Αριθμός 1184/2012

Θέμα : Φορολογία εισοδήματος. Δυνατή η μεταφορά ζημίας ανώνυμης εταιρίας προς συμψηφισμό της με κέρδη περιόδου επόμενης από εκείνη κατά την οποία προέκυψε. Δεν ασκεί επιρροή η τυχόν αντίστοιχη μείωση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας προς κάλυψη του ποσού της ζημίας και η συνακόλουθη μη εμφάνιση της τελευταίας στον ισολογισμό του έτους της μεταφοράς. Αιτιολογημένα κρίθηκε ότι η αναιρεσίβλητη νομίμως μετέφερε για συμψηφισμό με τα κέρδη της χρήσης 1996 το ποσό ζημίας παρελθουσών χρήσεων. Απορρίπτεται η αναίρεση (επικυρώνει την υπ΄ αριθμ. 190/2007 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών).

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Β΄

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 11 Μαρτίου 2009 με την εξής σύνθεση: Δ. Κωστόπουλος, Σύμβουλος της Επικρατείας, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος, που είχε κώλυμα, Ν. Σκλίας, Μ. Σταματελάτου – Μπεριάτου, Σύμβουλοι, Ε. Σκούρα, Β. Μόσχου, Πάρεδροι. Γραμματέας η Α. Ζυγουρίτσα.

Για να δικάσει την από 30 Μαΐου 2007 αίτηση:

του Προϊσταμένου Διαπεριφερειακού Ελεγκτικού Κέντρου Αθηνών (πρώην Ε.Θ.Ε.Κ.), το οποίο παρέστη με την Μαρία – Λουΐζα Μπακαλάκου, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους,

κατά της Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία «……………….. …………………………….» και ήδη “……………………………… ……………………….. ……….”, που εδρεύει στην Αθήνα (οδός ……………… ………………….. αρ. …), η οποία παρέστη με το δικηγόρο Κων/νο Παπακωστόπουλο (Α.Μ. 9950), που τον διόρισε με ειδικό πληρεξούσιο.

Με την αίτηση αυτή ο αναιρεσείων Προϊστάμενος επιδιώκει να αναιρεθεί η υπ΄ αριθμ. 190/2007 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών.

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της Εισηγήτριας, Παρέδρου Ε. Σκούρα.

Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε την αντιπρόσωπο του αναιρεσείοντος Προϊσταμένου, η οποία ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους αναιρέσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και τον πληρεξούσιο της αναιρεσίβλητης εταιρείας, ο οποίος ζήτησε την απόρριψή της.

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου και

Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα

Σκέφθηκε κατά το Νόμο

1. Επειδή, η κρινόμενη αίτηση ασκείται κατά το νόμο χωρίς καταβολή παραβόλου.

2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται, παραδεκτώς, η αναίρεση της 190/2007 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία απορρίφθηκε έφεση του Δημοσίου κατά της 6690/2005 αποφάσεως του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών. Με την τελευταία αυτή απόφαση, κατ΄ αποδοχή προσφυγής της αναιρεσίβλητης εταιρίας, είχε ακυρωθεί το 797/4.4.2001 φύλλο ελέγχου φόρου εισοδήματος οικονομικού έτους 1997 του Προϊσταμένου του πρώην Εθνικού Ελεγκτικού Κέντρου και ήδη Διαπεριφερειακού Ελεγκτικού Κέντρου Αθηνών, με το οποίο είχε καταλογισθεί σε βάρος της κύριος φόρος ποσού 260.467.848 δρχ. και προσαύξηση λόγω ανακρίβειας της δήλωσης ποσού 372.998.014 δρχ., κατά το μέρος κατά το οποίο δεν επήλθε διοικητική επίλυση της διαφοράς.

3. Επειδή, στο άρθρο 4 παρ. 3 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν. 2238/1994, Α΄151), όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο (πριν από την προσθήκη εδαφίου στην παράγραφο 11 του άρθρου 105 του Κώδικα αυτού, με την παράγραφο 3 του άρθρου 9 του Ν. 3522/2006 – Α΄ 407), το οποίο εφαρμόζεται αναλόγως και για τις ημεδαπές ανώνυμες εταιρίες, κατά τα άρθρα 101 παρ.1 και 105 παρ.11 του ίδιου Κώδικα, ορίζονται τα εξής: «Για να βρεθεί το συνολικό εισόδημα, αθροίζονται τα επί μέρους εισοδήματα των κατηγοριών Α έως Ζ της προηγούμενης παραγράφου […] Κατά την άθροιση αυτή συμψηφίζονται τα θετικά και αρνητικά στοιχεία των επί μέρους εισοδημάτων. Ειδικά, το αρνητικό στοιχείο (ζημία) του εισοδήματος από εμπορικές […] επιχειρήσεις που προκύπτει από τα βιβλία του υποχρέου που τηρούνται επαρκώς και ακριβώς, αν δεν καλύπτεται με συμψηφισμό θετικού στοιχείου εισοδήματος άλλης πηγής, είτε γιατί δεν υπάρχει τέτοιο στοιχείο εισοδήματος είτε γιατί αυτό που υπάρχει είναι ανεπαρκές, μεταφέρεται για να συμψηφισθεί ολόκληρο στην πρώτη περίπτωση ή κατά το υπόλοιπο αυτού στη δεύτερη, διαδοχικώς στα πέντε (5) επόμενα οικονομικά έτη κατά το υπόλοιπο που απομένει κάθε φορά, με την προϋπόθεση ότι κατά τα έτη αυτά τα βιβλία του υποχρέου τηρούνται επαρκώς και ακριβώς».

4. Επειδή, το ζήτημα της μεταφοράς ζημίας εμπορικής επιχειρήσεως από πλευράς φορολογίας εισοδήματος ρυθμίζεται αποκλειστικά από τις πιο πάνω διατάξεις. Εφόσον, συνεπώς, συντρέχουν οι προϋποθέσεις των διατάξεων αυτών, είναι δυνατή η μεταφορά ζημίας ανώνυμης εταιρίας προς συμψηφισμό της με κέρδη περιόδου επόμενης από εκείνη κατά την οποία προέκυψε. Δεν ασκεί δε από την άποψη αυτή επιρροή, καθώς δεν σχετίζεται με τις εν λόγω προϋποθέσεις μεταφοράς, η τυχόν κατά την εμπορική νομοθεσία περί ανωνύμων εταιριών (Κ.Ν. 2190/1920) αντίστοιχη μείωση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας προς κάλυψη του ποσού της ζημίας και η συνακόλουθη μη εμφάνιση της τελευταίας στον ισολογισμό του έτους της μεταφοράς (ΣΕ 3733/2008 7μ., 1458/2007, 2523/1991 κ.ά.).

5. Επειδή, εν προκειμένω, όπως προκύπτει από την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, η αναιρεσίβλητη ανώνυμη εταιρία δήλωσε για το οικονομικό έτος 1997 (χρήση 1996) καθαρά κέρδη ισολογισμού 681.732.174 δρχ. πλέον λογιστικές διαφορές 7.076.443 δρχ. μείον μεταφερόμενη ζημία προηγούμενων χρήσεων 594.424.787 δρχ. και έτσι τα κέρδη χρήσης ανέρχονταν σε 94.383.830 δρχ. (681.732.174 συν 7.076.443 μείον 594.424.787). Όμως, τα όργανα ελέγχου δεν αναγνώρισαν τη μείωση των φορολογητέων κερδών της χρήσης 1996 με την παραπάνω μεταφερόμενη ζημία προηγούμενων χρήσεων, διότι έκριναν ότι, παρόλο που τα βιβλία της επιχειρήσεως τόσο για τις χρήσεις από τις οποίες μεταφέρθηκε η ζημία, όσο και για τη χρήση 1996 ήταν επαρκή και ακριβή, η ζημία αυτή έπρεπε να διαγραφεί, διότι είχε αποσβεστεί στις 15.3.1995, όταν η εφεσίβλητη και ήδη αναιρεσίβλητη εταιρία προέβη σε μείωση του μετοχικού κεφαλαίου της κατά 898.500.000 δρχ. για την κάλυψη αυτής, με αποτέλεσμα να μην έχει απομείνει ζημία για συμψηφισμό με τα κέρδη της χρήσης 1996, αφού αυτή είχε μετακυλιστεί στους μετόχους της και επομένως έπρεπε να φορολογηθεί επί καθαρών κερδών 805.808.617 δρχ. (681.732.174 δρχ. κέρδη πλέον λογιστικές διαφορές δηλώσεως και ελέγχου 7.076.443 και 117.000.000 δρχ. αντίστοιχα). Με βάση το πόρισμα αυτό του ελέγχου εκδόθηκε το 797/4.4.2001 φύλλο ελέγχου του Προϊσταμένου του Εθνικού Ελεγκτικού Κέντρου, με το οποίο καταλογίστηκε επί του συνόλου των φορολογητέων καθαρών κερδών της χρήσης 1996 ύψους 805.808.617 δρχ. κύριος φόρος ποσού 260.467.848 δρχ. και προσαύξηση λόγω ανακρίβειας της δήλωσης ποσού 371.998.014 δρχ. Στη συνέχεια, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος συμβιβασμού εκ μέρους της εφεσίβλητης [ήδη αναιρεσίβλητης] στην Επιτροπή του άρθρου 70 του Ν.2238/1994 , εκδόθηκε η από 6.4.2001 πράξη μερικής διοικητικής επίλυσης φορολογικής διαφοράς, από την οποία προκύπτει ότι η εφεσίβλητη αποδέχθηκε τις λογιστικές διαφορές του ελέγχου ποσού 117.000.000 δρχ. και μειώθηκε η επιβληθείσα προσαύξηση στο 1/3 λόγω μερικού συμβιβασμού, ενώ απορρίφθηκε το αίτημά της για μεταφορά ζημίας προηγούμενων χρήσεων ποσού 445.253.072 δρχ. Κατά του φύλλου ελέγχου, κατά το μέρος που δεν επιλύθηκε η διαφορά με την πράξη συμβιβασμού, η εφεσίβλητη και ήδη αναιρεσίβλητη άσκησε προσφυγή, η οποία έγινε δεκτή και ακυρώθηκε το φύλλο ελέγχου κατά το μέρος αυτό. Το διοικητικό εφετείο απέρριψε έφεση του Δημοσίου κατά της πρωτόδικης απόφασης με την αιτιολογία ότι η κατά τις διατάξεις του Ν.2190/1920 μείωση του μετοχικού κεφαλαίου ανώνυμης εταιρίας προς απόσβεση της ζημίας παρελθουσών χρήσεων και η για το λόγο αυτό μη εμφάνιση της ζημίας στον ισολογισμό της κρινόμενης χρήσης δεν έχει σαν συνέπεια τον αποκλεισμό της μεταφοράς της ζημίας αυτής για συμψηφισμό με κέρδη κάποιας από τις πέντε επόμενες χρήσεις. Έκρινε έτσι ότι η εφεσίβλητη [ήδη αναιρεσίβλητη] νομίμως μετέφερε για συμψηφισμό με τα κέρδη της χρήσης 1996 το ανωτέρω ποσό ζημίας παρελθουσών χρήσεων, ανεξάρτητα από το ότι στις 15.3.1995 είχε πραγματοποιήσει μείωση του μετοχικού της κεφαλαίου προς κάλυψη της ζημίας αυτής και από το ότι δεν εμφάνισε αυτή στον ισολογισμό της ένδικης χρήσης και απέρριψε τους περί του αντιθέτου λόγους εφέσεως του Δημοσίου. Η κρίση αυτή, είναι, κατά τα εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη, νομίμως και επαρκώς, κατ΄ αρχήν, αιτιολογημένη, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση είναι απορριπτέα ως αβάσιμα.

6. Επειδή, εν όψει των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει ν΄ απορριφθεί.

Διά ταύτα

Απορρίπτει την αίτηση.

Επιβάλλει στο Δημόσιο τη δικαστική δαπάνη της αναιρεσίβλητης, η οποία ανέρχεται σε τετρακόσια εξήντα (460) ευρώ.

Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 22 Oκτωβρίου 2009.

Ο Προεδρεύων Σύμβουλος Η Γραμματέας Δ. Κωστόπουλος Α. Ζυγουρίτσα και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 28ης Μαρτίου 2012.

Η Προεδρεύουσα Σύμβουλος Η Γραμματέας Ε. Γαλανού Α. Ζυγουρίτσα