Δ1α/Γ.Π.οικ.30062/26.5.2022
Επικαιροποίηση των βασικών υγειονομικών απαιτήσεων των λιμένων – πυλών εισόδου της χώρας για την ετοιμότητα και ανταπόκριση έναντι του νέου στελέχους κορωνοϊού SARS-CoV-2

Αθήνα, 26/05/2022
Αρ. Πρωτ.: Δ1α/Γ.Π.οικ.30062

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΤΜΗΜΑ Α’

Πληροφορίες: Ο.Παντελά
Ταχ. Δ/νση: Αριστοτέλους 19
Ταχ. Κώδικας: 104 38 Αθήνα
Τηλ.: 2132161325
Εmail: ddy@moh.gov.gr

ΘΕΜΑ: «Επικαιροποίηση των βασικών υγειονομικών απαιτήσεων των λιμένων – πυλών εισόδου της χώρας για την ετοιμότητα και ανταπόκριση έναντι του νέου στελέχους κορωνοϊού SARS-CoV-2»

ΣΧΕΤ.:
1. Η Π.Ν.Π. (Α’42/25-02-2020) «Κατεπείγοντα μέτρα αποφυγής και περιορισμού της διάδοσης του κορωνοϊού» που κυρώθηκε με το Ν. 4682 (Α’ 76/03-04-2020)

2. Το 44ο άρθρο της ΠΝΠ «Περαιτέρω μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και την επάνοδο στην κοινωνική και οικονομική κανονικότητα» (Α’ 90/1-5-2020) που κυρώθηκε με το Ν. 4690 (Α ‘104/30-05-2020)

3. Ο Ν.3991 (Α’162/25-07-2011) «Κύρωση του αναθεωρημένου Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας».

4. Το ΠΔ 121/2017 (Α’148),) «Οργανισμός του Υπουργείου Υγείας», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα.

5. Η υπ’αρ. Δ1α/ΓΠ.οικ.27706 (Β’1823/29-04-2021) ΚΥΑ «Επιβολή των μέτρων του προσωρινού περιορισμού των χερσαίων, αεροπορικών και θαλάσσιων συνδέσεων της Χώρας, της απαγόρευσης εισόδου στη Χώρα των υπηκόων τρίτων κρατών, πλην των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Συμφωνίας Σένγκεν και του δειγματοληπτικού εργαστηριακού ελέγχου και προσωρινού περιορισμού προσώπων που εισέρχονται από την αλλοδαπή, προς περιορισμό της διασποράς του κορωνοιού COVID-19 και ειδικές ρυθμίσεις σε περίπτωση εμβολιασμού ή αρνητικού τεστ σε συγκεκριμένες χώρες».

6. Η υπ’αρ. Δ1α/ΓΠ.οικ.24416 (Β’2194/ 04-05-2022) ΚΥΑ «Εφαρμογή του υποχρεωτικού μέτρου του διαγνωστικού ελέγχου νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19 σε ναυτικούς – μέλη πληρώματος πλοίων».

7. Η υπ’αρ. Δ1α/ΓΠ.οικ.61939 (Β’4325/02-10-2020) ΚΥΑ «Επιβολή των μέτρων της προσωρινής αναστολής λειτουργίας ιδιωτικών επιχειρήσεων και άλλων χώρων συνάθροισης κοινού, της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας, καθώς και ειδικότερων μέτρων σε συγκεκριμένες περιοχές της Χώρας από 3.10.2020 έως και 12.10.2020, προς περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19»

8. Η Απόφαση αρ. 1082/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 22ης Οκτωβρίου 2013 σχετικά με σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας.

9. Η Εκτελεστική Απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 25ης Ιουλίου 2014 για την εφαρμογή της απόφασης αρ. 1082/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

10. Ο υπ’ αριθ. 1239/2019 Κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Ιουνίου 2019 για τη θέσπιση ευρωπαϊκού περιβάλλοντος ναυτιλιακής ενιαίας θυρίδας και για την κατάργηση της οδηγίας 2010/65/ΕΕ.

11. Το Π.Δ. 125/2012 (Α’221) που ενσωμάτωσε στο εθνικό δίκαιο την οδηγία 2010/65/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ης Οκτωβρίου 2010, σχετικά με τις διατυπώσεις υποβολής δηλώσεων για τα πλοία κατά τον κατάπλου ή/και απόπλου από λιμένες των κρατών μελών και για την κατάργηση της οδηγίας 2002/6/ΕΚ (ΕΕ L 283 της 29-10-2010).

12. Άρθρο 27 της ΚΥΑ 3522, 2/8/2013 (Β’1671) Κανονισμός για την εφαρμογή απαιτήσεων της Σύμβασης Ναυτικής Εργασίας, 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, όπως ισχύει.

13. Το Π.Δ. υπ’ αρθμ. 102 (Α’182/20-11-2019 Τροποποίηση των διατάξεων του π.δ. 23/1999 «Καταγραφή των ατόμων που ταξιδεύουν με επιβατηγά πλοία που εκτελούν δρομολόγια προς ή από Ελληνικούς λιμένες σύμφωνα με την Οδηγία 98/41/ΕΚ του Συμβουλίου της 18ης Ιουνίου 1998 και άλλες διατάξεις» (Α’ 17) και του π.δ. 125/2012 «Προσαρμογή του εσωτερικού δικαίου στην Οδηγία 2010/65/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Οκτωβρίου 2010, σχετικά με τις διατυπώσεις υποβολής δηλώσεων για τα πλοία κατά τον κατάπλου ή/και απόπλου από λιμένες των κρατών μελών και για την κατάργηση της οδηγίας 2002/6/ΕΚ» (Α’ 221), σε συμμόρφωση με την Οδηγία (ΕΕ) 2017/2109 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβούλιου της 15ηςΝοεμβρίου 2017 (L 315/52/30.11.2017).

14. Η με αρ. πρωτ. Δ1α/ΓΠ οικ.17917/22-03-2021 εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας με ΑΔΑ:(Ω5Π7465ΦΥΟ-6ΣΒ) «Συστάσεις αναφορικά με τη χρήση της μάσκας στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19»

15. Η με αρ.πρωτ. Δ1δ/ΓΠ οικ. 81816/18 – 12 -2020 εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας με ΑΔΑ: ΩΕΝΓ465ΦΥΟ-ΟΦΛ «Συστάσεις για τον εξαερισμό εσωτερικών χώρων κατά τη χειμερινή περίοδο υπό το πρίσμα της πανδημίας του ιού SARS CoV-2»

16. Η με αρ. πρωτ. Δ1α/Γ.Π. 23999/29-04-2022 εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας με ΑΔΑ:6Γ8Υ465ΦΥΟ-Η1Ε «Βασικές υγειονομικές απαιτήσεις των λιμένων – πυλών εισόδου της χώρας για την ετοιμότητα και ανταπόκριση έναντι του νέου στελέχους κορωνοϊού SARS-CoV-2»

17. Η με αριθ. πρωτ.: Δ1α/Γ.Π.οικ.35250/05-06-20, ΑΔΑ(6ΡΧΣ465ΦΥΟ-94Δ) Εγκύκλιος με θέμα «Υποχρέωση υποβολής Ναυτιλιακής Δήλωσης Υγείας, MDH στο πλαίσιο των ενισχυμένων μέτρων δημόσιας υγείας λόγω της πανδημίας SARS-CoV-2»

18. Η Δ1/ΓΠοικ. 32965/27-5-2020 εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας με ΑΔΑ: Ω0ΓΔ465ΦΥΟ-Μ6Η «Πρόληψη της νόσου των λεγεωναρίων στο πλαίσιο της Πανδημίας COVID-19»

19. Η με αρ. πρωτ. Δ1γ/ΓΠ οικ.19954/20-3-2020 εγκύκλιος της Υπηρεσίας μας με ΑΔΑ: 6ΚΨ6465ΦΥΟ-1ΝΔ «Μέτρα καθαρισμού και απολύμανσης σε χώρους και επιφάνειες κατά την εξέλιξη της πανδημίας του SARS-CoV-2» ,

20. Oδηγίες του ΕΟΔΥ σχετικά με τα μέτρα πρόληψης κατά της διασποράς λοίμωξης από το νέο κορωνοϊό SARS-CoV-2, οι οποίες είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα του και συνεχώς επικαιροποιούνται.

21. Οδηγίες της Ευρωπαϊκής δράσης EU HEALTHY GATEWAYS «Tool for contingency plan development and assessment for ports» και «Interim advice for restarting cruise ship operations after lifting restrictive measures in response to the COVID-19 pandemic» (https://www.healthygateways.eu/).

22. Το από 12-04-2022 μήνυμα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας σχετικά με «ΤΕΛΙΚΟ-ΠΥΛΕΣ ΕΙΣΟΔΟΥ ΛΙΜΑΝΙΑ».

23. Το από 05-05-2022 μήνυμα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας της Δ/νσης Ναυτιλιακών Επενδύσεων και Θαλάσσιου Τουρισμού του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.

Στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 και με αφορμή τον σχεδιασμό σταδιακής χαλάρωσης των μέτρων για τον περιορισμό της μετάδοσης του ιού SARS-CoV-2, προκύπτουν τα κάτωθι:

Ο αναθεωρημένος Διεθνής Υγειονομικός Κανονισμός (ΔΥΚ), ο οποίος κυρώθηκε στη χώρα μας με τον Ν. 3991/2011 (σχετ.3), προβλέπει τις υγειονομικές απαιτήσεις για τις πύλες εισόδου μιας χώρας, ώστε να αποτρέπεται η είσοδος και μετάδοση λοιμογόνων παραγόντων. Επιπλέον, η Εκτελεστική Απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 25ης Ιουλίου 2014 (σχετ. 9) για την εφαρμογή της απόφασης αριθ. 1082/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 22ης Οκτωβρίου 2013 σχετικά με σοβαρές διασυνοριακές απειλές για την υγεία (σχετ. 8), παρέχει υπόδειγμα για την παροχή πληροφοριών σχετικά με τον σχεδιασμό ετοιμότητας και αντίδρασης σε σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας. Το υπόδειγμα αυτό περιέχει πεδίο στο οποίο τα κράτη μέλη αναφέρουν πληροφορίες σχετικά με το βασικό δυναμικό που έχουν αναπτύξει στις πύλες εισόδου σύμφωνα με το Παράρτημα 1 του ΔΥΚ.

Σκοπός της παρούσης εγκυκλίου, με την επικαιροποίηση της σχετ. (16), είναι η υπενθύμιση της ανάγκης ετοιμότητας και απόκρισης των Υγειονομικών Αρχών των πυλών εισόδου της χώρας (λιμένες) και συγκεκριμένα των τμημάτων Υγειονομικών ελέγχων/Υγειονομείων λιμένων για τον έγκαιρο εντοπισμό και τη διαχείριση των ατόμων, τα οποία είτε έχουν εκδηλώσει συμπτώματα συμβατά με COVID-19 κατά το ταξίδι, είτε έχουν εκτεθεί και ενδεχομένως θα εκδηλώσουν συμπτώματα κατά την παραμονή τους στη χώρα. Ως εκ τούτου, υπενθυμίζεται η ανάγκη εφαρμογής του ΔΥΚ και η απαρέγκλιτη τήρηση των νέων ρυθμίσεων.

Για την ανάγκη εφαρμογής της παρούσης δίνονται στη συνέχεια οι ακόλουθοι ορισμοί: -Λιμάνι έκτακτης ανάγκης “Contingency port”: το λιμάνι με το οποίο έχει εξασφαλιστεί η διαλειτουργικότητα των σχεδίων έκτακτης ανάγκης του λιμένα και του πλοίου και μεταξύ των οποίων υπάρχει συμφωνία για την διαχείριση εξάρσεων κρουσμάτων COVID-19 συμπεριλαμβανομένης της πλήρης εκκένωσης του πλοίου και της καραντίνας και απομόνωσης των επαφών/κρουσμάτων εφόσον αυτό χρειαστεί.

-Λιμάνι ενδιάμεσων προορισμών “Transit port”: το λιμάνι το οποίο αποτελεί ενδιάμεσο σταθμό στο δρομολόγιο του πλοίου, στο οποίο οι επιβάτες θα αποβιβαστούν για εκδρομή. -Λιμάνι βάσης “Home port”: το λιμάνι στο οποίο οι επιβάτες επιβιβάζονται κατά την έναρξη της κρουαζιέρας και αποβιβάζονται κατά το τέλος της κρουαζιέρας. Το λιμάνι βάσης πρέπει να πληροί πάντα τις προϋποθέσεις του λιμένα έκτακτης ανάγκης. Σημειώνεται ότι κάθε πλοίο που εκτελεί δρομολόγιο διάρκειας άνω των επτά (7) νυκτών, θα πρέπει πέρα από το λιμάνι βάσης, να έχει ορίσει και ένα λιμάνι έκτακτής ανάγκης. Το λιμάνι βάσης θα θεωρείται λιμάνι έκτακτης ανάγκης, αλλά παρόλα αυτά θα πρέπει να οριστούν και περεταίρω λιμάνια έκτακτης ανάγκης.

Α. ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ (ΩΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΑΠΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΛΙΜΑΝΙΑ ΒΑΣΕΙ ΔΥΚ)

Α1. Τα λιμάνια με πλοία διεθνών πλόων πρέπει να διαθέτουν Σχέδιο αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση κρούσματος μεταδοτικού νοσήματος COVID-19, που να συμπεριλαμβάνει τις ακόλουθες προτυποποιημένες επιχειρησιακές διαδικασίες (SOPs) σε περίπτωση εμφάνισης ενδεχόμενου ή επιβεβαιωμένου κρούσματος κορωνοϊού, σύμφωνα με τον ορισμό του ΕΟΔΥ:

1. Διαχείριση κρούσματος (σύμφωνα με τις οδηγίες του ιστότοπου του ΕΟΔΥ)

2. Διερεύνηση και διαχείριση επαφών κρούσματος (Παράρτημα Γ)

3. Σχέδιο επικοινωνίας μεταξύ των τοπικών φορέων που φέρουν ευθύνη για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση περιστατικών δημόσιας υγείας εντός του λιμένα, καθώς και μεταξύ των τοπικών φορέων με τους φορείς σε κεντρικό επίπεδο συμπεριλαμβανομένου του Εθνικού Εστιακού Σημείου για θέματα εφαρμογής ΔΥΚ

4. Τυποποίηση της αποστολής επιδημιολογικών δεδομένων από την πύλη εισόδου στον ΕΟΔΥ και το Εθνικό Εστιακό Σημείο για θέματα εφαρμογής ΔΥΚ

5. Πρωτόκολλο για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του λιμένα και των φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας για την αντιμετώπιση περιστατικών προκαλούμενων από βιολογικούς παράγοντες (λοιμώδη νοσήματα και ειδικότερα o SARS-CoV-2)

6. Διαδικασίες εκπαίδευσης προσωπικού στην χρήση των εγγράφων υγείας του ΔΥΚ

7. Κατάρτιση πρωτοκόλλων για την επικοινωνία του λιμένα με τους λιμένες άλλων κρατών και δοκιμαστική εφαρμογή αυτών

8. Πρόγραμμα για τον έλεγχο των υποδόχων στους χώρους του λιμένα σε μόνιμη βάση

9. Διαδικασία για τη συνέντευξη ταξιδιωτών (εκτεθειμένων ή νοσούντων) και λήψη ιατρικού και αναλυτικού ταξιδιωτικού ιστορικού συμπτωματικών ταξιδιωτών

10. Διαδικασία για την απομόνωση/καραντίνα ενδεχόμενου ή επιβεβαιωμένου κρούσματος

11. Διαδικασία διακομιδής των νοσούντων ταξιδιωτών σε εγκαταστάσεις για ιατρική εξέταση και διάγνωση, κατάλληλα εξοπλισμένων και στελεχωμένων

12. Διαδικασία μεταφοράς των ενδεχόμενων/επιβεβαιωμένων και εργαστηριακά επιβεβαιωμένων κρουσμάτων σε χώρο καραντίνας/απομόνωσης εκτός του Υγειονομείου και εξασφάλιση άμεσης μεταφοράς νοσούντων ταξιδιωτών σε νοσοκομείο.

13. Πρόγραμμα επιθεώρησης του περιβάλλοντος της πύλης εισόδου

14. Διαδικασίες εφαρμογής των παρακάτω μέτρων δημόσιας υγείας στον λιμένα:
α) σε σχέση με ταξιδιώτες: θέση ενδεχόμενων/επιβεβαιωμένων κρουσμάτων υπό υγειονομική παρακολούθηση, εφαρμογή εξακρίβωσης των επαφών υπόπτων κρουσμάτων.
β) σε σχέση με μεταφορικά μέσα: επιθεώρηση, εφαρμογή ορθής διαχείρισης (απολύμανσης, απομόλυνσης, απεντόμωσης, μυοκτονίας κτλ.) αποσκευών, φορτίων, εμπορευματοκιβωτίων, μεταφορικών μέσων, εμπορευμάτων, ταχυδρομικών πακέτων ή ανθρώπινων σορών.

15. Διαδικασίες για τον καθαρισμό και απολύμανση των μεταφορικών μέσων και των εγκαταστάσεων, διαχείρισης μολυσματικών απορριμμάτων καθώς και οδηγίες χρήσης των μέσων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) από το προσωπικό.

16. Διαδικασία εντοπισμού και διαχείρισης αποσκευών.

17. Οδηγίες χρήσης εξοπλισμού (το προσωπικό πρέπει να είναι εκπαιδευμένο στο χειρισμό του εξοπλισμού σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή, συμπεριλαμβανομένης της βαθμονόμησης και ελέγχου της ακρίβειας του εξοπλισμού).

18. Διαδικασία για την υγειονομική παρατήρηση (παρακολούθηση της υγείας ταξιδιώτη στο πέρασμα του χρόνου με σκοπό τον προσδιορισμό του κινδύνου μετάδοσης της νόσου).

19. Περισσότερες οδηγίες για την κατάρτιση σχεδίου αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση κρούσματος μεταδοτικού νοσήματος του λιμένα περιέχονται στο ανωτέρω σχετ.(21).

Α.2. Το Σχέδιο αντιμετώπισης καταστάσεων έκτατης ανάγκης σε περίπτωση κρούσματος μεταδοτικού νοσήματος του λιμένα πρέπει να ενεργοποιείται, όταν εντοπιστεί επιβάτης ή μέλος πληρώματος που να πληροί τα κριτήρια του ορισμού ενδεχόμενου ή επιβεβαιωμένου κρούσματος του νέου στελέχους κορωνοϊού.

Α.3. Οι φορείς διαχείρισης των λιμένων με πλοία διεθνών πλόων να μεριμνήσουν για την πρόβλεψη χώρων στις εγκαταστάσεις τους όπου θα μεταφέρονται τα ενδεχόμενα/επιβεβαιωμένα κρούσματα και οι επαφές τους για την εξέτασή τους και την απομόνωση/καραντίνα, εφόσον κριθεί απαραίτητο.

Α.4. Όλο το εμπλεκόμενο προσωπικό να είναι εκπαιδευμένο να εφαρμόσει το προβλεπόμενο Σχέδιο αντιμετώπισης καταστάσεων έκτατης ανάγκης ή τις προβλεπόμενες προτυποποιημένες επιχειρησιακές διαδικασίες (SOPs) και να γνωρίζει με ποιον θα επικοινωνήσει σε περίπτωση ενδεχόμενου κρούσματος κορωνοϊού.

Α.5. Οι επαγγελματίες υγείας των αρμόδιων υγειονομικών υπηρεσιών των λιμένων (Υγειονομεία Λιμένων) να είναι σε ετοιμότητα για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων/επιβεβαιωμένων περιστατικών μεταξύ των ταξιδιωτών, καθώς επίσης και των επαφών τους (οδηγίες στον ιστότοπο του ΕΟΔΥ). Για ενέργειες στα Υγειονομεία Λιμένων αρμόδιες είναι οι Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας των Περιφερειών.

Β. ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΑ ΜΕΤΡΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΛΙΜΕΝΕΣ – ΠΥΛΕΣ ΕΙΣΟΔΟΥ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ COVID-19

B1. ΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕΓΙΣΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΟΠΛΟΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΒΑΤΩΝ ΑΝΑ ΛΙΜΑΝΙ:

Τα λιμάνια με κρουαζιερόπλοια διεθνών πλόων πρέπει να ορίσουν τον μέγιστο αριθμό κρουαζιερόπλοιων και επιβατών που είναι δυνατόν να επισκεφτεί το λιμάνι είτε ως λιμάνι βάσης «home port», είτε ως λιμάνι έκτακτης ανάγκης «contingency port», είτε ως λιμάνι ενδιάμεσων προορισμών «transit port», τόσο ημερησίως όσο και συνολικά για την τουριστική σεζόν. Ο αριθμός αυτός μπορεί να αναθεωρείται ανάλογα με τα επιδημολογικά
και άλλα δεδομένα όταν κριθεί απαραίτητο. Τα όρια θα οριστούν από το φορέα διαχείρισης του αντίστοιχου λιμένα μετά την εφαρμογή των κριτηρίων που ακολουθούν και θα γνωστοποιούνται στην Γενική Γραμματεία Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, στις αρμόδιες τοπικές υγειονομικές και λιμενικές αρχές, τις Περιφερειακές Υπηρεσίες Τουρισμού και τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Τα κριτήρια για τον καθορισμό του μεγίστου αριθμού πλοίων και επιβατών είναι τα εξής: α) δυνατότητα για επιβίβαση/αποβίβαση επιβατών και πληρωμάτων, ώστε να μην έρχονται σε επαφή ταυτόχρονα στον ίδιο χώρο και την ίδια ώρα άτομα τα οποία ταξιδεύουν με διαφορετικά πλοία ή άτομα του ίδιου πλοίου που τα οποία συμμετέχουν σε διαφορετικές κρουαζιέρες (συνιστάται καθαρισμός και αερισμός του χώρου για 30 λεπτά, εάν θα ακολουθήσει επιβίβαση από τον ίδιο χώρο ατόμων σε διαφορετικό πλοίο), β) δυναμικότητα σε κλίνες νοσηλείας, εγκαταστάσεις καραντίνας και εγκαταστάσεις απομόνωσης ανάλογου αριθμού με τη δυναμικότητα των πλοίων με τα οποία έχει συμφωνηθεί το λιμάνι βάσης ή το λιμάνι έκτακτης ανάγκης, γ) αποφυγή συγχρωτισμού στις εγκαταστάσεις στη στεριά τις οποίες επισκέπτονται οι επιβάτες (τουριστικοί, αρχαιολογικοί χώροι κτλ.).

Β.2. ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΣΕ ΕΠΙΒΑΤΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ (ΛΙΜΑΝΙΑ)

Β.2.1. Μέτρα αποτροπής μετάδοσης σταγονιδίων με τη χρήση μάσκας προσώπου

Οι αρμόδιες υγειονομικές αρχές ενημερώνουν με κάθε πρόσφορο μέσο τους επιβάτες και τους άλλους χρήστες του επιβατικού σταθμού να φορούν μάσκα προσώπου, σε χώρους όπου προβλέπεται από τις ισχύουσες κανονιστικές διατάξεις και εγκυκλίους (Παράρτημα Δ).

Πρέπει να παρέχονται και να διανέμονται επαρκή ΜΑΠ σε όλο το προσωπικό των επιβατικών σταθμών μαζί με οδηγίες για την ορθή χρήση τους.
Περισσότερες πληροφορίες για τη χρήση μάσκας μπορούν να αναζητηθούν στη σχετ.(14) εγκύκλιο.

Β.2.2. Τήρηση αναπνευστικής υγιεινής

• Η ορθή αναπνευστική υγιεινή πρέπει να ενθαρρύνεται στους επιβατικούς σταθμούς: η μύτη και το στόμα πρέπει να καλύπτονται με χαρτομάντηλο μίας χρήσης κατά τον πταρμό ή τον βήχα και στη συνέχεια το χαρτομάντηλο πρέπει να απορρίπτεται αμέσως σε κάδο με πεντάλ και να εφαρμόζεται σχολαστική υγιεινή των χεριών με νερό και σαπούνι ή αντισηψία χεριών με αλκοολούχο αντισηπτικό διάλυμα.

• Είναι σημαντικό να υπάρχουν διαθέσιμες σχετικές προμήθειες σε διάφορα σημεία στον επιβατικό σταθμό (π.χ. χαρτομάντιλα ή χειροπετσέτες μίας χρήσης και γάντια μιας χρήσης, κάδοι με πεντάλ κ.λπ.).

• Εάν δεν υπάρχουν διαθέσιμα χαρτομάντηλα, συνιστάται ο βήχας ή ο πταρμός στο εσωτερικό του αγκώνα.

• Πληροφορίες σχετικά με την καλή αναπνευστική υγιεινή πρέπει να παρέχονται στους χρήστες του επιβατικού σταθμού μέσω ανακοινώσεων, τηλεοράσεων, οθονών, φυλλαδίων, γραφημάτων, ηλεκτρονικών αφισών κ.λπ.

Β.2.3. Τήρηση υγιεινής χεριών

• Πρέπει να ενθαρρύνεται η ορθή υγιεινή των χεριών όλων των χρηστών του επιβατικού σταθμού – λιμένα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με το πλύσιμο των χεριών χρησιμοποιώντας σαπούνι και νερό ή όταν τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα, μπορεί να εφαρμοστεί εναλλακτικά αντισηψία χεριών με αλκοολούχο αντισηπτικό διάλυμα. Η χρήση γαντιών δεν αντικαθιστά την υγιεινή των χεριών.

• Αντισηπτικά διαλύματα με βάση το αλκοόλ (που περιέχουν τουλάχιστον 60% αιθανόλη ή 70% ισοπροπανόλη) θα πρέπει να είναι διαθέσιμα σε όλες τις εισόδους του επιβατικού σταθμού και σε άλλες περιοχές όπως τουαλέτες, τα ταμεία, οι ζώνες του επιβατικού σταθμού και κατά την επιβίβαση κλπ.

• Καθορισμένο προσωπικό στον επιβατικό σταθμό μπορεί να επιβλέπει τη διαδικασία και να συμβάλλει στην ενθάρρυνση της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις της υγιεινής των χεριών.

Β.3. ΕΙΔΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΕ ΛΙΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΠΛΟΙΑ

Β.3.1. Μετακινήσεις με πλοία

• Σύμφωνα με το ΔΥΚ 2005 (άρθρο 28), η αρμόδια αρχή του επόμενου λιμανιού κατάπλου του πλοίου πρέπει να είναι ενημερωμένη για την ύπαρξη υπόπτων κρουσμάτων μεταδοτικών νοσημάτων ή θανάτου εν πλω. Στην περίπτωση αυτή και στο πλαίσιο των ενισχυμένων μέτρων δημόσιας υγείας, από όλα τα πλοία ανεξαρτήτως προέλευσης, σημαίας και πλου (εσωτερικού και εξωτερικού) πρέπει να συμπληρώνεται και να αποστέλλεται η Ναυτιλιακή Δήλωση Υγείας, MDH (Παράρτημα Α1 και Α2) στις αρμόδιες αρχές (σχετ. 17).

• Θα πρέπει να υπάρχουν στο πλοίο επαρκείς ιατρικές προμήθειες και εξοπλισμός για την αντιμετώπιση μεμονωμένου κρούσματος ή επιδημίας όπως περιγράφεται στον διεθνή ιατρικό οδηγό για τα πλοία (3 έκδοση, 2007 του ΠΟΥ) και συγκεκριμένα:
α) απολυμαντικά και είδη υγιεινής χεριών
β) μέσα ατομικής προστασίας, όπως γάντια, μακρυμάνικες αδιάβροχες ρόμπες, γυαλιά ή προσωπίδες, ιατρικές μάσκες προσώπου (μη ιατρικές μάσκες, απλές χειρουργικές και υψηλής αναπνευστικής προστασίας με φίλτρο για χρήση κατά τη διάρκεια των διαδικασιών παραγωγής αερολύματος).
γ) kits διαγνωστικών τεστ RT-PCR ή/και αντιγονικών τεστ, καθώς και ο απαραίτητος εξοπλισμός για τη συλλογή δειγμάτων για εξέταση επί ξηράς ή στο πλοίο. Οι προμήθειες σε μέσα ατομικής προστασίας θα πρέπει να επαρκούν για χρήση από τους επιβάτες και τα μέλη του πληρώματος.
Περισσότερες συστάσεις για τα είδη των μέσων ατομικής προστασίας που απαιτούνται σύμφωνα με τη θέση εργασίας και το χώρο μπορείτε να βρείτε στο Παράρτημα Δ της παρούσας.

• Σύμφωνα με το άρθρο 24 του ΔΥΚ, το πλοίο πρέπει να παραμένει ελεύθερο από πηγές λοίμωξης ή μόλυνσης. Εάν εντοπιστεί επιβάτης ή μέλος πληρώματος με συμπτωματολογία COVID-19 πρέπει να ακολουθείται ο αλγόριθμος του Παραρτήματος Β (Β1, Β2) με άμεση απομόνωση του ασθενή, διερεύνηση και διαχείριση των επαφών του (οι ορισμοί της στενής επαφής, της περιστασιακής επαφής και του ενδεχόμενου/επιβεβαιωμένου κρούσματος αναφέρονται στον εν λόγω αλγόριθμο). Η διαχείριση επαφών ενδεχόμενων ή επιβεβαιωμένων κρουσμάτων COVID-19 γίνεται με βάση τον αλγόριθμο στο Παράρτημα Γ.

• Θα πρέπει να γίνει σχετική ενημέρωση των λιμανιών απόπλου και κατάπλου (Λιμεναρχείο, Τοπικές Υγειονομικές αρχές & Φορέα διαχείρισης) τόσο για το ενδεχόμενο/επιβεβαιωμένο κρούσμα όσο και τις επαφές του, καθώς και κάθε μέτρο, που έχει εφαρμοστεί στο πλοίο.

• Κατά την αποβίβαση τα ενδεχόμενα/επιβεβαιωμένα κρούσματα και οι στενές επαφές τους θα πρέπει να παραμείνουν στις καμπίνες μέχρι να εκτιμηθούν από τις Αρχές του Υγειονομείου λιμένα και στη συνέχεια να λάβουν σχετικές οδηγίες.

Β.3.2. Θέματα επιβατικών σταθμών πλοίων

• Οι επιβάτες, το πλήρωμα αλλά και οι όποιοι επισκέπτες και προμηθευτές θα πρέπει να περάσουν από την διαδικασία του προ- επιβιβαστικού ελέγχου υγείας, ο οποίος περιλαμβάνει και μέτρηση της θερμοκρασίας πριν μπουν στο κυρίως κτήριο/εγκατάσταση για την διαδικασία επιβίβασης. Η διαδικασία προ-επιβιβαστικού ελέγχου υγείας περιλαμβάνει:
– Μέτρηση θερμοκρασίας με σύστημα εξ ‘αποστάσεως
– Έλεγχο αποτελέσματος διαγνωστικής εξέτασης εφόσον αυτή απαιτείται από τις ισχύουσες διατάξεις

• Αυξημένη θερμοκρασία άνω των 38° ή και θετική απάντηση στο συμπληρωμένο ερωτηματολόγιο μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω έλεγχο από υγειονομικό προσωπικό που θα λάβει χώρα σε ξεχωριστό χώρο.

• Εάν υπάρχει αυξημένη υποψία για κρούσμα, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί τεστ στον επιβάτη και τους συνταξιδεύοντες του και δεν θα τους επιτραπεί η είσοδος στο κυρίως κτίριο.

Β.3.2.1. Μέτρα στον επιβατικό σταθμό λιμένα

• Διατηρείται η χρήση μάσκας προσώπου σε όλους τους εσωτερικούς χώρους του επιβατικού σταθμού.

• Οι αρμόδιες Υγειονομικές Αρχές των λιμένων ή/και οι Φορείς Εκμετάλλευσης των επιβατικών σταθμών μπορούν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να επιτρέπουν την είσοδο μόνο σε επιβάτες, πληρώματα και άλλο προσωπικό ξηράς/επιβατικού σταθμού, εργαζομένους και εργολάβους στις εσωτερικές εγκαταστάσεις του επιβατικού σταθμού, προκειμένου να αποφευχθεί ο συγχρωτισμός και να διατηρηθούν τα μέτρα φυσικής απόστασης.

• Θα πρέπει να εξεταστεί ο καθορισμός ειδικών διαδρόμων ή διαχωρισμός διαφορετικών ροών χρηστών και διαχωρισμός των επιβατικών σταθμών σε καθορισμένες ζώνες (π.χ. άφιξη, έλεγχος διαλογής εισόδου, μετά από τον έλεγχο ασφαλείας), μέσω των οποίων πρέπει να περάσουν οι ταξιδιώτες για άφιξη, έλεγχο διαλογής/εξέταση και έλεγχο εγγράφων (πριν από την επιβίβαση και αποβίβαση).

• Επίσης θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για την διαφοροποίηση του σημείου εισόδου κρουαζιέρας στον προορισμό με αυτόν της εισόδου/εξόδου της ακτοπλοΐας και όπου αυτό δεν είναι εφικτό να υπάρχει σαφής διαχωρισμός που θα εγγυάται την απομόνωση των επιβατών κρουαζιέρας με αυτούς της ακτοπλοΐας με όποιο τρόπο είναι πρόσφορος όπως: με χρήση plexiglass ή άλλου τρόπου τεχνητού διαχωρισμού.
Το check-in, η αποβίβαση, ο χειρισμός των αποσκευών, ο σχηματισμός ουράς από τους επιβάτες (εντός και εκτός του επιβατικού σταθμού) και ο χειρισμός των προμηθειών πρέπει να ρυθμίζονται έτσι ώστε να μειώνεται ο συγχρωτισμός και να διατηρείται η φυσική απόσταση. Τα προγράμματα εργασίας και διαλλειμάτων του πληρώματος που εργάζονται στον επιβατικό σταθμό πρέπει να επανεξετάζονται και να προσαρμόζονται, ώστε να αποφεύγεται η αλληλοεπικάλυψη του προσωπικού.
Για την προστασία του προσωπικού του επιβατικού σταθμού και του πληρώματος του πλοίου, σε χώρους όπου δεν μπορεί να διατηρηθεί η φυσική απόσταση θα πρέπει να εξεταστεί η χρήση προστατευτικών γυάλινων ή πλαστικών πάνελ και επιβάλλεται η χρήση των κατάλληλων ΜΑΠ κατά τα ισχύοντα. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να παρέχονται ιατρικές μάσκες ή μάσκες υψηλής αναπνευστικής προστασίας. Ο τερματικός σταθμός θα πρέπει να έχει κατάλληλο εξαερισμό.

• Οι φορείς εκμετάλλευσης των επιβατικών σταθμών θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο αφαίρεσης εγκαταστάσεων στον επιβατικό σταθμό που ενθαρρύνουν τον συγχρωτισμό π.χ. τραπέζια, πάγκοι κ.λπ. Όταν υπάρχουν μόνιμα, μη μετακινούμενα καθίσματα, είτε σε εσωτερικούς είτε σε εξωτερικούς χώρους, θα πρέπει να υπάρχει ειδική σήμανση για το πού επιτρέπεται και πού δεν επιτρέπεται να καθίσει ένας επιβάτης προκειμένου να διατηρηθεί η φυσική απόσταση. Όταν οι συνθήκες το επιτρέπουν, οι χρήστες των επιβατικών σταθμών, θα πρέπει να ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν τους εξωτερικούς χώρους. Ενημερωτικό υλικό προαγωγής της υγείας πρέπει να προβάλλεται εμφανώς και να διανέμεται στους εισερχόμενους και εξερχόμενους επιβάτες.

• Στις δημόσιες τουαλέτες θα πρέπει ο εξαερισμός να γίνεται μόνο με φρέσκο αέρα.

• Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ψηφιακά μέσα για όσο το δυνατόν περισσότερες διαδικασίες στον επιβατικό σταθμό, όπως οι αγορές μέσω διαδικτύου, η έκδοση κάρτας επιβίβασης, το αυτόματο διαβατήριο και οι σαρωτές ταυτότητας, προκειμένου να μειωθεί ο χρόνος που περνούν οι επιβάτες στον επιβατικό σταθμό και να αποφεύγεται ο συγχρωτισμός.

• Οι φορείς εκμετάλλευσης των επιβατικών σταθμών μπορούν να εξετάσουν το ενδεχόμενο περιορισμού του αριθμού των ταξί, πούλμαν, λεωφορείων που σταθμεύουν στον επιβατικό σταθμό για τον έλεγχο/ περιορισμό του συγχρωτισμού στους χώρους αναμονής.

Β.3.2.2. Καθαριότητα και απολύμανση επιβατικού σταθμού λιμένα

Η καθαριότητα και η απολύμανση πρέπει να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις συνήθεις διαδικασίες και με αυξημένη συχνότητα για τις επιφάνειες που αγγίζονται συχνά από το προσωπικό του επιβατικού σταθμού και τους χρήστες. Η καθαριότητα και η απολύμανση του επιβατικού σταθμού πρέπει να γίνεται πριν και μετά από κάθε επιβίβαση. Ενισχυμένη απολύμανση πρέπει να πραγματοποιείται με βάση την οδηγία του EU HEALTHY GATEWAYS guidance on “Suggested procedures for cleaning and disinfection of ships during the COVID-19 pandemic (Version 2 – 20/04/2020)” και με αυξημένη συχνότητα ειδικά σε χώρους συνάθροισης κοινού, WC, επιφάνειες που υπάρχει συχνή χρήση τους κτλ. Η χρήση ΜΑΠ από το προσωπικό καθαριότητας είναι υποχρεωτική.
Ειδικά πρωτόκολλα για την καθαριότητα και την απολύμανση θα πρέπει να είναι διαθέσιμα και να εφαρμόζονται μετά την ανίχνευση ενδεχόμενου ή επιβεβαιωμένου περιστατικού, είτε στον επιβατικό σταθμό είτε σε πλοίο, εάν χρησιμοποίησαν τις εγκαταστάσεις του επιβατικού σταθμού.

Β.3.2.3. Εξαερισμός επιβατικού σταθμού λιμένα

Οι εσωτερικοί χώροι στους επιβατικούς σταθμούς πρέπει να αερίζονται επαρκώς. Ο φυσικός αερισμός είναι προτιμότερος όπου είναι δυνατόν. Σε περίπτωση μηχανικού αερισμού, ο αριθμός ανανέωσης του αέρα ανά ώρα πρέπει να μεγιστοποιείται μαζί με την παροχή καθαρού αέρα όσο το δυνατόν περισσότερο. Ωστόσο, η δημιουργία ρευμάτων πρέπει να αποφεύγεται, καθώς αυτά θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τον κίνδυνο περαιτέρω διάδοσης τυχόν σταγονιδίων αερολύματος.

Β.3.2.4. Παρακολούθηση της υγείας των υπαλλήλων του επιβατικού σταθμού λιμένα

Το προσωπικό του επιβατικού σταθμού πρέπει να πραγματοποιεί συχνά υγιεινή των χεριών και να φοράει κατάλληλα ΜΑΠ με βάση τη θέση εργασίας του. Συνιστάται για το προσωπικό του επιβατικού σταθμού να ακολουθούνται τα ίδια πρωτόκολλα ελέγχου με τους ταξιδιώτες για την είσοδό τους στον επιβατικό σταθμό. Συνιστάται να διεξάγονται σε τακτική βάση εργαστηριακές δοκιμές για COVID-19 των εργαζομένων των επιβατικών σταθμών.

Β.3.2.5. Διαχείριση ενδεχόμενων περιστατικών και των επαφών τους στον επιβατικό σταθμό λιμένα

• Μόλις ανιχνευτεί ένα ενδεχόμενο περιστατικό, θα πρέπει να ενεργοποιηθεί το σχέδιο έκτακτης ανάγκης/σχέδιο διαχείρισης έξαρσης κρουσμάτων. ώστε οι αρμόδιες Υγειονομικές Αρχές να ενημερωθούν αμέσως, προκειμένου να πραγματοποιήσουν προκαταρκτικές συνεντεύξεις και να διαχειριστούν το ενδεχόμενο περιστατικό και τις στενές επαφές σύμφωνα με το Σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης του λιμένα.

• Θα πρέπει να ζητηθεί από το ενδεχόμενο περιστατικό να φορά χειρουργική μάσκα προσώπου, μόλις ανιχνευτεί, και να οδηγηθεί σε κατάλληλο χώρο/δωμάτιο απομόνωσης ενδεχόμενων περιστατικών COVID-19. Ο χώρος απομόνωσης πρέπει να είναι εφοδιασμένος με κατάλληλες προμήθειες (χειρουργική μάσκα προσώπου, χαρτομάντηλα και κατάλληλους κάδους απορριμμάτων κ.λπ.). Η πόρτα πρέπει να παραμένει διαρκώς κλειστή και η είσοδος πρέπει να περιορίζεται μόνο σε προσωπικό εκπαιδευμένο για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων περιστατικών COVID-19.

Β.3.2.6. Χειρισμός αποσκευών

Οι χειριστές των αποσκευών πρέπει να εκτελούν συχνά υγιεινή χεριών. Δεν απαιτούνται γάντια, εκτός εάν χρησιμοποιούνται για προστασία από μηχανικούς κινδύνους. Πριν από τη φόρτωση των αποσκευών στο πλοίο μπορεί να ληφθεί υπόψη η απολύμανση των αποσκευών και ειδικά των εξαρτημάτων που έρχονται σε επαφή με το χέρι. Επιβάλλεται η απολύμανση στα καρότσια/κλουβιά μεταφοράς αποσκευών και προμηθειών από/προς το πλοίο μετά την κάθε ολοκλήρωση της διαδικασίας επιβίβασης.

Β.3.3. Θέματα για τα λιμάνια Transit (για κρουαζιερόπλοια)

Αποβίβαση, επισκέψεις σε λιμάνια, δραστηριότητες και εκδρομές στην ξηρά:

• Κατά την διάρκεια των εκδρομών και των δραστηριοτήτων στην ξηρά, θα πρέπει να ακολουθούνται οι εκάστοτε τοπικοί κανονισμοί. Οι εταιρίες κρουαζιερόπλοιων θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι επιβάτες είναι ενήμεροι για τους τοπικούς κανονισμούς σε κάθε λιμάνι που επισκέπτονται.

• Το προσωπικό ξενάγησης και εκδρομών ξηράς πρέπει να εκπαιδεύεται στις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται εάν εντοπιστεί ενδεχόμενο κρούσμα. Οι επιβάτες με ύποπτα συμπτώματα πρέπει να συνεχίσουν να φορούν ιατρική μάσκα προσώπου και να μεταφέρονται σε απομόνωση ή ιατρικό χώρο για αξιολόγηση και στη συνέχεια να γίνεται ιχνηλάτηση των επαφών τους.

Συστήνονται επιπλέον τα ακόλουθα:

• Συντονισμός με τα λιμάνια προορισμού προκειμένου να αποφευχθεί συνωστισμός των επιβατών κατά την αποβίβαση. Οι επιβάτες πρέπει να τηρούν την αρμόζουσα κοινωνική αποστασιοποίηση όσο αναμένουν την αναχώρησή τους για εκδρομές και την επιστροφή τους στο πλοίο.

• Εάν προσφέρονται εκδρομές στην ξηρά, διαβεβαίωση από τους παρόχους εκδρομών ότι συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της τοπικής υγειονομικής αρχής για την υγεία των υπαλλήλων και των πελατών, την κοινωνική αποστασιοποίηση, τον καθαρισμό, την απολύμανση και τη χρήση κατάλληλων ΜΑΠ, καθώς και τα μέτρα εξέτασης σε τρίτους εργαζομένους.

• Συνεργασία με τους ταξιδιωτικούς πράκτορες σε ό,τι αφορά τη διαχείριση ομάδων επιβατών για τη διευκόλυνση της τήρησης της αρμόζουσας κοινωνικής αποστασιοποίησης και τον διαχωρισμό από άλλες ταξιδιωτικές ομάδες πριν από την έγκριση εκδρομών, καθώς και επαλήθευση της διαθεσιμότητας τυχόν αναγκαίων ΜΑΠ.

Ακολουθούν συνημμένα Παραρτήματα που αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο του παρόντος, τα οποία μπορούν να αναζητηθούν στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΛΕΥΡΗΣ