 146) της περιοχής πνευματικής δικαιοδοσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος: α) Των εξής ηλεκτρονικών υπηρεσιών του συστήματος πληρωμών της εταιρείας «Διατραπεζικά Συστήματα Α.Ε.» (σύστημα πληρωμών ΔΙΑΣ Α.Ε.) ήτοι: i) IRIS πληρωμές σε ηλεκτρονικό κατάστημα, ii) IRIS άμεσες μεταφορές χρημάτων, iii) πληρωμές με κωδικό RF/QR, iv) πάγιες εντολές, v) άμεσες πληρωμές, για πληρωμή/μεταφορά ποσών ή είσπραξη χρημάτων, β) των υπηρεσιών ηλεκτρονικής τραπεζικής internet/e-banking και mobile banking για πληρωμή/ μεταφορά ποσών ή είσπραξη χρημάτων, οι οποίες παρέχονται από πιστωτικά ιδρύματα με έδρα ή με εγκατάσταση στην Ελλάδα που εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος, και πάντα τα ανωτέρω υπό τους κατωτέρω όρους και περιορισμούς.
2. Η χρήση των ανωτέρω υπηρεσιών της παρ. 1 από τα ως άνω εκκλησιαστικά ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ της ίδιας παραγράφου:
α) Επιτρέπεται σε συνεργασία με παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που είναι πιστωτικά ιδρύματα με έδρα ή με εγκατάσταση στην Ελλάδα που εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος ή με ιδρύματα πληρωμών, συνεργαζόμενα με τα ανωτέρω πιστωτικά ιδρύματα, με έδρα ή με εγκατάσταση στην Ελλάδα που εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος και
β) συνίσταται: i) Στην παρακολούθηση κινήσεων υπολοίπου τραπεζικού λογαριασμού σε πιστωτικό ίδρυμα με έδρα ή με εγκατάσταση στην Ελλάδα που εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος και ii) στην εκτέλεση χρηματικών συναλλαγών (όπως μεταφορά χρηματικού ποσού σε άλλο δικαιούχο στο ίδιο ή άλλο πιστωτικό ίδρυμα, πληρωμή λογαριασμών οφειλών σε δημοσίους και ιδιωτικούς φορείς) εφ’ όσον οι συναλλαγές γίνονται με χρήματα από τραπεζικό λογαριασμό των ανωτέρω εκκλησιαστικών ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ τηρούμενο σε πιστωτικό ίδρυμα με έδρα ή με εγκατάσταση στην Ελλάδα που εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος.
3. Απαγορεύεται στα εκκλησιαστικά ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ της παρ. 1: α) η απόκτηση, κατοχή και χρήση πιστωτικής, χρεωστικής, αναληπτικής και προπληρωμένης τραπεζικής κάρτας ή κάρτας πληρωμών για τη διενέργεια κάθε είδους πληρωμών (π.χ. μέσω ΑΤΜ ή POS ή e-POS ή ηλεκτρονικού καταστήματος κ.λπ.), β) η απόκτηση, κατοχή και χρήση POS ή e-POS για τη διενέργεια εισπράξεών τους. Επιτρέπεται η απόκτηση, κατοχή και χρήση καταθετικής τραπεζικής κάρτας συνδεδεμένης με τον τραπεζικό λογαριασμό των ανωτέρω εκκλησιαστικών ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ, εφ’ όσον τηρείται σε πιστωτικό ίδρυμα με έδρα ή με εγκατάσταση στην Ελλάδα που εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, και με μοναδικές παρεχόμενες υπηρεσίες την κατάθεση ποσών στον τραπεζικό λογαριασμό τους και τον έλεγχο κινήσεως υπολοίπου του τραπεζικού λογαριασμού τους.
4. Η υπογραφή των σχετικών συμβάσεων για την παροχή των ανωτέρω επιτρεπόμενων υπηρεσιών, η χρήση των υπηρεσιών, η παρακολούθηση κινήσεως λογαριασμού και η διενέργεια των ως άνω συναλλαγών επιτρέπεται να γίνεται από εκπρόσωπο του ως άνω εκκλησιαστικού ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ που είναι είτε το όργανο διοικήσεώς του είτε έχει εξουσιοδοτηθεί σχετικώς από το όργανο διοικήσεώς του μετά από έκδοση σχετικής αποφάσεως του οργάνου διοικήσεως και επιπλέον έγκριση αυτής της αποφάσεως α) ειδικά για τις Ενορίες από το Μητροπολιτικό Συμβούλιο της οικείας Ιεράς Μητροπόλεως και β) ειδικά για τις Ιερές Μονές από τον επιχώριο Μητροπολίτη.
5. Ειδικά η διενέργεια ηλεκτρονικών συναλλαγών από πάροχο υπηρεσιών πληρωμών επιτρέπεται εφ’ όσον πριν από την ολοκλήρωση κάθε ηλεκτρονικής συναλλαγής ανεξαρτήτως αξίας προϋποτίθεται έλεγχος ταυτότητας τουλάχιστον δύο (2) παραγόντων (two-factor authentication 2FA) με χρήση κωδικών (OTP) από τον ορισθέντα κατά την παρ. 4 εκπρόσωπο του ως άνω εκκλησιαστικού ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ και ένα διαφορετικό φυσικό πρόσωπο. Είναι δυνατόν τα δύο φυσικά πρόσωπα να προέρχονται: α) ο μεν εκπρόσωπος από το ίδιο το εκκλησιαστικό ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ δικαιούχο του τραπεζικού λογαριασμού και να έχει εξουσιοδοτηθεί από αυτό για τη διενέργεια των ως άνω ηλεκτρονικών συναλλαγών, και β) το δεύτερο είτε από το νομικό πρόσωπο που εποπτεύει την νομιμότητα της οικονομικής διαχειρίσεως του εκκλησιαστικού ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ (δικαιούχου του λογαριασμού) είτε από το εκκλησιαστικό ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ (δικαιούχο του τραπεζικού λογαριασμού). Τα φυσικά πρόσωπα του προηγούμενου εδαφίου δύνανται να είναι θρησκευτικοί λειτουργοί ή όργανα διοικήσεως ή μέλη συλλογικού οργάνου διοικήσεως του εποπτευόμενου νομικού προσώπου δικαιούχου του τραπεζικού λογαριασμού ή/και του εποπτεύοντος νομικού προσώπου ή υπάλληλοι των ανωτέρω εκκλησιαστικών ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ ή άλλα πρόσωπα σε κάθε περίπτωση εξουσιοδοτημένα από το όργανο διοικήσεως των ανωτέρω εκκλησιαστικών ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ.
6. Αρμοδιότητα εξουσιοδοτήσεως φυσικών προσώπων για την άσκηση των καθηκόντων των παρ. 4 και 5:
α) Ως προς την Εκκλησία της Ελλάδος έχει η Διαρκής Ιερά Σύνοδος (άρθρο 9 του ν. 590/1977),
β) ως προς την Αποστολική Διακονία και το Διορθόδοξο Κέντρο έχουν τα Διοικητικά Συμβούλιά τους (άρθρο 4 του α.ν. 976/1946, Α’ 58, παρ. 3 του άρθρου 41 του ν. 590/1977, Α’ 146, άρθρο 3 του Κανονισμού υπ’ αρ. 132/ 1999, Α’ 236),
γ) ως προς τις Ιερές Μητροπόλεις έχει ο επιχώριος Μητροπολίτης (άρθρο 30 του ν. 590/1977, Α’ 146, περ. ε της παρ. 3 του άρθρου 5 του Κανονισμού υπ’ αρ. 263/2014, Α’ 272),
δ) ως προς τις Ενορίες έχει το Εκκλησιαστικό Συμβούλιό τους υποκείμενης της σχετικής αποφάσεως του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου σε έγκριση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου της οικείας Ιεράς Μητροπόλεως, το οποίο δύναται να ορίσει ως δεύτερο πρόσωπο έναν εκπρόσωπο της εποπτεύουσας Ιεράς Μητροπόλεως ή να εγκρίνει ως δεύτερο πρόσωπο άλλον εκπρόσωπο της Ενορίας,
ε) ως προς τις Ιερές Μονές έχει το εκλεγμένο ή διορισμένο Ηγουμενοσυμβούλιο (παρ. 5 του άρθρου 39 του ν. 590/1977, Α’ 146, β.δ. της 28ης.7/15ης.9.1858, Α’ 42) ή ο κληρικός που ασκεί καθήκοντα Ηγουμενοσυμβουλίου (άρθρο 3 του ν.δ. 374/1947, Α’ 163) υποκείμενης της σχετικής αποφάσεως του παραπάνω οργάνου σε έγκριση του επιχωρίου Μητροπολίτη, ο οποίος δύναται να ορίσει ως δεύτερο πρόσωπο έναν εκπρόσωπο της εποπτεύουσας Ιεράς Μητροπόλεως ή να εγκρίνει ως δεύτερο πρόσωπο άλλον εκπρόσωπο της Ιεράς Μονής,
στ) ως προς τα εκκλησιαστικά ιδρύματα, για τα Ιερά Προσκυνήματα και για τα εκκλησιαστικά μουσεία έχει το όργανο διοικήσεως που προβλέπει ο κανονισμός λειτουργίας τους (π.χ. Διοικούσα Επιτροπή-ΔΕ, Διοικητικό Συμβούλιο-ΔΣ) υποκείμενης της σχετικής αποφάσεώς του σε έγκριση του επιχωρίου Μητροπολίτη, ο οποίος δύναται να ορίσει ως δεύτερο πρόσωπο έναν εκπρόσωπο της εποπτεύουσας Ιεράς Μητροπόλεως ή να εγκρίνει ως δεύτερο πρόσωπο εκπρόσωπο του εκκλησιαστικού ιδρύματος ή Ιερού Προσκυνήματος ή εκκλησιαστικού μουσείου.
Προσκομίζονται στο οικείο πιστωτικό ίδρυμα οι αποφάσεις παροχής εξουσιοδοτήσεως της ΔΙΣ της Εκκλησίας της Ελλάδος ή του επιχωρίου Μητροπολίτη της οικείας Μητροπόλεως ή Εκκλησιαστικού Συμβουλίου της οικείας Ενορίας μετά της εγκρίσεως του Μητροπολιτικού Συμβουλίου ή του Ηγουμενοσυμβουλίου της Μονής μετά της εγκρίσεως του οικείου Μητροπολίτη ή του ΔΣ της Αποστολικής Διακονίας ή του Διορθοδόξου Κέντρου ή οργάνου διοικήσεως του Ιερού Προσκυνήματος ή ΔΣ του εκκλησιαστικού ιδρύματος ή ΔΣ εκκλησιαστικού μουσείου με τις οποίες εξουσιοδοτούνται κατά περίπτωση φυσικά πρόσωπα για την έκδοση καταθετικής τραπεζικής κάρτας, τον χειρισμό των κωδικών ηλεκτρονικής προσβάσεως στις υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής για την κίνηση και παρακολούθηση του τραπεζικού λογαριασμού του οικείου νομικού προσώπου και ως λήπτες κωδικών εγκρίσεως συναλλαγής, ώστε να απαιτείται η σύμπραξη τουλάχιστον δύο (2) φυσικών προσώπων για κάθε συναλλαγή με υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής.
7. Προκειμένου να διενεργηθεί ηλεκτρονικώς η μεταφορά ποσών ή η πληρωμή ποσών οποιουδήποτε ύψους από τον τραπεζικό λογαριασμό των ως άνω εκκλησιαστικών ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ πρέπει πάντοτε να έχει προηγηθεί απόφαση του αρμοδίου οργάνου διοικήσεως του νομικού προσώπου (και σε περίπτωση Ενορίας ή Ιεράς Μονής να τύχει και εγκρίσεως Μητροπολιτικού Συμβουλίου ή Μητροπολίτη) αναλόγως της ανωτέρω αρμοδιότητάς του κατά τις κείμενες διατάξεις (ΔΙΣ, Εκκλησιαστικό Συμβούλιο με έγκριση Μητροπολιτικού Συμβουλίου, Ηγουμενοσυμβούλιο με έγκριση Μητροπολίτη, ΔΣ ή ΔΕ ιδρύματος ή Προσκυνήματος ή μουσείου κ.λπ.), ειδάλλως η σχετική πληρωμή ή μεταφορά ποσού λογίζεται ως αχρεώστητη εκταμίευση και τα εμπλεκόμενα στη διενέργειά της φυσικά πρόσωπα υπέχουν ευθύνη υπολόγου για πρόκληση ελλείμματος κατά τον Κανονισμό της Εκκλησίας της Ελλάδος 210/2010 (Α’ 135).
Άρθρο 2
1. Ο παρών Κανονισμός δεν προκαλεί δαπάνη εις βάρος του προϋπολογισμού της Εκκλησίας της Ελλάδος.
2. Ο παρών Κανονισμός ισχύει από της δημοσιεύσεώς του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Ο παρών Κανονισμός να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και στο επίσημο δελτίο της Εκκλησίας της Ελλάδος «ΕΚΚΛΗΣΙΑ».
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 11 Μαρτίου 2025
Ο Πρόεδρος
† Ο Αθηνών ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ