ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 60 ΦΕΚ Α΄111/03.5.2012

Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2009/71/Ευρατόμ του Συμβουλίου της 25ης Ιουνίου 2009 περί θεσπίσεως εθνικού πλαισίου για την πυρηνική ασφάλεια πυρηνικών εγκαταστάσεων (L 172/2.7.2009)

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως 4 του άρθρου1 του ν. 1338/1983 «Εφαρμογή του Κοινοτικού Δικαίου» (Α΄ 34), όπως έχουν τροποποιηθεί με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 6 του ν. 1440/1984 (Α΄ 70), και του άρθρου 4 του ίδιου νόμου, όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 4 του άρθρου 6 του ν. 1440/1984 και τροποποιήθηκε με το άρθρο 48 του ν. 3427/2005 (Α΄ 312).

2. Τη διάταξη του άρθρου 91 του ν. 3862/2010 (Α΄ 113), με την οποία ως χρονικό όριο χρήσεως της εξουσιοδότησης πλαισίου του άρθρου 4 του ν. 1338/1983, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, ορίζεται η 31η Δεκεμβρίου 2015.

3. Τις διατάξεις του άρθρου 90 «Έλεγχος των δαπανών που προκαλούν οι κανονιστικές διοικητικές πράξεις» του «Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα», όπως αυτός κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά όργανα» (Α΄ 98).

4. Τις διατάξεις του άρθρου 2 του π.δ. 185/2009 «Ανασύσταση του Υπουργείου Οικονομικών, συγχώνευση του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών με τα Υπουργεία Ανάπτυξης και Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και μετονομασία του σε «Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας», μετατροπή του Υπουργείου Μακεδονίας−Θράκης σε Γενική Γραμματεία Μακεδονίας – Θράκης και υπαγωγή στο Υπουργείο Εσωτερικών της Γενικής Γραμματείας Μακεδονίας – Θράκης και της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής» (Α΄ 213).

5. Τις διατάξεις του άρθρου 8 του π.δ. 189/2009 «Καθορισμός και ανακατανομή αρμοδιοτήτων των Υπουργείων» (Α΄ 221), όπως αυτό τροποποιήθηκε με το π.δ. 24/2010«Ανακαθορισμός των αρμοδιοτήτων των Υπουργείων και τροποποιήσεις του π.δ. 189/2009» (Α΄ 56).

6. Τo π.δ. 110/2011 «Διορισμός Αντιπροέδρων της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α΄ 243).

7. Το π.δ. 22/2012 «Διορισμός Υπουργών και Υφυπουργού» (Α΄ 47).

8. Την αριθμ. οικ. 52306/25.11.2011 απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Καθορισμός αρμοδιοτήτων του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Ιωάννη Μανιάτη» (Β΄ 2741).

9. Τη γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (συνεδρίαση υπ’ αριθμ. 201/18.06.2010).

10. Το γεγονός ότι από την εφαρμογή του παρόντος π.δ. δεν προκύπτει δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.

11. Την 75/2012 Γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με πρόταση των Υπουργών Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, αποφασίζουμε:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
ΣΤΟΧΟΙ, ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Άρθρο 1
(άρθρο 1 της Οδηγίας)
Με το παρόν Προεδρικό Διάταγμα προσαρμόζεται η ελληνική νομοθεσία στην Οδηγία 2009/71/Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2009, «περί θεσπίσεως κοινοτικού πλαισίου για την πυρηνική ασφάλεια πυρηνικών εγκαταστάσεων».

Οι σκοποί είναι:

1. Η διατήρηση ενός υψηλού επιπέδου πυρηνικής ασφάλειας των πυρηνικών εγκαταστάσεων στην Ελληνική Επικράτεια μέσω:

α) της συμπλήρωσης και διεύρυνσης του ήδη υπάρχοντος ρυθμιστικού, οργανωτικού και νομικού πλαισίου, σύμφωνα και με τις διατάξεις των παραγράφων 3 του άρθρου 2, καθώς και 1 και 2 του άρθρου 5 του Ν.Δ.854/1971 «περί των όρων ιδρύσεως και λειτουργίας πυρηνικών εγκαταστάσεων» (Α΄ 54),

β) της θέσπισης και καθιέρωσης επιπρόσθετων μέτρων, για την καλύτερη δυνατή λειτουργία του πλαισίου αυτού,

γ) της επαύξησης και διεύρυνσης των νομοθετικών μέτρων και ρυθμίσεων.

2. Η πρόβλεψη επιπρόσθετων νομικών, ρυθμιστικών και διοικητικών μέτρων, τέτοιων ώστε, να προστατεύονται οι εργαζόμενοι και ο πληθυσμός στην Ελληνική Επικράτεια, από τους κινδύνους που οφείλονται στις ιοντίζουσες ακτινοβολίες, οι οποίες προέρχονται από πυρηνικές εγκαταστάσεις.

Άρθρο 2
(άρθρο 2 της Οδηγίας) Πεδίο εφαρμογής

1. Το Προεδρικό Διάταγμα εφαρμόζεται στις μη στρατιωτικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, όπως ορίζονται στην περίπτωση α του άρθρου 3, που λειτουργούν βάσει άδειας ή συνόλου αδειών, όπως ορίζεται στην περίπτωση δ του άρθρου 3.

2. Το Προεδρικό Διάταγμα συμπληρώνει και δεν θίγει, όσον αφορά την πυρηνική ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων, τις διατάξεις των Κανονισμών Ακτινοπροστασίας (ΚΥΑ Αριθ. 1014 (ΦΟΡ)94 τ. Β΄, ΦΕΚ 216, 6.3.2001) που προσαρμόζουν την ελληνική νομοθεσία στην Οδηγία 96/29/Ευρατόμ.

Άρθρο 3
(άρθρο 3 της Οδηγίας) Ορισμοί
Για τους σκοπούς του Προεδρικού Διατάγματος:

α) ως «πυρηνική εγκατάσταση» νοείται:

αα) εργοστάσιο εμπλουτισμού, εργοστάσιο κατασκευής πυρηνικών καυσίμων, πυρηνικός σταθμός ηλεκτροπαραγωγής, μονάδα επανεπεξεργασίας, εγκατάσταση ερευνητικού αντιδραστήρα, εγκατάσταση αποθήκευσης αναλωθέντος καυσίμου και

ββ) εγκαταστάσεις αποθήκευσης ραδιενεργών καταλοίπων, οι οποίες βρίσκονται στην ίδια τοποθεσία και σχετίζονται άμεσα με τις πυρηνικές εγκαταστάσεις, που αναφέρονται στην υποπερίπτωση (αα),

β) ως «πυρηνική ασφάλεια» νοείται η επίτευξη κατάλληλων συνθηκών λειτουργίας, η πρόληψη ατυχημάτων και ο μετριασμός των συνεπειών των ατυχημάτων, που εξασφαλίζουν την προστασία των εργαζομένων και του πληθυσμού, από κινδύνους που προκύπτουν από τις ιοντίζουσες ακτινοβολίες, οι οποίες προέρχονται από πυρηνικές εγκαταστάσεις,

γ) ως «αρμόδια ρυθμιστική αρχή» νοείται αρχή ή σύστημα αρχών καθοριζόμενων στο ελληνικό κράτος, στο ρυθμιστικό τομέα της πυρηνικής ασφάλειας των πυρηνικών εγκαταστάσεων, όπως αναφέρεται στο άρθρο 5,

δ) ως «άδεια» νοείται κάθε νομικού χαρακτήρα έγγραφο, που χορηγείται από αρμόδια αρχή και μεταβιβάζει την ευθύνη για την επιλογή τοποθεσίας, το σχεδιασμό, την κατασκευή, τη θέση σε λειτουργία, τη λειτουργία και τον παροπλισμό μιας πυρηνικής εγκατάστασης,

ε) ως «κάτοχος άδειας» νοείται κάθε νομικό ή φυσικό πρόσωπο που έχει τη γενική ευθύνη για μια πυρηνική εγκατάσταση, όπως καθορίζεται στην άδεια.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Άρθρο 4 (άρθρο 4 της Οδηγίας)

Άρθρο 4
Νομικό, ρυθμιστικό και οργανωτικό πλαίσιο

1. Η τήρηση και η εφαρμογή του υπάρχοντος εθνικού νομικού, ρυθμιστικού και οργανωτικού πλαισίου (εφεξής «το εθνικό πλαίσιο») για την πυρηνική ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων της Συνθήκης για την Πυρηνική Ασφάλεια ανατίθεται στην ΕΕΑΕ. Ο Υπουργός Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, εξασφαλίζει το συντονισμό μεταξύ των σχετικών κρατικών φορέων, που κατά περίπτωση εμπλέκονται σε θέματα πυρηνικής ασφάλειας. Το εθνικό πλαίσιο καθορίζει ότι:

α) Η ΕΕΑΕ είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή του συστήματος αδειοδότησης των πυρηνικών εγκαταστάσεων και απαγόρευσης της λειτουργίας τους χωρίς άδεια. Η διαδικασία αδειοδότησης καθορίζεται μετά από εισήγηση της ΕΕΑΕ, με σχετική απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. Η διαδικασία αδειοδότησης πρέπει να καλύπτει τις εκάστοτε πλέον πρόσφατες απαιτήσεις σχετικές με την πυρηνική ασφάλεια, οι οποίες εφαρμόζονται σε όλα τα στάδια της ζωής μιας πυρηνικής εγκατάστασης,

β) η ΕΕΑΕ είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή του συστήματος εποπτείας της πυρηνικής ασφάλειας,

γ) η ΕΕΑΕ εισηγείται δράσεις για την επιβολή του νόμου, συμπεριλαμβανομένης της αναστολής λειτουργίας και της τροποποίησης ή της ανάκλησης μιας άδειας.

2. Η ΕΕΑΕ εισηγείται δράσεις, ώστε το εθνικό πλαίσιο να διατηρείται και να βελτιώνεται, εφόσον αυτό απαιτείται, λαμβάνοντας υπόψη την πείρα, που αποκτάται κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, τα διδάγματα από τις μελέτες ασφάλειας των εν λειτουργία πυρηνικών εγκαταστάσεων, την εξέλιξη της τεχνολογίας και τα πορίσματα των ερευνών στον τομέα της ασφάλειας, όταν αυτά είναι σχετικά και διαθέσιμα.

Άρθρο 5
(άρθρο 5 της Οδηγίας) Αρμόδια ρυθμιστική αρχή

1. Η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) ορίζεται ως η Αρμόδια ρυθμιστική αρχή στο πεδίο της πυρηνικής ασφάλειας των πυρηνικών εγκαταστάσεων. Εποπτεύει την τήρηση των διατάξεων του παρόντος και μεριμνά ώστε, η τήρηση των εν λόγω διατάξεων να πραγματοποιείται, σύμφωνα με τα πρότυπα ασφάλειας του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τους Εθνικούς Κανονισμούς Ακτινοπροστασίας, καθώς και τους λοιπούς Εθνικούς Κανονισμούς, που άπτονται της πυρηνικής ασφάλειας, προκειμένου να διασφαλίζεται η υγεία των εργαζομένων και του πληθυσμού, καθώς και η προστασία του περιβάλλοντος.

2. Η ΕΕΑΕ, ως η αρμόδια ρυθμιστική αρχή:

α) διαθέτει τη δέουσα νομική ισχύ και τους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους, που απαιτούνται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της, σε συνδυασμό με το εθνικό πλαίσιο, που περιγράφεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 του παρόντος Προεδρικού Διατάγματος,

β) είναι λειτουργικώς διαχωρισμένη από οποιονδήποτε άλλο φορέα ή οργανισμό, που σχετίζεται με την προαγωγή ή χρησιμοποίηση/εφαρμογή της πυρηνικής ενέργειας, περιλαμβανομένης και της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ούτως ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματική ανεξαρτησία από αθέμιτο επηρεασμό, στη λήψη ρυθμιστικών αποφάσεων.

3. Η ΕΕΑΕ, προκειμένου για την πυρηνική ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων, με βάση τα εκάστοτε επιστημονικά δεδομένα και τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές, τόσον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όσον και του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, εισηγείται αρμοδίως την έκδοση νέων ή συμπληρωματικών κανονισμών και εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές, οδηγίες και επεξηγηματικές εγκυκλίους, με σκοπό την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος.

4. Η ΕΕΑΕ ελέγχει, αναφορικά με την πυρηνική ασφάλεια, όλες τις σχετικές με τις πυρηνικές εγκαταστάσεις πρακτικές, έργα ή δραστηριότητες. Για το σκοπό αυτό έχει πλήρη πρόσβαση στους χώρους και στις εγκαταστάσεις καθώς και τα αρχεία, που αφορούν στις παραπάνω πρακτικές, έργα ή δραστηριότητες.

5. Η ΕΕΑΕ, προκειμένου για τις πυρηνικές εγκαταστάσεις:

(α) εισηγείται τη χορήγηση της, κατά περίπτωση, προβλεπόμενης από το Προεδρικό Διάταγμα και την κείμενη νομοθεσία, άδειας,

(β) σύμφωνα με το ισχύον εθνικό πλαίσιο, επιβάλλει στον κάτοχο της άδειας τη συμμόρφωση προς τις εθνικές απαιτήσεις πυρηνικής ασφάλειας και προς τους όρους της σχετικής άδειας,

(γ) απαιτεί την τεκμηρίωση της συμμόρφωσης αυτής, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων, που καθορίζονται στις παραγράφους 2 έως 5 του άρθρου 6 του παρόντος Προεδρικού Διατάγματος. H τεκμηρίωση αυτή διασφαλίζεται μέσω ελέγχων και ρυθμιστικών αξιολογήσεων, που διενεργούνται από την ΕΕΑΕ.

6. Η ΕΕΑΕ πραγματοποιεί ρυθμιστικές δράσεις επιβολής του νόμου και οποτεδήποτε συντρέχουν λόγοι, που αφορούν στη καταστρατήγηση των Κανονισμών Ακτινοπροστασίας καθώς και στην παραβίαση των όρων της άδειας, εισηγείται την αναστολή λειτουργίας της πυρηνικής εγκατάστασης ή την τροποποίηση ή την ανάκληση της άδειας αυτής, όπως αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1α.

Άρθρο 6
(άρθρο 6 της Οδηγίας) Κάτοχοι αδειών

1. Ο κάτοχος της άδειας είναι ο κύριος υπεύθυνος για την πυρηνική ασφάλεια της πυρηνικής εγκατάστασης. Η ευθύνη αυτή δεν μεταβιβάζεται.

2. Οι κάτοχοι αδειών, υπό την εποπτεία της ΕΕΑΕ, υποχρεούνται να αξιολογούν και επαληθεύουν τακτικά και να βελτιώνουν συνεχώς, στο βαθμό που αυτό είναι λογικά εφικτό, την πυρηνική ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεών τους, με τρόπο συστηματικό και επαληθεύσιμο σύμφωνα με τις εγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές, όπως αναφέρεται στο άρθρο 5 παράγραφος 3.

3. Οι αξιολογήσεις, που αναφέρονται στην παράγραφο 2, περιλαμβάνουν την επαλήθευση της εφαρμογής μέτρων για την πρόληψη ατυχημάτων, καθώς και τον μετριασμό των συνεπειών τους, συμπεριλαμβανομένης της επαλήθευσης των φυσικών φραγμάτων προστασίας και των διοικητικών διαδικασιών προστασίας του κατόχου της άδειας, η παραβίαση των οποίων μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική έκθεση των εργαζομένων και του πληθυσμού σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες.

4. Οι κάτοχοι αδειών υποχρεούνται να θεσπίζουν και να εφαρμόζουν σύστημα διαχείρισης με σαφή προτεραιότητα στην πυρηνική ασφάλεια, σύμφωνα με τις εγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές. Τα συστήματα αυτά επαληθεύονται σε τακτά χρονικά διαστήματα από την ΕΕΑΕ.

5. Οι κάτοχοι αδειών υποχρεούνται να διαθέτουν και να διατηρούν επαρκείς οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους, όσον αφορά στην πυρηνική ασφάλεια της πυρηνικής εγκατάστασης, όπως προβλέπεται στις παραγράφους 1 ως 4 και σύμφωνα με τις εκάστοτε δημοσιευμένες σχετικές κατευθυντήριες γραμμές, όπως αναφέρεται στο άρθρο 5 παράγραφος 3.

Άρθρο 7
(άρθρο 7 της Οδηγίας) Εμπειρογνωμοσύνη και δεξιότητες σε θέματα πυρηνικής ασφάλειας
Όλοι οι φορείς που έχουν αρμοδιότητες ή δραστηριότητες που σχετίζονται με την πυρηνική ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων υποχρεούνται να μεριμνούν για την εκπαίδευση και την κατάρτιση του προσωπικού τους που έχει σχετικές αρμοδιότητες, προκειμένου να διατηρείται και να αναπτύσσεται περαιτέρω η εμπειρογνωμοσύνη και οι δεξιότητες σε θέματα πυρηνικής ασφάλειας.

Άρθρο 8
(άρθρο 8 της Οδηγίας) Ενημέρωση του κοινού
Η ΕΕΑΕ υποχρεούται να ενημερώνει, με αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της, τους εργαζόμενους και το κοινό σχετικά με τους κανονισμούς για την πυρηνική ασφάλεια. Η υποχρέωση αυτή της ΕΕΑΕ περιλαμβάνει και την επαρκή ενημέρωση του κοινού στα πεδία αρμοδιότητάς της.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 9
Μεταβατικές Διατάξεις
Μέχρι την έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης του άρθρου 5, παράγραφος 2, του ΝΔ 854/71, θα ισχύουν τα σχετικά κριτήρια, οι μέθοδοι και οι διαδικασίες, όπως προβλέπονται από τους Διεθνείς και Ευρωπαϊκούς Οργανισμούς. Τα ως άνω κριτήρια και μέθοδοι που αφορούν στις διαδικασίες αδειοδότησης των πυρηνικών εγκαταστάσεων, θεσπίζονται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, κατόπιν εισήγησης της ΕΕΑΕ.

Άρθρο 10
Έναρξη Ισχύος
Οι διατάξεις του παρόντος προεδρικού διατάγματος ισχύουν από 22.7.2011 με εξαίρεση τις διατάξεις του στοιχείου γ´ της παραγράφου 1 του άρθρου 4 και του άρθρου 5, παράγραφος 6, η ισχύς των οποίων αρχίζει από τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Στον Υπουργό Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων αναθέτουμε τη δημοσίευση και εκτέλεση του παρόντος Προεδρικού Διατάγματος.

Ιωάννινα, 2 Μαΐου 2012

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΥΦΥΠ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

ΑΝΝΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ

ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ